Çömçəxatun — Azərbaycanda ən çox yağış yağmayanda, bayramqabağı günlərdə, eləcə də digər vaxtlarda əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir.
Ümumi məlumat
Yağış çağırmaq arzusu ilə keçirilən "Çömçəxatun" mərasim-oyunu Azərbaycanın digər bölgələrində, xüsusən Naxçıvan və Lənkəran əkinçiləri tərəfindən "çömçəxatun gəzdirmək" adı ilə icra olunardı. Hətta Naxçıvanın Ordubad bölgəsində yağış çağırmaq üçün eyni mərasimə əməl edilərdi. Lakin çömçəni yaşlı qadınlardan biri gəzdirərdi. Qadın xəmir yoğurar, əlini yumamış çömçəni götürüb qapılara gedərdi. Soruşardılar: "Çömçəxanım nə istər?" Deyərdi: Baxın, xəmir yoğurmuşam, əlimi yumağa su tapmıram:
Çömçəxanım nə istər? Allahdan yağış istər. Taxılları bol istər. Bağlara bal istər. Əlini yumağa Su istər".
İnama görə oyun qurtardıqdan bir az sonra yağış yağardı.
Oyunun qaydaları
Yaz fəslinin əvvəllərində yağış yağmayanda, quraqlıq olanda oyunu keçirmək üçün uşaqlar və ya gənclər bir yerə cəm olurlar. Oyunçular sanama, püşk yolu ilə və yaxud da oyunçuların içərisində şəxsi keyfiyyətləri ilə seçilən bir nəfər "çömçəgəzdirən" (molla) seçirlər.
Daha sonra bir çömçə götürüb üstünə qara parça salar, çömçəni bəzəyirlər. Çömçəgəzdirən (molla) çömçəni götürür, yerdə qalan oyunçular isə onunla birlikdə qapı-qapı gəzib mahnı oxuyardılar:
Çömcəxatun od istər, Çəmənlərdə ot istər. Ağaclarda bol məhsul, Meyvəsin dolu istər. Anam-bacım götür gəl! Çömcəyə pay gətir gəl! Yağış gətir, bizə gəl! Çömcəyə pay gətir gəl. Çömcəxatun nə istər? Tanrıdan yağış istər. Çömcəxatun gul istər, Çaylar dolu sel istər. Zəmiləri saçaxlı, Məhsulunu bol istər.
Hər evdə onlara pay verərdilər, çömçəyə isə bir az su tökərdilər. Bütün evləri gəzdikdən sonra uşaqlar topladıqları payı özlərinə götürər, çömçədəki suyu bir ağacın dibinə tökər, çömçəni də həmin ağacdan asardılar.
Mənbə
Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, “Şərq-Qərb” nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 483. ISBN 978-9952-34-152-2
Xarici keçidlər
Oktyabr 06, 2021
çömçəxatun, azərbaycanda, çox, yağış, yağmayanda, bayramqabağı, günlərdə, eləcə, digər, vaxtlarda, əsasən, uşaq, gənclər, arasında, geniş, şəkildə, oynanılan, qədim, oyunlarından, biridir, mündəricat, ümumi, məlumat, oyunun, qaydaları, mənbə, xarici, keçidlərü. Comcexatun Azerbaycanda en cox yagis yagmayanda bayramqabagi gunlerde elece de diger vaxtlarda esasen usaq ve gencler arasinda genis sekilde oynanilan qedim oyunlarindan biridir Mundericat 1 Umumi melumat 2 Oyunun qaydalari 3 Menbe 4 Xarici kecidlerUmumi melumat RedakteYagis cagirmaq arzusu ile kecirilen Comcexatun merasim oyunu Azerbaycanin diger bolgelerinde xususen Naxcivan ve Lenkeran ekincileri terefinden comcexatun gezdirmek adi ile icra olunardi Hetta Naxcivanin Ordubad bolgesinde yagis cagirmaq ucun eyni merasime emel edilerdi Lakin comceni yasli qadinlardan biri gezdirerdi Qadin xemir yogurar elini yumamis comceni goturub qapilara gederdi Sorusardilar Comcexanim ne ister Deyerdi Baxin xemir yogurmusam elimi yumaga su tapmiram Comcexanim ne ister Allahdan yagis ister Taxillari bol ister Baglara bal ister Elini yumaga Su ister Inama gore oyun qurtardiqdan bir az sonra yagis yagardi Oyunun qaydalari RedakteYaz feslinin evvellerinde yagis yagmayanda quraqliq olanda oyunu kecirmek ucun usaqlar ve ya gencler bir yere cem olurlar Oyuncular sanama pusk yolu ile ve yaxud da oyuncularin icerisinde sexsi keyfiyyetleri ile secilen bir nefer comcegezdiren molla secirler Daha sonra bir comce goturub ustune qara parca salar comceni bezeyirler Comcegezdiren molla comceni goturur yerde qalan oyuncular ise onunla birlikde qapi qapi gezib mahni oxuyardilar Comcexatun od ister Cemenlerde ot ister Agaclarda bol mehsul Meyvesin dolu ister Anam bacim gotur gel Comceye pay getir gel Yagis getir bize gel Comceye pay getir gel Comcexatun ne ister Tanridan yagis ister Comcexatun gul ister Caylar dolu sel ister Zemileri sacaxli Mehsulunu bol ister Her evde onlara pay vererdiler comceye ise bir az su tokerdiler Butun evleri gezdikden sonra usaqlar topladiqlari payi ozlerine goturer comcedeki suyu bir agacin dibine toker comceni de hemin agacdan asardilar Menbe RedakteAzerbaycan etnoqrafiyasi Baki 2007 Serq Qerb nesriyyati Uc cildde III cild seh 483 ISBN 978 9952 34 152 2Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Comcexatun amp oldid 1042062, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
