fbpx
Wikipedia

İsraildə təhsil

İsraildə təhsil — Qərbi Asiyada, Aralıq dənizinin şərq sahillərində yerləşən İsrail dövlətində mövcud olan çoxşaxəli təhsil sistemi.

İsraildəki ərəb məktəblərindən birinin şagirdi

Xarakteri

İsrail təhsil sistemində varislik prinsipinə ciddi şəkildə əməl olunur. Ənənələrə sadiq qalmaqla inkişaf etdirilən təhsil sistemi uşaqları müxtəlif etnik, dini, mədəni və siyasi mənsubiyyəti təmsil edən insanların birgə yaşadığı demokratik, plüralist cəmiyyətin üzvü kimi hazırlamaq məqsədlərinə xidmət edir. İsrail təhsilinin ana xəttini vətənə sevgi, azadlıq və tolerantlıq ideyaları təşkil edir. Ölkənin davamlı inkişafı naminə elmi və texniki bacarıqlara əsaslanan yüksək səviyyəli, əhatəli biliklər vermək İsrail təhsil sistemini xarakterizə edən başlıca xüsusiyyətlərdəndir.

XX əsrdə bütün dünyada yaşayan yəhudilərin böyük əksəriyyətinin İsrailə gəlməsi ölkə təhsilinin ehtiyaclarının ciddi şəkildə artmasına səbəb oldu. Məktəb və müəllimlərə olan tələbatın ödənilməsi ilə yanaşı, müxtəlif mədəni mənsubiyyətləri olan uşaqların, gənclərin təhsilə inteqrasiyasını təmin etmək üçün xüsusi vəsaitlər və metodlar hazırlandı. İmmiqrant şagirdlərə əvvəl yaşadıqları ölkədə öyrənmədikləri fənləri, o cümlədən ivrit dilini, tarixini tədris etmək üçün müvafiq kurikulumlar, dərs vəsaitləri hazırlandı və qısamüddətli kurslar təşkil olundu. İmmiqrant uşaqlarla işləmək üçün yerli müəllimlər ixtisasartırma, əcnəbi müəllimlər isə yenidənhazırlanma kurslarına cəlb edildi.

İsrail Təhsil Nazirliyi təhsil standartlarının gender bərabərliyi, müəllimlərin statusunun yüksəldilməsi, kurikulumların hazırlanması, elm və texnologiyanın inkişafı sahəsində beynəlxalq və müasir pedaqoji təcrübənin tətbiqi proseslərinə rəhbərlik edir. Nazirliyin əsas strategiyası bütün uşaqlar üçün bərabər təhsil imkanının yaradılması və ali təhsil alanların sayının artırılmasından ibarətdir.

Təhsilin idarə olunması

Ölkənin Təhsil Nazirliyi əsasən məktəb kurikulumunun hazırlanması, təhsil standartlarının tətbiqi, müəllimlərin fəaliyyətinə nəzarət edilməsi, məktəb binalarının tikilməsi məsələlərinə nəzarət edir. Yerli təhsil idarələri isə məktəblərə texniki xidmətin göstərilməsi ilə yanaşı, təchizat və avadanlıqların alınmasına cavabdehlik daşıyır.

Məktəbəqədər və ibtidai təhsil pilləsində işləyən pedaqoji heyət nazirlik, yuxarı sinif müəllimləri isə yerli təhsil idarələri tərəfindən işə qəbul edilir. Təhsilin 80 faizi hökumət və yerli təhsil idarələri, digər hissəsi isə kənar mənbələr hesabına maliyyələşir.

İsraildə Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsis edilmiş xüsusi telekanal - Təhsil Televiziyası fəaliyyət göstərir. Bu telekanalda xüsusi tədris və elmi proqramlar, geniş ictimaiyyət üçün təhsilə həsr olunmuş verilişlər yayımlanır. Bundan əlavə, Təhsil Televiziyası yeni tədris metodlarının hazırlanması istiqamətində universitet müəllimləri ilə əməkdaşlıq edir.

