fbpx
Wikipedia

İbrahim bəy Aslanbəyov

Avqust 12, 2021

İbrahim bəy Aslanbəyov (azərb. İbrahim bəy Allahverdibəy oğlu Aslanbəyov‎; d.10 sentyabr 1822-ci il Bakı, Maştağa kəndində – ö. 7 dekabr 1900, Sankt-Peterburq) — Rusiya İmperiyası ordusunun əslən azərbaycanlı vitse-admiralı.

İbrahim bəy Aslanbəyov
İbrahim bəy Allahverdibəy oğlu Aslanbəyov
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı
Vəfat tarixi (78 yaşında)
Vəfat yeri Sankt-Peterburq
Dəfn yeri
  • Pyatnitskoye qəbiristanlığı[d]
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti zabit
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İlk illər

İbrahim bəy Aslanbəyov 1822-ci ildə Bakıda Mərdəkan qəsəbəsində anadan olmuşdur. Üç il Peterburqdakı dənizçilik məktəbində tərbiyə alan İbrahim bəy 1837-ci ildə oranı adı Qırmızı lövhəyə yazılmaqla bitirmişdir. Baltik dənizində "Aleksandr Nevski" və "Prozerqin" hərbi freqatlarında üzən miçman Aslanbəyov iki il "İmperator I Pyotr" sürətli hərbi gəmisində Daqerord yaxınlığında keçirilən təlimlərdə iştirak etmişdir.

1842-ci ildə Dənizçilik Məktəbinin zabitlər sinfini bitirən İbrahim bəy Qara Dəniz Donanmasının hərbi nəzarət gəmilərində üzmüş, Qara dənizin şərq sahillərində baş verən toqquşmalarda iştirak etmişdir. Elbrus hərbi gəmisinə komandirlik edən leytenant Aslanbəyov 1854-cü ildə düşmənin ticarət "gəmilərini darmadağın etmək üçün dörd dəfə (30 iyun, 7 iyul, 3 və 6 avqust) dənizə çıxmış, avqust ayında isə desant gəmisinin döyüşən batareyasına komandirlik etmişdir. Bu xidmətinə görə ona kapitan-leytenant rütbəsi verilmişdir. Həmin il sentyabrın 13-dən müharibənin axırına kimi Sevastopol qarnizonunda olmuş, avqustun 27-də sonuncu hücumu dəf edərkən kontuziya almışdır. Şərq müharibəsindən sonra Nikolayev limanında 36-cı donanma ekipajına komandirlik etmişdir.

Aslanbəyov 1860-1861 ci illərdə Sokol pərli korvet gəmisinin komandiri kimi Aralıq dənizində üzmüş və həmin gəmini Kronştadta gətirmişdir. 1863-cü ildə həmin korvetlə Nikolayev şəhərinə qayıdan İbrahim bəy, iki ildən sonra Retvizan gəmisinə komandir təyin edilmişdir. Bir müddət məşhur vitse admiral Q.İ.Butakovun zirehli eskadrasında qərargah rəisi olmuşdur.

Aslanbəyov 1869-1872-ci illərdə dəfələrlə müxtəlif ümumdövlət əhəmiyyətli məsələləri öyrənmək üçün toplanmış komitələrə sədr təyin edilmişdir. Estoniyaya ezam olunan İbrahim bəy gəmiçilik məktəblərinin yaradılması və ticarət gəmilərinin düzəldilməsi üçün yaranan komitənin üzvü olmuşdur.

Kontr-admiral rütbəsinə yüksəlməsi

1878-ci il yanvarın 1-də kontr-admiral rütbəsi ilə təltif olunanda İbrahim bəy Aslanbəyov səkkizinci donanma ekipajının rəisi idi.Onun bioqrafiyası həm admiral kimi, həm də hərbi dəniz tarixçisi kimi çox zəngindir. Əgər başqa hərbçinin ömür yolu ilə müqayisə etməli olunsa, ancaq general Əliağa Şıxlinskinin artilleriya tarixindəki xidmətləri ona bərabər hesab oluna bilər.

