fbpx
Wikipedia

Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma

September 26, 2021

Əbdülhüseyn mirzə Firuz mirzə oğlu Fərmanfərma (1859-1939) — İranın baş naziri, Cənubi Azərbaycanın valisi, siyasətçi

Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma
Əbdülhüsen mirzə Firuz mirzə oğlu Fərmanfərma
Digər adı Əbdülhüseyn mirzə Firuz mirzə oğlu Qovanlı-Qacar
Doğum tarixi
Doğum yeri Təbriz
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Tehran
Vətəndaşlığı
Uşağı
Fəaliyyəti siyasətçi

Həyatı

Əbdülhüseyn mirzə Firuz mirzə oğlu 1859-cu ildə Təbriz şəhərində doğulmuşdu. Tehrana köçmüşdülər. Ailə təlim-tərbiyəsi, təhsili almışdı. Sonra hərbi məktəbə daxil olmuşdu. Avstriya zabitlərinin nəzarəti altında həmin məktəbi bitirmişdi. Ingilis dilini gözəl bilirdi. Firuz mirzə oğlunu Azərbaycana, Təbriz şəhərinə göndərmişdi. Əmirintizam orda ona lələlik etmişdi.

1885-ci ildə atasının Nüsrətəddövlə ləqəbini daşıyırdı. 1892-ci ildə Kerman əyalətinin valisi olmuşdu və Fərmanfərma ləqəbini almışdı. 1896-cı ilədək bu vəzifədə çalışmışdı. Bir ara Müzəffərəddin mirzənin Loristanda müavini işləmişdi. Müzəffərəddin mirzə şahlığa çatandan sonra Əminüssultanı sədr əzəm təyin etdi. Sədr əzəmin onunla arası olmadığından vəzifədən çıxardı.

Əbdülhüseyn mirzə 1896-ci ildə hərbi nazir vəzifəsinə təyin edilmişdi. 1897-ci ilin sentyabr ayında vəzifəsindən istefa etdi. Həmin il Fars əyalətinə və Iran körfəzinə vali göndərilmişdi.

Əbdülhüseyn mirzə görkəmli hərbçi idi. İran ordusunda yüksək vəzifələrdə çalışmışdı. Bir çox hərbi birləşmələrdə xidmət etmişdi. 1880-ci ildə hərbi təlim almaq üçün Avropaya getmişdi. Salarləşkər, Əmirtuman rütbələrini almışdı. 1886-cı ildən 1887-ci ilədək Azərbaycan ordusunun komandanı olmuşdu.

Əbdülhüseyn mirzə Iranın böyük mülkədarlarından, sərvətli adamlarından sayılırdı. Cənubi Azərbaycan, Kerman, Fars, Kirmanşah, Ərak əyalətlərində, o cümlədən Nəcəf, Kərbəla və Bəsrə şəhərlərində əmlakı vardı. Pullarını Avropa banklarına yatırmışdı.

Əbdülhüseyn mirzə 1899-cu ilin yanvar ayında Irandan sürgün olunmuşdu. O, Kərbəla yolu ilə Misirə getmişdi. Misirdən dönəndən sonra bir neçə il Bağdadda yaşamışdı. 1903-cü ildə şahın icazəsi ilə Irana qayıtdı. Həmin il Kirmanşah əyalətinə vali göndərilmişdi. 1904-cü ildə onun hakimiyyət dairəsinə Bocnurd və Lorestan əyalətlərinidə əlavə etdilər.

Əbdülhüseyn mirzə Cənubi Azərbaycanın valisi olmuşdu. Həmin dönəmdə baş vali Fərmanfərmanın hakimiyyəti formal idi. Təbrizdə və Cənubi Azərbaycanda hakimiyyət "İctimaiyyun-e amiyun" təşkilatının təsiri altında olan demokratik əncümənlərin əlində idi. Poxitonovun noyabrın 22-də Fərmanfərma ilə görüşü zamanı baş vali şəhərdə və vilayətlərdə hakimiyyətin inqilabçıların əlində olunduğunu bildirmişdi.

Cənubi Azərbaycanda inqilabi-demokratik hərakatın qarşısını ala bilməyəcəyini başa düşən baş vali Fərmanfərma öz vəzifəsindən uzaqlaşmaq məqsədi ilə 1907-ci il dekabrın axırlarında türklərə və kürdlərə qarşı hərbi səfər təşkil etmək pərdəsi altında Təbrizdən qaçmaq üçün özünə "fəxri yol" tapdı.

