Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ilqaz Dağı Milli Parkı (türk. Ilgaz Dağı Milli Parkı) ― 2 iyun 1976-cı ildə qurulmuş, Türkiyənin qərbindəki Qara dəniz regionunda, Kastamonu və Çanqırı illəri arasındakı sərhəddə, Ilqaz dağlarında yerləşən qorunan ərazi. Əsas dəyərləri təbii sərvətlər və istirahət fəaliyyəti üçün potensialı olan milli park 742, 38 hektar ərazini əhatə edir.
| İlqaz Dağı Milli Parkı | |
|---|---|
 | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park) | |
| Sahəsi | 742,38 hektar |
| Yaradılma tarixi | 1976 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| Yerləşməsi | Kastamonu ili-Çanqırı ili |
| Yaxın şəhər | Kastamonu |
| ilgazdagi.tabiat.gov.tr | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Geologiya
Mərkəzi Anadolu və Qara dəniz regionları arasındakı keçid zonasında yerləşən Ilqaz dağının ərazi quruluşu ümumiyyətlə serpentinit, şist və vulkanik süxurlarla xarakterizə olunur. Türkiyənin ən uzun və ən aktiv geoloji çatı olan Şimali Anadolu sınması Ilqaz dağının cənub ətəyindən keçir. Bölgədə müxtəlif xarakterli dərələr, yamaclar və zirvələr var. Əlavə olaraq, bölgə yüksək səviyyəli landşaft ixtisası olan geomorfoloji quruluşa malikdir.
Coğrafiya
Milli park, qərb Qara dəniz bölgəsindəki bir dağ silsiləsi olan Ilgaz dağlarında. Dağlar şimaldan Gökırmak çayı və cənubdan Devrez dərəsi ilə həmsərhəddir və iki çay hövzəsi arasında hidroqrafik sərhəd rolunu oynayır. Gökırmak çayı Ilqaz dağlarının şimal yamaclarından başlayır və qərb-şərq istiqamətində axaraq Qızılırmak çayına birləşir.
İqlim
Milli parkda orta illik istilik temperatur 9,8 °C-dir. Ən soyuq ay olan yanvarda havanın orta temperaturu −0,8 °C olarkən,ən isti ay olan iyulda isə temperatur 20 °C-ə qədər qalxır. Kastamonudakı meteoroloji stansiyanın verdiyi məlumatlara görə bölgəyə düşən orta illik yağıntı miqdarı 486 millimetr (19.1 düym)-dir. Yağıntı ən çox yazda və yayın əvvəllərində yağır. Yüksək bölgələrin şimala baxan yamaclarına yağıntı nisbətən daha çox düşür. Orta Anadolu iqlimi nəticəsində yağan qar təxminən 6 ay qalır və qar örtüyünün qalınlığı yamaclarda 1 metr (3 ft 3 düym)-ə çatır.
| Ilqaz Dağı Milli Parkı iqlimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | |
| Orta temperatur, °C | −0,8 | 0,7 | 4,3 | 9,5 | 14,1 | 17,4 | 20,0 | 19,7 | 15,5 | 10,6 | 5,2 | 1,2 | |
| Yağıntı norması, mm | 30,5 | 27,4 | 34,8 | 50,8 | 74,1 | 67,3 | 31,0 | 28,5 | 30,2 | 39,4 | 32,7 | 38,9 | |
Ekosistem
Milli parkın Orta Anadolu və Qara dəniz zonları arasındakı keçid bölgəsində yerləşməsi nəticəsində milli park zəngin flora və faunaya sahibdir.
Flora
Parkın ümumi ərazisinin 81,7%-ni meşələr əhatə edir. Şimal yamaclarının aşağı yüksəklikləri əsasən Avstriya palıdı (Quercus cerris), Avstriya şamı (Pinus nigra) və ağ şam (Abies) meşələri ilə örtülmüşdür. 1,000–1,300 metr (3,300–4,300 ft) arasındakı yüksəkliklərdə vələs (Carpinus) və fıstıq (Fagus) kimi enliyarpaqlı ağaclar dominantdır. Daha yüksəkdə, 1,500 metr (4,900 ft) və yuxarısında Türk şamı (Pinus brutia) və adi şamı (Pinus sylvestris) tam və ya qarışıq meşələr yaradır. Bu zona Şimali Türkiyədə tapılan endemik flora ilə zəngindir. 2,000–2,200 metr (6,600–7,200 ft) yüksəkliklərdən başlayan alp zonası cırtdan kolların əmələ gətirdiyi nadir və endemik bitki örtüyündən ibarətdir. Ən yüksək zirvə olan Küçükhacettepe və Büyükhacettepe zirvəsində çoxsaylı nadir və endemik növlərə rast gəlinir.
