fbpx
Wikipedia

Əbulafiya

Əbulafiya (1240–1291) — Orta əsr yəhudi mistiki

Avram ibn Samuel Əbulafiya
ivr. אברהם בן שמואל אבולעפיהlang
Doğum tarixi
Doğum yeri Saraqosa, İspaniya
Vəfat tarixi təx. 1291
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
  •  Crown of Aragon[d]
Milliyyəti yəhudi
Fəaliyyəti mistisizm, Kabbala

Gəncliyi

Avram ibn Samuel Əbulafiya müsəlman İspaniyasının yetişdirdiyi ən ziddiyyətli yəhudi ilahiyyatçısı və mütəffəkkirlərindəndir. Avantürist xarakterə malik olmasına görə öz adını tarixə həkk etmişdir. Təxminən 1240-cı ildə Saraqosa şəhərində doğulduğu ehtimal olunur. Kiçik yaşlarında ikən ailəsi ilə bərabər Tudelaya köçmüş, burada TövratTalmudu dərindən öyrənmişdir. 1258-ci ildə atası vəfat etmiş, bundan çox keçməmiş o, Fələstinə ziyarətə yollanmışdır. Məhz bu tarixdən etibarən Əbulafiyanın qeyri-adi sərgüzəştləri başlamışdır.

Mistik fəaliyyətinə başlaması

O, Qüdsdən mifik Sambation çayını və İsrail xalqının itmiş on qəbiləsini axtarmağa yolllanmış, lakin Akka şəhərindən o tərəfə keçə bilməmişdir. FələstinSuriya bu dövrdə xaçlılar, məmlüklər və monqolların davamsız müharibələri ucbatından faciəli dövrünü yaşayırdı. Əbulafiya məqsədinə çatmadan geriyə qayıtmaq qərarına gəlmiş, lakin gəldiyi yolla deyil, Yunanıstan və İtaliyadan keçən səyahətə üstünlük vermişdir. İtaliyada Moşe ben Maymonun yaradıcılığı ilə tanış olaraq, onun fikirlərini qəbul etmişdir. Lakin o daha çox kabbalizmə dair araşdırmalar aparmış, bu barədə bir sıra traktatlar yazmışdır. Barselona şəhərində məskunlaşmış, ətrafına tələbələr toplamışdır. Mistik təcrübələr aparmış, hallüsünasiyalara mübtəla olmuş, gələcəkdən xəbər verdiyini bildirmiş, Məsih olduğunu elan etmişdir. Kastiliyaya, daha sonra Yunanıstana getmişdir.

Roma səfəri

Həyatının ən mühüm və ona şöhrət qazandıran hərəkəti bu zamanlar baş vermişdir. Əbulafiya ekstaz halında ikən, Romaya gedərək, Papa ilə görüşməyə dair vəhy aldığını elan etmişdir. Bu görüşün əsas məqsədi Papaya yəhudi xalqına üz vermiş bədbəxtlikləri anlatmaq, onun taleyinə həssas yanaşmaq, həmçinin Müqəddəs Torpağı (Fələstini) azad edərək, yəhudiləri orada yerləşdirmək üçün yardım diləmək olmuşdur. Lakin bu səfərin ən avantürist, ağlasığmaz məramı Roma Papasını yəhudi dininə döndərmək məsələsi idi. Roma Papası III Nikolaya bu barədə xəbər verilən kimi o, Əbulafiya iqamətgaha yaxınlaşan kimi onu həbs edərək, tonqalda yandırmaq əmrini verir. Tonqal Sorianodakı iqamətgahın daxilində hazırlanır. 22 avqust 1280-cı ildə Əbulafiya şəhər qapısından içəri keçir və dərhal həbs olunur. Ancaq möcüzə onu alovdan xilas edə bilərdi. Birdən bu möcüzə baş verdi. Papa həmin gecə vəfat etdi. 28 gün həbsdə qalan Əbulafiya bu səfəri və əsraringiz qurtuluşu barəsində "Şəhadət Kitabı" adlı əsəri qələmə almışdır.

Həyatının sonu

Təlimi Siciliyada qəbul edilmiş, xeyli sayda tərəfdar qazanmışdır. Əbulafiya on il ərzində Messinada yaşamış, öz təlimini yaymağa cəhd göstərmişdir. Lakin Palermo ravvinləri ona qarşı çıxaraq Barselonada yaşayan ravvin Şlomo ben Adereti öz tərəfinə çəkməyə nail olmuşlar. Ben Aderet Əbulafiyaya qarşı traktat qələmə almış, nəticədə onun təlimi İspaniyadakı yəhudi dini məktəblərinin proqramından çıxarılmış, daha sonra Siciliyadan qovulmuşdur. Əbülafiya ekstaz halında dünyanın sonunun 505-ci ildə (1290) gələcəyini bildirmişdir. 1291-ci ildən sonra isə onun haqqında heç bir məlumat yoxdur.

