| Domeniko Qirlandayo | |
|---|---|
| it. Domenico Ghirlandaio | |
| |
| Doğum adı | Domenico di Tommaso Curradi di Doffo Bigordi |
| Doğum tarixi | 2 iyun 1448 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 11 yanvar 1494 (45 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | malyariya |
| Fəaliyyəti | rəssam |
| Stil | italyan intibahı |
| Tələbələri | Mikelancelo |
Domeniko Qirlandayo ( it. Domenico Ghirlandaio, Domenico di Tommaso Bigordi; 2 iyun 1448, Florensiya, Florensiya Respublikası – 11 yanvar 1494, Florensiya, Florensiya Respublikası) — Lorenso Mediçinin hakimiyyəti dövründə Quattrosento periodunda Florensiya məktəbinin aparıcı italyan intibahı rəssamı. Domeniko 30 yaşlı Mikelancelonun işə başladığı böyük sənət emalatxanasının rəhbəri olmuşdu.
Domeniko Girlandayo daha çox görkəmli portretçi və Florensiyada Santa Maria Novella kilsəsinin Sassetti və Tornabuoni kapellalarında (1485-1490) freskaların müəllifi kimi tanınır. O, Andrea Verrokkio, Pollaiuolo qardaşları (Antonio və Piero) və gənc Sandro Botiçelli kimi ustalarla birlikdə Florensiya İntibahının "üçüncü nəsli" adlandırılan nəslin nümayəndələri idi.
Bioqrafiya
| ]Girlandayonun həyatı ilə bağlı əsas məlumat mənbəyi Corco Vazarinin " Həyat təsvirləri" kitabında yazdığı tərcümeyi-haldır. Rəssamın ölümündən təxminən 70 il sonra yazılsa da, ən mükəmməli hesab olunur. Digər mənbə isə qardaşı oğlu Alessandro tərəfindən tərtib edilmiş, Vatikanın Gizli Arxivlərində aşkar edilmiş və 2017-ci ildə nəşr olunmuş ailə xatirələri kitabıdır (bu kitabda rəssamın dəqiq doğum tarixi göstərilir). Domeniko 1449-cu ildə Toskananın paytaxtı Florensiyada, bəzi mənbələrə görə zərgər Tommaso di Kurrado Bigordinin ailəsində anadan olub.
Bütün rəssamlar ailəsinin məlum olduğu "Qirlandayo" ləqəbinin mənşəyinin dəqiq müəyyən edilmiş versiyası yoxdur. Vazari "Domeniko Qirlandayonun həyatı" əsərində atasının çələnglər icad edən qızıl ustası olduğunu bildirir: " ... Tommaso Florensiyalı qızların başlarına taxdıqları və çələng adlanan bəzəkləri ilk dəfə icad edib dövriyyəyə buraxdı və buna görə Qirlandayo adını aldı." .
Vazarinin fikrincə, Qirlandayonun ilk əsərləri Oqnissanti kilsəsindəki Vespucçi kapellasının rəsmləri (qismən qorunub saxlanılıb) və Nolalı Müqəddəs Paulinusun həyatından səhnələrin əks olunduğu freskalar olub, bundan sonra o, "çox böyük şöhrət qazanıb". Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, müqəddəsin həyatına aid freskalar rəssam tərəfindən təxminən 1470-ci ildə yaradılmışdır. Vespucçi kapellasındakı əsərlər 1472-ci ilə aiddir. Elə 1472-ci ildə rəssam Müqəddəs Luka Gildiyasına - rəssamların, heykəltəraşların və zərgərlərin peşəkar gildiyasına daxil olur. 1473-cü ildə "Florensiyalı Domeniko" adı ilk dəfə Kollegiyanın yerli kilsəsində işləmək üçün gəldiyi San Ciminyano şəhərindən olan sənədlərdə qeyd edildi.
San Donato monastırının rahibləri tərəfindən yeməkxananın rənglənməsi üçün Domeniko və David Qirlandaoya pul ödəməsi haqqında 31 may 1481-ci il tarixli sənəd qorunub saxlanılır, lakin freskalar sağ qalmamışdır. Bu vaxta qədər Domeniko Qirlandayo o qədər uğurlu və məşhur ustaya çevrilmişdi ki, 1481-ci ildə Papa IV Sikst onu digər məşhur rəssamlarla birlikdə sonralar Sikstin kapellası adlanacaq kilsənin rəsmlərini çəkməyə dəvət etdi. Qirlandayo orada iki freska çəkdi: Romada xidmət edən Florensiyanın ən görkəmli nümayəndələrinin portretlərini daxil etdiyi "İsa Məsihin dirilməsi" (saxlanmayıb) və "Həvarilər Pyotr və Andreyin çağırışı". Bu əsərlər böyük uğur qazandı və papa kapellasında əbədiləşdirilməkdən şərəf duyan florensiyalılarda xüsusi təəssürat yaratdı. Domeniko şöhrətinin zirvəsində məmləkətinə qayıtdı və sözün əsl mənasında saysız-hesabsız sifarişlər aldı.
