fbpx
Wikipedia

Çanaqçı (Gədəbəy)

Çanaqçı (əvvəlki adı: Ağamalı) — Azərbaycan Respublikasının Gədəbəy rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 25 oktyabr 2011-ci il tarixli qərarı ilə Ağamalı kəndinin adı dəyişdirilərək Çanaqçı adlandırılmışdır.

Çanaqçı
40°41′11″ şm. e. 45°45′47″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon Gədəbəy rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.587 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 1695 (2009) nəfər
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi AZ2111

Tarixi

Missuya çayının (Zəyəm çayının sağ qolu) sahilində, Qızılca dağının ətəyində yerləşir. Kəndi 1929-cu ildə Tovuz rayonunun Çanaqçı kəndindən gəlmiş xanqullar, namazlar, səfirzalar, təkərlər, kəsəmənli, möylələr nəsillərinə mənsub ailələr salmışlar. Yaşayış məntəqəsi sovet dövlət xadimi Səməd ağa Ağamalıoğlunun şərəfinə "Ağamalı" adlandırılıb.

 
Kəndin görnüşü

Ağamalı kəndi vaxtı ilə Çanaqçı dərəsində məskunlaşmış, qədim türk tayfalarından biri olmuşdur. Çanaqçı dərəsi deyilən ərazi tarixə "Xınna dərəsi" adı ilə düşmüşdür. Xınna dərəsi Tovuz rayonunun Qovlar qəsəbəsindən Gədəbəy rayonunun Qızıltorpaq kəndinə qədər uzanan böyük bir ərazini əhatə edir. Deyilənlərə görə, "xınna" sözünün mənası "xınna" yox, hun tayfalarının adı ilə tarixə düşmüş və sonralar bu söz təhrif olunaraq "hunna", "xınna" kimi işlənmişdir. Tarixi mənbələrdən məlum olur ki, Xınna dərəsində boya-başa çatmış şəxslər istər çar Rusiyası dövründə, istərsə də sovetliklər dövründə öz namusunu, qeyrətini çəkən şəxslər olmuş və hər bir vaxt düşmən önündə igid, mərd və mübariz olaraq dayanmışlar. Bunlara misal olaraq Qaçaq Kərəm, Muqa Namaz hərəkatlarını göstərmək olar. Çar Rusiyasının havadarlığı ilə qondarma Ermənistan vilayəti yarandıqdan sonra ermənilər daha da fəallaşır və azərbaycanlılara qarşı soyqırım hərəkatına başlayırlar. 1918-ci ildə tayqulaq Andronikin başçılığı ilə erməni quldur dəstələri Azərbaycan kəndlərinə hücum edərək dinc əhalini kütləvi surətdə öldürür və süngüdən keçirir. Ermənilərin bu soyqırım siyasəti Göyçə mahalında, Naxçıvan ərazisində, Qarabağda və son nəticə olaraq Xınna dərəsində də həyata keçirilmişdir. Belə ki, Xınna dərəsinə 2000 nəfərdən ibarət silahlı birləşmələrin yeridilməsi və dinc əhaliyə qarşı törədilən vəhşiliklər və işgəncələr bu gün də yaşlı nəslin yaddaşlarından silinmir. Qadınlann saç hörüklərinin kəsilməsi, bärmaqlarından qızıl əşyaların kəsilərək götürülməsi, qulaq tanələrinin qoparılaraq çantalara. doldurulması, uşaqların süngüdən keçirilməsi, qız-gəlinlərin və anaların acı fəryadları qeyrətli Xınna əhalisini bunlara qarşı ayağa qaldırmış, ölüm-dirim savaşı başlanmış və son nəticə olaraq düşmən ordusunun əsgərləri Dəlik daş deyilən dərədə mühasirəyə alınmış və bir nəfər də olsun sağ qalmamışdır. 1920-ci ildə XI Qızıl ordu Azərbaycanı işğal edən zaman yenə də ermənilər öz havadarlarının köməyinə arxalanaraq öz qisaslarını almaq məqsədi ilə ermənilərə qarşı müqavimət göstərən kəndləri öz qara siyahasına alaraq rus ordusunun gücündən istifadə edərək Çanaqçı, Ağbaşlar, Dikdaş və s. Xınna kəndlərini mühasirəyə alır və insanları qara damlara doldurur və həmin evlərə od vururlar. Bu dəhşətli qırğından qurtulub sağ qalanlar isə ayağı yalın, başı açıq halda dağlara, daşlara, meşələrə çəkilərək salamat qalmışlar. Həmin zərbə alan kəndlərdən biri də bu gün Ağamalı kəndi olmuşdur. 1929-cu ildən kəndimiz bu ərazidə məskunlaşdıqdan sonra əhalimiz əsasən kartofçuluq, taxılçılıq və heyvandarlıqla məşğul olub. 1930-cu ildə Gədəbəy rayonunun inzibati ərazi vahidi kimi təsdiq olunduqdan sonra Gədəbəy rayonunun tərkibinə daxil olur və Nərimankənd ilə bir kolxozda birləşib fəaliyyət göstərir. Sonralar bu kənd Nəriman kəndinin tərkibindən ayrılaraq "8 Mart" kolxozu kimi fəaliyyət göstərir, 1963-cü ildə isə kolxozun adı dəyişdirilərək "Moskva" adlandırılır. 2000-ci ildən etibarən Orconikidze kənd sovetliyinin tərkibindən ayrılan Ağamalı kəndi, Ağamalı kənd bələdiyyəsi və Ağamalı kənd İnzibati Ərazi dairəsi kimi fəaliyyət göstərir. Hal-hazırda günü-gündən böyüyən və abadlaşan Ağamalı kəndi Gədəbəy rayonunda ən yaraşıqlı kəndlərdən birinə çevrilmişdir.

