Sincan Qəbələ ekogeokimyəvi landşaf rayonu-Rayonu digər ekogeokimyəvi landşaft rayonlarından fərqləndirən ən mühüm cəhət burada ekoloji gərginliyi yaradan amillər içərisində antropogen amilin üstün olmasıdır.
Ekoloji şərait
Kimyəvi və spektral analizlərin nəticələrinə görə rayonun şərqində və cənubunda kiçik lokal ərazilərdə sulfatlı-natriumlu-kalsiumlu, qalan yerlərdə isə sulfatlı-natriumlu birləşmələr yayılmışdır. Bəzi yerlərdə mərgümüş,vanadium,mis,bor və s.mikroelementlərin konsentrasiyası klarka nisbətən azacıq yüksək olsa da ərazidə stronsiumdan başqa bütün elementlərin miqdarı fon səviyyəsindən aşağıdır. Qəbələdə ekoloji şəraitin pisləşməsi ətraf mühitin kimyəvi elementlərlə çirkləndirilməsindən deyil, təbii mühitə texnogen təsirlərdəndir. Söhbət burada bir vaxtlar müdafiə məqsədilə qurulan Radiolokasiya qurğusundan gedir. Tədqiq etdiyimiz ərazinin geokimyəvi şərait ilə yanaşı həm də burada yaranmış ekoloji vəziyyəti öyrənməyə cəhd etdiyimizdən bu qurğunun ətraf mühitə zərərli təsir haqqında danışmağı lazım bilirik.
Ekoloji şəraitin insanlara təsiri
Qəbələ rayonunun Soltan-Nuxa,Əmirli, Aydın-Qışlaq kəndlərində maqnit şüalanması intensivliyi yol verilən normadan 7–9 dəfə çox olmuşdur. Maqnit şüalanması intensivliyinin yüksək olması isə ətraf ərazilərin fauna və florasının öldürücü təsir göstərir. Çöl tədqiqatları zamanı ərazidə müşahidə etdiyimiz qarağacların kütləvi quruması, yerli əhalinin dediklərinə görə, arı ailələrinin beçə verməməsi, kütləvi surətdə xəstəliyə tutulub qırılması və s.bu kimi hallar göstərilən texniki qurğunun fəaliyyəti ilə əlaqədardır. Ən dəhşətlisi isə odur ki, bu Radiolokasiya qurğusunun fəaliyyət göstərdiyi illərdə Qəbələ rayonunda əhalinin ölüm faizi xeyli yüksəlmiş, doğum isə 70% azalmışdır. Maqnit şüalanmasının zərərli təsiri nəticəsində,rayon ərazisində uşaq ölümü xeyli çoxalmış, əhalinin sağlamlığı ciddi təhlükə qarşısında qalmışdır. Rayonun səhiyyə təşkilatlarının və Respublika Səhiyyə Nazirliyinin məlumatlarına görə Qəbələ əhalisinin 66%-i 12 müxtəlif xəstəliklə xəstələnib sağlamlıqlarını itirmişlər. Bunların arasında xərçəng,ürək-damar və qadın xəstəlikləri daha çoxdur. Burada ekoloji təhlükə törədən geokimyəvi şərait yox,maqnit şüalanması intensivliyinin yüksək olması idi ki, bu da təkcə Qəbələnin və onun ətraf kəndlərinin deyil, bütövlükdə Sincan-Qəbələ ekogeokimyəvi landşaft rayonunun müasir ekoloji şəraitinə çox pis təsir göstərir və ərazidə məskunlaşmış canlıların sağlamlığını ciddi təhlükəyə məruz qoyurdu.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Rayon haqqında
İstinadlar
- Q. İ. Rüstəmov, A. M. Rüstəmova. Böyük Qafqazın cənub yamacı landşaftlarının ekogeokimyəvi xüsusiyyətləri. Bakı.2016.189 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sincan Qebele ekogeokimyevi landsaf rayonu Rayonu diger ekogeokimyevi landsaft rayonlarindan ferqlendiren en muhum cehet burada ekoloji gerginliyi yaradan amiller icerisinde antropogen amilin ustun olmasidir Mundericat 1 Ekoloji serait 2 Ekoloji seraitin insanlara tesiri 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidler 5 IstinadlarEkoloji seraitredakteKimyevi ve spektral analizlerin neticelerine gore rayonun serqinde ve cenubunda kicik lokal erazilerde sulfatli natriumlu kalsiumlu qalan yerlerde ise sulfatli natriumlu birlesmeler yayilmisdir Bezi yerlerde mergumus vanadium mis bor ve s mikroelementlerin konsentrasiyasi klarka nisbeten azaciq yuksek olsa da erazide stronsiumdan basqa butun elementlerin miqdari fon seviyyesinden asagidir Qebelede ekoloji seraitin pislesmesi etraf muhitin kimyevi elementlerle cirklendirilmesinden deyil tebii muhite texnogen tesirlerdendir Sohbet burada bir vaxtlar mudafie meqsedile qurulan Radiolokasiya qurgusundan gedir Tedqiq etdiyimiz erazinin geokimyevi serait ile yanasi hem de burada yaranmis ekoloji veziyyeti oyrenmeye cehd etdiyimizden bu qurgunun etraf muhite zererli tesir haqqinda danismagi lazim bilirik Ekoloji seraitin insanlara tesiriredakteQebele rayonunun Soltan Nuxa Emirli Aydin Qislaq kendlerinde maqnit sualanmasi intensivliyi yol verilen normadan 7 9 defe cox olmusdur Maqnit sualanmasi intensivliyinin yuksek olmasi ise etraf erazilerin fauna ve florasinin oldurucu tesir gosterir Col tedqiqatlari zamani erazide musahide etdiyimiz qaragaclarin kutlevi qurumasi yerli ehalinin dediklerine gore ari ailelerinin bece vermemesi kutlevi suretde xesteliye tutulub qirilmasi ve s bu kimi hallar gosterilen texniki qurgunun fealiyyeti ile elaqedardir En dehsetlisi ise odur ki bu Radiolokasiya qurgusunun fealiyyet gosterdiyi illerde Qebele rayonunda ehalinin olum faizi xeyli yukselmis dogum ise 70 azalmisdir Maqnit sualanmasinin zererli tesiri neticesinde rayon erazisinde usaq olumu xeyli coxalmis ehalinin saglamligi ciddi tehluke qarsisinda qalmisdir Rayonun sehiyye teskilatlarinin ve Respublika Sehiyye Nazirliyinin melumatlarina gore Qebele ehalisinin 66 i 12 muxtelif xestelikle xestelenib saglamliqlarini itirmisler Bunlarin arasinda xerceng urek damar ve qadin xestelikleri daha coxdur Burada ekoloji tehluke toreden geokimyevi serait yox maqnit sualanmasi intensivliyinin yuksek olmasi idi ki bu da tekce Qebelenin ve onun etraf kendlerinin deyil butovlukde Sincan Qebele ekogeokimyevi landsaft rayonunun muasir ekoloji seraitine cox pis tesir gosterir ve erazide meskunlasmis canlilarin saglamligini ciddi tehlukeye meruz qoyurdu 1 Hemcinin baxredakteIsmayilli Lahic ekogeokimyevi landsaft rayonu Qebele rayonuXarici kecidlerredakteRayon haqqindaIstinadlarredakte Q I Rustemov A M Rustemova Boyuk Qafqazin cenub yamaci landsaftlarinin ekogeokimyevi xususiyyetleri Baki 2016 189 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Sincan Qebele ekogeokimyevi landsaf rayonu amp oldid 7502153