Bunun səbəbi, azərbaycanlı generallardan hərb elmi ilə məşğul olan ancaq Əliağa Şıxlinski idi.Əliağa Şıxlinskinin elmi və hərbi fəaliyyəti Azərbaycanla daha çox bağlı olmuşdur. Admiral Aslanbəyovun elmi tədqiqatları isə rus hərb elmində geniş istifadə olunsa da, bu günə qədər dövrümüzə gəlib çatmamışdır. 1872-ci ildə I Pyotrun anadan olmasının iki yüz illiyi böyük bayram şənliyi kimi keçirilirdi. Bu münasibətlə ümum-rus texniki sərgisində iştirak etmək və imperatorun kiçik avarlı gəmi dəstəsinə Moskvaya kimi rəhbərlik etmək Aslanbəyova etibar olunmuşdu.

1879-1882-ci illərdə İbrahim bəy gəmi heyəti ilə dövr-aləm səyahətinə çıxmışdır. O, Sakit Okeanda dəmir zirehli hərb və buxar yelkənli iti gedən gəmilərdən ibarət hərbi heyətə Minin, Knyaz Pojarski, Hersoq Edinburqski, Asiya və Afrikaya rəhbərlik etmişdir. Aslanbəyov okeanda sürətlə hərəkət edən kreyserlərin və uçan eskadriliyanın orduda tətbiq edilməsinin təşəbbüskarıdır. O, məşhur admiral A.A.Popovun xahişi ilə sonuncu layihədə nəzərə almaq məqsədilə tələb və qüsurların siyahısını tərtib etmişdir.

Admiral İbrahim bəy Aslanbəyov Sakit Okean adalarında üzmüş, hətta Polineziyanın xırda adalarını da dolanmışdır. Onun şəxsi işində saxlanan rəy və xatirələrdən, xususilə dənizçiliyə aid inqilabdan əvvəlki ədəbiyyatdan məlum olur ki, Aslanbəyov öz heyəti və ümumiyyətlə, tabeliyində olanlar arasında yuksək hörmətə malik olmuşdur.Həmin dövrdən qalan sənədlərdə ad-familiya yaxşı oxuna bilinmir.Lakin məlum olmuşdur ki, Aslanbəyov xarici ölkələrdə də yaxşı tanınırdı.O, gəmi heyətində ruh yüksəkliyi yaratmağı məharətlə bacarırdı. Hətta kiçik rütbəlilərin də şəxsi təşəbbüsünü həmişə qiymətləndirirdi. Açıq ürəkliyi və qətiyyəti ilə fərqlənirdi. Aslanbəyovun gəmi ilə səfərləri haqqında çoxlu lətifələr, eləcə də özünün danışdığı Şərq əhvalatları hələdə məşhurdur. Bu, onun məşhur şəxsiyyət kimi nə qədər sevildiyini bir daha göstərir.

1854-cü ildə kontr-admiral İbrahim bəy Aslanbəyov Baltik Donanmasının kiçik flaqmanı təyin olunur. Üç il sonra 1887-ci ilin sentyabrın 22-də hərbi-dəniz Donanmasındakı misilsiz xidmətlərinə görə ona vitse-admiral rütbəsi verilir. Bu ali rütbədən sonra Baltik Donanması üzrə flaqman vəzifəsinə təyin olunan Aslanbəyov 1900-cü ilin dekabrın 7-də Peterburq şəhərində vəfat etmişdir.

Mükafatları

Ömrünün əlli ildən çoxunu hərbi dəniz donanmasında nümunəvi xidmətdə keçirən admiral İbrahim bəy Aslanbəyov Rusiyanın və xarici ölkələrin yüksək ordenləri ilə təltif olunmuşdur.İbrahim bəy Aslanbəyovun xidmətləri Serbiyanın "Takova" (1879), Rusiyanın Müqəddəs Vladimir (1854), birinci dərəcəli Müqəddəs Stanislav (1881), birinci dərəcəli Müqəddəs Anna (1883) , Ağ qartal (1888) Yaponiyanın Günəşin doğması (1882), Havay dövlətinin ikinci dərəcəli Kalakua (1882), ordenlərinə layiq görülmüşdür.