Toponimikası

Gədəbəy r-nunun Nərimankənd i.ə.v.-də kənd. Missuyu çayının (Zəyəm çayının sağ qolu) sahilində, Qızılca dağının ətəyindədir. Kəndi 1929-cu ildə Tovuz r-nunun Çanaqçı kəndindən gəlmiş namazlar, səfirzalar nəsillərinə mənsub ailələr salmışlar. Yaşayış məntəqəsi sovet dövlət xadimi Səmədağa Ağamalıoğlunun (1867-1930) şərəfinə adlandırılıb.

Mədəniyyəti

 
Novruz bayramı

Dağlarla əhatə olunmuş bu mənzərəli kəndin mərkəzi hissəsində İnzibati Ərazi Dairəsinin binası, 200 nəfərlik bir klub, müasir tipli 25 çarpayılıq bir xəstəxana,iki kitabxana, 250 nömrəlik bir ATS, ikinövbəli bir orta məktəb, 20 nəfərlik bir uşaq bağçası,bir rabitə şöbəsi, bir neçə qarışıq mallar mağazası yerləşir.

Coğrafiyası və iqlimi

 
Yaz dumanı

Gədəbəy rayonunun kiçik bir parçası olan bu kənd şimal tərəfdən Nərimankəndin ərazisi ilə, şərq və cənub tərəfdən Slavyanka kəndinin ərazisi ilə, az da olsa cənub-şərqdən Şəkərbəy kəndinin ərazisi ilə, qərb tərəfdən Tovuz rayonunun AlmalıtalaGədəbəy rayonunun Samanlıq kəndlərinin ərazisi ilə həmsərhəddir.

