Çinili məscid külliyəsi — İstanbulda XVII əsrə aid külliyə. Osmanlı sultanıI Əhmədin məşhur hasəkisi və IV Muradla I İbrahimin anası olan Validə Kösəm Sultan tərəfindən inşa etdirilən külliyə məscid, mədrəsə, məktəb, hamam və çeşmədən ibarətdir. Külliyə hasarla iki hissəyə ayrılır. Daxildə qalan hissədə məscid və mədrəsə, hasardan çöldə isə qoşa hamamlar, məktəb və çeşmə yerləşir. Məscidin qapısındakı kitabədə mədrəsədən söz açılmır. Buna görə də, mədrəsənin o illərdə deyil, daha sonra tikildiyi düşünülür. Sarayınbaş memarı Qoca Qasım ağa tərəfindən inşa olunan külliyə yerləşdiyi səmtə də adını vermişdir.
Adını daşıdığı küçənin mərkəzində yerləşən məscidkvadrat planlı və tək gümbəzlidir. 20 mərmər sütunun üzərində saxladığı taxta tavanlı bu məscidin divarlarının üst hissəsində 3, aşağı hissələrində isə dəmir konstrukturlu 2 pəncərə məscidin daxilinin işıqlandırılmasında rol oynayır. Məscidin daxili gümbəzi də daxil olmaqla tamamilə çini ilə örtülüdür. Gümbəzi üzərindəki bəzəmələr isə 1938 tarixli bərpa işləri əsnasında hazırlanmışdır. Tək şərəfəli minarəsi isə məscidin sağ küncündən yüksəlir. 1965-ci ildə minarə barokko üslubunda bərpa edilmişdir.
Kiçik bağçanın önündə yerləşən bu məktəbkvadrat planlı və tək gümbəzlidir. 15 pilləli daş pilləkanla çıxılan binanın şərq cəbhəsində 3, digərlərində isə 2 pəncərə var. Binanın daxilində isə qərb divarında bir ocaq yeri, digərlərində isə divar oyuqları vardır. 1966-cı ildən bu yana uşaq kitabxanası olaraq fəaliyyət göstərən bina hələ də fəaliyət göstərir.
Çeşmə
Məktəb binasının Çavuşdərə küçəsinə baxan cəbhəsinə bitişik bu çeşmə klassik üslubda kəsmə daşdan hazırlanmışdır. Qızılı rəngli bəzəmələrlə çərçivələnmiş kitabəyə görə, 1642-ci ildə inşa olunmuşdur. Hal-hazırda fəaliyyət göstərmir.
Çinili hamamı
Külliyənin ən böyük binası olan bu hamam dönəmin digər Osmanlı hamamları kimi qoşadır. Hamamın giriş hissəsində mərmər hovuz yerləşir. Kişilər üçün olan hissə qadınlar üçün olan hissədən nisbətən kiçikdir, kvadrat planlı olub bir gümbəzlə örtülmüşdür. Hamam 1923-1947-ci illər ərzində bağlı qalmışdır. 1947-ci ildə hamamın kişilər üçün, 1963-cü ildə isə qadınlar üçün nəzərdə tutulan hissələri fəaliyyətini davam etdirmişdir. Bağlı qaldığı illərdə hamamın daxili fasadını bəzəyən rəngli çinilər isə oğurlanmışdır.
Qalereya
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir.
