Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ərəb ölkələrində — qadınlara hansı hüquqların verilməsi ilə bağlı 2013-cü ildə aparılan sorğunun nəticəsində əksər ölkələrdə qadın hüquqlarının olduqca məhdudlaşdırıldığı aşkar olunmuşdur. Sorğunun əsas məqsədi – qadına qarşı şiddət, ailədə qadına münasibət, onların cəmiyyətə inteqrasiyası, siyasətdə rolu, sosial sahədə fəaliyyəti haqqında məruzə hazırlamaq idi.
Misirdə
Misirdə cinsi zorakılıq, istismar, iş yerlərində qadınların narahat edilməsi, insan alveri kimi mənfi halların qarşısının alınması üçün heç bir qanun işləmir. Qadın və qızların 99,3%-i cinsi istismara məruz qalır. Ortayaşlı nəslin 63%-i savadlıdır yəni yazıb oxumağı bilir.
Iraqda
2003-cü ildə ABŞ-nin hərbi müdaxiləsindən sonra qadınların vəziyyətində, statusunda ciddi tənəzzül, geriləmə özünü göstərdi. Kütləvi şəkildə didərgin düşmək qadın alveri və cinsi zorakılığı daha da tətiklədi. Iraqın cinayət kodeksinə görə həyat yoldaşını öldürən kişi ölüm cəzasına məhkum olmur yalnız 3 il azadlıqdan məhrum edilir. Didərgin düşmüş minlərlə qadın qonşu ölkələrdə (Suriya, İordaniya, BƏƏ) əxlaqsızlıq etməyə məcbur edilirlər.iraqda 1,5 milyondan çox qadın duldur.
Səudiyyə Ərəbistanında
Səudiyyə Ərəbistanında qadınlar ilk dəfə olaraq 2015-ci ildə bələdiyyə seçkilərində səs verə bildilər. Bu ölkədə maşın sürmək qadağan olunub. Qadınlar himayəsində olduqları kişinin (ata, həyat yoldaşı) razılığı ilə təhsil ala bilər, , tibbi nəzarətdən keçə bilər, evindən çıxıb harasa gedə bilər.
Suriyada
Suriyada müharibənin təsiri nəticəsində kütləvi şəkildə öz yurdundan didərgin düşmək həm Suriyanın daxilində, həm sərhədlər xaricində milyonlarla qadın və qızların cinsi zorakılıq və qadın alverinə məruz qalmaqlarına səbəb olub (BMT-nin məlumatına əsasən). Iqtisadiyyat və səhiyyə sistemində geriləmə birbaşa qadınlara təsir göstərir. Suriyada 12 yaşdan aşağı qızlar qaçqın düşərgələrində ailə qurublar. Suriyanın insan hüquqları üzrə şəbəkəsinin məlumatına görə müharibə dövründə 4000-dən çox təcavüz faktı və digər cinsi zədələr haqqında məlumatlar qeydə alınmışdır.
Yəməndə
Yəməndə 2011-ci Ərəb baharından bəri qadınlar öz hüquqları uğrunda mübarizəyə başlayıblar. Burada qızların nikaha daxil olma yaşı qanunla müəyyən olunmayıb. Qızların 53%-inin ibtidai təhsili var. Ailə daxili şiddətlə mübarizədə effektiv qanun yoxdur.
Livanda
Livanda qadınların oğurlanması, təcavüzə uğraması, məşğulluqla bağlı qanunlarda qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin olması, vərəsəlik məsələsində ikitirəliyin olması geniş yayılıb. Livanda iş yerlərində cinsi narahatlığın qadağan olunması ilə bağlı heçbir qanun yoxdur. Hər iki livanlı qadından biri savadsızdır. Livanlı qadın öz uşaqlarına və xarici həyat yoldaşına livan vətəndaşlığının verilməsində heç bir rola malik deyil.
