Diviziya Xalq Müdafiə Komissarlığının 11 avqust 1941-ci il tarixli göstərişi əsasında yaradılmışdı. Hərbi birləşmənin yaranma müddəti sentyabrın 15-nə təyin edilmişdi.
1941-ci il avqustun 26-da Zaqafqaziya Cəbhəsinin komandanı 402-ci Piyada Diviziyasının yaradılması haqqında direktiv imzaladı. Avqustun 28-də Azərbaycan SSR-dəXankəndi (o vaxt Stepanakert) şəhərində diviziyanın yaradılması başladı. İrana getmədən əvvəl bölmənin şəxsi heyəti:
Zabitlər: 1295 nəfər
Kiçik zabit heyyəti: 1088 nəfər
Sıravi heyət: 8104 nəfər
Diviziyanın tərkibi 9400 döyüşçüdən ibarət idi. Şəxsi heyyətin 90% -ni milliyyətcə azərbaycanlılar təşkil edirdi. Diviziya 4095 tüfəng, 1330 pulemyot, 197 yüngül pulemyot, 40 dəzgah pulemyotu, 205 tank əleyhinə tüfəng, 295 silah, 197 minaatan, 83 maşın və digər növ hərbi texnika və nəqliyyat vasitələri ilə silahlanmışdır.
Heyəti
833-cü atıcı alayı
838-cu atıcı alayı
840-cı atıcı alayı
960-cı artilleriya alayı
Ayrıca təlim-atıcı batalyonu
184-cü fərdi tank əleyhinə (özüyeriyən artilleriya) divizionu
188-ci zenit batalyonu (11.12.42-ci ilə qədər)
672-ci minaatan batalyonu (30.11.42-ci ilə qədər)
459-cu kəşfiyyat rotası
678-ci fərdi sapyor batalyonu
848-ci fərdi kommunikasiya batalyonu (697-ci ayrı rabitə rotası)
482-ci tibb-sanitar batalyonu
475-ci fərdi kimya müdafiə rotası
512-ci avtonəqliyyat rotası
247-ci sahə çörəkxanası
822-ci diviziya baytar tibb məntəqəsi
1456-ci sahə poçt stansiyası
Dövlət bankının 304-cü sahə bilet şöbəsi
Döyüş yolu
1941-ci ilin oktyabrından 1942-ci ilin aprelinə qədər nəqliyyatın təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə "cənub marşrutu" ilə silah tədarüküylə bağlı Sovet-İngiltərə və Sovet-İran müqavilələrindən sonra dviziya İrana soxulmaqda iştirak edir. 1942-ci ilin may ayında hərbi birləşmə Naxçıvan Muxtar Respublikasına köçürüldü. 1942-ci ilin sentyabrında diviziyanın 840-cı alayı Zaqafqaziya Cəbhəsinin komandanı ordu generalı İ.V.Tulenyev tərəfindən yoxlanıldı. Yoxlama diviziyanın hərbi əməliyyatlara hazır olduğunu göstərdi. 1942-ci il sentyabrın 24-də 44-cü Ordunun qərargahı tərəfindən dviziyada 3 günlük təlimlər keçirildi. Onlar hərbi birləşmənin hərbi və siyasi cəhətdən hazırlıqlı olduğunu və döyüşlərdə uğurla iştirak edə biləcəyini göstərdi.
4 oktyabr 1942-ci il tarixində diviziya Zaqafqaziya Cəbhəsinin 44-cü Ordusunun 9-cu Atıcı Korpusunun tərkibə daxil edilərək Qudermesdə yerləşdirildi. 1942-ci il oktyabrın 3-dən 27-dək Terek çayının sağ sahilində yerləşərək Qroznının müdafiəsində iştirak etmişdir. 1942-ci il noyabrın 30-da 402-ci Azərbaycan atıcı diviziyası, 114-cü diviziya, 416-cı Azərbaycan atıcı diviziyası və 5-ci Don Kazak Süvari Korpusu ilə birlikdə ümumi hücuma keçir. Zəif artilleriya dəstəyinə baxmayaraq, diviziya 34 km irəliləməyə nail oldu. Kapitan M.Əliyev və baş leytenant B.Rəsulovun komandanlığı altında 833-cü atıcı alayının 3-cü batalyonu almanları 123.0 metr hündürlükdən qovub çıxara bildi, leytenant Ə.Hacıyevin 8-ci atıcı alayı isə 115.6 metr hündürlüyü ələ keçirdi. Ancaq dəstəyin olmaması səbəbindən 402-ci diviziyanın bir çox hissəsi Almanlar tərəfindən mühasirəyə alındı və döyüşlə mühasirədən çıxmağa məcbur oldu.