1881-ci ildə imperator III Aleksandrın tacqoyma mərasimində iştirak edən admiral Aslanbəyova hədiyyə olaraq qılınc verilmiş və birillik məvacibi həcmində pul mükafatı ayrılmışdır.

Hələ sağlığında 1882-ci ilda nəşr olunmuş Dəniz xəritəsi nəql edir kitabının 28-ci və 253-cü səhifələrində İbrahim bəy Aslanbəyov haqqında verilmiş qısa bioqrafik göstərici böyük əhəmiyyət kəsb edir. Əsaslı mənbələrdən göstərilən məlumatların bəzilərində deyilir :

 
  • Aslanbəyov yarımadası, Oxot dənizi, Saxalin adası, 1882-ci ildə ekipaj tərəfindən kəşf edilib və Sakit Okean komandanı, eskadrilya kontr-admiralı İbrahim bəy Allahverdi bəy oğlu Aslanbəyovun soyadı ila adlandırılıb. Soyadları xəritə üzərində hərf səhvilə yazılıb."
  • Aslanbəyov körfəzi. Oxot dənizi, Saxalin adası, 1882-ci ildə kəşf edilib və xəritəyə ekipaj, kliper Plastun kimi yazılıb. Elə həmin vaxtda da Aslanbəyov soyadı ilə adlandırılıb.
  • Aslanbəyov İbrahim bəy Allahverdi oğlu (1822-1900). Dəniz korpusu məktəbini bitirib. 1837 – 1842-ci illərdə Baltik dənizində üzüb. 1842-1861-ci illərdə Qara dəniz donanmasında Selafail, Varşava gəmilərində, Femistokol riqində və başqalarında qulluq edib. 1865 – 1868-ci illərdə Reqvizan gəmisinin komandiri, 1879-1882-ci illərdə Sakit Okean eskadriliyasının komandiri olub. 1887 – ci ildə Vitse-admiral rütbəsini alıb.
  

Yaradıcılığı

Ötən əsrin altmışıncı illərindən başlayaraq admiral İbrahim bəy Aslanbəyov Morskoy sbornik jurnalında silsilə elmi publisistik məqalələri dərc olunmuşdur: Sokol üçdorlu hərb gəmisinin Aralıq dənizindən Kronştadta səfəri (1861) Admiral P.S.Naximov bioqrafik oçerk, (1868), Admiral A.S.Qreyq (1873), Admiral A.İ.Panfilov (1874), Dəniz akademiyasının 50 illiyinin bayram edilməsi münasibətilə nitqi (1877), Kontr-admiral İ.Aslanbəyovun səfərləri haqqında məlumatlar (1881) və başqa məqalələrindən tədqiqatçılar bu gün də bəhrələnirlər.

  • Naximovun bioqrafiyası adlı oçerki kitab kimi bir neçə dəfə nəşr olunmuşdur.
  • Vitse-admiral Aslanbəyovun yarıməsrlik yubileyi kitabı 1889-cu ildə Sankt-Peterburqda nəşr olunmuşdur.

Xatirəsi

M.P.Lazarev adına Ukrayna Hərbi Dəniz Donanması Veteranları İttifaqının təşəbbüsü ilə Kiyevdə, Dənizçilər Parkındakı Fəxri xiyabanda bir sıra yüksək rütbəli dəniz zabitlərinin büsütü qoyulacaq. Onların sırasında İbrahim bəy Aslanbəyovun da büstü olacaq.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • İbrahim bəy Aslanbəyov haqqında. (rusca)
  • İbrahim bəy Aslanbəyovun kontr admiral olduğu dövr. (rusca) 2007-05-16 at the Wayback Machine
  • İbrahim bəy Aslanbəyov olan məktub. (rusca)
  • İbrahim bəy Aslanbəyovun göstərdiyi xidmətlər .(rusca)[ölü keçid]

İstinadlar

  1. Алиев Н. А. Военно-морская история Азербайджана. — Баку, 2002, с. 95
  2. Kiyevdə Rusiya imperiyası dövrünün görkəmli azərbaycanlı vitse-admiralı İbrahim bəy Aslanbəyovun büstü qoyulacaqdır
  3. ↑ Dənizlər aslanı Aslanbəyov
  4. http://news.day.az/society/311271.html

Mənbə

  • Şəmistan Nəzirli. Arxivlərin sirri açılır. Bakı, "Elm və həyat" nəşriyyatı, 1999, 750 səh.