Fələstində
Fələstin ərazisində qadınlar yoxsulluq, işsizlik, zorakılıqdan əziyyət çəkirlər. Qadınların yaınız 17%-i işləyir. 2011-ci ilin məlumatına əsasən qadınların 51%-i ailədaxili şiddətə məruz qalırdı. Fələstin və bir çox ərəb ölkəsində geniş yayılan qətllərdən biri – bir ailə üzvünün ya sosial qrupun digər üzvlər tərəfindən öldürülməsidir. Bu yolla Xüsusilə qadın və homoseksuallar qətlə yetirilir. 2013-cü ilin ilk 9 ayında 25 bucür qətl törədilmişdir.
Bəhreyndə
Bəhreyndə dini məhkəmələrdə nikah, boşanma, vərəsəlik, uşaqların analara verilməsi ilə bağlı qərarlar şəriətə uyğun aparılır. Digər ərəb ölkələrində olduğu kimi burada da ailə daxili şiddətə bərabər götürülür. Ilk dəfə 2002-ci ildə qadınlara seçkilərdə iştirak etmək və səs vermək hüququ verilmişdir. Cinayət kodeksinə əsasən kişi təcavüz etdiyi qadınıa evləndiyi halda o cəzalandırılmır.
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində
BƏƏ-də qadınların təhsil və səhiyyə xidmətlərindən istifadə etmək hüququ var. Buna baxmayaraq ənənəvi gender problemi özünü göstərir. Qadınlar iş yerlərində narahat edilirlər və müvafiq orqana bu barədə məlumat verdikdə həmin qadın həbs oluna bilər. Qanun kişilərin qadınlara fiziki baxımdan əziyyət verməsinə icazə verir. Siyasətdə qadınların sıxışdırılmadığın göstərən fakt odur ki, Federal milli şuranın 22 üzvündən 4-ü qadındır.
Liviyada
Liviyada qadınların əsas problemləri sırasına yoxsulluq, təhsilin və təhlükəsizliyin olmaması daxildir. 2012-ci ildə 200 üzvlük Ali Milli Konqresə 33 qadın nümayəndə seçilmişdir. Qadınların nikaha daxil olma yaşı qanuni şəkildə 20 olsa da məhkəmədən xüsusi icazə alına bilər. Hərbçi və ekstremistlər tərəfindən cinsi zorakılıq və narahatlığa məruz qalırlar.
Mərakeşdə
Mərakeşdə qadınların azadlıqları olsa da ailədaxili şiddət yenə də qalmaqdadır. Ekspertlərin dediyinə əsasən ailədaxili şiddətə qarşı qanun yoxdur. 2008-ci ilin ilk 3 ayında qadınlara qarşı 17.000 zorakılıq insidenti aşkar edilmişdir. 15 və 49 yaş arası qadınların 44%-i yazıb oxumağı bilir. Ölkənin cinayət kodeksinə əsasən həyat yoldaşını tərk edən qadını gizlədən şəxs cinayət məsuliyyətinə cəlb olunur.
Əlcəzairdə
Əlcəzair iş yerlərində və siyasi sahədə qadınlara qarşı ayrı seçkiliyinə görə mənfi qiymətləndirilən ölkələrdəndir. Ailədaxili zorakılığa qarşı heç bir qanun işləmir. Əlcəzairdə qadınların 16%-i işləyir.
Tunisdə
Tunis qadınlara hüquq verilməsi baxımından ərəb dünyasının ən inkişaf etmiş ölkəsidir. 1965-ci ildən başlayaraq qadınların abort etmə hüququ var və xarici həyat yoldaşlarına vətəndaşlıq verilə bilər. 2011-ci ildə 217 üzvdən ibarət Seçki Şurasına 61 qadın üzv seçilmişdir. Analıq məzuniyyətinə çıxdıqda tam əmək haqlarının 67%-ni alırlar.
