fbpx
Wikipedia

AMEA Əlyazmalar İnstitutu

Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutuAzərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının strukturuna daxil olan elmi təşkilat.

Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu

Əlyazmalar İnstitutunun binası 2020-ci ildə
40°22′05″ şm. e. 49°49′59″ ş. u.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Region Azərbaycan
Şəhər Bakı
Yerləşir AZ 1001, İstiqlaliyyət
Tikilmə tarixi 1986
Aidiyyatı Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Əlyazmalar İnstitutu
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Fonda aid əlyazma
Bəhramın əjdahanı öldürməsi, Nizami, Xəmsə, "Yeddi gözəl" poemasına çəkilmiş minyatür, XVI əsr eni 24 sm, hündürlüyü 33 sm, Elmlər Akademiyası, Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu, Bakı, M-156

Tarixi

Respublikamızda Əlyazmaların toplanmasına hələ XX əsrin əvvəllərində başlanmışdır.Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu orta əsrlər Şərq yazılı abidlərinin toplanması, sistemləşdirilməsi, mühafizəsi və nəşri üzrə vahid bir mərkəz kimi 1950-ci ildə Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun əlyazmalar şöbəsinin əsasında yaradılmışdır. 1986-cı ildə fondun bazasında Əlyazmalar İnstitutu təsis edilmişdir. 13 sentyabr 1996-cı ildə instituta Məhəmməd Füzulinin adı verilmişdir.

Əlyazmalar İnstitutu orta əsr elmlərinin bütün sahələrini tibbastronomiya, riyaziyyatmineralogiya, poetika və fəlsəfə, teologiyahüquqşünaslıq, qrammatika, tarixcoğrafiya, bədii nəsrpoeziyasını əhatə edən Azərbaycan, türk, ərəb, fars və başqa dillərdə zəngin və nadir əlyazma kolleksiyasına malikdir. İndi Əlyazmalar İnstitutunda 40 mindən artıq material vardır. Bunlardan 12 minə qədəri ərəb qrafikalı əlyazmalardır ki, IX-XX əsrlərdə yazılmış və ya üzü köçürülmüşdür. Bundan başqa, institutda XIX-XX əsrlərdə yaşamış Azərbaycanın görkəmli elm və ədəbiyyat xadimlərinin şəxsi sənədləri, tarixi sənədlər və fraqmentlər, əski çap kitabları, əvvəlki dövrlərin qəzet və jurnalları, mikrofilm və fotosurətlər mühafizə edilməkdədir.

Əlyazmalar İnstitutunda saxlanan ən qədim əlyazma IX əsrə aid edilən dəri üzərində yazılmış Quranın "Ən-Nisa" surəsinin bir hissəsidir.

Əbu Əli ibn Sinanın "Tibb qanunları", Əbdül-Qasim əz-Zəhravinin "Cərrahiyyə və cərrahi alətlər haqqında" və "Otuzuncu traktat", Rüstəm Cürcaninin "Nizamşahın azuqələri", Şeyx Mahmud Şəbüstərinin "Gülşəni-raz", Nəsiminin "Divan", Sədinin "Bustan" və s. bu kimi əsərlərin XII-XV əsrlərdə köçürülmüş nüsxələri Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılan ən qədim əlyazmalardır. 2005-ci ildə YUNESKO-nun "Dünya yaddaşı" proqramının reyestrinə daxil edilən bu əlyazmalardan bir neçəsi unikallığı ilə seçilir.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu Böyük Britaniyanın Kembric Universitetinin nəzdində yaradılmış Beynəlxalq İslam Əlyazmaları Assosiasiyasının (TİMA) üzvüdür.[1]