Avqust 12, 2021
ibrahim, bəy, aslanbəyov, azərb, ibrahim, bəy, allahverdibəy, oğlu, aslanbəyov, sentyabr, 1822, bakı, maştağa, kəndində, dekabr, 1900, sankt, peterburq, rusiya, imperiyası, ordusunun, əslən, azərbaycanlı, vitse, admiralı, ibrahim, bəy, allahverdibəy, oğlu, asl. Ibrahim bey Aslanbeyov azerb Ibrahim bey Allahverdibey oglu Aslanbeyov d 10 sentyabr 1822 ci il Baki Mastaga kendinde o 7 dekabr 1900 Sankt Peterburq Rusiya Imperiyasi ordusunun eslen azerbaycanli vitse admirali 1 2 Ibrahim bey AslanbeyovIbrahim bey Allahverdibey oglu AslanbeyovDogum tarixi 10 sentyabr 1822Dogum yeri BakiVefat tarixi 7 dekabr 1900 78 yasinda Vefat yeri Sankt PeterburqDefn yeri Pyatnitskoye qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya ImperiyasiFealiyyeti zabit Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Ilk iller 2 Kontr admiral rutbesine yukselmesi 3 Mukafatlari 4 Yaradiciligi 5 Xatiresi 6 Hemcinin bax 7 Xarici kecidler 8 Istinadlar 9 MenbeIlk iller RedakteIbrahim bey Aslanbeyov 1822 ci ilde Bakida Merdekan qesebesinde anadan olmusdur Uc il Peterburqdaki denizcilik mektebinde terbiye alan Ibrahim bey 1837 ci ilde orani adi Qirmizi lovheye yazilmaqla bitirmisdir Baltik denizinde Aleksandr Nevski ve Prozerqin herbi freqatlarinda uzen micman Aslanbeyov iki il Imperator I Pyotr suretli herbi gemisinde Daqerord yaxinliginda kecirilen telimlerde istirak etmisdir 3 1842 ci ilde Denizcilik Mektebinin zabitler sinfini bitiren Ibrahim bey Qara Deniz Donanmasinin herbi nezaret gemilerinde uzmus Qara denizin serq sahillerinde bas veren toqqusmalarda istirak etmisdir Elbrus herbi gemisine komandirlik eden leytenant Aslanbeyov 1854 cu ilde dusmenin ticaret gemilerini darmadagin etmek ucun dord defe 30 iyun 7 iyul 3 ve 6 avqust denize cixmis avqust ayinda ise desant gemisinin doyusen batareyasina komandirlik etmisdir Bu xidmetine gore ona kapitan leytenant rutbesi verilmisdir Hemin il sentyabrin 13 den muharibenin axirina kimi Sevastopol qarnizonunda olmus avqustun 27 de sonuncu hucumu def ederken kontuziya almisdir Serq muharibesinden sonra Nikolayev limaninda 36 ci donanma ekipajina komandirlik etmisdir 3 Aslanbeyov 1860 1861 ci illerde Sokol perli korvet gemisinin komandiri kimi Araliq denizinde uzmus ve hemin gemini Kronstadta getirmisdir 1863 cu ilde hemin korvetle Nikolayev seherine qayidan Ibrahim bey iki ilden sonra Retvizan gemisine komandir teyin edilmisdir Bir muddet meshur vitse admiral Q I Butakovun zirehli eskadrasinda qerargah reisi olmusdur 3 Aslanbeyov 1869 1872 ci illerde defelerle muxtelif umumdovlet ehemiyyetli meseleleri oyrenmek ucun toplanmis komitelere sedr teyin edilmisdir Estoniyaya ezam olunan Ibrahim bey gemicilik mekteblerinin yaradilmasi ve ticaret gemilerinin duzeldilmesi ucun yaranan komitenin uzvu olmusdur 3 Kontr admiral rutbesine yukselmesi Redakte1878 ci il yanvarin 1 de kontr admiral rutbesi ile teltif olunanda Ibrahim bey Aslanbeyov sekkizinci donanma ekipajinin reisi idi Onun bioqrafiyasi hem admiral kimi hem de herbi deniz tarixcisi kimi cox zengindir Eger basqa