Qətərdə
Qətər qadınları biznes və ali təhsil sahəsində çox fəal olsalar da ənənəvi gender rollar özünü göstərir. Zina qeyri qanuni hesab olunur. hər il təxminən 100 qadın nikahdan kənar uşaqları olduğuna görə həbs edilirlər. Qadınların 51%-i işləyir. 2011-ci ilin oktyabrında insan alverinə qarşı qanun qəbul olundu.
Iordaniyada
inkişafda olan ölkə olsa belə ailə və ya icma daxili qanunlar ilə qadınların öldürülməsinə görə 2-ci yerdədir. 2012-ci ildə 10 bucür qətl məsələsi məhkəməyə çıxarılmış və 24 qadın himayəyə alınmışdır. 2012-ci ildə Ailə Müdafiə Departamentinə cinsi istismarla bağlı 681 fakt haqqında məlumat verilmişdir. 2003-cü ildə qəbul olunan qanuna əsasən qadınlar həyat yoldaşlarının razılığı olmadan xarici passport ala bilərlər.
Küveytdə
Küveyt təhsil və vərəsəlik məsələsində öndə gedən ölkələrdəndir, lakin xarici qadın işçilərə münasibətdə sosial himayə güclü deyil. Ailədaxili şiddətə məruz qalan qadınları müdafiə edən qanun yoxdur və şiddətə məruz qalan qadınlar üçün heç bir sığınacaq yeri də yoxdur. Qızların nikaha daxil olma yaşı qanuni olaraq 15-dir.
Omanda
Omanda qadınlar digər ərəb ölkələri ilə müqayisədə sosial himayədən faydalanırlar. Buna baxmayaraq iş yerində ayrı seçkiliyə məruz qalırlar, zorakılıq istismar kimi hallarla üzləşirlər.2010-cu ildə 227 kişi qadınlara təcavüz etdiklərinə görə məsuliyyətə cəlb olunmuşdular. 2011-ci ilin dekabr ayında müvəqqəti şuranın 192 yerindən 4-ünə qadınlar seçilmişdi. Xarici həyat yoldaşlarına və ya xaricdə doğulan uşaqlarına vətəndaşlıq ötürə bilməzlər.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-02.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-05-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-02.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-02.
- . 2017-02-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
- (PDF). 2020-11-08 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-02.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-05-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-02.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ereb olkelerinde qadinlara hansi huquqlarin verilmesi ile bagli 2013 cu ilde aparilan sorgunun neticesinde ekser olkelerde qadin huquqlarinin olduqca mehdudlasdirildigi askar olunmusdur Sorgunun esas meqsedi qadina qarsi siddet ailede qadina munasibet onlarin cemiyyete inteqrasiyasi siyasetde rolu sosial sahede fealiyyeti haqqinda meruze hazirlamaq idi 1880 ci illerde Elcezairli uc qadin Uzanmis qadin siqaret cekir MisirdeMisirde cinsi zorakiliq istismar is yerlerinde qadinlarin narahat edilmesi insan alveri kimi menfi hallarin qarsisinin alinmasi ucun hec bir qanun islemir Qadin ve qizlarin 99 3 i cinsi istismara meruz qalir Ortayasli neslin 63 i savadlidir yeni yazib oxumagi bilir Iraqda2003 cu ilde ABS nin herbi mudaxilesinden sonra qadinlarin veziyyetinde statusunda ciddi tenezzul gerileme ozunu gosterdi Kutlevi sekilde didergin dusmek qadin alveri ve cinsi zorakiligi daha da tetikledi Iraqin cinayet kodeksine gore heyat yoldasini olduren kisi olum cezasina mehkum olmur yalniz 3 il azadliqdan mehrum edilir Didergin dusmus minlerle qadin qonsu