Fərmanfərmanın bu yürüşü təşkil etməklə bir məqsədi də Əyalət əncüməninin ixtiyarında olan çoxlu pulu, silahı və döyüş ləvazimatını Təbrizdən çıxarıb, inqilabçıların qüvvəsini zəiflətmək idi. O, əncüməndən 6000 tüfəng, 500 min patron, 4 ədəd top və 280.000 tümən pul alaraq 3000 nəfərlik qoşun hissəsi ilə Soyuqbulağa getdi. Lakin 1908-ci il yanvarın əvvələrində məğlub edilərək geri oturulurdu. Fərmanfərmanın bu tədbiri Təbriz üsyançılarının qüvvəsini xeyli zəiflətsə də, demokratik hərakatın qarşısını ala bilmədi. Fərmanfərma istefa verdi.

Cənubi Azərbaycanın baş valisi Fərman-fərmanın əncüməndən pul və silah alması faktı baş valinin və maddi və nə də inzibati mənada heç bir mövqeyi olmadığını, bütün hakimiyyətin əncümənin əlində cəmləşdiyini göstərən mühüm faktdır. "Mərkəze qeybi"-nin nəzarəti altında olan əncümən əyalətin, qismən də qonşu vilayətlərin iqtisadi və siyasi həyatına rəhbərlik edirdi.

Əbdülhüseyn mirzə 1908-ci ilin fevral ayında Kermanın valisi təyin edildi. Elə həmin ildə, Sultan Əli xan Vəziri-Əfxəmin kabinəsi dönəmində ədliyyə vəziri vəzifəsinə dəvət olundu. Eynüddövlənin kabinəsində də bu vəzifəni daşımışdı.

Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma 1908-ci ilin oktyabr ayında Eynüddövlənin yerinə Güney Azərbaycana vali təyin olundu. Fərmanfərma bu təklifi qatı olaraq rədd etdi.

1915-ci ilin dekabrın ortalarında Antanta məmurlarının təzyiqi ilə Tehranda Mustofi hökuməti istefaya çıxdı. Antanta tərəfdarı olan Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma dövlət kabinəsi təşkil etməyə məmur oldu.

Əbdülhüseyn mirzə 1939-cu ildə vəfat edib.

Ailəsi

Əbdülhüseyn mirzə öncə İzzətüssəltənə xanım Müzəffərəddin şah qızı Qovanlı-Qacarla, ikinci dəfə Mahbəyim xanımla, üçüncü dəfə Kirmanşahlı Bətul xanım Əhşəmi ilə, dördüncü dəfə Fatma xanımla, beşinci dəfə Həmdəm xanımla, altıncı dəfə Əxtər Zaman xanımla, yeddinci dəfə Bətulə xanımla dünya evinə girmişdi.

Birinci nikahdan Firuz mirzə, Abbas mirzə, Məhəmmədvəli mirzə, Məhəmmədhüseyn Nizaməddin mirzə, Məhəmmədcəfər mirzə adlı oğulları, ikinci nikahdan Budaq xanım adlı qızı, üçüncü nikahdan Manuçöhr mirzə, Əbdüləziz mirzə, Əbdülbəşər mirzə, Əbdüləli mirzə, Suruş mirzə, Cabbar mirzə, Fərrux mirzə, Qafar mirzə, Rəşid mirzə adlı oğulları, Məryəm xanım, Mehrmah xanım, Leyli xanım, Hayidə xanım, Məsumə xanım, Cabbarə xanım, Səttarə xanım, Hümeyra xanım, Sürəyya xanım, Xurşid xanım adlı qızları, dördüncü nikahdan Cəmşid mirzə, Kavə mirzə, Əlinağı mirzə, Əlidad mirzə, Hafiz mirzə adlı oğulları, Mahsima xanım adlı qızı, beşinci nikahdan Xudadad mirzə, Allahverdi mirzə, Tanrıverdi mirzə adlı oğulları, altıncı nikahdan Kərimdad mirzə adlı oğlu, yeddinci nikahdan Ruzbeh xanım adlı qızı vardı.

Qalereya

İstinadlar

  1. bioqrafiya

Mənbə

  • Ənvər Çingizoğlu. Qacarlar və Qacar kəndi. Bakı: "Şuşa", 2008, 334 səh.

