fbpx
Wikipedia

Siciliya

SiciliyaAralıq dənizində ən böyük ada. İtaliya muxtar vilayətlərindən biri. Sahəsi 25,460 km². Apennin yarımadasından cənubda yerləşir və Messina boğazı vasitəsi ilə ondan ayrılır. Sahilləri, əsəsən, dik və az girintili çıxıntılıdır. Dağlıq və təpəli relyef üstündür. Şimal sahili boyu Apennin yarımadasındakı dağların davamı olan silsilələr və ayrı-ayrı massivlər (Peloritan dağları, Nebrodi, Le-Madoniye) uzanır. Mərkəzi hissəsini alçaq dağlıq sahələr və təpəliklər tutur; cənub-şərqdə karstlı İblen platosu yerləşir. Şimal və qərb sahillərində akkumulyativ düzənliklər var. Adanın ən yüksək nöqtəsi Etna vulkanıdır (3340 m). Tez-tez zəlzələlər olur. Faydalı qazıntıları: kükürd, neft, təbii qaz və s. İqlimi Aralıq dənizi tipli subtropikdir. Etnanın zirvəsi ilin 9 ayı qarla örtülü olur. İllik yağıntı düzənliklərdə 400–600 mm, dağlarda 1200–1400 mm. Çayların çoxu yayda quruyur. Torpaqları əsasən, dağ-qəhvəyi və qırmızıdır. Makvis, qariqa və Aralıq dənizi tipli çöl bitkiləri geniş yayılmışdır. Adanı Siciliya boğazı Bon yarımadasından, Messin boğazı isə Apenin yarımadasından ayırır.

Siciliya
it. Sicilia
sic. Sicìlia
Bayraq Gerb

37°35′59″ şm. e. 14°00′55″ ş. u.


Ölkə
İnzibati mərkəz Palermo
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 15 may 1946
Sahəsi
  • 25.711 km²
Hündürlük
3.340 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 4.983.478 nəf. (2019)
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu IT-82
Rəsmi sayt
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Siciliyadakı ilk yaşayış məskənlərinin əsası e.ə 8-ci yüzillikdən başlayaraq karfagenlilər və yunanlar tərəfindən qoyulub. E.ə. 734-cü ildə Etna dağının şərq yamacında əsası qoyulmuş Naksos Siciliyada ən qədim yunan koloniyası hesab edilir. E.ə. 431–404-cü illərdə baş vermiş Peloponnes müharibəsinin gedişatında Afinalar Siciliyanı tutmağa çalışsa da, müvəffəqiyyətsizliyə uğradılar. E.ə. 241-ci ildə Birinci Pun müharibəsinin nəticəsində Siciliya Qədim Romanın ilk əyaləti kimi onun tərkibinə qatıldı və 440-cı ildə Roma imperiyasından ayrıldı. Erkən orta əsrlərdə Siciliya vandalların (V əsrdə), ostqotların (VI əsrdə) və Bizans imperiyasının (535-ci ildən etibarən) nəzarətində olub. 888-ci ildə ərəblər Siciliyanı tutaraq buraya İslam dinini gətiriblər. Ərəblərin hakimiyyətdə olduğu dövrdə adada yarımmüstəqil Siciliya əmirliyi mövcud olub. XI əsrdə adanı normanlar işğal edib. XII–XIII əsrlərdə Siciliya krallığı qurulub.