 
Haçaqaya yazda

Ağamalı kəndin ərazisinin ümumi sahəsi 1648 hektardır. Bunun 30 hektarını əkin sahəsi, 653 hektarını biçənək sahəsi, 965 hektarını isə örüşlər, qayalıqlar, yarğanlar, çaylar, dərələr təşkil edir. İqlimi soyuq olan bu yerlərdə yanvarın orta temperaturu – 2°-dən -10°-yə qədər, iyulun orta temperaturu 9°-dən 18°-yə qədərdir. Yağmurun illik miqdarı isə təqribən 500–750 mm- in. Torpaq-bitki örtüyü dağ-meşə xarakteri daşıyır. Kəndin iqtisadiyyatını isə əsasən kartofçuluq, qoyunçuluqmaldarlıq təşkil edi.

Əhalisi

Kənd əhalisi milliyyətcə Azərbaycan türklərindən ibarətdir. Kənddə yaşayan əhali bir neçə nəsillərə ayrılmışdır:bədəlli,təkərlər, namazlar, səfirzalar kəsəmənli, möylələr, novruzlar və s. Kəndin əhalisinin ümumi sayı 1678 nəfərdir. Hal-hazırda Ağamalı kəndində yaşayan və 564 ümumi təsərrüfatdan ibarət olan kənd camaatının əksəriyyəti ikimərtəbəli yaraşıqlı evlərdə yaşayır. 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 1695 nəfər əhali yaşayır.

Kənd əhalisindən Qarabağ müharibəsi zamanı şəhid olanlar:

  • Alıyev Xaləddin Mehman oğlu
  • Hüseynov Rövşən Nuru oğlu
  • Məmmədov Cəmil Ziyadxan oğlu
  • Məmmədov Yaşar Talıb oğlu
  • Quliyev Mayil Zaman oğlu

İqtisadiyyatı

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Azərbaycan Respublikası Gədəbəy Rayon İcra Hakimiyyəti

Şəkilləri

İstinadlar

  1. Bələdiyyələr
  2. Bəzi ərazi vahidlərinin adlarının dəyişdirilməsi haqqında[ölü keçid]
  3. Azərbaycan toponimlərinin ensklopedik lüğəti, II cilddə. Bakı-2007. I cild, səh.14.
  4. Ağamalı kəndinin tarixi[ölü keçid]
  5. Ağamalı kəndinin iqlimi[ölü keçid]
  6. Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
  7. Ağamalı kəndinin şəhidləri[ölü keçid]