Fasiləsiz təlim xidmətlərinin göstərilməsinə sadiq qalan Təhsil Televiziyasında bütün yaş qruplarını təmsil edən izləyicilərin maraqları nəzərə alınır. Belə ki, məktəbəqədər təhsil üzrə inkişafetdirici proqramlara, gənclər üçün əyləncəli proqramlara və yaşlılar üçün təhsil kurslarına geniş yer verilir.

Məktəbəqədər təhsil

İsraildə uşaqların ictimai mühitə uyğunlaşması və dil baxımından inkişafının möhkəm təməl üzərində qurulması üçün təhsilə erkən yaşlarından başlanılır. 2 yaşlı uşaqların əksəriyyəti, 3-4 yaşlı uşaqların isə demək olar ki, hamısı məktəbəqədər təhsilə cəlb olunub. Əksər proqramlar gündəlik qayğı mərkəzləri, bəziləri isə özəl əsaslı olmaqla yerli idarələr tərəfindən maliyyələşir. Təhsil Nazirliyi əhalinin qismən kasıb hissəsinin təhsil aldığı məktəbəqədər müəssisələr üçün xüsusi vəsait ayırır.

5 yaşlı uşaqlar üçün bağçalar pulsuz və icbaridir. Onlar üçün nəzərdə tutulmuş kurikulum dil və riyazi anlayışların tədrisi, idrak, yaradıcılıq qabiliyyətinin və sosial bacarıqların inkişafını ehtiva edir. Uşaqların təhsil aləminə açılan yolunda daha möhkəm təməl qoyulması üçün məktəbəqədər təhsil kurikulumu Təhsil Nazirliyi tərəfindən idarə olunur və bu sənədin icrasına nəzarət edilir.

İbtidai və orta təhsil

Ölkədə 6 yaşından 18 yaşına qədər uşaqlar üçün təhsil pulsuz və icbaridir. Formal təhsil ibtidai məktəblərdən (I-VI siniflər) başlanır, keçid (VII-IX siniflər) və orta məktəblərdə (X-XII siniflər) davam etdirilir. İbtidai məktəbləri bitirən şagirdlərin təxminən 9 faizi internat-məktəblərdə oxuyur.

İsrail cəmiyyətinin milli mənəvi dəyərlərə üstünlük verməsi ölkənin təhsil sistemində də əksini tapır. Ölkədə məktəblər 4 qrupa bölünür. Birincisi, şagirdlərin əksəriyyətinin oxuduğu dövlət məktəbləri. İkincisi, iudaizm dininə, adət və ənənələrinə əsaslanan dövlət dini məktəbləri. Üçüncüsü, ərəb və druza (Suriya və Livanda İslam dininə əsaslanan dini sekta) tarixinin, dininin, və mədəniyyətinin tədris olunduğu ərəbdilli məktəblər. Dördüncüsü, müxtəlif dini və beynəlxalq təşkilatların dəstəyi ilə fəaliyyət göstərən özəl məktəblər. Son illərdə valideynlərin uşaqların təhsilinə artan marağını nəzərə alaraq bir sıra yeni məktəblər də yaradılıb.

Məktəbdə tədris olunan dərslərin əksəriyyəti icbari akademik fənlərdən ibarətdir. Fənn mövzusu bütün sistem daxilində vahid olduğu halda, hər bir məktəbə Təhsil Nazirliyi tərəfindən təklif edilmiş çoxsaylı dərs və tədris materiallarını müstəqil seçmək imkanı verilir. Şagirdlərin vətənpərvərlik tərbiyəsinə xüsusi diqqət yetirilir. Belə ki, məktəblilərə hər il milli ideyalardan bəhs edən bir mövzu əhatəli şəkildə tədris olunur. Bu sıraya demokratik dəyərlər, ivrit dili, immiqrasiya, Yerusəlim, sülh, sənaye və digər müvafiq mövzular daxildir.

Orta məktəblərin böyük əksəriyyətində təbiət və humanitar elmlər üzrə akademik kurikulum əsasında tədris aparılır. Bu pilləni bitirən şagirdlərə ali məktəbə qəbul imtahanı (matrikul) sertifikatı verilir. Bu sənədlə ali məktəblərə daxil olmaq mümkündür. Bəzi orta məktəblərdə ixtisaslaşdırılmış fənn kurikulumları tədris olunur. Bu proqram üzrə orta təhsil alanlara da ali məktəbə qəbul imtahanı (matrikul) sertifikatı və ya peşə diplomu verilir.