Naydenovskaya Roşa və Yığma rayonunda ayrı-ayrı hissələr düşmən bölmələri tərəfindən mühasirəyə alındı və amansız bir müqavimətdən sonra diviziyanın bir hissəsi həlak oldu. Bir qismi isə əsir düşdü. 839-cu piyada alayının komandiri mayor Bayramov da həlakm oldu. Dekabrın 5-də səhər 840-cı alayın iki atıcı batalyonu mayor M.Abdullayevin komandanlığı altında yenidən almanları 123.0 metr yüsəklikdən qovdu, lakin dekabrın 6-da alman tanklarına müqavimət göstərə bilmədilər və 123.0 metr hündürlüyü tərk etməyə məcbur oldular. Eybi vaxtda mayor A.Abbasovun 833-cü alayının hissələri Mozdokdan şimal-şərqdə, İskerskaya-Kapustino-Novolenyev-Mayorsk xəttində müdafiə mövqeyi tutmuşdular. Almanlar müdafiə səddini yarmaq üçün 100-ə qədər zirehli texnikanı cəlb etmişdilər. Döyüş zamanı almanlar 36 zirehli texnikanı itirərək geri çəkildilər. Bu döyüşə görə 833-cü piyada alayının 75 əsgər və zabiti orden və medallarla təltif edildilər.
Dekabrın 9-da hücumu davam etdirmək üçün diviziyanın sərəncamına 15 tank verildi. Bundan sonra diviziyanın bölmələri daha 12 km irəlilədilər. Bu müddət ərzində 402-ci diviziya Otraşnikovo, Staro-Buxirovo, Şirkutovskoye, Xoxlatski, Smirnovka, Poti-Onin, Yığma, Naydenovski yaşayış məntəqələrini azad edir. Dekabrın 12-də 402-ci diviziya ağır döyüşlərdən sonra Mozdok şəhərini alman qoşunlarından təmizləyir. Dekabrın 12-nə olan məlumata görə, diviziyada 4000-ə qədər döyüşçü qalmışdı, bu isə şəxsi heyyətin tən yarısı demək idi. 44-cü Ordunun hərbi şurasının qərarı ilə 416-cı atıcı diviziyasının tərkibini doldurmaq üçün hərbi birləşmənin şəxsi heyətindən istifadə edilməsi qərara alındı. Diviziyanın rəhbərliyi və qərargahını komplektləşdirmək üçün Qroznıya göndərildi. Həmin vaxtdan bəri 402-ci atıcı diviziya Zaqafqaziya Cəbhəsinin ehtiyatında qaldı, əslində təlim keçən milli Azərbaycan diviziyası oldu.
Буниятов З. М., Зейналов Р. Э. От Кавказа до Берлина. — Баку, 1990.