Binasının Tarixi

İstiqlaliyyət küçəsində yerləşən Azərbaycan Əlyazmalar İnstitutunun binası dünyada ilk dəfə olaraq müsəlman qızlar üçün tikilmiş lisey idi, onun tikintisinin üç görkəmli şəxsiyyətin adı ilə bağlıdır.Onlardan birincisi Bakı neft milyonçusu və şəhərin ən böyük xeyriyyəçisi Hacı Zeynalabdin Tağıyev (1823-1924) olmuşdur. O, binanın tikilməsi üçün Rus imperatoruna müraciət etmiş razılıq aldıqdan sonra onun xərclərini maliyyələşdirmişdir. Bu məktəbin binasının yerinin müəyyən edilməsinə və tikilməsinə 4 il vaxt sərf olunmuşdur.İkinci şəxs isə Azərbaycanın ilk maarifçi ziyalısı və jurnalisti Həsən bəy Zərdabi idi (1837-1907). O hələ lisey açılmazdan çox əvvəl qızlar və oğlanlar üçün dünyəvi təhsilin təbliğatçılarından biri olmuşdur.Üçüncü şəxs gənc polyak mühəndis İosif Vikentiyevic Qoslavski(1865-1904) idi. O, çox istedadlı şəxs idi və o Bakının baş memarı təyin ediləndə cəmi 27 yaşı var idi. O, H.Z.Tağıyevin tikdirdiyi bütün binaların layihəçisi və mühəndisi olmuşdur.Hacı Zeynalabdin Tağıyev məktəbin binasının layihələşdirilməsi və tikilməsini də Qoslavskiyə həvalə edir. Qoslavski qızlar üçün məktəb binasının layihəsini 1896-cı ildə başa çatdırır. Müsəlman qızlar məktəbi İsmailiyyə Binasının yanında tikilir. Binanın quruluşu at nalı şəklindədir və içəri həyətinin cənub hissəsi qala divarlarına söykənir.Tikintiyə 1898-ci ildə başlanmış 1901-ci ildə başa çatdırılmışdır .1918-ci ildə Azərbaycan öz müstəqilliyini elan edəndən sonra Milli hökümətin parlamentinin ilk iclası bu binada açılmış, onun sədri Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ilk iclasda geniş çıxış etmişdir.1920-ci il 28 aprelədək, islam şərqinin ilk parlamenti fəaliyyətinə son qoyulanadək işlədi.Daha sonralar Azərbaycan SSR Ali Soveti bu binada yerləşmişdir.Əlyazmalar fondu orta əsrlər Şərq yazılı abidələrinin toplanması mühafizəsi və nəşri üzrə vahid bir mərkəz idi.

Hazırda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun struktur bölmələri bunlardır:

Strukturu

Elmi-tədqiqat şöbələri:

Elmi-tədqiqat laboratoriyası:

İnzibati şöbələr:

Rəhbərlik

İnstitutun direktoru:

Elmi işlər üzrə direktor müavini:

Elmi katib:[2]

Fəaliyyət istiqamətləri

İnstitut əlyazmaların toplanması, sistemləşdirilməsi,katoloqlaşdırılması, tədqiqi, tərcüməsi, nəşri, mühafizəsi və bərpası ilə məşğuldur.

İnstitutun təşəbbüsü ilə əlyazmalar kataloqunun ilk cildləri, biblioqrafik məlumat kitabları, klassiklərin əsərlərinin elmi-tənqidi mətnləri, bir sıra alim və ədiblərin yaradıcılıq nümunələri, elmi-nəzəri monoqrafiyalar, tarixi-arxeoqrafik sənədlər nəşr edilmiş, elmi-tədqiqat işlərinin problematikası genişləndirilmişdir.

Fotoqalereya

 
Ekspozisiya zalı
 
Elektron köşk
 
Əlyazmalar saxlancda
 
Əlyazma

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. AMEA Əlyazmalar İnstitutuna Məhəmməd Füzulinin adının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 sentyabr 1996-cı il tarixli Sərəncamıanl.az saytı
  2. http://manuscript.az/

Xarici keçidlər

  • Əlyazmalar İnstitutunun rəsmi saytı
  • Аzərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
  • Əlyazmalar İnstitutunun saytı 2010-12-06 at the Wayback Machine

