Vikipediya azad ensiklopediya əbdüləziz Dəhləviərəb عبد العزيز الدهلوي Doğum tarixi 20 sentyabr 1746 1746 09 20 Doğum ye

Vikipediya azad ensiklopediya Ebduleziz Dehleviereb عبد العزيز الدهلوي Dogum tarixi 20 sentyabr 1746 1746 09 20 Dogum yeri Dehli Boyuk Mogol imperiyasiVefat tarixi 5 iyun 1823 1823 06 05 76 yasinda Vefat yeri Dehli Boyuk Mogol imperiyasiAtasi Sah Veliyullah DehleviElm saheleri hedis tefsir Ebduleziz ibn Sah Veliyyullah Ehmed ibn Ebdirrehim el Omeri el Faruqi ed Dehlevi ereb عبد العزيز الدهلوي 20 sentyabr 1746 Dehli 5 iyun 1823 Dehli hindistanli mufessir ve muheddis O Sah Veliyullah Dehlevinin ogludur Bioqrafiyasi span Dehlide anadan olub Atasinin sayesinde yaxsi tehsil alib Usaq yaslarinda Qurani ezberleyib tecvid ve qiraet oyrenib Basda Kutubi Sitte olmaqla el Muvatta Misqetul Mesabih Semailut Tirmizi kimi eserleri sexsen atasindan oyrenib ve ya dinleyib ve bu kitablarin revayet huququna yiyelenib Genc yaslarinda tefsir hedis fiqh usul eqaid kelam mentiq cebr hendese astronomiya tarix ve cografiya sahelerindeki derin bilikleri ile insanlarin diqqetini ozune celb edib Atasinin vefatindan sonra Rehimiyye medresesinde ders demeye baslayib Telebe ve muridler yetisdirib eserler qeleme alib 25 yasinda sehheti pislesib Buna gore de medresede ders demeyi dayandirib Muelliflik etmeyi ve moizeler vermeyi ise fasilesiz olaraq davam etdirib Bir muddet sonra sehheti daha da pislesdiyinden maddi vesaitini varisleri arasinda bolub Geydiyi paltarlardan kefen hazirlanmasini vesiyyet edib Mezari atasinin mezarinin yanindadir O fikirleri ve fetvalari ile hindistanli muselmanlarin yaddasinda derin iz buraxmis sexslerdendir Eserleri span Dehlevi 50 e yaxin eserin muellifidir En muhum eserleri bunlardir Tefsiru Fethil Eziz Fatihe ve Beqere Teberake ve Emme cuzleri daxil olmaqla surelerinin farsca qeleme alinmis tefsiri Yalniz iki cildi movcudur Kelketede nesr edilmisdir h q 1248 1249 Tuhfei Isna esariyye Leknev h q 1255 1295 On iki imam sieliyini tenqit etmek meqsedile qeleme alinmisdir Eser sert uslubda ve fars dilinde qeleme alinmisdir Eseri Qulam Mehemmed ibn Muhyiddin ibn Omer el Eslemi ereb diline tercume etmisdir Mahmud Sukru el Elusi de eseri el Minhetul ilahiyye telxisu tercumetit Tuhfetil Isna esariyye adi ile ixtisar etmisdir Mohubbeddin el Xetib esere bir muqeddime ve bezi qeydler elave ederek 1953 cu ilde Qahirede nesr etmisdir Bustanul muheddisin Delhi 1876 1898 Eser hedis kitablari bioqrafiyasidir Eserde muelliflerin bioqrafiyalarina da yer verilmisdir Farsca olan eser Eli Osman Qocquzu terefinden turk diline tercume edilmisdir Ankara 1986 Ucalei Nafie Delhi h q 1312 1348 Farsca qeleme alinmis bu eserin movzusu hedis usuludur Sirrus sehadeteyn Delhi h q 1261 Eser Kerbela sehidleri haqqindadir Eseri muellifin telebelerinden olan Salamatullah fars dilinde serh etmisdir Leknev 1882 Ezizul iqtibas fi fezaili exyarin nas Bu eser Rasidi xelifelerinin ustunlukleri haqqindaki hedisleri ozunde ehtiva edir Eres fars diline ve orducaya tercume edilerek nesr edilmisdir Delhi 1904 Mizanul eqad Delhi h q 1321 Eqaid haqqinda qeleme alinmis bu eser erebcedir Fetevayi Ezizi Delhi h q 1311 1314 Heyderabad h q 1313 Delhi h q 1341 Iki cild olan bu farsca eser Dehlevinin fetvalarini ozunde ehtiva edir Muellifin hemcinin mentiq hikmet yuxu yozumlari ve muxtelif movzulara aid bir cox risalesi vardir Istinadlar span عبد العزيز الدهلوي تراجم 15 10 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 10 2025 Kocyigit Talat Abdulaziz ed Dihlevi TDV Islam Ansiklopedisi 1988 15 10 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 10 2025 Heseni Ebdulhey Nuzhetul xevatir ereb VII 273 274 Kateqoriyalar 20 sentyabrda dogulanlar1746 ci ilde dogulanlarDehlide dogulanlar5 iyunda vefat edenler1823 cu ilde vefat edenler76 yasinda vefat edenlerDehlide vefat edenlerElifba sirasina gore alimler