Avqust 05, 2021
atıcı, diviziya, azərbaycan, atıcı, diviziyası, ikinci, dünya, müharibəsi, illərində, azərbaycan, yaradılan, ssri, silahlı, qüvvələrinin, tərkibində, hərbi, birləşmə, стрелковая, дивизияnövü, atıcımövcud, olduğu, illər, avqust, 1941, dekabr, 1942, ildövlət, ss. 402 ci Azerbaycan atici diviziyasi Ikinci Dunya Muharibesi illerinde Azerbaycan SSR de yaradilan SSRI Silahli Quvvelerinin terkibinde herbi birlesme 402 ci atici diviziya402 ya strelkovaya diviziyaNovu AticiMovcud oldugu iller 26 avqust 1941 ci il 12 dekabr 1942 ci ilDovlet SSRIDaxildir Quru qosunlariMuharibeler Ikinci Dunya MuharibesiDoyusler Ikinci Dunya Muharibesi 1942 1943 Qafqaz doyusuKomandanliqKecmis Komandirler Terlan Eliyarbeyov Mundericat 1 Tarixi 1 1 Yaranmasi 2 Heyeti 3 Doyus yolu 4 Diviziyanin komandirleri 5 Ferqlenmis doyusculeri 6 Hemcinin bax 7 Istinadlar 8 EdebiyyatTarixi RedakteYaranmasi Redakte Diviziya Xalq Mudafie Komissarliginin 11 avqust 1941 ci il tarixli gosterisi esasinda yaradilmisdi Herbi birlesmenin yaranma muddeti sentyabrin 15 ne teyin edilmisdi 1 1941 ci il avqustun 26 da Zaqafqaziya Cebhesinin komandani 402 ci Piyada Diviziyasinin yaradilmasi haqqinda direktiv imzaladi Avqustun 28 de Azerbaycan SSR de Xankendi o vaxt Stepanakert seherinde diviziyanin yaradilmasi basladi Irana getmeden evvel bolmenin sexsi heyeti 2 Zabitler 1295 nefer Kicik zabit heyyeti 1088 nefer Siravi heyet 8104 neferDiviziyanin terkibi 9400 doyuscuden ibaret idi Sexsi heyyetin 90 ni milliyyetce azerbaycanlilar teskil edirdi Diviziya 4095 tufeng 1330 pulemyot 197 yungul pulemyot 40 dezgah pulemyotu 205 tank eleyhine tufeng 295 silah 197 minaatan 83 masin ve diger nov herbi texnika ve neqliyyat vasiteleri ile silahlanmisdir Heyeti Redakte833 cu atici alayi 838 cu atici alayi 840 ci atici alayi 960 ci artilleriya alayi Ayrica telim atici batalyonu 184 cu ferdi tank eleyhine ozuyeriyen artilleriya divizionu 188 ci zenit batalyonu 11 12 42 ci ile qeder 672 ci minaatan batalyonu 30 11 42 ci ile qeder 459 cu kesfiyyat rotasi 678 ci ferdi sapyor batalyonu 848 ci ferdi kommunikasiya batalyonu 697 ci ayri rabite rotasi 482 ci tibb sanitar batalyonu 475 ci ferdi kimya mudafie rotasi 512 ci avtoneqliyyat rotasi 247 ci sahe corekxanasi 822 ci diviziya baytar tibb menteqesi 1456 ci sahe poct stansiyasi Dovlet bankinin 304 cu sahe bilet sobesiDoyus yolu Redakte1941 ci ilin oktyabrindan 1942 ci ilin apreline qeder neqliyyatin tehlukesizliyini temin etmek meqsedile cenub marsrutu ile silah tedarukuyle bagli Sovet Ingiltere ve Sovet Iran muqavilelerinden sonra dviziya Irana soxulmaqda istirak edir 1942 ci ilin may ayinda herbi birlesme Naxcivan Muxtar Respublikasina kocuruldu 1942 ci ilin sentyabrinda diviziyanin 840 ci alayi Zaqafqaziya Cebhesinin komandani ordu generali I V Tulenyev terefinden yoxlanildi Yoxlama diviziyanin herbi emeliyyatlara hazir oldugunu gosterdi 1942 ci il sentyabrin 24 de 44 cu Ordunun qerargahi terefinden dviziyada 3 gunluk telimler kecirildi Onlar herbi birlesmenin herbi ve siyasi cehetden hazirliqli oldugunu ve doyuslerde ugurla istirak ede bileceyini gosterdi 4 oktyabr 1942 ci il tarixinde diviziya Zaqafqaziya Cebhesinin 44 cu Ordusunun 9 cu Atici Korpusunun terkibe daxil edilerek Qudermesde yerlesdirildi 1942 ci il oktyabrin 3 den 27 dek Terek cayinin sag sahilinde yerleserek Qrozninin mudafiesinde istirak etmisdir 1942 ci il noyabrin 30 da 402 ci Azerbaycan atici diviziyasi 114 cu diviziya 416 ci Azerbaycan atici