Orta texnologiya məktəblərində texniklər və mühəndislərin 3 səviyyə üzrə təlimi təşkil edilir. Bu tədris ocaqlarında oxuyan şagirdlər ya ali təhsilə hazırlanır, ya peşə diplomları alır, ya da əməli bacarıqlara yiyələnirlər.

Hərbi hazırlıq məktəblərində isə İsrail Müdafiə Qüvvələri tərəfindən tələb olunan spesifik sahələr üzrə kadrlar və texniklər hazırlanır. Qız və oğlanların ayrıca oxuması üçün nəzərdə tutulmuş Yeşiva (yəhudi) orta məktəblərində dini biliklər daha dərindən öyrədilir. Ümumtəhsil məktəblərində isə müxtəlif peşə, o cümlədən mühasibatlıq, mexanika, elektronika, mehmanxana xidməti, qrafika sənəti və digər sahələr üzrə fənlər də tədris olunur.

Orta məktəb yaşındakı şagirdlər həmçinin peşə məktəblərində müxtəlif ixtisaslara yiyələnə bilərlər. Sənaye, Peşə və Əmək Nazirliyi tərəfindən təklif edilən peşə proqramları 3 və ya 4 illikdir. Bu proqramlarda təhsilin ilk 2 ili nəzəri tədrisindən ibarətdir. Sonrakı 1-2 ildə isə həm nəzəri tədrisə, həm də seçilmiş peşə üzrə istehsalat təcrübəsinə yer verilir. Peşə məktəblərində bərbərlik, aşpazlıq, mexanika, makinaçı və digər ixtisaslar üzrə kadrlar hazırlanır.

Bundan başqa, İsraildə istedadlı, fiziki, əqli və təlim qüsuru olan uşaqlar üçün xüsusi, eləcə də fərdi proqramlar təklif olunur. Fiziki, əqli və təlim qüsuru olan uşaqlar 3 yaşından 21 yaşına qədər pulsuz təhsillə təmin edilir.

Ali təhsil

 
Texnion - İsrail Texnoloji İnstitutunun Kompyuter elmləri fakültəsinin binası

Hələ İsrail dövlət kimi yaranmamışdan əvvəl – 1924-cü ildə İsrail Texnologiya İnstitutu fəaliyyətə başlayıb. 1925-ci ildə təsis olunmuş Yerusəlim Yəhudi Universiteti isə bütün dünyadakı yəhudi alim və tələbələrini ölkəyə cəlb etmək məqsədilə yaradılıb. 1948-ci ildə bu ali məktəblərdə 1600 tələbə təhsil alırdı.

2009-2010-cu ilin statistik məlumatlarına görə, ölkənin ali təhsil müəssisələrində 280000-dən çox tələbə təhsil alıb. Onların 38 faizi universitetlərin, 41 faizi kolleclərin, 21 faizi isə Açıq Universitet vasitəsilə müxtəlif kurslarda iştirak edən tələbələrin payına düşür.

Təhsil prosesinin qurulması və idarəetmə baxımından tam müstəqilliyə malik olan İsrailin ali təhsil müəssisələri müvafiq meyarlara cavab verən bütün abituriyentlərə oxumaq imkanı verir. Yeni immiqrantlar və münasib kvalifikasiyalara malik olmayan tələbələr isə xüsusi hazırlıq proqramında oxuduqdan sonra ali təhsil müəssisələrinə qəbul ola bilərlər.

Bütün ali təhsil müəssisələri Ali Təhsil Şurasına tabedir. Ali Təhsil Şurasına təhsil naziri rəhbərlik edir. Şuranın üzvləri sırasında akademiklər, icma nümayəndələri və bir tələbə təmsil olunur. Şura akkreditasiya məsələlərinə baxır, akademik dərəcələrin verilməsini təsdiq edir, hökumətə ali təhsilin, elmi tədqiqatın inkişafı və maliyyələşməsinə dair məsləhətlər verir.