herbcinin omur yolu ile muqayise etmeli olunsa ancaq general Eliaga Sixlinskinin artilleriya tarixindeki xidmetleri ona beraber hesab oluna biler 3 Bunun sebebi azerbaycanli generallardan herb elmi ile mesgul olan ancaq Eliaga Sixlinski idi Eliaga Sixlinskinin elmi ve herbi fealiyyeti Azerbaycanla daha cox bagli olmusdur Admiral Aslanbeyovun elmi tedqiqatlari ise rus herb elminde genis istifade olunsa da bu gune qeder dovrumuze gelib catmamisdir 1872 ci ilde I Pyotrun anadan olmasinin iki yuz illiyi boyuk bayram senliyi kimi kecirilirdi Bu munasibetle umum rus texniki sergisinde istirak etmek ve imperatorun kicik avarli gemi destesine Moskvaya kimi rehberlik etmek Aslanbeyova etibar olunmusdu 3 1879 1882 ci illerde Ibrahim bey gemi heyeti ile dovr alem seyahetine cixmisdir O Sakit Okeanda demir zirehli herb ve buxar yelkenli iti geden gemilerden ibaret herbi heyete Minin Knyaz Pojarski Hersoq Edinburqski Asiya ve Afrikaya rehberlik etmisdir Aslanbeyov okeanda suretle hereket eden kreyserlerin ve ucan eskadriliyanin orduda tetbiq edilmesinin tesebbuskaridir O meshur admiral A A Popovun xahisi ile sonuncu layihede nezere almaq meqsedile teleb ve qusurlarin siyahisini tertib etmisdir Admiral Ibrahim bey Aslanbeyov Sakit Okean adalarinda uzmus hetta Polineziyanin xirda adalarini da dolanmisdir Onun sexsi isinde saxlanan rey ve xatirelerden xususile denizciliye aid inqilabdan evvelki edebiyyatdan melum olur ki Aslanbeyov oz heyeti ve umumiyyetle tabeliyinde olanlar arasinda yuksek hormete malik olmusdur Hemin dovrden qalan senedlerde ad familiya yaxsi oxuna bilinmir Lakin melum olmusdur ki Aslanbeyov xarici olkelerde de yaxsi taninirdi O gemi heyetinde ruh yuksekliyi yaratmagi meharetle bacarirdi Hetta kicik rutbelilerin de sexsi tesebbusunu hemise qiymetlendirirdi Aciq urekliyi ve qetiyyeti ile ferqlenirdi Aslanbeyovun gemi ile seferleri haqqinda coxlu letifeler elece de ozunun danisdigi Serq ehvalatlari helede meshurdur Bu onun meshur sexsiyyet kimi ne qeder sevildiyini bir daha gosterir 1854 cu ilde kontr admiral Ibrahim bey Aslanbeyov Baltik Donanmasinin kicik flaqmani teyin olunur Uc il sonra 1887 ci ilin sentyabrin 22 de herbi deniz Donanmasindaki misilsiz xidmetlerine gore ona vitse admiral rutbesi verilir Bu ali rutbeden sonra Baltik Donanmasi uzre flaqman vezifesine teyin olunan Aslanbeyov 1900 cu ilin dekabrin 7 de Peterburq seherinde vefat etmisdir 3 Mukafatlari RedakteOmrunun elli ilden coxunu herbi deniz donanmasinda numunevi xidmetde keciren admiral Ibrahim bey Aslanbeyov Rusiyanin ve xarici olkelerin yuksek ordenleri ile teltif olunmusdur Ibrahim bey Aslanbeyovun xidmetleri Serbiyanin Takova 1879 Rusiyanin Muqeddes Vladimir 1854 birinci dereceli Muqeddes Stanislav 1881 birinci dereceli Muqeddes Anna 1883 Ag qartal 1888 Yaponiyanin Gunesin dogmasi 1882 Havay dovletinin ikinci dereceli Kalakua 1882 ordenlerine layiq gorulmusdur 1881 ci ilde imperator III Aleksandrin tacqoyma merasiminde istirak eden admiral Aslanbeyova hediyye olaraq qilinc verilmis ve birillik mevacibi hecminde pul mukafati ayrilmisdir