5 oktyabr 1482-ci ildə Florensiya Sinyoriyasından ilk rəsmi sifariş aldı (bu, xüsusilə şərəfli bir iş idi): Palazzo Vekkyoda Zanbaqlar zalını freskalarla bəzəmək. Orada Domeniko öz emalatxanasından qardaşları və köməkçiləri ilə işləyirdi. 20 may 1483-cü ildə Sinyoria ona bu sarayda bir ibadətgah üçün mehrabı çəkməyi tapşırdı, lakin iş tamamlanmadı. 1485-ci ilin sentyabrında Qirlandayo Santa Maria Novella kilsəsindəki Tornabuoni kapellasını bəzəmək üçün müqavilə imzaladı, rəsmləri rəssamın ən böyük və ən əhəmiyyətli əsəri oldu. Kapella üzərində işlər 1491-ci ilin mart ayına qədər davam etdi, lakin bu tarixdən sonra da Domeniko tərəfindən dizayn edildiyi güman edilən vitrajlar quraşdırıldı.
Qalereya
| ]-
Gənc Məsih və vəftizçi Yəhyanın görüşü. 1480-1490-cı illər arasında. Ağac, tempera. Berlin Şəkil Qalereyası -
Madonna (mərhəmətli) Vespuççi ailəsinin üzvlərinin əhatəsində. Təxminən 1472. Fresk. Ognissanti kilsəsi, Florensiya -
Sehrbazlara pərəstiş. Tondo. 1477. Ağac, tempera. Uffizi, Florensiya -
Madonna Müqəddəslərlə. 1490-1494-cü illər arasında ağac, tempera. Münhen. -
Körpəyə pərəstiş. Təxminən 1492. Paneldəki tempera. Fitzwilliam Muzeyi, Kembric, Böyük Britaniya -
Məbəddə Bakirə Məryəmin təqdimatı. Santa Maria Novella kilsəsinin Tornabuoni kapellasındakı fresk, Florensiya. 1485-1490 -
Bir gəncin portreti. Təxminən 1477. Paneldəki tempera. Ashmolean Muzeyi, Oksford, Böyük Britaniya
İstinadlar
| ]- Corriere della Sera (it.). Milano: RCS MediaGroup, 1876. ISSN 1120-4982; 1128-2568; 2499-2542
- Union List of Artist Names (ing.). 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Domeniko Qirlandayoit Domenico GhirlandaioDogum adi Domenico di Tommaso Curradi di Doffo BigordiDogum tarixi 2 iyun 1448 1448 06 02 Dogum yeri Florensiya Florensiya RespublikasiVefat tarixi 11 yanvar 1494 1494 01 11 45 yasinda Vefat yeri Florensiya Florensiya RespublikasiVefat sebebi malyariyaFealiyyeti ressamStil italyan intibahiTelebeleri Mikelancelo Vikianbarda elaqeli mediafayllar Domeniko Qirlandayo it Domenico Ghirlandaio Domenico di Tommaso Bigordi 2 iyun 1448 Florensiya Florensiya Respublikasi 11 yanvar 1494 Florensiya Florensiya Respublikasi Lorenso Medicinin hakimiyyeti dovrunde Quattrosento periodunda Florensiya mektebinin aparici italyan intibahi ressami Domeniko 30 yasli Mikelancelonun ise basladigi boyuk senet emalatxanasinin rehberi olmusdu Domeniko Girlandayo daha cox gorkemli portretci ve Florensiyada Santa Maria Novella kilsesinin Sassetti ve Tornabuoni kapellalarinda 1485 1490 freskalarin muellifi kimi taninir O Andrea Verrokkio Pollaiuolo qardaslari Antonio ve Piero ve genc Sandro Boticelli kimi ustalarla birlikde Florensiya Intibahinin ucuncu nesli adlandirilan neslin numayendeleri idi Bioqrafiya span Girlandayonun heyati ile bagli esas melumat menbeyi Corco Vazarinin Heyat tesvirleri kitabinda yazdigi tercumeyi haldir Ressamin olumunden texminen 70 il sonra yazilsa da en mukemmeli hesab olunur Diger menbe ise qardasi oglu Alessandro terefinden tertib edilmis Vatikanin Gizli Arxivlerinde askar edilmis ve 2017 ci ilde nesr olunmus aile xatireleri kitabidir bu kitabda ressamin deqiq dogum tarixi gosterilir Domeniko 1449 cu ilde Toskananin paytaxti Florensiyada bezi menbelere gore zerger Tommaso di Kurrado Bigordinin ailesinde anadan olub Butun ressamlar ailesinin melum oldugu Qirlandayo leqebinin menseyinin deqiq mueyyen edilmis versiyasi yoxdur Vazari Domeniko Qirlandayonun heyati eserinde atasinin celengler icad eden qizil ustasi oldugunu bildirir Tommaso Florensiyali qizlarin baslarina