R. Ekrem Koçu, “Çinili məscid”, İst.A, VII, 4009-4013
Gülçin Erol, “Çinili məscid və külliyəsi”, STAD, I/3 (1988), s. 37-43
Halil Ethem (Eldem), Məscidlərimiz, İstanbul 1932, s. 83, rs. 68-69-70-71
Enver Tokay, İstanbul Şadırvanları, İstanbul 1951, s. 23
Tahsin Öz, İstanbul məscidləri, Ankara 1965, II, 18
Özgönül Aksoy, Osmanlı dönəmi İstanbul Sübyan Məktəbləri üzrə araşdırma, İstanbul 1968, s. 102-103
Tanışık, İstanbul Çeşmələri, II, 266
İzzet Kumbaracılar, İstanbul Səbilləri, İstanbul 1938, s. 23
Mənbə
BA, Muhâsebe-i Evkaf Defteri, nr. 5493; Övliya Çələbi, Səyahətnamə, II, 172
Ayvansarâyî, Hadîkatü’l-cevâmi‘, II, s. 184-185
Mehmed Râif, Mir’ât-ı İstanbul, İstanbul 1314, s. 120-121
C. Gurlitt, Die Baukunst Konstantinopels, Berlin 1907-12, s. 31
Oktay Aslanapa, Osmanlılar dönəmində Kütahya Çiniləri, İstanbul 1949, s. 105-109
W. Caskel, “Schenkungsurkunde Sultan Ibrahims für die Valide Mahpeyker Sultan (Kösem) von 1049/1640”, Documenta Islamica Inedita, Berlin 1952, s. 251-262
Zeynep Nayır, Osmanlı Memarlığında Sultan Əhməd Külliyəsi və Sonrası (1609-1690), İstanbul 1975, s. 181
Metin Sözen, Türk memarlığının inkişafı və Memar Sinan, İstanbul 1975, s. 259-260
Konyalı, Üsküdar tarixi, I, 130-136
Şerare Yetkin, “Kütahya xaricində Kütahya çiniləri”, İstanbul 1981-82, s. 85-86
Mücteba İlgürel, “Kösəm Sultanın bir vəqfi”, TD, XVI/21 (1966), s. 83-94
Semavi Eyice, “Memar Qasım haqqında”, TTK Belleten, XLIII/172 (1979), s. 767-808
Avqust 10, 2021
çinili, məscid, külliyəsi, istanbulda, xvii, əsrə, külliyə, osmanlı, sultanı, əhmədin, məşhur, hasəkisi, muradla, ibrahimin, anası, olan, validə, kösəm, sultan, tərəfindən, inşa, etdirilən, külliyə, məscid, mədrəsə, məktəb, hamam, çeşmədən, ibarətdir, külliyə,. Cinili mescid kulliyesi Istanbulda XVII esre aid kulliye Osmanli sultani I Ehmedin meshur hasekisi ve IV Muradla I Ibrahimin anasi olan Valide Kosem Sultan terefinden insa etdirilen kulliye mescid medrese mekteb hamam ve cesmeden ibaretdir Kulliye hasarla iki hisseye ayrilir Daxilde qalan hissede mescid ve medrese hasardan colde ise qosa hamamlar mekteb ve cesme yerlesir Mescidin qapisindaki kitabede medreseden soz acilmir Buna gore de medresenin o illerde deyil daha sonra tikildiyi dusunulur Sarayin bas memari Qoca Qasim aga terefinden insa olunan kulliye yerlesdiyi semte de adini vermisdir 1 2 Cinili mescid kulliyesi41 01 11 sm e 29 01 45 s u Olke Turkiye TurkiyeSeher IstanbulYerlesir Uskudar Murad Reis mehellesiMemar Qoca Qasim agaTikilme tarixi 1638 1640Uslubu Osmanli memarligiVeziyyeti Fealiyyet gosterir Vikianbarda elaqeli mediafayllarKulliyenin xerclerinin maliyelesdirilmesi ucun banisi Valide Kosem Sultanin Istanbul Rumeli Anadolu Mekke ve Medinede 1617 ve 1639 tarixlerinde insa etdirdiyi imaretlerin gelirleri bura veqf olunmusdur 3 Mundericat 1 Strukturu 1 1 Cinili mescidi 1 2 Medrese 1 3 Mekteb 1 4 Cesme 1 5 Cinili hamami 2 Qalereya 3 Istinadlar 4 MenbeStrukturu RedakteCinili mescidi Redakte Adini dasidigi kucenin merkezinde yerlesen mescid kvadrat planli ve tek gumbezlidir 20 mermer sutunun uzerinde saxladigi taxta tavanli bu mescidin divarlarinin ust hissesinde 3 asagi hisselerinde ise demir konstrukturlu 2 pencere mescidin daxilinin isiqlandirilmasinda rol oynayir Mescidin daxili