Hele sagliginda 1882 ci ilda nesr olunmus Deniz xeritesi neql edir kitabinin 28 ci ve 253 cu sehifelerinde Ibrahim bey Aslanbeyov haqqinda verilmis qisa bioqrafik gosterici boyuk ehemiyyet kesb edir Esasli menbelerden gosterilen melumatlarin bezilerinde deyilir 3 Aslanbeyov yarimadasi Oxot denizi Saxalin adasi 1882 ci ilde ekipaj terefinden kesf edilib ve Sakit Okean komandani eskadrilya kontr admirali Ibrahim bey Allahverdi bey oglu Aslanbeyovun soyadi ila adlandirilib Soyadlari xerite uzerinde herf sehvile yazilib Aslanbeyov korfezi Oxot denizi Saxalin adasi 1882 ci ilde kesf edilib ve xeriteye ekipaj kliper Plastun kimi yazilib Ele hemin vaxtda da Aslanbeyov soyadi ile adlandirilib Aslanbeyov Ibrahim bey Allahverdi oglu 1822 1900 Deniz korpusu mektebini bitirib 1837 1842 ci illerde Baltik denizinde uzub 1842 1861 ci illerde Qara deniz donanmasinda Selafail Varsava gemilerinde Femistokol riqinde ve basqalarinda qulluq edib 1865 1868 ci illerde Reqvizan gemisinin komandiri 1879 1882 ci illerde Sakit Okean eskadriliyasinin komandiri olub 1887 ci ilde Vitse admiral rutbesini alib Yaradiciligi RedakteOten esrin altmisinci illerinden baslayaraq admiral Ibrahim bey Aslanbeyov Morskoy sbornik jurnalinda silsile elmi publisistik meqaleleri derc olunmusdur Sokol ucdorlu herb gemisinin Araliq denizinden Kronstadta seferi 1861 Admiral P S Naximov bioqrafik ocerk 1868 Admiral A S Qreyq 1873 Admiral A I Panfilov 1874 Deniz akademiyasinin 50 illiyinin bayram edilmesi munasibetile nitqi 1877 Kontr admiral I Aslanbeyovun seferleri haqqinda melumatlar 1881 ve basqa meqalelerinden tedqiqatcilar bu gun de behrelenirler Naximovun bioqrafiyasi adli ocerki kitab kimi bir nece defe nesr olunmusdur Vitse admiral Aslanbeyovun yarimesrlik yubileyi kitabi 1889 cu ilde Sankt Peterburqda nesr olunmusdur 3 Xatiresi RedakteM P Lazarev adina Ukrayna Herbi Deniz Donanmasi Veteranlari Ittifaqinin tesebbusu ile Kiyevde Denizciler Parkindaki Fexri xiyabanda bir sira yuksek rutbeli deniz zabitlerinin busutu qoyulacaq Onlarin sirasinda Ibrahim bey Aslanbeyovun da bustu olacaq 4 Hemcinin bax RedakteEliaga Sixlinski Semed bey Mehmandarov Suleyman bey Sulkevic Ibrahim aga VekilovXarici kecidler RedakteIbrahim bey Aslanbeyov haqqinda rusca Ibrahim bey Aslanbeyovun kontr admiral oldugu dovr rusca Arxivlesdirilib 2007 05 16 at the Wayback Machine Portret rusca Ibrahim bey Aslanbeyov olan mektub rusca Ibrahim bey Aslanbeyovun gosterdiyi xidmetler rusca olu kecid Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Aliev N A Voenno morskaya istoriya Azerbajdzhana Baku 2002 s 95 Kiyevde Rusiya imperiyasi dovrunun gorkemli azerbaycanli vitse admirali Ibrahim bey Aslanbeyovun bustu qoyulacaqdir 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Denizler aslani Aslanbeyov http news day az society 311271 htmlMenbe RedakteSemistan Nezirli Arxivlerin sirri acilir Baki Elm ve heyat nesriyyati 1999 750 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Ibrahim bey Aslanbeyov amp oldid 5711315, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.