taxdiqlari ve celeng adlanan bezekleri ilk defe icad edib dovriyyeye buraxdi ve buna gore Qirlandayo adini aldi Vazarinin fikrince Qirlandayonun ilk eserleri Oqnissanti kilsesindeki Vespucci kapellasinin resmleri qismen qorunub saxlanilib ve Nolali Muqeddes Paulinusun heyatindan sehnelerin eks olundugu freskalar olub bundan sonra o cox boyuk sohret qazanib Tedqiqatcilar hesab edirler ki muqeddesin heyatina aid freskalar ressam terefinden texminen 1470 ci ilde yaradilmisdir Vespucci kapellasindaki eserler 1472 ci ile aiddir Ele 1472 ci ilde ressam Muqeddes Luka Gildiyasina ressamlarin heykelteraslarin ve zergerlerin pesekar gildiyasina daxil olur 1473 cu ilde Florensiyali Domeniko adi ilk defe Kollegiyanin yerli kilsesinde islemek ucun geldiyi San Ciminyano seherinden olan senedlerde qeyd edildi San Donato monastirinin rahibleri terefinden yemekxananin renglenmesi ucun Domeniko ve David Qirlandaoya pul odemesi haqqinda 31 may 1481 ci il tarixli sened qorunub saxlanilir lakin freskalar sag qalmamisdir Bu vaxta qeder Domeniko Qirlandayo o qeder ugurlu ve meshur ustaya cevrilmisdi ki 1481 ci ilde Papa IV Sikst onu diger meshur ressamlarla birlikde sonralar Sikstin kapellasi adlanacaq kilsenin resmlerini cekmeye devet etdi Qirlandayo orada iki freska cekdi Romada xidmet eden Florensiyanin en gorkemli numayendelerinin portretlerini daxil etdiyi Isa Mesihin dirilmesi saxlanmayib ve Hevariler Pyotr ve Andreyin cagirisi Bu eserler boyuk ugur qazandi ve papa kapellasinda ebedilesdirilmekden seref duyan florensiyalilarda xususi teessurat yaratdi Domeniko sohretinin zirvesinde memleketine qayitdi ve sozun esl menasinda saysiz hesabsiz sifarisler aldi 5 oktyabr 1482 ci ilde Florensiya Sinyoriyasindan ilk resmi sifaris aldi bu xususile serefli bir is idi Palazzo Vekkyoda Zanbaqlar zalini freskalarla bezemek Orada Domeniko oz emalatxanasindan qardaslari ve komekcileri ile isleyirdi 20 may 1483 cu ilde Sinyoria ona bu sarayda bir ibadetgah ucun mehrabi cekmeyi tapsirdi lakin is tamamlanmadi 1485 ci ilin sentyabrinda Qirlandayo Santa Maria Novella kilsesindeki Tornabuoni kapellasini bezemek ucun muqavile imzaladi resmleri ressamin en boyuk ve en ehemiyyetli eseri oldu Kapella uzerinde isler 1491 ci ilin mart ayina qeder davam etdi lakin bu tarixden sonra da Domeniko terefinden dizayn edildiyi guman edilen vitrajlar qurasdirildi Qalereya span Genc Mesih ve veftizci Yehyanin gorusu 1480 1490 ci iller arasinda Agac tempera Berlin Sekil Qalereyasi Madonna merhemetli Vespucci ailesinin uzvlerinin ehatesinde Texminen 1472 Fresk Ognissanti kilsesi Florensiya Sehrbazlara perestis Tondo 1477 Agac tempera Uffizi Florensiya Madonna Muqeddeslerle 1490 1494 cu iller arasinda agac tempera Munhen Korpeye perestis Texminen 1492 Paneldeki tempera Fitzwilliam Muzeyi Kembric Boyuk Britaniya Mebedde Bakire Meryemin teqdimati Santa Maria Novella kilsesinin Tornabuoni kapellasindaki fresk Florensiya 1485 1490 Bir gencin portreti Texminen 1477 Paneldeki tempera Ashmolean Muzeyi Oksford Boyuk BritaniyaIstinadlar span Corriere della Sera it Milano RCS MediaGroup 1876 ISSN 1120 4982 1128 2568 2499 2542 Union List of Artist Names ing 2017 Kateqoriyalar 2 iyunda dogulanlar1448 ci ilde dogulanlarFlorensiyada dogulanlar11 yanvarda vefat edenler1494 cu ilde vefat edenler45 yasinda vefat edenlerFlorensiyada vefat edenlerElifba sirasina gore ressamlarItalyan intibah ressamlariFlorensiya ressamlariXV esr Italiya ressamlariGizli kateqoriyalar Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqalelerElifba sirasina gore sexsler