amea, əlyazmalar, institutu, məhəmməd, füzuli, adına, əlyazmalar, institutu, azərbaycan, milli, elmlər, akademiyasının, strukturuna, daxil, olan, elmi, təşkilat, məhəmməd, füzuli, adına, əlyazmalar, institutuəlyazmalar, institutunun, binası, 2020, ildə40, ölkə. Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar Institutu Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin strukturuna daxil olan elmi teskilat Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar InstitutuElyazmalar Institutunun binasi 2020 ci ilde40 22 05 sm e 49 49 59 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanRegion AzerbaycanSeher BakiYerlesir AZ 1001 IstiqlaliyyetTikilme tarixi 1986Aidiyyati Azerbaycan Milli Elmler AkademiyasiElyazmalar Institutu Vikianbarda elaqeli mediafayllarFonda aid elyazmaBehramin ejdahani oldurmesi Nizami Xemse Yeddi gozel poemasina cekilmis minyatur XVI esr eni 24 sm hundurluyu 33 sm Elmler Akademiyasi Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar Institutu Baki M 156 Mundericat 1 Tarixi 1 1 Binasinin Tarixi 2 Strukturu 3 Rehberlik 4 Fealiyyet istiqametleri 5 Fotoqalereya 6 Hemcinin bax 7 Istinadlar 8 Xarici kecidlerTarixi RedakteRespublikamizda Elyazmalarin toplanmasina hele XX esrin evvellerinde baslanmisdir Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar Institutu orta esrler Serq yazili abidlerinin toplanmasi sistemlesdirilmesi muhafizesi ve nesri uzre vahid bir merkez kimi 1950 ci ilde Nizami adina Edebiyyat Institutunun elyazmalar sobesinin esasinda yaradilmisdir 1986 ci ilde fondun bazasinda Elyazmalar Institutu tesis edilmisdir 13 sentyabr 1996 ci ilde instituta Mehemmed Fuzulinin adi verilmisdir 1 Elyazmalar Institutu orta esr elmlerinin butun sahelerini tibb ve astronomiya riyaziyyat ve mineralogiya poetika ve felsefe teologiya ve huquqsunasliq qrammatika tarix ve cografiya bedii nesr ve poeziyasini ehate eden Azerbaycan turk ereb fars ve basqa dillerde zengin ve nadir elyazma kolleksiyasina malikdir Indi Elyazmalar Institutunda 40 minden artiq material vardir Bunlardan 12 mine qederi ereb qrafikali elyazmalardir ki IX XX esrlerde yazilmis ve ya uzu kocurulmusdur Bundan basqa institutda XIX XX esrlerde yasamis Azerbaycanin gorkemli elm ve edebiyyat xadimlerinin sexsi senedleri tarixi senedler ve fraqmentler eski cap kitablari evvelki dovrlerin qezet ve jurnallari mikrofilm ve fotosuretler muhafize edilmekdedir Elyazmalar Institutunda saxlanan en qedim elyazma IX esre aid edilen deri uzerinde yazilmis Quranin En Nisa suresinin bir hissesidir Ebu Eli ibn Sinanin Tibb qanunlari Ebdul Qasim ez Zehravinin Cerrahiyye ve cerrahi aletler haqqinda ve Otuzuncu traktat Rustem Curcaninin Nizamsahin azuqeleri Seyx Mahmud Sebusterinin Gulseni raz Nesiminin Divan Sedinin Bustan ve s bu kimi eserlerin XII XV esrlerde kocurulmus nusxeleri Elyazmalar Institutunda saxlanilan en qedim elyazmalardir 2005 ci ilde YUNESKO nun Dunya yaddasi proqraminin reyestrine daxil edilen bu elyazmalardan bir necesi unikalligi ile secilir Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar Institutu Boyuk Britaniyanin Kembric Universitetinin nezdinde yaradilmis Beynelxalq Islam Elyazmalari Assosiasiyasinin TIMA uzvudur 1 2 Binasinin Tarixi Redakte Istiqlaliyyet kucesinde yerlesen Azerbaycan Elyazmalar Institutunun binasi dunyada ilk defe olaraq muselman qizlar ucun tikilmis lisey idi onun tikintisinin uc gorkemli sexsiyyetin adi ile baglidir Onlardan birincisi Baki neft milyoncusu ve seherin en boyuk xeyriyyecisi Haci Zeynalabdin Tagiyev 1823 1924 olmusdur O binanin tikilmesi ucun Rus imperatoruna muraciet etmis raziliq