diviziyasi ve 5 ci Don Kazak Suvari Korpusu ile birlikde umumi hucuma kecir Zeif artilleriya desteyine baxmayaraq diviziya 34 km irelilemeye nail oldu Kapitan M Eliyev ve bas leytenant B Resulovun komandanligi altinda 833 cu atici alayinin 3 cu batalyonu almanlari 123 0 metr hundurlukden qovub cixara bildi leytenant E Haciyevin 8 ci atici alayi ise 115 6 metr hundurluyu ele kecirdi Ancaq desteyin olmamasi sebebinden 402 ci diviziyanin bir cox hissesi Almanlar terefinden muhasireye alindi ve doyusle muhasireden cixmaga mecbur oldu Naydenovskaya Rosa ve Yigma rayonunda ayri ayri hisseler dusmen bolmeleri terefinden muhasireye alindi ve amansiz bir muqavimetden sonra diviziyanin bir hissesi helak oldu Bir qismi ise esir dusdu 839 cu piyada alayinin komandiri mayor Bayramov da helakm oldu Dekabrin 5 de seher 840 ci alayin iki atici batalyonu mayor M Abdullayevin komandanligi altinda yeniden almanlari 123 0 metr yuseklikden qovdu lakin dekabrin 6 da alman tanklarina muqavimet gostere bilmediler ve 123 0 metr hundurluyu terk etmeye mecbur oldular Eybi vaxtda mayor A Abbasovun 833 cu alayinin hisseleri Mozdokdan simal serqde Iskerskaya Kapustino Novolenyev Mayorsk xettinde mudafie movqeyi tutmusdular Almanlar mudafie seddini yarmaq ucun 100 e qeder zirehli texnikani celb etmisdiler Doyus zamani almanlar 36 zirehli texnikani itirerek geri cekildiler Bu doyuse gore 833 cu piyada alayinin 75 esger ve zabiti orden ve medallarla teltif edildiler Dekabrin 9 da hucumu davam etdirmek ucun diviziyanin serencamina 15 tank verildi Bundan sonra diviziyanin bolmeleri daha 12 km irelilediler Bu muddet erzinde 402 ci diviziya Otrasnikovo Staro Buxirovo Sirkutovskoye Xoxlatski Smirnovka Poti Onin Yigma Naydenovski yasayis menteqelerini azad edir Dekabrin 12 de 402 ci diviziya agir doyuslerden sonra Mozdok seherini alman qosunlarindan temizleyir Dekabrin 12 ne olan melumata gore diviziyada 4000 e qeder doyuscu qalmisdi bu ise sexsi heyyetin ten yarisi demek idi 44 cu Ordunun herbi surasinin qerari ile 416 ci atici diviziyasinin terkibini doldurmaq ucun herbi birlesmenin sexsi heyetinden istifade edilmesi qerara alindi Diviziyanin rehberliyi ve qerargahini komplektlesdirmek ucun Qrozniya gonderildi Hemin vaxtdan beri 402 ci atici diviziya Zaqafqaziya Cebhesinin ehtiyatinda qaldi eslinde telim kecen milli Azerbaycan diviziyasi oldu Diviziyanin komandirleri RedakteVolkovic Timofey Ivanovic 08 15 1941 02 22 1942 polkovnik Huseynov Eli Nagi Memmedgesen oglu 02 23 1942 12 09 1942 polkovnik Sizranov Dmitri Mixaylovic 12 10 1942 12 19 1942 polkovnik Karakoz Mark Trofimovic 12 20 1942 04 25 1944 polkovnik 16 16 1943 cu ilden general mayor Eliyarbeyov Terlan Abdulla oglu 04 26 1944 03 13 1945 general mayor Zeynalov Hacibaba Memmed oglu 03 14 1945 05 09 1945 polkovnikFerqlenmis doyusculeri RedakteAbbasov A mayor Memmedov Memmed siyasi meseleler uzre komandir muevini Dadasev A leytenant Resulov B leytenant Meherremov siyasi meseleler uzre komandir mueviniHemcinin bax RedakteAzerbaycan Ikinci dunya muharibesinde 77 ci dagatici diviziya 77 ci atici diviziya 2 ci komplektlesme 223 cu atici diviziya 2 ci komplektlesme 416 ci atici diviziyaIstinadlar Redakte Voenno istoricheskij zhurnal 2015 4 S 17 402 ya strelkovaya diviziyaEdebiyyat RedakteBuniyatov Z M Zejnalov R E Ot Kavkaza do Berlina Baku 1990 Menbe https az wikipedia org w index php title 402 ci atici diviziya amp oldid 5173396, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
