İraq–Səudiyyə Ərəbistanı münasibətləri — Səudiyyə Ərəbistanı və İraq arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. iki ölkə arasında dövlət sərhəddinin uzunluğu 811 km-dir.
Səudiyyə ilə İraq əlaqələri başlanğıcda problemlərdən, gərginlikdən ibarət olmuş və hətta müharibə həfddinə çatmışdır. 1960-cı illərdə və 1970-ci illərin əvvəllərində Ər-Riyad Ərəbistan yarımadasında və Yaxın Şərqdəki digər ölkələrdə İraqı Səudiyyə Ərəbistanı təhlükəsizliyi üçün təhlükə yaradan siyasi hərəkatlara dəstək verməkdə şübhələnirdi. Səudiyyə Ərəbistanı cavab olaraq İran, KüveytSuriya və ABŞ kimi dövlətlərlə münasibətləri gücləndirməyə başlamışdır. Bu isə Bağdadda narazılıqla qarşılanırdı. 1975-ci ildən İraq daha mülayim siyasət yeritməyə başalayır. Bunun nəticəsi olaraq münasibətlər normallaşmağa başlayır. 1979-cu ildə İran İslam İnqilabı baş verir. Bundan sonra iki ölkənin bir-birinə yaxınlaşması sürətlənir. İraq və Səudiyyə Ərəbistanı bu hadisələri özünə böyük təhlükə hesab edirdi.
Bununla belə 1980-ci ildə İran-İraq müharibəsi zamanı Səudiyyə Ərəbistanı özünün neytrallığını elan edir. Bu bəyanata baxmayaraq Səudiyyə Ərəbistanı İraqa kreditlər və ya qrantlar .əkilində 25 mlrd dollar yardım göstərmişdir. Səudiyyə Ərəbistanı İraqla siyasi birliyin yaradılmasında əhəmiyyətli maliyyə sərmayələrinə baxmayaraq, bu ölkə arasında dostluq əlaqələri qurulamadı. Əksinə İran-İraq müharibəsinin bitməsindən 2 il sonra İraq Küveytin işğalını gercəkləşdirdi. Bu hadisə Ər-Riyadın Küveytin ardından İraqın Səudiyyə Ərəbistanına hücum edəcəyinə ciddi narahatlıq doğurdu. Səudiyyə Ərəbistanı Amerika Birləşmiş Ştatlarından yardım istədi və beynəlxalq koalisiya qüvvələrinin tərəfində İraqa qarşı Körfəz müharibəsində birbaşa iştirak etdi. Birləşmiş Ştatların koalisiyada əsas hərbi qüvvələr olmasına baxmayaraq, Səudiyyə Ərəbistanı öz hərbi bazalarını koalisiya təyyarələri üçün açdı, eyni zamanda Səudiyyə Silahlı Qüvvələri İraqa qarşı quru əməliyyatlarında iştirak etdi. Müharibə başa çatdıqdan sonra İraqla münasibətlər tamamilə məhv edildi. Səudiyyə Ərəbistanı İraqın müxalif qüvvələrini Səddam Hüseyni devirmək üçün maliyyələşdirməyə başladı. 2003-cü ildə ABŞ və koalisiya qüvvələrinin İraqa hücumu zamanı Səudiyyə Ərəbistanı bunu dəstəkləsə də əməliyyatlarda iştirtak etməmişdir. Səddam Hüseyn öldürüldükdən sonra Yeni İraq hökuməti İrana yaxınlaşır. Üstəlik Səudiyyə Ərəbistanı yeni hökumətə inamsızlıqla yanaşır. 2016-cı ilin 1 yanvarında Səudiyyə Ərəbistanı İraqdakı səfirliyini yenidən açır. Bu addım İraq Şam İslam Dövlətinə qarşı birgə koaloisiyanın təşkili məqsədi ilə edilir. Beləliklə Səddam Hüseynin 1990-cı ildə Küveyti işğal etməsindən 26 il sonra iki ölkə arasında münasibətlər bərpa edilir.
Neytral zona
1922-ci ildən 1991-ci ilədək Səudiyyə Ərəbistanı ilə İraq arasında mövcud olmuş neytrakl zona. 5 may 1922-ci ildə imzalanan müqavilə İraqı idarə edən Britaniya ilə Nəcd krallığı (hazırki Səudiyyə Ərəbistanı) arasında müharibə həddinə çatır. 1975-ci ildə bölgənin bölünməsi ilə bağlı razılıq əldə edilmiş və 1981-ci ildə sərhəd müqaviləsi bağlanmışdır. 1983-cü ildə sənəd ratifikasiya edilmişdir. Bəzi səbəblərə görə, müqavilə BMT-də müəyyənləşdirilməyib, Səudiyyə Ərəbistanı və İraq xaricində heç kim yeni sərhədin haradan keçdiyi barədə məlumatlandırılmamışdır. 1991-ci ildə Fars körfəzi müharibəsi dövründə İraq Səudiyyə Ərəbistanı 1968-ci ildən bəri imzaladığı bütün beynəlxalq müqavilələri ləğv etdi. 1991-ci ilin iyun ayında Səudiyyə Ərəbistanı, BMT-də İraqla 1981-ci ildə imzaladığı sərhəd müqaviləsini qeydə aldırmışdır. Yalnız bundan sonra neytral zonanın mövcudluğu sona çatır.
. 2018-12-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-27.