İnzibati bölgüsü

Əyalətlər İnzibati mərkəzlər Sahəsi (km2) Əhalisi Əhali sıxlığı (nəfər/km2)
Aqricento Aqricento 3,042 453,594 149.1
Kaltanissetta Kaltanissetta 2,128 271,168 127.4
Kataniya Kataniya 3,552 1,090,620 307.0
Enna Enna 2,562 172,159 67.2
Messina Messina 3,247 652,742 201.0
Palermo Palermo 4,992 1,249,744 250.3
Raquza Raquza 1,614 318,980 197.6
Sirakuza Sirakuza 2,109 403,559 191.3
Trapani Trapani 2,460 436,240 177.3
Şəhərlər Əhalisi
31 dekabr 2008
Palermo
(Palermo əyaləti)
656.358
Kataniya
(Kataniya əyaləti)
295.155
Messina
(Messina əyaləti)
242.812
Sirakuza
(Sirakuza əyaləti)
123.448
Marsala
(Trapani əyaləti)
82.565
Cela
(Kaltanissetta əyaləti)
77.165
Raquza
(Raquza əyaləti)
73.455
Trapani
(Trapani əyaləti)
70.688
Vittoriya
(Raquza əyaləti)
63.033
Kaltanissetta
(Kaltanissetta əyaləti)
60.225
Aqricento
(Aqricento əyaləti)
59.108
Baqeriya
(Palermo əyaləti)
56.093
Modika
(Raquza əyaləti)
55.074
Açireale
(Kataniya əyaləti)
52.962
Madzara del Vallo
(Trapani əyaləti)
51.429
 
 
Madzara-del-Vallo
 
Auqusta
 
Lentini
 
Partiniko
 
Karini
 
Termini-İmereze
 
Likata
 
Kanikatti
 
Favara
 
Şakka
 
Kastelvetrano
 
Alkamo
 
Barçelona-Pottso-di-Qotto
 
Milattso
 
Cappe
Siciliyanın yaşayış məntəqələri
  •   500 000 nəf. >
  •   100 000 - 500 000 nəf.
  •   50 000 - 100 000 nəf.
  •   20 000 - 50 000 nəf.
  •   10 000 - 20 000 nəf.

İstinadlar

  1. archINFORM — 1994.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5383"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5604"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5508"></a>
  2. Istat — 1926.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q214195"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3962258"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q33102669"></a>
  3. ASE, VIII cild, Bakı, 1984, səh. 466
  4. Population May 2011, data from Demo Istat 2011-07-01 at the Wayback Machine. Demo.istat.it. Retrieved on 2012–12-18.