çanaqçı, gədəbəy, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, çanaqçı, çanaqçı, əvvəlki, adı, ağamalı, azərbaycan, respublikasının, gədəbəy, rayonunun, inzibati, ərazi, vahidində, kənd, azərbaycan, respublikasının, prezidenti, ilham, əliyevin, oktyabr, 2011, tarix. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Canaqci Canaqci evvelki adi Agamali Azerbaycan Respublikasinin Gedebey rayonunun inzibati erazi vahidinde kend 1 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyevin 25 oktyabr 2011 ci il tarixli qerari ile Agamali kendinin adi deyisdirilerek Canaqci adlandirilmisdir 2 Canaqci40 41 11 sm e 45 45 47 s u Olke AzerbaycanRayon Gedebey rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 587 mSaat qursagi UTC 04 00UTC 03 00EhalisiEhalisi 1695 2009 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ2111 Mundericat 1 Tarixi 2 Toponimikasi 3 Medeniyyeti 4 Cografiyasi ve iqlimi 5 Ehalisi 6 Iqtisadiyyati 7 Hemcinin bax 8 Xarici kecidler 9 Sekilleri 10 IstinadlarTarixi RedakteMissuya cayinin Zeyem cayinin sag qolu sahilinde Qizilca daginin eteyinde yerlesir Kendi 1929 cu ilde Tovuz rayonunun Canaqci kendinden gelmis xanqullar namazlar sefirzalar tekerler kesemenli moyleler nesillerine mensub aileler salmislar Yasayis menteqesi sovet dovlet xadimi Semed aga Agamalioglunun serefine Agamali adlandirilib 3 Kendin gornusu Agamali kendi vaxti ile Canaqci deresinde meskunlasmis qedim turk tayfalarindan biri olmusdur Canaqci deresi deyilen erazi tarixe Xinna deresi adi ile dusmusdur Xinna deresi Tovuz rayonunun Qovlar qesebesinden Gedebey rayonunun Qiziltorpaq kendine qeder uzanan boyuk bir erazini ehate edir Deyilenlere gore xinna sozunun menasi xinna yox hun tayfalarinin adi ile tarixe dusmus ve sonralar bu soz tehrif olunaraq hunna xinna kimi islenmisdir Tarixi menbelerden melum olur ki Xinna deresinde boya basa catmis sexsler ister car Rusiyasi dovrunde isterse de sovetlikler dovrunde oz namusunu qeyretini ceken sexsler olmus ve her bir vaxt dusmen onunde igid merd ve mubariz olaraq dayanmislar Bunlara misal olaraq Qacaq Kerem Muqa Namaz herekatlarini gostermek olar Car Rusiyasinin havadarligi ile qondarma Ermenistan vilayeti yarandiqdan sonra ermeniler daha da feallasir ve azerbaycanlilara qarsi soyqirim herekatina baslayirlar 1918 ci ilde tayqulaq Andronikin basciligi ile ermeni quldur desteleri Azerbaycan kendlerine hucum ederek dinc ehalini kutlevi suretde oldurur ve sunguden kecirir Ermenilerin bu soyqirim siyaseti Goyce mahalinda Naxcivan erazisinde Qarabagda ve son netice olaraq Xinna deresinde de heyata kecirilmisdir Bele ki Xinna deresine 2000 neferden ibaret silahli birlesmelerin yeridilmesi ve dinc ehaliye qarsi toredilen vehsilikler ve isgenceler bu gun de yasli neslin yaddaslarindan silinmir Qadinlann sac horuklerinin kesilmesi barmaqlarindan qizil esyalarin kesilerek goturulmesi qulaq tanelerinin qoparilaraq cantalara doldurulmasi usaqlarin sunguden kecirilmesi qiz gelinlerin ve analarin aci feryadlari qeyretli Xinna ehalisini bunlara qarsi ayaga qaldirmis olum dirim savasi baslanmis ve son netice olaraq dusmen ordusunun esgerleri Delik das deyilen derede muhasireye alinmis ve bir nefer de olsun sag qalmamisdir 1920 ci ilde XI Qizil ordu Azerbaycani isgal eden zaman yene de ermeniler oz havadarlarinin komeyine arxalanaraq oz qisaslarini almaq meqsedi ile ermenilere qarsi muqavimet gosteren kendleri oz qara siyahasina alaraq rus ordusunun gucunden istifade ederek Canaqci Agbaslar Dikdas ve s Xinna kendlerini muhasireye alir ve insanlari qara damlara doldurur ve hemin evlere od vururlar Bu dehsetli qirgindan qurtulub sag qalanlar ise ayagi yalin basi aciq halda daglara daslara meselere cekilerek salamat qalmislar Hemin zerbe alan kendlerden biri de bu gun Agamali kendi olmusdur 1929 cu ilden kendimiz