Fauna
Ilqaz dağlarında və ətrafında 30-a yaxın məməli növünün mövcud olduğu düşünülür. Bolsulu və il boyu davam edən axınlar və zəngin bitki örtüyü maral (Cervidae), cüyür (Capreolus capreolus), çöldonuzu (Sus scrofa), canavar (Canis lupus), qonur ayı (Ursus arctos), tülkü (Vulpes vulpes), çöl pişiyi (Felis silvestris), vaşaq, meşəsi dələsi (martes martes), daşlıq dələsi (martes foina) gəlincik, adadovşanı, sincab, yarasa, porsuq (Meles meles) və adi susamuru (Lutra lutra). Tədqiqatlar milli parkda və ətrafında 617 növün mövcud olduğunu göstərmişdir.
İstirahət
Ilqaz Dağı Milli Parkı gündəlik fəaliyyətlərlə yanaşı, gəzinti və düşərgə də daxil olmaqla müxtəlif açıq hava idman növləri üçün imkanlar təklif edir. Ziyarətçilər il ərzində eyni ərazidəki balıq pitomnikindən alabalıq ala bilərlər.
Milli parkın digər bir vacib xüsusiyyəti də 1990-cı illərdən bəri bu ərazidə nümayiş etdirilən qış idman növləri üçün potensialıdır. Ərazidəki xizək kurortu İstanbul və Ankaradan gələnləri özünə cəlb edir.
İstinadlar
- GEOnet Names Server. 2018.
- (Turkish). Kastamonu Kültür Turizm. 2013-03-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-07-20.
- Aydınözü, Duran Aydinozu; Ünal İbret, Miraç Aydın. Analysis of Terrain Usage in Kastamonu-Ilgaz Mountain Natural Park (PDF). International Symposium on Environmental Protection and Planning: Geographic Information Systems (GIS) and Remote Sensing (RS) Applications (ISEPP) 28–29 June 2011, Izmir-Turkey. İstifadə tarixi: 2013-07-20.[daimi ölü keçid]
- "Kastamonu – Ilgaz Mountain National Park". Ministry of Culture and Tourism. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-20.
- (Turkish). Orman ve Su İşleri Bakanlığı-Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. 2013-06-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-07-20.
- Demirsar, Metin. "Ilgaz National Park offers winter resort facilities". Dünya. 2013-03-11. 2014-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-20.
- (Turkish). Orman ve Su İşleri Bakanlığı-Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. 2013-06-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-07-20.
- (#empty_citation)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilqaz Dagi Milli Parki turk Ilgaz Dagi Milli Parki 2 iyun 1976 ci ilde qurulmus Turkiyenin qerbindeki Qara deniz regionunda Kastamonu ve Canqiri illeri arasindaki serhedde Ilqaz daglarinda yerlesen qorunan erazi Esas deyerleri tebii servetler ve istirahet fealiyyeti ucun potensiali olan milli park 742 38 hektar erazini ehate edir Ilqaz Dagi Milli ParkiBTMB kateqoriyasi II Milli park Sahesi 742 38 hektarYaradilma tarixi 1976Yerlesmesi41 04 24 sm e 33 48 25 s u Olke TurkiyeYerlesmesi Kastamonu ili Canqiri iliYaxin seher Kastamonuilgazdagi tabiat gov trIlqaz Dagi Milli Parki Vikianbarda elaqeli mediafayllarGeologiyaMerkezi Anadolu ve Qara deniz regionlari arasindaki kecid zonasinda yerlesen Ilqaz daginin erazi qurulusu umumiyyetle serpentinit sist ve vulkanik suxurlarla xarakterize olunur Turkiyenin en uzun ve en aktiv geoloji cati olan Simali Anadolu sinmasi Ilqaz daginin cenub eteyinden kecir Bolgede muxtelif xarakterli dereler yamaclar ve zirveler var Elave olaraq bolge yuksek seviyyeli landsaft ixtisasi olan geomorfoloji qurulusa malikdir CografiyaIlgaz daglari etrafindaki Gokirmak cayi ve Devrez krikinin cografi movqeyi Milli park qerb Qara deniz bolgesindeki bir dag silsilesi olan Ilgaz daglarinda Daglar simaldan Gokirmak cayi ve cenubdan Devrez deresi ile hemserheddir ve iki cay hovzesi arasinda hidroqrafik serhed rolunu oynayir Gokirmak cayi Ilqaz daglarinin simal yamaclarindan baslayir ve qerb serq istiqametinde axaraq Qizilirmak cayina birlesir Iqlim Milli parkda orta illik istilik temperatur 9 8 C dir En soyuq ay olan yanvarda havanin orta temperaturu 0 8 C olarken en