Ali Təhsil Şurasının Planlaşdırma və Qrantlar üzrə Komitəsi maliyyə, o cümlədən büdcə təkliflərinin verilməsi məsələlərini yerinə yetirir, hökumət və ali təhsil müəssisələri arasındakı əməkdaşlığı təmin edir. Ali təhsil müəssisələrinin büdcəsinin 70 faizi dövlət vəsaitləri, 20 faizi təhsil haqları hesabına formalaşır. Ali məktəblərin maliyyələşməsində özəl mənbələrdən gələn vəsaitlər cəmi 10 faiz təşkil edir.

İsraildə tələbələrin əksəriyyəti 21 yaşında ali təhsil almağa başlayır. Bu, kişilər üçün 1 illik, qadınlar üçün 2 illik hərbi xidmət müddətinin müəyyənləşdirilməsindən irəli gəlir. Hazırda İsraildə 20-24 yaşlı əhalinin yarıdan çoxu ali təhsil müəssisələrində təhsil alır.

Yaşlıların təhsili

Təhsil Nazirliyi, eləcə də dövlət və özəl müəssisələr tərəfindən maliyyələşən bir sıra kurslar vasitəsilə yaşlıların təhsilinə geniş imkanlar yaradılır. Böyük şəhərlərdə və bir çox rayonlarda yaşlıların müxtəlif sahələr üzrə peşə təhsili, təlimi və yenidən hazırlanmasını Təhsil Nazirliyi ilə Sənaye, Peşə və Əmək Nazirliyi birgə həyata keçirirlər.

Yaşlılar arasında təhsil və mədəni fərqliliyin azaldılması üçün müxtəlif təhsil formalarından istifadə edilir. Xüsusi hazırlanmış metoddan istifadə etməklə ivrit dilinin müxtəlif səviyyələrdə tədrisi immiqrantların, yaşlıların İsrail həyatına inteqrasiya olunmasını sürətləndirir.

Tədqiqat və inkişaf

İsrail tədqiqat və elmi inkişafa ən çox maliyyə vəsaiti yatıran ölkələr sırasındadır. Təsadüfi deyil ki, ötən illər ərzində bir çox İsrail alimləri Nobel mükafatına layiq görülüblər. 2009-cu ildə Ueizmən Elmlər İnstitutunun əməkdaşı Ada Yonat kimya sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlərə görə Nobel mükafatçıları sırasına daxil olub.

İsraildə tədqiqat və elmi inkişaf əsasən 7 universitetdə, dövlət tədqiqat institutlarında, tibbi mərkəzlərdə, yüzlərlə mülki və hərbi müəssisələrdə həyata keçirilir. Hökumət və dövlət qurumları tədqiqat və elmi inkişaf üçün lazım olan vəsaitin yarıdan çox hissəsini verir. Bu vəsaitlərin böyük hissəsi iqtisadi inkişafa, əsasən də sənaye və kənd təsərrüfatı sektoruna ayrılır. Müxtəlif səhiyyə və sosial rifah sahələrinə aid tədqiqat işlərinə də kifayət qədər vəsait sərf olunur.

Elmi tədqiqatların böyük əksəriyyəti universitetlərdə həyata keçirilir. İsrail universitetləri hər il çoxsaylı patent əldə edirlər. Bu, universitetlər ilə sənaye sahələri arasındakı praktik əlaqənin yüksək səviyyədə olmasından irəli gəlir.

Hüquqi baxımdan müstəqil qurum olan İsrail Elm Fondu rəqabətli tədqiqatın əsas maliyyə mənbəyidir. İsrail Elm Fondu minlərlə fərdi tədqiqatçıları, xüsusi proqramları maliyyələşdirir.

Həmçinin bax

Mənbə

  • Bəşarət Məmmədov, Ramil Hüseynov, Dünya təhsili: İsrail Respublikasının təhsil sistemi (Yazının hazırlanmasında İsrailin rəsmi dövlət saytlarının materiallarından istifadə olunub.), "Azərbaycan müəllimi" qəzeti, 17.06.2011, № 23.  (azərb.)

