fbpx
Wikipedia

İmperi


İmperi (lat. imperium, latınca imperare — "idarə etmək" sözündən) — Roma dövlətində həm hərbi, həm də məhkəmə hakimiyyətini əhatə edən ali icraedici səlahiyyət. Roma Respublikasında onu baş maqistratlar və xüsusi vəzifə verilmiş fərdi vətəndaşlar aparırdı. Respublikanın sonrakı dövründə prokonsullar, propretorlar və bəzi komissiyaların ikinci üzvləri də imperiyə sahib idilər. Onun istifadəsinə məhdudiyyətlər respublikanın yarandığı vaxtdan qoyulmuşdur. Kollegiallıq prinsipinə görə, onu daşıyan eyni səviyyəli maqistratların hər birinin onu eyni dərəcədə idarə etməsi nəzərdə tutulurdu. II əsrə qədər Roma vətəndaşlarının ağır işlərdə mühakimə olunmasını, habelə xalqa müraciət hüququnu tələb edən bir sıra qanunlar qəbul edilmişdir. Eyni hüquqlar şərti olaraq Romadan kənarda hərbi və ya digər rəsmi xidmətlərdə olan Roma vətəndaşlarına da şamil edilirdi. Maqistratlardan öz səlahiyyətləri daxilində imperi tətbiq etmələri tələb olunurdu. İmperi rəsmi olaraq kuriya komissiyası tərəfindən bir il müddətinə və ya məmur öz işini başa çatdırana qədər verilirdi. Yalnız respublikanın son illərində imperi bir ildən çox müddətə verilməyə başlanmışdır.

Qədim Roma tarixi
lat. Senatus Populusque Romanus
Senat və Roma xalqı
Dövrlər
Roma çarlığı

( e. ə. 754 e. ə. 509)

Roma Respublikası

( e. ə. 509 e. ə. 27)

Roma İmperiyası

( e. ə. 271453-cü illər)

Respublika konstitusiyası
Magistratlar
Fövqəladə magistratlar
Titullar
Sülalələr
Əhali, inzibati və sosial tərkib
Qədim Romada hüquq

İstinadlar

  1. Britannica, The Editors of Encyclopaedia. "imperium 2022-11-24 at the Wayback Machine". Encyclopedia Britannica, 20 Jun. 2017.

Əlavə ədəbiyyat

  • Дементьева В.В. Магистратская власть Римской республики: содержание понятия «imperium» // Вестник древней истории. № 4. 2005.
  • Рим, город/Римская история до падения западной Римской империи  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.

imperi, imperium, latınca, imperare, idarə, etmək, sözündən, roma, dövlətində, həm, hərbi, həm, məhkəmə, hakimiyyətini, əhatə, edən, icraedici, səlahiyyət, roma, respublikasında, baş, maqistratlar, xüsusi, vəzifə, verilmiş, fərdi, vətəndaşlar, aparırdı, respub. Imperi lat imperium latinca imperare idare etmek sozunden Roma dovletinde hem herbi hem de mehkeme hakimiyyetini ehate eden ali icraedici selahiyyet Roma Respublikasinda onu bas maqistratlar ve xususi vezife verilmis ferdi vetendaslar aparirdi Respublikanin sonraki dovrunde prokonsullar propretorlar ve bezi komissiyalarin ikinci uzvleri de imperiye sahib idiler Onun istifadesine mehdudiyyetler respublikanin yarandigi vaxtdan qoyulmusdur Kollegialliq prinsipine gore onu dasiyan eyni seviyyeli maqistratlarin her birinin onu eyni derecede idare etmesi nezerde tutulurdu II esre qeder Roma vetendaslarinin agir islerde muhakime olunmasini habele xalqa muraciet huququnu teleb eden bir sira qanunlar qebul edilmisdir Eyni huquqlar serti olaraq Romadan kenarda herbi ve ya diger resmi xidmetlerde olan Roma vetendaslarina da samil edilirdi Maqistratlardan oz selahiyyetleri daxilinde imperi tetbiq etmeleri teleb olunurdu Imperi resmi olaraq kuriya komissiyasi terefinden bir il muddetine ve ya memur oz isini basa catdirana qeder verilirdi Yalniz respublikanin son illerinde imperi bir ilden cox muddete verilmeye baslanmisdir 1 Qedim Roma tarixilat Senatus Populusque Romanus Senat ve Roma xalqiDovrlerRoma carligi e e 754 e e 509 Roma Respublikasi e e 509 e e 27 Roma Imperiyasi e e 27 1453 cu iller PrinsipatQerbi Roma DominatBizansRespublika konstitusiyasiS P Q R SenatKomisiaMagistraturaMagistratlarKonsulPretorSenzorKurullu EdilKvestor Xalq tribunuQubernatorPropretorFovqelade magistratlarDiktatorSuvariler reisi Magister equitum Herbi tribun CarInterreksTriumviratDesemvirlerTitullarLeqatDuksOffisiumPrefektVikarVigintiseksviriLiktor Herbi magistrImperatorPrinsepsBas pontifikAvqustSezarTetrarxSulalelerYuliler Klavdiler e e 27 68 Flaviler 69 96 Nerva Antonin 96 192 Konstantinler 305 363 Valentinler 364 378 Feodosiya 378 395 Yustinianlar 518 602 Irakliler 610 695 705 711 Ehali inzibati ve sosial terkibLatinlarSabinlerEtrusklarPatrisilerPlebeylerPretorianlarBarbarlarQladiator KuriyaSenturiyaTribaVestal bakiresiMatronaQedim Romada huquqXatirenin lenetlenmesi Damnatio memoriae Roma vetendasligi Ferqlenme kursu Cursus honorum Digesta KonkubinatbaxmuzakireredakteIstinadlar Redakte Britannica The Editors of Encyclopaedia imperium Arxivlesdirilib 2022 11 24 at the Wayback Machine Encyclopedia Britannica 20 Jun 2017 Elave edebiyyat RedakteDementeva V V Magistratskaya vlast Rimskoj respubliki soderzhanie ponyatiya imperium Vestnik drevnej istorii 4 2005 Rim gorod Rimskaya istoriya do padeniya zapadnoj Rimskoj imperii Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Menbe https az wikipedia org w index php title Imperi amp oldid 6825630, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.