Çoxhədli və ya polinom – sonlu sayda birhədlinin cəmi. Bu birhədlilərin ən böyüyünün dərəcəsinə çoxhədlinin dərəcəsi deyilir Məsələn, çoxhədlisinin dərəcəsi 13-dür (2+4+7).
Riyaziyyatda, çoxhədli və ya polinom, aralarında yalnız toplama, çıxma, vurma və qeyri-mənfi tamdərəcəyə yüksəltmə əməliyyatları olan dəyişənlər (və ya məchullar) və əmsallardan ibarət ifadədir. Vahid məchulu olan çoxhədliyə misal olaraq ifadəsini göstərmək olar. ifadəsi isə, üç-dəyişənli çoxhədliyə misaldır.
Çoxhədlilər, riyaziyyat və elmin digər sahələrinin geniş spektrə malik müxtəlif istiqamətlərində istifadə olunurlar. Məsələn, onlar, elmin ən sadə problemlərindən ən mürəkkəb problemlərinə qədər bir çox hadisəni izah edən polinomial tənliklərin həlli kimi meydana çıxır, kimya və fizikadaniqtisadiyyat və ictimai elmlərə kimi bir çox məsələlərinin izah edilməsində rol oynayan polinomial funksiyaların təyin edilməsində, digər funksiyaların approksimasiyası və təqribi olaraq hesablanmasında iştirak edirlər.
Hədlərinin dərəcəsi eyni olan çoxhədli birсins çoxhədli və ya forma adlanır. Məsələn, .
Çoxhədlilərin toplanması, çıxılması və vurulması, uyğun olaraq kommutativlik, assosiativlik və distributivlik xassələrinə əsasən aparılır.
1.Çoxhədlilərin cəmini taparkən onların yazıldığı mötərizələr açılır,oxşar toplananlar islah edilir.
2.İki çoxhədlinin fərqini tapmaq üçün azalanın üstünə çıxılanın əksini əlavə etmək lazımdır.
Etimologiya
Çoxhədli və polinom sözləri iki müxtəlif kökə malik sözlərin birləşməsindən meydana gəlmişdir: yunan sözü olan və mənası "çox" olan "poli" və latın sözü olan və mənası "ad" olan "nomen" sözlərinin XVII əsrdə meydana çıxan birləşməsi, eyni zamanda, onların birbaşa tərcüməsi kimi azərbaycan sözləri olan "çox" və "hədli" sözlərinin birləşməsi.
Vahid x məchuluna malik çoxhədli ümumilikdə aşağıdakı kimi təyin olunur
Burada, sabitlərdir və məchuldur. Cəmləmə işarələməsindən istifadə etməklə, bu ifadə aşağıdakı kimi də yazıla bilər:
Riyaziyyat ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Compact Oxford English Dictionary, "polynomial" sözü
Avqust 12, 2021
çoxhədli, polinom, sonlu, sayda, birhədlinin, cəmi, birhədlilərin, böyüyünün, dərəcəsinə, çoxhədlinin, dərəcəsi, deyilir, məsələn, displaystyle, çoxhədlisinin, dərəcəsi, dür, dərəcəli, çoxhədli, funksiyanın, qrafiki, riyaziyyatda, çoxhədli, polinom, aralarında. Coxhedli ve ya polinom sonlu sayda birhedlinin cemi Bu birhedlilerin en boyuyunun derecesine coxhedlinin derecesi deyilir Meselen z 2 y 4 x 7 6 x y 5 7 displaystyle z 2 y 4 x 7 6xy 5 7 coxhedlisinin derecesi 13 dur 2 4 7 3 cu dereceli coxhedli funksiyanin qrafiki Riyaziyyatda coxhedli ve ya polinom aralarinda yalniz toplama cixma vurma ve qeyri menfi tam dereceye yukseltme emeliyyatlari olan deyisenler ve ya mechullar ve emsallardan ibaret ifadedir Vahid x displaystyle x mechulu olan coxhedliye misal olaraq x 2 4 x 7 displaystyle x 2 4x 7 ifadesini gostermek olar x 3 2 x y z 2 y z 1 displaystyle x 3 2xyz 2 yz 1 ifadesi ise uc deyisenli coxhedliye misaldir Coxhedliler riyaziyyat ve elmin diger sahelerinin genis spektre malik muxtelif istiqametlerinde istifade olunurlar Meselen onlar elmin en sade problemlerinden en murekkeb problemlerine qeder bir cox hadiseni izah eden polinomial tenliklerin helli kimi meydana cixir kimya ve fizikadan iqtisadiyyat ve ictimai elmlere kimi bir cox meselelerinin izah edilmesinde rol oynayan polinomial funksiyalarin teyin edilmesinde diger funksiyalarin approksimasiyasi ve teqribi olaraq hesablanmasinda istirak edirler Hedlerinin derecesi eyni olan coxhedli birsins coxhedli ve ya forma adlanir Meselen x 2 y 7 x 3 y 6 7 x 8 y displaystyle x 2 y 7 x 3 y 6 7x 8 y Coxhedlilerin toplanmasi cixilmasi ve vurulmasi uygun olaraq kommutativlik assosiativlik ve distributivlik xasselerine esasen aparilir 1 Coxhedlilerin cemini taparken onlarin yazildigi moterizeler acilir oxsar toplananlar islah edilir 2 Iki coxhedlinin ferqini tapmaq ucun azalanin ustune cixilanin eksini elave etmek lazimdir Etimologiya RedakteCoxhedli ve polinom sozleri iki muxtelif koke malik sozlerin birlesmesinden meydana gelmisdir yunan sozu olan ve menasi cox olan poli ve latin sozu olan ve menasi ad olan nomen sozlerinin XVII esrde meydana cixan birlesmesi eyni zamanda onlarin birbasa tercumesi kimi azerbaycan sozleri olan cox ve hedli sozlerinin birlesmesi 1 Terifi RedakteCoxhedli Birhedlilerin cebri cemine Coxhedli deyilirVahid x mechuluna malik coxhedli umumilikde asagidaki kimi teyin olunur a n x n a n 1 x n 1 a 2 x 2 a 1 x a 0 displaystyle a n x n a n 1 x n 1 dotsb a 2 x 2 a 1 x a 0 Burada a 0 a n displaystyle a 0 ldots a n sabitlerdir ve x displaystyle x mechuldur Cemleme isarelemesinden istifade etmekle bu ifade asagidaki kimi de yazila biler k 0 n a k x k displaystyle sum k 0 n a k x k Riyaziyyat ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Compact Oxford English Dictionary polynomial sozuMenbe https az wikipedia org w index php title Coxhedli amp oldid 5702827, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