gumbezi de daxil olmaqla tamamile cini ile ortuludur Gumbezi uzerindeki bezemeler ise 1938 tarixli berpa isleri esnasinda hazirlanmisdir Tek serefeli minaresi ise mescidin sag kuncunden yukselir 1965 ci ilde minare barokko uslubunda berpa edilmisdir 4 5 6 Medrese Redakte Medrese mescidin heyetinin cenub serqinde L seklinde siralanmis hucrelerden ibaretdir Hucrelerin her biri kicik gumbezlerle ortuludur Medresenin saginda kicik bir mezarliq solunda ise kvadrat bir hovuz yerlesir Mekteb Redakte Kicik bagcanin onunde yerlesen bu mekteb kvadrat planli ve tek gumbezlidir 15 pilleli das pillekanla cixilan binanin serq cebhesinde 3 digerlerinde ise 2 pencere var Binanin daxilinde ise qerb divarinda bir ocaq yeri digerlerinde ise divar oyuqlari vardir 1966 ci ilden bu yana usaq kitabxanasi olaraq fealiyyet gosteren bina hele de fealiyet gosterir 7 Cesme Redakte Mekteb binasinin Cavusdere kucesine baxan cebhesine bitisik bu cesme klassik uslubda kesme dasdan hazirlanmisdir Qizili rengli bezemelerle cercivelenmis kitabeye gore 1642 ci ilde insa olunmusdur Hal hazirda fealiyyet gostermir 8 9 Cinili hamami Redakte Kulliyenin en boyuk binasi olan bu hamam donemin diger Osmanli hamamlari kimi qosadir Hamamin giris hissesinde mermer hovuz yerlesir Kisiler ucun olan hisse qadinlar ucun olan hisseden nisbeten kicikdir kvadrat planli olub bir gumbezle ortulmusdur Hamam 1923 1947 ci iller erzinde bagli qalmisdir 1947 ci ilde hamamin kisiler ucun 1963 cu ilde ise qadinlar ucun nezerde tutulan hisseleri fealiyyetini davam etdirmisdir Bagli qaldigi illerde hamamin daxili fasadini bezeyen rengli ciniler ise ogurlanmisdir Qalereya RedakteIstinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir http www islamansiklopedisi info dia ayrmetin php idno 080336 R Ekrem Kocu Cinili mescid Ist A VII 4009 4013 Gulcin Erol Cinili mescid ve kulliyesi STAD I 3 1988 s 37 43 Halil Ethem Eldem Mescidlerimiz Istanbul 1932 s 83 rs 68 69 70 71 Enver Tokay Istanbul Sadirvanlari Istanbul 1951 s 23 Tahsin Oz Istanbul mescidleri Ankara 1965 II 18 Ozgonul Aksoy Osmanli donemi Istanbul Subyan Mektebleri uzre arasdirma Istanbul 1968 s 102 103 Tanisik Istanbul Cesmeleri II 266 Izzet Kumbaracilar Istanbul Sebilleri Istanbul 1938 s 23Menbe RedakteBA Muhasebe i Evkaf Defteri nr 5493 Ovliya Celebi Seyahetname II 172 Ayvansarayi Hadikatu l cevami II s 184 185 Mehmed Raif Mir at i Istanbul Istanbul 1314 s 120 121 C Gurlitt Die Baukunst Konstantinopels Berlin 1907 12 s 31 Oktay Aslanapa Osmanlilar doneminde Kutahya Cinileri Istanbul 1949 s 105 109 W Caskel Schenkungsurkunde Sultan Ibrahims fur die Valide Mahpeyker Sultan Kosem von 1049 1640 Documenta Islamica Inedita Berlin 1952 s 251 262 Zeynep Nayir Osmanli Memarliginda Sultan Ehmed Kulliyesi ve Sonrasi 1609 1690 Istanbul 1975 s 181 Metin Sozen Turk memarliginin inkisafi ve Memar Sinan Istanbul 1975 s 259 260 Konyali Uskudar tarixi I 130 136 Serare Yetkin Kutahya xaricinde Kutahya cinileri Istanbul 1981 82 s 85 86 Mucteba Ilgurel Kosem Sultanin bir veqfi TD XVI 21 1966 s 83 94 Semavi Eyice Memar Qasim haqqinda TTK Belleten XLIII 172 1979 s 767 808Menbe https az wikipedia org w index php title Cinili mescid kulliyesi amp oldid 5851773, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