olkelerde Suriya Iordaniya BEE exlaqsizliq etmeye mecbur edilirler iraqda 1 5 milyondan cox qadin duldur Seudiyye ErebistanindaSeudiyye Erebistaninda qadinlar ilk defe olaraq 2015 ci ilde belediyye seckilerinde ses vere bildiler Bu olkede masin surmek qadagan olunub Qadinlar himayesinde olduqlari kisinin ata heyat yoldasi raziligi ile tehsil ala biler tibbi nezaretden kece biler evinden cixib harasa gede biler SuriyadaSuriyada muharibenin tesiri neticesinde kutlevi sekilde oz yurdundan didergin dusmek hem Suriyanin daxilinde hem serhedler xaricinde milyonlarla qadin ve qizlarin cinsi zorakiliq ve qadin alverine meruz qalmaqlarina sebeb olub BMT nin melumatina esasen Iqtisadiyyat ve sehiyye sisteminde gerileme birbasa qadinlara tesir gosterir Suriyada 12 yasdan asagi qizlar qacqin dusergelerinde aile qurublar Suriyanin insan huquqlari uzre sebekesinin melumatina gore muharibe dovrunde 4000 den cox tecavuz fakti ve diger cinsi zedeler haqqinda melumatlar qeyde alinmisdir YemendeYemende 2011 ci Ereb baharindan beri qadinlar oz huquqlari ugrunda mubarizeye baslayiblar Burada qizlarin nikaha daxil olma yasi qanunla mueyyen olunmayib Qizlarin 53 inin ibtidai tehsili var Aile daxili siddetle mubarizede effektiv qanun yoxdur LivandaLivanda qadinlarin ogurlanmasi tecavuze ugramasi mesgulluqla bagli qanunlarda qadinlara qarsi ayri seckiliyin olmasi vereselik meselesinde ikitireliyin olmasi genis yayilib Livanda is yerlerinde cinsi narahatligin qadagan olunmasi ile bagli hecbir qanun yoxdur Her iki livanli qadindan biri savadsizdir Livanli qadin oz usaqlarina ve xarici heyat yoldasina livan vetendasliginin verilmesinde hec bir rola malik deyil FelestindeFelestin erazisinde qadinlar yoxsulluq issizlik zorakiliqdan eziyyet cekirler Qadinlarin yainiz 17 i isleyir 2011 ci ilin melumatina esasen qadinlarin 51 i ailedaxili siddete meruz qalirdi Felestin ve bir cox ereb olkesinde genis yayilan qetllerden biri bir aile uzvunun ya sosial qrupun diger uzvler terefinden oldurulmesidir Bu yolla Xususile qadin ve homoseksuallar qetle yetirilir 2013 cu ilin ilk 9 ayinda 25 bucur qetl toredilmisdir BehreyndeBehreynde dini mehkemelerde nikah bosanma vereselik usaqlarin analara verilmesi ile bagli qerarlar seriete uygun aparilir Diger ereb olkelerinde oldugu kimi burada da aile daxili siddete beraber goturulur Ilk defe 2002 ci ilde qadinlara seckilerde istirak etmek ve ses vermek huququ verilmisdir Cinayet kodeksine esasen kisi tecavuz etdiyi qadinia evlendiyi halda o cezalandirilmir Birlesmis Ereb EmirliklerindeBEE de qadinlarin tehsil ve sehiyye xidmetlerinden istifade etmek huququ var Buna baxmayaraq enenevi gender problemi ozunu gosterir Qadinlar is yerlerinde narahat edilirler ve muvafiq orqana bu barede melumat verdikde hemin qadin hebs oluna biler Qanun kisilerin qadinlara fiziki baximdan eziyyet vermesine icaze verir Siyasetde qadinlarin sixisdirilmadigin gosteren fakt odur ki Federal milli suranin 22 uzvunden 4 u qadindir LiviyadaLiviyada qadinlarin esas problemleri sirasina yoxsulluq tehsilin ve tehlukesizliyin olmamasi daxildir 2012 ci ilde 200 uzvluk Ali Milli Konqrese 33 qadin numayende