Xarici keçidlər

  • Higher Education in Israel - The Central Bureau of Statistics
  • Fifty Years of Education in the State of Israel
  • 'Boycotts are like burning books'
  • Students vote Technion best higher education institution in Israel
  • Higher education in Israel
  • Webdossier on Education in Israel, provided by the German Education Server

israildə, təhsil, qərbi, asiyada, aralıq, dənizinin, şərq, sahillərində, yerləşən, israil, dövlətində, mövcud, olan, çoxşaxəli, təhsil, sistemi, israildəki, ərəb, məktəblərindən, birinin, şagirdi, mündəricat, xarakteri, təhsilin, idarə, olunması, məktəbəqədər,. Israilde tehsil Qerbi Asiyada Araliq denizinin serq sahillerinde yerlesen Israil dovletinde movcud olan coxsaxeli tehsil sistemi Israildeki ereb mekteblerinden birinin sagirdi Mundericat 1 Xarakteri 2 Tehsilin idare olunmasi 3 Mektebeqeder tehsil 4 Ibtidai ve orta tehsil 5 Ali tehsil 6 Yaslilarin tehsili 7 Tedqiqat ve inkisaf 8 Hemcinin bax 9 Menbe 10 Xarici kecidlerXarakteri RedakteIsrail tehsil sisteminde varislik prinsipine ciddi sekilde emel olunur Enenelere sadiq qalmaqla inkisaf etdirilen tehsil sistemi usaqlari muxtelif etnik dini medeni ve siyasi mensubiyyeti temsil eden insanlarin birge yasadigi demokratik pluralist cemiyyetin uzvu kimi hazirlamaq meqsedlerine xidmet edir Israil tehsilinin ana xettini vetene sevgi azadliq ve tolerantliq ideyalari teskil edir Olkenin davamli inkisafi namine elmi ve texniki bacariqlara esaslanan yuksek seviyyeli ehateli bilikler vermek Israil tehsil sistemini xarakterize eden baslica xususiyyetlerdendir XX esrde butun dunyada yasayan yehudilerin boyuk ekseriyyetinin Israile gelmesi olke tehsilinin ehtiyaclarinin ciddi sekilde artmasina sebeb oldu Mekteb ve muellimlere olan telebatin odenilmesi ile yanasi muxtelif medeni mensubiyyetleri olan usaqlarin genclerin tehsile inteqrasiyasini temin etmek ucun xususi vesaitler ve metodlar hazirlandi Immiqrant sagirdlere evvel yasadiqlari olkede oyrenmedikleri fenleri o cumleden ivrit dilini tarixini tedris etmek ucun muvafiq kurikulumlar ders vesaitleri hazirlandi ve qisamuddetli kurslar teskil olundu Immiqrant usaqlarla islemek ucun yerli muellimler ixtisasartirma ecnebi muellimler ise yenidenhazirlanma kurslarina celb edildi Israil Tehsil Nazirliyi tehsil standartlarinin gender beraberliyi muellimlerin statusunun yukseldilmesi kurikulumlarin hazirlanmasi elm ve texnologiyanin inkisafi sahesinde beynelxalq ve muasir pedaqoji tecrubenin tetbiqi proseslerine rehberlik edir Nazirliyin esas strategiyasi butun usaqlar ucun beraber tehsil imkaninin yaradilmasi ve ali tehsil alanlarin sayinin artirilmasindan ibaretdir Tehsilin idare olunmasi RedakteOlkenin Tehsil Nazirliyi esasen mekteb kurikulumunun hazirlanmasi tehsil standartlarinin tetbiqi muellimlerin fealiyyetine nezaret edilmesi mekteb binalarinin tikilmesi meselelerine nezaret edir Yerli tehsil idareleri ise mekteblere texniki xidmetin gosterilmesi ile yanasi techizat ve avadanliqlarin alinmasina cavabdehlik dasiyir Mektebeqeder ve ibtidai tehsil pillesinde isleyen pedaqoji heyet nazirlik yuxari sinif muellimleri ise yerli tehsil idareleri terefinden ise qebul edilir Tehsilin 80 faizi hokumet ve yerli tehsil idareleri