Həmçinin bax

September 26, 2021
əbdülhüseyn, mirzə, fərmanfərma, məqalənin, sonunda, mənbə, siyahısı, ancaq, mətndaxili, mənbələr, heç, kifayət, qədər, istifadə, edilmədiyi, üçün, bəzi, məlumatların, mənbəsi, bilinmir, lütfən, mənbələri, uyğun, şəkildə, mətnin, daxilində, yerləşdirərək, məqa. Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var ancaq metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Ebdulhuseyn mirze Firuz mirze oglu Fermanferma 1859 1939 Iranin bas naziri Cenubi Azerbaycanin valisi siyasetciEbdulhuseyn mirze FermanfermaEbdulhusen mirze Firuz mirze oglu FermanfermaDiger adi Ebdulhuseyn mirze Firuz mirze oglu Qovanli QacarDogum tarixi 1859Dogum yeri TebrizVefat tarixi 1939Vefat yeri TehranVetendasligi IranUsagi Firuz mirze Nusreteddovle 1 Abbas mirze FermanfermaMeryem FermanfermaiyanMehemmedveli mirze FermanfermaMehemmedhuseyn mirze FiruzSettare FermanfermaiyanEbduleziz FermanfermaiyanXudadad mirze FermanfermaiyanFealiyyeti siyasetci Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Qalereya 4 Istinadlar 5 Menbe 6 Hemcinin baxHeyati RedakteEbdulhuseyn mirze Firuz mirze oglu 1859 cu ilde Tebriz seherinde dogulmusdu Tehrana kocmusduler Aile telim terbiyesi tehsili almisdi Sonra herbi mektebe daxil olmusdu Avstriya zabitlerinin nezareti altinda hemin mektebi bitirmisdi Ingilis dilini gozel bilirdi Firuz mirze oglunu Azerbaycana Tebriz seherine gondermisdi Emirintizam orda ona lelelik etmisdi 1885 ci ilde atasinin Nusreteddovle leqebini dasiyirdi 1892 ci ilde Kerman eyaletinin valisi olmusdu ve Fermanferma leqebini almisdi 1896 ci iledek bu vezifede calismisdi Bir ara Muzeffereddin mirzenin Loristanda muavini islemisdi Muzeffereddin mirze sahliga catandan sonra Eminussultani sedr ezem teyin etdi Sedr ezemin onunla arasi olmadigindan vezifeden cixardi Ebdulhuseyn mirze 1896 ci ilde herbi nazir vezifesine teyin edilmisdi 1897 ci ilin sentyabr ayinda vezifesinden istefa etdi Hemin il Fars eyaletine ve Iran korfezine vali gonderilmisdi Ebdulhuseyn mirze gorkemli herbci idi Iran ordusunda yuksek vezifelerde calismisdi Bir cox herbi birlesmelerde xidmet etmisdi 1880 ci ilde herbi telim almaq ucun Avropaya getmisdi Salarlesker Emirtuman rutbelerini almisdi 1886 ci ilden 1887 ci iledek Azerbaycan ordusunun komandani olmusdu Ebdulhuseyn mirze Iranin boyuk mulkedarlarindan servetli adamlarindan sayilirdi Cenubi Azerbaycan Kerman Fars Kirmansah Erak eyaletlerinde o cumleden Necef Kerbela ve Besre seherlerinde emlaki vardi Pullarini Avropa banklarina yatirmisdi Ebdulhuseyn mirze 1899 cu ilin yanvar ayinda Irandan surgun olunmusdu O Kerbela yolu ile Misire getmisdi Misirden donenden sonra bir nece il Bagdadda yasamisdi 1903 cu ilde sahin icazesi ile Irana qayitdi Hemin il Kirmansah eyaletine vali gonderilmisdi 1904 cu ilde onun hakimiyyet dairesine Bocnurd ve Lorestan eyaletlerinide elave etdiler Ebdulhuseyn mirze Cenubi Azerbaycanin valisi olmusdu Hemin donemde bas vali Fermanfermanin hakimiyyeti formal idi Tebrizde ve Cenubi Azerbaycanda hakimiyyet Ictimaiyyun e amiyun teskilatinin tesiri altinda olan demokratik encumenlerin elinde idi Poxitonovun noyabrin 22 de Fermanferma ile gorusu zamani bas vali seherde ve vilayetlerde hakimiyyetin inqilabcilarin elinde olundugunu bildirmisdi Cenubi Azerbaycanda inqilabi demokratik herakatin qarsisini ala bilmeyeceyini basa dusen bas vali Fermanferma oz