Xarici keçidlər

siciliya, aralıq, dənizində, böyük, italiya, muxtar, vilayətlərindən, biri, sahəsi, apennin, yarımadasından, cənubda, yerləşir, messina, boğazı, vasitəsi, ilə, ondan, ayrılır, sahilləri, əsəsən, girintili, çıxıntılıdır, dağlıq, təpəli, relyef, üstündür, şimal,. Siciliya 3 Araliq denizinde en boyuk ada Italiya muxtar vilayetlerinden biri Sahesi 25 460 km Apennin yarimadasindan cenubda yerlesir ve Messina bogazi vasitesi ile ondan ayrilir Sahilleri esesen dik ve az girintili cixintilidir Dagliq ve tepeli relyef ustundur Simal sahili boyu Apennin yarimadasindaki daglarin davami olan silsileler ve ayri ayri massivler Peloritan daglari Nebrodi Le Madoniye uzanir Merkezi hissesini alcaq dagliq saheler ve tepelikler tutur cenub serqde karstli Iblen platosu yerlesir Simal ve qerb sahillerinde akkumulyativ duzenlikler var Adanin en yuksek noqtesi Etna vulkanidir 3340 m Tez tez zelzeleler olur Faydali qazintilari kukurd neft tebii qaz ve s Iqlimi Araliq denizi tipli subtropikdir Etnanin zirvesi ilin 9 ayi qarla ortulu olur Illik yaginti duzenliklerde 400 600 mm daglarda 1200 1400 mm Caylarin coxu yayda quruyur Torpaqlari esasen dag qehveyi ve qirmizidir Makvis qariqa ve Araliq denizi tipli col bitkileri genis yayilmisdir Adani Siciliya bogazi Bon yarimadasindan Messin bogazi ise Apenin yarimadasindan ayirir Siciliyait Sicilia sic SiciliaBayraq Gerb37 35 59 sm e 14 00 55 s u Olke Italiya 1 Inzibati merkez PalermoTarixi ve cografiyasiYaradilib 15 may 1946Sahesi 25 711 km Hundurluk 3 340 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 4 983 478 nef 2019 2 Reqemsal identifikatorlarISO kodu IT 82Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 2 Inzibati bolgusu 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerTarixi RedakteSiciliyadaki ilk yasayis meskenlerinin esasi e e 8 ci yuzillikden baslayaraq karfagenliler ve yunanlar terefinden qoyulub E e 734 cu ilde Etna daginin serq yamacinda esasi qoyulmus Naksos Siciliyada en qedim yunan koloniyasi hesab edilir E e 431 404 cu illerde bas vermis Peloponnes muharibesinin gedisatinda Afinalar Siciliyani tutmaga calissa da muveffeqiyyetsizliye ugradilar E e 241 ci ilde Birinci Pun muharibesinin neticesinde Siciliya Qedim Romanin ilk eyaleti kimi onun terkibine qatildi ve 440 ci ilde Roma imperiyasindan ayrildi Erken orta esrlerde Siciliya vandallarin V esrde ostqotlarin VI esrde ve Bizans imperiyasinin 535 ci ilden etibaren nezaretinde olub 888 ci ilde erebler Siciliyani tutaraq buraya Islam dinini getiribler Ereblerin hakimiyyetde oldugu dovrde adada yarimmusteqil Siciliya emirliyi movcud olub XI esrde adani normanlar isgal edib XII XIII esrlerde Siciliya kralligi qurulub Inzibati bolgusu RedakteEyaletler Inzibati merkezler Sahesi km2 Ehalisi 4 Ehali sixligi nefer km2 Aqricento Aqricento 3 042 453 594 149 1Kaltanissetta Kaltanissetta 2 128 271 168 127 4Kataniya Kataniya 3 552 1 090 620 307 0Enna Enna 2 562 172 159 67 2Messina Messina 3 247 652 742 201 0Palermo Palermo 4 992 1 249 744 250 3Raquza Raquza 1 614 318 980 197 6Sirakuza Sirakuza 2 109 403 559 191 3Trapani Trapani 2 460 436 240 177 3Seherler Ehalisi31 dekabr 2008Palermo Palermo eyaleti 656 358Kataniya Kataniya eyaleti 295 155Messina Messina eyaleti 242 812Sirakuza Sirakuza eyaleti 123 448Marsala Trapani eyaleti 82 565Cela Kaltanissetta eyaleti 77 165Raquza Raquza eyaleti 73 455Trapani Trapani eyaleti 70 688Vittoriya Raquza eyaleti 63 033Kaltanissetta Kaltanissetta eyaleti 60 225Aqricento Aqricento eyaleti 59 108Baqeriya Palermo eyaleti 56 093Modika Raquza eyaleti 55 074Acireale Kataniya eyaleti 52 962Madzara del Vallo Trapani eyaleti 51 429 Palermo Kataniya Messina Sirakuza Aqricento Kaltanissetta Raquza Enna Trapani Cela Vittoriya Baqeriya Madzara del Vallo Marsala Acireale Modika Noto Auqusta Lentini Partiniko Karini Termini Imereze Likata Kanikatti Favara Sakka Kastelvetrano Alkamo Barcelona Pottso di Qotto Milattso CappeSiciliyanin yasayis menteqeleri 500 000 nef gt 100 000 500 000 nef 50 000 100 000 nef 20 000 50 000 nef 10 000 20 000 nef Istinadlar Redakte archINFORM 1994 lt a href https wikidata org wiki Track P5383 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5604 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q265049 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5573 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5508 gt lt a gt Istat 1926 lt a href https wikidata org wiki Track Q214195 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3962258 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q33102669 gt lt a gt ASE VIII cild Baki 1984 seh 466 Population May 2011 data from Demo Istat Arxivlesdirilib 2011 07 01 at the Wayback Machine Demo istat it Retrieved on 2012 12 18 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Siciliya ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Siciliya amp oldid 6044263, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.