diger hissesi ise kenar menbeler hesabina maliyyelesir Israilde Tehsil Nazirliyi terefinden tesis edilmis xususi telekanal Tehsil Televiziyasi fealiyyet gosterir Bu telekanalda xususi tedris ve elmi proqramlar genis ictimaiyyet ucun tehsile hesr olunmus verilisler yayimlanir Bundan elave Tehsil Televiziyasi yeni tedris metodlarinin hazirlanmasi istiqametinde universitet muellimleri ile emekdasliq edir Fasilesiz telim xidmetlerinin gosterilmesine sadiq qalan Tehsil Televiziyasinda butun yas qruplarini temsil eden izleyicilerin maraqlari nezere alinir Bele ki mektebeqeder tehsil uzre inkisafetdirici proqramlara gencler ucun eylenceli proqramlara ve yaslilar ucun tehsil kurslarina genis yer verilir Mektebeqeder tehsil RedakteIsrailde usaqlarin ictimai muhite uygunlasmasi ve dil baximindan inkisafinin mohkem temel uzerinde qurulmasi ucun tehsile erken yaslarindan baslanilir 2 yasli usaqlarin ekseriyyeti 3 4 yasli usaqlarin ise demek olar ki hamisi mektebeqeder tehsile celb olunub Ekser proqramlar gundelik qaygi merkezleri bezileri ise ozel esasli olmaqla yerli idareler terefinden maliyyelesir Tehsil Nazirliyi ehalinin qismen kasib hissesinin tehsil aldigi mektebeqeder muessiseler ucun xususi vesait ayirir 5 yasli usaqlar ucun bagcalar pulsuz ve icbaridir Onlar ucun nezerde tutulmus kurikulum dil ve riyazi anlayislarin tedrisi idrak yaradiciliq qabiliyyetinin ve sosial bacariqlarin inkisafini ehtiva edir Usaqlarin tehsil alemine acilan yolunda daha mohkem temel qoyulmasi ucun mektebeqeder tehsil kurikulumu Tehsil Nazirliyi terefinden idare olunur ve bu senedin icrasina nezaret edilir Ibtidai ve orta tehsil RedakteOlkede 6 yasindan 18 yasina qeder usaqlar ucun tehsil pulsuz ve icbaridir Formal tehsil ibtidai mekteblerden I VI sinifler baslanir kecid VII IX sinifler ve orta mekteblerde X XII sinifler davam etdirilir Ibtidai mektebleri bitiren sagirdlerin texminen 9 faizi internat mekteblerde oxuyur Israil cemiyyetinin milli menevi deyerlere ustunluk vermesi olkenin tehsil sisteminde de eksini tapir Olkede mektebler 4 qrupa bolunur Birincisi sagirdlerin ekseriyyetinin oxudugu dovlet mektebleri Ikincisi iudaizm dinine adet ve enenelerine esaslanan dovlet dini mektebleri Ucuncusu ereb ve druza Suriya ve Livanda Islam dinine esaslanan dini sekta tarixinin dininin ve medeniyyetinin tedris olundugu erebdilli mektebler Dorduncusu muxtelif dini ve beynelxalq teskilatlarin desteyi ile fealiyyet gosteren ozel mektebler Son illerde valideynlerin usaqlarin tehsiline artan maragini nezere alaraq bir sira yeni mektebler de yaradilib Mektebde tedris olunan derslerin ekseriyyeti icbari akademik fenlerden ibaretdir Fenn movzusu butun sistem daxilinde vahid oldugu halda her bir mektebe Tehsil Nazirliyi terefinden teklif edilmis coxsayli ders ve tedris materiallarini musteqil secmek imkani verilir Sagirdlerin vetenperverlik terbiyesine xususi diqqet yetirilir Bele ki mekteblilere her il milli ideyalardan behs eden bir movzu ehateli sekilde tedris olunur Bu siraya demokratik deyerler ivrit dili immiqrasiya Yeruselim sulh senaye ve diger muvafiq movzular daxildir Orta mekteblerin boyuk ekseriyyetinde tebiet ve humanitar elmler uzre akademik kurikulum esasinda tedris aparilir Bu