isti ay olan iyulda ise temperatur 20 C e qeder qalxir Kastamonudaki meteoroloji stansiyanin verdiyi melumatlara gore bolgeye dusen orta illik yaginti miqdari 486 millimetr 19 1 duym dir Yaginti en cox yazda ve yayin evvellerinde yagir Yuksek bolgelerin simala baxan yamaclarina yaginti nisbeten daha cox dusur Orta Anadolu iqlimi neticesinde yagan qar texminen 6 ay qalir ve qar ortuyunun qalinligi yamaclarda 1 metr 3 ft 3 duym e catir Ilqaz Dagi Milli Parki iqlimiGosterici Yan Fev Mar Apr May Iyn Iyl Avq Sen Okt Noy DekOrta temperatur C 0 8 0 7 4 3 9 5 14 1 17 4 20 0 19 7 15 5 10 6 5 2 1 2Yaginti normasi mm 30 5 27 4 34 8 50 8 74 1 67 3 31 0 28 5 30 2 39 4 32 7 38 9EkosistemIlqaz Dagi Milli Parkindan goruntuQisda Ilqaz Dagi Milli Parkindan goruntuQisda Ilqaz Dagi Milli Parkindan goruntuIlqaz Dagi Milli Parkinda yasayis yerleri Milli parkin Orta Anadolu ve Qara deniz zonlari arasindaki kecid bolgesinde yerlesmesi neticesinde milli park zengin flora ve faunaya sahibdir Flora Parkin umumi erazisinin 81 7 ni meseler ehate edir Simal yamaclarinin asagi yukseklikleri esasen Avstriya palidi Quercus cerris Avstriya sami Pinus nigra ve ag sam Abies meseleri ile ortulmusdur 1 000 1 300 metr 3 300 4 300 ft arasindaki yuksekliklerde veles Carpinus ve fistiq Fagus kimi enliyarpaqli agaclar dominantdir Daha yuksekde 1 500 metr 4 900 ft ve yuxarisinda Turk sami Pinus brutia ve adi sami Pinus sylvestris tam ve ya qarisiq meseler yaradir Bu zona Simali Turkiyede tapilan endemik flora ile zengindir 2 000 2 200 metr 6 600 7 200 ft yuksekliklerden baslayan alp zonasi cirtdan kollarin emele getirdiyi nadir ve endemik bitki ortuyunden ibaretdir En yuksek zirve olan Kucukhacettepe ve Buyukhacettepe zirvesinde coxsayli nadir ve endemik novlere rast gelinir Fauna Ilqaz daglarinda ve etrafinda 30 a yaxin memeli novunun movcud oldugu dusunulur Bolsulu ve il boyu davam eden axinlar ve zengin bitki ortuyu maral Cervidae cuyur Capreolus capreolus coldonuzu Sus scrofa canavar Canis lupus qonur ayi Ursus arctos tulku Vulpes vulpes col pisiyi Felis silvestris vasaq mesesi delesi martes martes dasliq delesi martes foina gelincik adadovsani sincab yarasa porsuq Meles meles ve adi susamuru Lutra lutra Tedqiqatlar milli parkda ve etrafinda 617 novun movcud oldugunu gostermisdir IstirahetDaglardan menzere Ilqaz Dagi Milli Parki gundelik fealiyyetlerle yanasi gezinti ve duserge de daxil olmaqla muxtelif aciq hava idman novleri ucun imkanlar teklif edir Ziyaretciler il erzinde eyni erazideki baliq pitomnikinden alabaliq ala bilerler Milli parkin diger bir vacib xususiyyeti de 1990 ci illerden beri bu erazide numayis etdirilen qis idman novleri ucun potensialidir Erazideki xizek kurortu Istanbul ve Ankaradan gelenleri ozune celb edir IstinadlarGEOnet Names Server 2018 Turkish Kastamonu Kultur Turizm 2013 03 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 07 20 Aydinozu Duran Aydinozu Unal Ibret Mirac Aydin Analysis of Terrain Usage in Kastamonu Ilgaz Mountain Natural Park PDF International Symposium on Environmental Protection and Planning Geographic Information Systems GIS and Remote Sensing RS Applications ISEPP 28 29 June 2011 Izmir Turkey Istifade tarixi 2013 07 20 daimi olu kecid Kastamonu Ilgaz Mountain National Park Ministry of Culture and Tourism 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 20 Turkish Orman ve Su Isleri Bakanligi Doga Koruma ve Milli Parklar Genel Mudurlugu 2013 06 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 07 20 Demirsar Metin Ilgaz National Park offers winter resort facilities Dunya 2013 03 11 2014 12 26 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 20 Turkish Orman ve Su Isleri Bakanligi Doga Koruma ve Milli Parklar Genel Mudurlugu 2013 06 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 07 20 empty citation