vezifesinden uzaqlasmaq meqsedi ile 1907 ci il dekabrin axirlarinda turklere ve kurdlere qarsi herbi sefer teskil etmek perdesi altinda Tebrizden qacmaq ucun ozune fexri yol tapdi Fermanfermanin bu yurusu teskil etmekle bir meqsedi de Eyalet encumeninin ixtiyarinda olan coxlu pulu silahi ve doyus levazimatini Tebrizden cixarib inqilabcilarin quvvesini zeifletmek idi O encumenden 6000 tufeng 500 min patron 4 eded top ve 280 000 tumen pul alaraq 3000 neferlik qosun hissesi ile Soyuqbulaga getdi Lakin 1908 ci il yanvarin evvelerinde meglub edilerek geri oturulurdu Fermanfermanin bu tedbiri Tebriz usyancilarinin quvvesini xeyli zeifletse de demokratik herakatin qarsisini ala bilmedi Fermanferma istefa verdi Cenubi Azerbaycanin bas valisi Ferman fermanin encumenden pul ve silah almasi fakti bas valinin ve maddi ve ne de inzibati menada hec bir movqeyi olmadigini butun hakimiyyetin encumenin elinde cemlesdiyini gosteren muhum faktdir Merkeze qeybi nin nezareti altinda olan encumen eyaletin qismen de qonsu vilayetlerin iqtisadi ve siyasi heyatina rehberlik edirdi Ebdulhuseyn mirze 1908 ci ilin fevral ayinda Kermanin valisi teyin edildi Ele hemin ilde Sultan Eli xan Veziri Efxemin kabinesi doneminde edliyye veziri vezifesine devet olundu Eynuddovlenin kabinesinde de bu vezifeni dasimisdi Ebdulhuseyn mirze Fermanferma 1908 ci ilin oktyabr ayinda Eynuddovlenin yerine Guney Azerbaycana vali teyin olundu Fermanferma bu teklifi qati olaraq redd etdi 1915 ci ilin dekabrin ortalarinda Antanta memurlarinin tezyiqi ile Tehranda Mustofi hokumeti istefaya cixdi Antanta terefdari olan Ebdulhuseyn mirze Fermanferma dovlet kabinesi teskil etmeye memur oldu Ebdulhuseyn mirze 1939 cu ilde vefat edib Ailesi RedakteEbdulhuseyn mirze once Izzetusseltene xanim Muzeffereddin sah qizi Qovanli Qacarla ikinci defe Mahbeyim xanimla ucuncu defe Kirmansahli Betul xanim Ehsemi ile dorduncu defe Fatma xanimla besinci defe Hemdem xanimla altinci defe Exter Zaman xanimla yeddinci defe Betule xanimla dunya evine girmisdi Birinci nikahdan Firuz mirze Abbas mirze Mehemmedveli mirze Mehemmedhuseyn Nizameddin mirze Mehemmedcefer mirze adli ogullari ikinci nikahdan Budaq xanim adli qizi ucuncu nikahdan Manucohr mirze Ebduleziz mirze Ebdulbeser mirze Ebduleli mirze Surus mirze Cabbar mirze Ferrux mirze Qafar mirze Resid mirze adli ogullari Meryem xanim Mehrmah xanim Leyli xanim Hayide xanim Mesume xanim Cabbare xanim Settare xanim Humeyra xanim Sureyya xanim Xursid xanim adli qizlari dorduncu nikahdan Cemsid mirze Kave mirze Elinagi mirze Elidad mirze Hafiz mirze adli ogullari Mahsima xanim adli qizi besinci nikahdan Xudadad mirze Allahverdi mirze Tanriverdi mirze adli ogullari altinci nikahdan Kerimdad mirze adli oglu yeddinci nikahdan Ruzbeh xanim adli qizi vardi Qalereya Redakte Ebdulhuseyn mirze Fermanferma bas nazir olarken Ebdulhuseyn mirze Fermanferma gencliyinde Ebdulhuseyn mirze Fermanferma ovladlari ile Firuz mirze Nusreteddovle Abbas mirze FermanfermaIstinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir bioqrafiyaMenbe RedakteEnver Cingizoglu Qacarlar ve Qacar kendi Baki Susa 2008 334 seh Hemcinin bax RedakteQacarlar Meryem Fermanfermaiyan Settare Fermanfermaiyan Xudadad mirze FermanfermaiyanMenbe https az wikipedia org w index php title Ebdulhuseyn mirze Fermanferma amp oldid 6083075, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.