secilmisdir Qadinlarin nikaha daxil olma yasi qanuni sekilde 20 olsa da mehkemeden xususi icaze alina biler Herbci ve ekstremistler terefinden cinsi zorakiliq ve narahatliga meruz qalirlar MerakesdeMerakesde qadinlarin azadliqlari olsa da ailedaxili siddet yene de qalmaqdadir Ekspertlerin dediyine esasen ailedaxili siddete qarsi qanun yoxdur 2008 ci ilin ilk 3 ayinda qadinlara qarsi 17 000 zorakiliq insidenti askar edilmisdir 15 ve 49 yas arasi qadinlarin 44 i yazib oxumagi bilir Olkenin cinayet kodeksine esasen heyat yoldasini terk eden qadini gizleden sexs cinayet mesuliyyetine celb olunur ElcezairdeElcezair is yerlerinde ve siyasi sahede qadinlara qarsi ayri seckiliyine gore menfi qiymetlendirilen olkelerdendir Ailedaxili zorakiliga qarsi hec bir qanun islemir Elcezairde qadinlarin 16 i isleyir TunisdeTunis qadinlara huquq verilmesi baximindan ereb dunyasinin en inkisaf etmis olkesidir 1965 ci ilden baslayaraq qadinlarin abort etme huququ var ve xarici heyat yoldaslarina vetendasliq verile biler 2011 ci ilde 217 uzvden ibaret Secki Surasina 61 qadin uzv secilmisdir Analiq mezuniyyetine cixdiqda tam emek haqlarinin 67 ni alirlar QeterdeQeter qadinlari biznes ve ali tehsil sahesinde cox feal olsalar da enenevi gender rollar ozunu gosterir Zina qeyri qanuni hesab olunur her il texminen 100 qadin nikahdan kenar usaqlari olduguna gore hebs edilirler Qadinlarin 51 i isleyir 2011 ci ilin oktyabrinda insan alverine qarsi qanun qebul olundu Iordaniyadainkisafda olan olke olsa bele aile ve ya icma daxili qanunlar ile qadinlarin oldurulmesine gore 2 ci yerdedir 2012 ci ilde 10 bucur qetl meselesi mehkemeye cixarilmis ve 24 qadin himayeye alinmisdir 2012 ci ilde Aile Mudafie Departamentine cinsi istismarla bagli 681 fakt haqqinda melumat verilmisdir 2003 cu ilde qebul olunan qanuna esasen qadinlar heyat yoldaslarinin raziligi olmadan xarici passport ala bilerler KuveytdeKuveyt tehsil ve vereselik meselesinde onde geden olkelerdendir lakin xarici qadin iscilere munasibetde sosial himaye guclu deyil Ailedaxili siddete meruz qalan qadinlari mudafie eden qanun yoxdur ve siddete meruz qalan qadinlar ucun hec bir siginacaq yeri de yoxdur Qizlarin nikaha daxil olma yasi qanuni olaraq 15 dir OmandaOmanda qadinlar diger ereb olkeleri ile muqayisede sosial himayeden faydalanirlar Buna baxmayaraq is yerinde ayri seckiliye meruz qalirlar zorakiliq istismar kimi hallarla uzlesirler 2010 cu ilde 227 kisi qadinlara tecavuz etdiklerine gore mesuliyyete celb olunmusdular 2011 ci ilin dekabr ayinda muveqqeti suranin 192 yerinden 4 une qadinlar secilmisdi Xarici heyat yoldaslarina ve ya xaricde dogulan usaqlarina vetendasliq oture bilmezler Istinadlar Arxivlenmis suret 2022 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 02 Arxivlenmis suret 2021 05 03 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 02 Arxivlenmis suret 2022 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 02 2017 02 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 02 PDF 2020 11 08 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 02 Arxivlenmis suret 2021 05 26 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 02