Avqust 12, 2021
iraq, səudiyyə, ərəbistanı, münasibətləri, səudiyyə, ərəbistanı, iraq, arasındakı, mövcud, ikitərəfli, münasibətlər, ölkə, arasında, dövlət, sərhəddinin, uzunluğu, iraq, iraq, səudiyyə, ərəbistanı, səudiyyə, ərəbistanı, vikianbarda, əlaqəli, mediafayllartarixi. Iraq Seudiyye Erebistani munasibetleri Seudiyye Erebistani ve Iraq arasindaki movcud ikiterefli munasibetler iki olke arasinda dovlet serheddinin uzunlugu 811 km 1 dir Iraq Seudiyye Erebistani munasibetleriIraq Iraq Seudiyye Erebistani Seudiyye Erebistani Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi RedakteSeudiyye ile Iraq elaqeleri baslangicda problemlerden gerginlikden ibaret olmus ve hetta muharibe hefddine catmisdir 1960 ci illerde ve 1970 ci illerin evvellerinde Er Riyad Erebistan yarimadasinda ve Yaxin Serqdeki diger olkelerde Iraqi Seudiyye Erebistani tehlukesizliyi ucun tehluke yaradan siyasi herekatlara destek vermekde subhelenirdi Seudiyye Erebistani cavab olaraq Iran Kuveyt Suriya ve ABS kimi dovletlerle munasibetleri guclendirmeye baslamisdir Bu ise Bagdadda naraziliqla qarsilanirdi 1975 ci ilden Iraq daha mulayim siyaset yeritmeye basalayir Bunun neticesi olaraq munasibetler normallasmaga baslayir 1979 cu ilde Iran Islam Inqilabi bas verir Bundan sonra iki olkenin bir birine yaxinlasmasi suretlenir Iraq ve Seudiyye Erebistani bu hadiseleri ozune boyuk tehluke hesab edirdi 2 Bununla bele 1980 ci ilde Iran Iraq muharibesi zamani Seudiyye Erebistani ozunun neytralligini elan edir Bu beyanata baxmayaraq Seudiyye Erebistani Iraqa kreditler ve ya qrantlar ekilinde 25 mlrd dollar yardim gostermisdir Seudiyye Erebistani Iraqla siyasi birliyin yaradilmasinda ehemiyyetli maliyye sermayelerine baxmayaraq bu olke arasinda dostluq elaqeleri qurulamadi Eksine Iran Iraq muharibesinin bitmesinden 2 il sonra Iraq Kuveytin isgalini gerceklesdirdi Bu hadise Er Riyadin Kuveytin ardindan Iraqin Seudiyye Erebistanina hucum edeceyine ciddi narahatliq dogurdu Seudiyye Erebistani Amerika Birlesmis Statlarindan yardim istedi ve beynelxalq koalisiya quvvelerinin terefinde Iraqa qarsi Korfez muharibesinde birbasa istirak etdi Birlesmis Statlarin koalisiyada esas herbi quvveler olmasina baxmayaraq Seudiyye Erebistani oz herbi bazalarini koalisiya teyyareleri ucun acdi eyni zamanda Seudiyye Silahli Quvveleri Iraqa qarsi quru emeliyyatlarinda istirak etdi Muharibe basa catdiqdan sonra Iraqla munasibetler tamamile mehv edildi Seudiyye Erebistani Iraqin muxalif quvvelerini Seddam Huseyni devirmek ucun maliyyelesdirmeye basladi 2 2003 cu ilde ABS ve koalisiya quvvelerinin Iraqa hucumu zamani Seudiyye Erebistani bunu desteklese de emeliyyatlarda istirtak etmemisdir Seddam Huseyn olduruldukden sonra Yeni Iraq hokumeti Irana yaxinlasir Ustelik Seudiyye Erebistani yeni hokumete inamsizliqla yanasir 2016 ci ilin 1 yanvarinda Seudiyye Erebistani Iraqdaki sefirliyini yeniden acir Bu addim Iraq Sam Islam Dovletine qarsi birge koaloisiyanin teskili meqsedi ile edilir Belelikle Seddam Huseynin 1990 ci ilde Kuveyti isgal etmesinden 26 il sonra iki olke arasinda munasibetler berpa edilir 2 Neytral zona Redakte1922 ci ilden 1991 ci iledek Seudiyye Erebistani ile Iraq arasinda movcud olmus neytrakl zona 5 may 1922 ci ilde imzalanan muqavile Iraqi idare eden Britaniya ile Necd kralligi hazirki Seudiyye Erebistani arasinda muharibe heddine catir 1975 ci ilde bolgenin bolunmesi ile bagli raziliq elde edilmis ve 1981 ci ilde serhed muqavilesi baglanmisdir 1983 cu ilde sened ratifikasiya edilmisdir Bezi sebeblere gore muqavile BMT de mueyyenlesdirilmeyib Seudiyye Erebistani ve Iraq xaricinde hec kim yeni serhedin haradan kecdiyi barede melumatlandirilmamisdir 1991 ci ilde Fars korfezi muharibesi dovrunde Iraq Seudiyye Erebistani 1968 ci ilden beri imzaladigi butun beynelxalq muqavileleri legv etdi 1991 ci ilin iyun ayinda Seudiyye Erebistani BMT de Iraqla 1981 ci ilde imzaladigi serhed muqavilesini qeyde aldirmisdir Yalniz bundan sonra neytral zonanin movcudlugu sona catir 3 Istinadlar Redakte The World Factbook 1 2 3 http www globalsecurity org military world gulf sa forrel iraq htm Arabian Boundary Disputes Cambridge Archive Editions 2018 12 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 11 27 Menbe https az wikipedia org w index php title Iraq Seudiyye Erebistani munasibetleri amp oldid 5877252, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