aldiqdan sonra onun xerclerini maliyyelesdirmisdir Bu mektebin binasinin yerinin mueyyen edilmesine ve tikilmesine 4 il vaxt serf olunmusdur Ikinci sexs ise Azerbaycanin ilk maarifci ziyalisi ve jurnalisti Hesen bey Zerdabi idi 1837 1907 O hele lisey acilmazdan cox evvel qizlar ve oglanlar ucun dunyevi tehsilin tebligatcilarindan biri olmusdur Ucuncu sexs genc polyak muhendis Iosif Vikentiyevic Qoslavski 1865 1904 idi O cox istedadli sexs idi ve o Bakinin bas memari teyin edilende cemi 27 yasi var idi O H Z Tagiyevin tikdirdiyi butun binalarin layihecisi ve muhendisi olmusdur Haci Zeynalabdin Tagiyev mektebin binasinin layihelesdirilmesi ve tikilmesini de Qoslavskiye hevale edir Qoslavski qizlar ucun mekteb binasinin layihesini 1896 ci ilde basa catdirir Muselman qizlar mektebi Ismailiyye Binasinin yaninda tikilir Binanin qurulusu at nali seklindedir ve iceri heyetinin cenub hissesi qala divarlarina soykenir Tikintiye 1898 ci ilde baslanmis 1901 ci ilde basa catdirilmisdir 1918 ci ilde Azerbaycan oz musteqilliyini elan edenden sonra Milli hokumetin parlamentinin ilk iclasi bu binada acilmis onun sedri Mehemmed Emin Resulzade ilk iclasda genis cixis etmisdir 1920 ci il 28 apreledek islam serqinin ilk parlamenti fealiyyetine son qoyulanadek isledi Daha sonralar Azerbaycan SSR Ali Soveti bu binada yerlesmisdir Elyazmalar fondu orta esrler Serq yazili abidelerinin toplanmasi muhafizesi ve nesri uzre vahid bir merkez idi Hazirda Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar Institutunun struktur bolmeleri bunlardir Strukturu RedakteElmi tedqiqat sobeleri Turkdilli elyazmalarin tedqiqi sobesi Erebdilli elyazmalarin tedqiqi sobesi Farsdilli elyazmalarin tedqiqi sobesi Sexsi arxivlerin tedqiqi sobesi Kitabxanasunasliq ve biblioqrafiya sobesi Multidistiplinar elyazmalar ve cap kitablari sobesi Kitabxana ve elmi informasiya sobesi Beynelxalq elaqeler sobesi Elektron resurslar sobesi Elmi fondlar sobesiElmi tedqiqat laboratoriyasi Elyazmalarin gigiyenasi ve berpasi sobesiInzibati sobeler Tehsil sobesi Ictimaiyyetle elaqeler sobesi Muhasibatliq sobesi Kadrlar sobesi Umumi sobeRehberlik RedakteInstitutun direktoru Akademik Teymur KerimliElmi isler uzre direktor muavini Filologiya elmleri doktoru Pasa Kerimov Filologiya elmleri doktoru Aybeniz Eliyeva KengerliElmi katib 2 Filologiya uzre felsefe doktoru Ezizaga NecefovFealiyyet istiqametleri RedakteInstitut elyazmalarin toplanmasi sistemlesdirilmesi katoloqlasdirilmasi tedqiqi tercumesi nesri muhafizesi ve berpasi ile mesguldur Institutun tesebbusu ile elyazmalar kataloqunun ilk cildleri biblioqrafik melumat kitablari klassiklerin eserlerinin elmi tenqidi metnleri bir sira alim ve ediblerin yaradiciliq numuneleri elmi nezeri monoqrafiyalar tarixi arxeoqrafik senedler nesr edilmis elmi tedqiqat islerinin problematikasi genislendirilmisdir Fotoqalereya Redakte Ekspozisiya zali Elektron kosk Elyazmalar saxlancda ElyazmaHemcinin bax RedakteAzerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Tebabet ve eczaciliq isi uzre orta esr elyazmalari AMEA Elyazmalar Institutu Istinadlar Redakte AMEA Elyazmalar Institutuna Mehemmed Fuzulinin adinin verilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 13 sentyabr 1996 ci il tarixli Serencami anl az sayti http manuscript az Xarici kecidler RedakteElyazmalar Institutunun resmi sayti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Elyazmalar Institutunun sayti Arxivlesdirilib 2010 12 06 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title AMEA Elyazmalar Institutu amp oldid 5964812, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.