bu erazide meskunlasdiqdan sonra ehalimiz esasen kartofculuq taxilciliq ve heyvandarliqla mesgul olub 1930 cu ilde Gedebey rayonunun inzibati erazi vahidi kimi tesdiq olunduqdan sonra Gedebey rayonunun terkibine daxil olur ve Nerimankend ile bir kolxozda birlesib fealiyyet gosterir Sonralar bu kend Neriman kendinin terkibinden ayrilaraq 8 Mart kolxozu kimi fealiyyet gosterir 1963 cu ilde ise kolxozun adi deyisdirilerek Moskva adlandirilir 2000 ci ilden etibaren Orconikidze kend sovetliyinin terkibinden ayrilan Agamali kendi Agamali kend belediyyesi ve Agamali kend Inzibati Erazi dairesi kimi fealiyyet gosterir Hal hazirda gunu gunden boyuyen ve abadlasan Agamali kendi Gedebey rayonunda en yarasiqli kendlerden birine cevrilmisdir 4 Toponimikasi RedakteGedebey r nunun Nerimankend i e v de kend Missuyu cayinin Zeyem cayinin sag qolu sahilinde Qizilca daginin eteyindedir Kendi 1929 cu ilde Tovuz r nunun Canaqci kendinden gelmis namazlar sefirzalar nesillerine mensub aileler salmislar Yasayis menteqesi sovet dovlet xadimi Semedaga Agamalioglunun 1867 1930 serefine adlandirilib Medeniyyeti Redakte Novruz bayrami Daglarla ehate olunmus bu menzereli kendin merkezi hissesinde Inzibati Erazi Dairesinin binasi 200 neferlik bir klub muasir tipli 25 carpayiliq bir xestexana iki kitabxana 250 nomrelik bir ATS ikinovbeli bir orta mekteb 20 neferlik bir usaq bagcasi bir rabite sobesi bir nece qarisiq mallar magazasi yerlesir Cografiyasi ve iqlimi Redakte Yaz dumani Gedebey rayonunun kicik bir parcasi olan bu kend simal terefden Nerimankendin erazisi ile serq ve cenub terefden Slavyanka kendinin erazisi ile az da olsa cenub serqden Sekerbey kendinin erazisi ile qerb terefden Tovuz rayonunun Almalitala ve Gedebey rayonunun Samanliq kendlerinin erazisi ile hemserheddir Hacaqaya yazda Agamali kendin erazisinin umumi sahesi 1648 hektardir Bunun 30 hektarini ekin sahesi 653 hektarini bicenek sahesi 965 hektarini ise orusler qayaliqlar yarganlar caylar dereler teskil edir Iqlimi soyuq olan bu yerlerde yanvarin orta temperaturu 2 den 10 ye qeder iyulun orta temperaturu 9 den 18 ye qederdir Yagmurun illik miqdari ise teqriben 500 750 mm in Torpaq bitki ortuyu dag mese xarakteri dasiyir Kendin iqtisadiyyatini ise esasen kartofculuq qoyunculuq ve maldarliq teskil edi 5 Ehalisi RedakteKend ehalisi milliyyetce Azerbaycan turklerinden ibaretdir Kendde yasayan ehali bir nece nesillere ayrilmisdir bedelli tekerler namazlar sefirzalar kesemenli moyleler novruzlar ve s Kendin ehalisinin umumi sayi 1678 neferdir Hal hazirda Agamali kendinde yasayan ve 564 umumi teserrufatdan ibaret olan kend camaatinin ekseriyyeti ikimertebeli yarasiqli evlerde yasayir 2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kendde 1695 nefer ehali yasayir 6 Kend ehalisinden Qarabag muharibesi zamani sehid olanlar Aliyev Xaleddin Mehman oglu Huseynov Rovsen Nuru oglu Memmedov Cemil Ziyadxan oglu Memmedov Yasar Talib oglu Quliyev Mayil Zaman oglu 7 Iqtisadiyyati RedakteEhalinin esas mesguliyyetini kend teserrufati ekincilik maldarliq ve heyvandarliq teskil edir Hemcinin bax RedakteGedebey rayonuXarici kecidler RedakteAzerbaycan Respublikasi Gedebey Rayon Icra HakimiyyetiSekilleri Redakte Kendin uzaqdan gornusu Kende yaz gelir Bir yay gunu Kend ehalisi yaylaqda Qedim eneneler Haca qaya payizda Kende geden yol Novruz senliyi Istinadlar Redakte Belediyyeler Bezi erazi vahidlerinin adlarinin deyisdirilmesi haqqinda olu kecid Azerbaycan toponimlerinin ensklopedik lugeti II cildde Baki 2007 I cild seh 14 Agamali kendinin tarixi olu kecid Agamali kendinin iqlimi olu kecid Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629 Agamali kendinin sehidleri olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Canaqci Gedebey amp oldid 6033020, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.