pilleni bitiren sagirdlere ali mektebe qebul imtahani matrikul sertifikati verilir Bu senedle ali mekteblere daxil olmaq mumkundur Bezi orta mekteblerde ixtisaslasdirilmis fenn kurikulumlari tedris olunur Bu proqram uzre orta tehsil alanlara da ali mektebe qebul imtahani matrikul sertifikati ve ya pese diplomu verilir Orta texnologiya mekteblerinde texnikler ve muhendislerin 3 seviyye uzre telimi teskil edilir Bu tedris ocaqlarinda oxuyan sagirdler ya ali tehsile hazirlanir ya pese diplomlari alir ya da emeli bacariqlara yiyelenirler Herbi hazirliq mekteblerinde ise Israil Mudafie Quvveleri terefinden teleb olunan spesifik saheler uzre kadrlar ve texnikler hazirlanir Qiz ve oglanlarin ayrica oxumasi ucun nezerde tutulmus Yesiva yehudi orta mekteblerinde dini bilikler daha derinden oyredilir Umumtehsil mekteblerinde ise muxtelif pese o cumleden muhasibatliq mexanika elektronika mehmanxana xidmeti qrafika seneti ve diger saheler uzre fenler de tedris olunur Orta mekteb yasindaki sagirdler hemcinin pese mekteblerinde muxtelif ixtisaslara yiyelene bilerler Senaye Pese ve Emek Nazirliyi terefinden teklif edilen pese proqramlari 3 ve ya 4 illikdir Bu proqramlarda tehsilin ilk 2 ili nezeri tedrisinden ibaretdir Sonraki 1 2 ilde ise hem nezeri tedrise hem de secilmis pese uzre istehsalat tecrubesine yer verilir Pese mekteblerinde berberlik aspazliq mexanika makinaci ve diger ixtisaslar uzre kadrlar hazirlanir Bundan basqa Israilde istedadli fiziki eqli ve telim qusuru olan usaqlar ucun xususi elece de ferdi proqramlar teklif olunur Fiziki eqli ve telim qusuru olan usaqlar 3 yasindan 21 yasina qeder pulsuz tehsille temin edilir Ali tehsil Redakte Texnion Israil Texnoloji Institutunun Kompyuter elmleri fakultesinin binasi Hele Israil dovlet kimi yaranmamisdan evvel 1924 cu ilde Israil Texnologiya Institutu fealiyyete baslayib 1925 ci ilde tesis olunmus Yeruselim Yehudi Universiteti ise butun dunyadaki yehudi alim ve telebelerini olkeye celb etmek meqsedile yaradilib 1948 ci ilde bu ali mekteblerde 1600 telebe tehsil alirdi 2009 2010 cu ilin statistik melumatlarina gore olkenin ali tehsil muessiselerinde 280000 den cox telebe tehsil alib Onlarin 38 faizi universitetlerin 41 faizi kolleclerin 21 faizi ise Aciq Universitet vasitesile muxtelif kurslarda istirak eden telebelerin payina dusur Tehsil prosesinin qurulmasi ve idareetme baximindan tam musteqilliye malik olan Israilin ali tehsil muessiseleri muvafiq meyarlara cavab veren butun abituriyentlere oxumaq imkani verir Yeni immiqrantlar ve munasib kvalifikasiyalara malik olmayan telebeler ise xususi hazirliq proqraminda oxuduqdan sonra ali tehsil muessiselerine qebul ola bilerler Butun ali tehsil muessiseleri Ali Tehsil Surasina tabedir Ali Tehsil Surasina tehsil naziri rehberlik edir Suranin uzvleri sirasinda akademikler icma numayendeleri ve bir telebe temsil olunur Sura akkreditasiya meselelerine baxir akademik derecelerin verilmesini tesdiq edir hokumete ali tehsilin elmi tedqiqatin inkisafi ve maliyyelesmesine dair meslehetler verir Ali Tehsil Surasinin Planlasdirma ve Qrantlar uzre Komitesi maliyye o cumleden budce tekliflerinin verilmesi meselelerini yerine yetirir hokumet ve ali tehsil muessiseleri arasindaki