Mistik təcrübələri

Əbulafiyanın təlimi insan ruhunun mistik yollarla Tanrı ilə əlaqəsini bərpa etməyə yönəlmişdir. Onun fikrincə, ruh hisslərin əsarətində olduğundan İlahi formaları qəbul etməyə çətinlik çəkir. Onu bu problemdən qutarmağın yolu insan nəfsinin tamamilə aradan qaldırılması və ya şəkil dəyişdirməsindən keçir. Şüuru dəyişdirmək üçün, yəhudi əlifbasından istifadə etmək ən məqsədəuyğun vasitə kimi diqqətə çatdırılır. Burada ən mühüm ad Tanrının adıdır və o, meditasiyaların əsas obyektidir. Bu üsula gematriya deyilir. Əbulafiyanın fikrincə, bunun köməyilə, gizli elmləri öyrənmək mümkündür. O, ibrani dilinin bütün dünya dillərinin anası olduğunu irəli sürmüş, lakin başqa dillərdə də hərflərin kombinasiyasının mümkün olduğunu bildirmişdir. Bu üsul aşağıdakı hissələrdən ibarətdir.

  1. Yazma (mihtav), bu zaman müxtəlif hərf kombinasiyaları yazılır.
  2. Səsləndirmə (mivta), bu zaman həmin hərf kombinasiyaları başın müəyyən edilmiş hərəkəti və xüsusi tənəffüs üsulu ilə səsləndirilir.
  3. Düşüncə (mahşav), son mərhələdə insan öz cismini hiss etmir, hərflər isə canlanaraq işıqlanmağa və rəqs etməyə başlayır, bu zaman onlara suaalar verərək məlumat toplamaq olar. İnsan işıq saçmağa başlayır, düşüncə sürətinin artdığı, çəkisini hiss etmədiyini müşahidə edir, yırğalanır və titrəyir. Bütün bu mərhələlərdən sonra təcrübə edənin qarşısında insanabənzər məxluq peyda olur və gələcəyə dair xəbərlər verməyə başlayır. Əslində bu məxluq təcrübə keçən şəxsin özü olur.

Əbulafiyanın mistik təcrübələri özündə bəzi sufi üsullarını ehtiva etsə də, lakin ondan əsaslı surətdə fərqlənir. O, sufi zikrlərinin kabbalizmə əsaslanmadığı üçün natamam qaldığını bildirmiş, onlarda olan bəzi məqamlara tənqidi münasibət göstərmişdir.

Əbülafiya çoxsaylı əsərlərin müəllifi olsa da, onlar XIX əsrədək demək olar ki, nəşr edilməmişlər. Burada onun özünü Məsih elan etməsinə görə ortodoksal yəhudilik tərəfindən rədd edilməsinin mühüm xidməti olmuşdur.