emekdasligi temin edir Ali tehsil muessiselerinin budcesinin 70 faizi dovlet vesaitleri 20 faizi tehsil haqlari hesabina formalasir Ali mekteblerin maliyyelesmesinde ozel menbelerden gelen vesaitler cemi 10 faiz teskil edir Israilde telebelerin ekseriyyeti 21 yasinda ali tehsil almaga baslayir Bu kisiler ucun 1 illik qadinlar ucun 2 illik herbi xidmet muddetinin mueyyenlesdirilmesinden ireli gelir Hazirda Israilde 20 24 yasli ehalinin yaridan coxu ali tehsil muessiselerinde tehsil alir Yaslilarin tehsili RedakteTehsil Nazirliyi elece de dovlet ve ozel muessiseler terefinden maliyyelesen bir sira kurslar vasitesile yaslilarin tehsiline genis imkanlar yaradilir Boyuk seherlerde ve bir cox rayonlarda yaslilarin muxtelif saheler uzre pese tehsili telimi ve yeniden hazirlanmasini Tehsil Nazirliyi ile Senaye Pese ve Emek Nazirliyi birge heyata kecirirler Yaslilar arasinda tehsil ve medeni ferqliliyin azaldilmasi ucun muxtelif tehsil formalarindan istifade edilir Xususi hazirlanmis metoddan istifade etmekle ivrit dilinin muxtelif seviyyelerde tedrisi immiqrantlarin yaslilarin Israil heyatina inteqrasiya olunmasini suretlendirir Tedqiqat ve inkisaf RedakteIsrail tedqiqat ve elmi inkisafa en cox maliyye vesaiti yatiran olkeler sirasindadir Tesadufi deyil ki oten iller erzinde bir cox Israil alimleri Nobel mukafatina layiq gorulubler 2009 cu ilde Ueizmen Elmler Institutunun emekdasi Ada Yonat kimya sahesinde elde etdiyi nailiyyetlere gore Nobel mukafatcilari sirasina daxil olub Israilde tedqiqat ve elmi inkisaf esasen 7 universitetde dovlet tedqiqat institutlarinda tibbi merkezlerde yuzlerle mulki ve herbi muessiselerde heyata kecirilir Hokumet ve dovlet qurumlari tedqiqat ve elmi inkisaf ucun lazim olan vesaitin yaridan cox hissesini verir Bu vesaitlerin boyuk hissesi iqtisadi inkisafa esasen de senaye ve kend teserrufati sektoruna ayrilir Muxtelif sehiyye ve sosial rifah sahelerine aid tedqiqat islerine de kifayet qeder vesait serf olunur Elmi tedqiqatlarin boyuk ekseriyyeti universitetlerde heyata kecirilir Israil universitetleri her il coxsayli patent elde edirler Bu universitetler ile senaye saheleri arasindaki praktik elaqenin yuksek seviyyede olmasindan ireli gelir Huquqi baximdan musteqil qurum olan Israil Elm Fondu reqabetli tedqiqatin esas maliyye menbeyidir Israil Elm Fondu minlerle ferdi tedqiqatcilari xususi proqramlari maliyyelesdirir Hemcinin bax RedakteIsrail universitetlerinin siyahisiMenbe RedakteBesaret Memmedov Ramil Huseynov Dunya tehsili Israil Respublikasinin tehsil sistemi Yazinin hazirlanmasinda Israilin resmi dovlet saytlarinin materiallarindan istifade olunub Azerbaycan muellimi qezeti 17 06 2011 23 azerb Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Israilde tehsil ile elaqeli mediafayllar var Higher Education in Israel The Central Bureau of Statistics Fifty Years of Education in the State of Israel Boycotts are like burning books Students vote Technion best higher education institution in Israel Higher education in Israel Webdossier on Education in Israel provided by the German Education ServerMenbe https az wikipedia org w index php title Israilde tehsil amp oldid 4740698, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.