əbulafiya, 1240, 1291, orta, əsr, yəhudi, mistikiavram, samuel, אברהם, בן, שמואל, אבולעפיהlang, doğum, tarixi, 1240doğum, yeri, saraqosa, ispaniyavəfat, tarixi, təx, 1291vəfat, yeri, barselona, ispaniyavətəndaşlığı, crown, aragon, milliyyəti, yəhudifəaliyyəti,. Ebulafiya 1240 1291 Orta esr yehudi mistikiAvram ibn Samuel Ebulafiyaivr אברהם בן שמואל אבולעפיהlang Dogum tarixi 1240Dogum yeri Saraqosa IspaniyaVefat tarixi tex 1291Vefat yeri Barselona IspaniyaVetendasligi Crown of Aragon d Milliyyeti yehudiFealiyyeti mistisizm Kabbala Mundericat 1 Gencliyi 2 Mistik fealiyyetine baslamasi 3 Roma seferi 4 Heyatinin sonu 5 Mistik tecrubeleriGencliyi RedakteAvram ibn Samuel Ebulafiya muselman Ispaniyasinin yetisdirdiyi en ziddiyyetli yehudi ilahiyyatcisi ve muteffekkirlerindendir Avanturist xaraktere malik olmasina gore oz adini tarixe hekk etmisdir Texminen 1240 ci ilde Saraqosa seherinde doguldugu ehtimal olunur Kicik yaslarinda iken ailesi ile beraber Tudelaya kocmus burada Tovrat ve Talmudu derinden oyrenmisdir 1258 ci ilde atasi vefat etmis bundan cox kecmemis o Felestine ziyarete yollanmisdir Mehz bu tarixden etibaren Ebulafiyanin qeyri adi serguzestleri baslamisdir Mistik fealiyyetine baslamasi RedakteO Qudsden mifik Sambation cayini ve Israil xalqinin itmis on qebilesini axtarmaga yolllanmis lakin Akka seherinden o terefe kece bilmemisdir Felestin ve Suriya bu dovrde xaclilar memlukler ve monqollarin davamsiz muharibeleri ucbatindan facieli dovrunu yasayirdi Ebulafiya meqsedine catmadan geriye qayitmaq qerarina gelmis lakin geldiyi yolla deyil Yunanistan ve Italiyadan kecen seyahete ustunluk vermisdir Italiyada Mose ben Maymonun yaradiciligi ile tanis olaraq onun fikirlerini qebul etmisdir Lakin o daha cox kabbalizme dair arasdirmalar aparmis bu barede bir sira traktatlar yazmisdir Barselona seherinde meskunlasmis etrafina telebeler toplamisdir Mistik tecrubeler aparmis hallusunasiyalara mubtela olmus gelecekden xeber verdiyini bildirmis Mesih oldugunu elan etmisdir Kastiliyaya daha sonra Yunanistana getmisdir Roma seferi RedakteHeyatinin en muhum ve ona sohret qazandiran hereketi bu zamanlar bas vermisdir Ebulafiya ekstaz halinda iken Romaya gederek Papa ile gorusmeye dair vehy aldigini elan etmisdir Bu gorusun esas meqsedi Papaya yehudi xalqina uz vermis bedbextlikleri anlatmaq onun taleyine hessas yanasmaq hemcinin Muqeddes Torpagi Felestini azad ederek yehudileri orada yerlesdirmek ucun yardim dilemek olmusdur Lakin bu seferin en avanturist aglasigmaz merami Roma Papasini yehudi dinine dondermek meselesi idi Roma Papasi III Nikolaya bu barede xeber verilen kimi o Ebulafiya iqametgaha yaxinlasan kimi onu hebs ederek tonqalda yandirmaq emrini verir Tonqal Sorianodaki iqametgahin daxilinde hazirlanir 22 avqust 1280 ci ilde Ebulafiya seher qapisindan iceri kecir ve derhal hebs olunur Ancaq mocuze onu alovdan xilas ede bilerdi Birden bu mocuze bas verdi Papa hemin gece vefat etdi 28 gun hebsde qalan Ebulafiya bu seferi ve esraringiz qurtulusu baresinde Sehadet Kitabi adli eseri qeleme almisdir Heyatinin sonu RedakteTelimi Siciliyada qebul edilmis xeyli sayda terefdar qazanmisdir Ebulafiya on il erzinde Messinada yasamis oz telimini yaymaga cehd gostermisdir Lakin Palermo ravvinleri ona qarsi cixaraq Barselonada yasayan ravvin Slomo ben Adereti oz terefine cekmeye nail olmuslar Ben Aderet Ebulafiyaya qarsi traktat qeleme almis neticede onun telimi Ispaniyadaki yehudi dini mekteblerinin proqramindan cixarilmis daha sonra Siciliyadan qovulmusdur Ebulafiya ekstaz halinda dunyanin sonunun 505 ci ilde 1290 geleceyini bildirmisdir 1291 ci ilden sonra ise onun haqqinda hec bir melumat yoxdur Mistik tecrubeleri RedakteEbulafiyanin telimi insan ruhunun mistik yollarla Tanri ile elaqesini berpa etmeye yonelmisdir Onun fikrince ruh hisslerin esaretinde oldugundan Ilahi formalari qebul etmeye cetinlik cekir Onu bu problemden qutarmagin yolu insan nefsinin tamamile aradan qaldirilmasi ve ya sekil deyisdirmesinden kecir Suuru deyisdirmek ucun yehudi elifbasindan istifade etmek en meqsedeuygun vasite kimi diqqete catdirilir Burada en muhum ad Tanrinin adidir ve o meditasiyalarin esas obyektidir Bu usula gematriya deyilir Ebulafiyanin fikrince bunun komeyile gizli elmleri oyrenmek mumkundur O ibrani dilinin butun dunya dillerinin anasi oldugunu ireli surmus lakin basqa dillerde de herflerin kombinasiyasinin mumkun oldugunu bildirmisdir Bu usul asagidaki hisselerden ibaretdir Yazma mihtav bu zaman muxtelif herf kombinasiyalari yazilir Seslendirme mivta bu zaman hemin herf kombinasiyalari basin mueyyen edilmis hereketi ve xususi teneffus usulu ile seslendirilir Dusunce mahsav son merhelede insan oz cismini hiss etmir herfler ise canlanaraq isiqlanmaga ve reqs etmeye baslayir bu zaman onlara suaalar vererek melumat toplamaq olar Insan isiq sacmaga baslayir dusunce suretinin artdigi cekisini hiss etmediyini musahide edir yirgalanir ve titreyir Butun bu merhelelerden sonra tecrube edenin qarsisinda insanabenzer mexluq peyda olur ve geleceye dair xeberler vermeye baslayir Eslinde bu mexluq tecrube kecen sexsin ozu olur Ebulafiyanin mistik tecrubeleri ozunde bezi sufi usullarini ehtiva etse de lakin ondan esasli suretde ferqlenir O sufi zikrlerinin kabbalizme esaslanmadigi ucun natamam qaldigini bildirmis onlarda olan bezi meqamlara tenqidi munasibet gostermisdir Ebulafiya coxsayli eserlerin muellifi olsa da onlar XIX esredek demek olar ki nesr edilmemisler Burada onun ozunu Mesih elan etmesine gore ortodoksal yehudilik terefinden redd edilmesinin muhum xidmeti olmusdur Menbe https az wikipedia org w index php title Ebulafiya amp oldid 6083125, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.