Əs-Səvaiqül-muhriqa (ərəb. الصواعق المحرقة) — Raşidun xəlifələri və səhabələrin üstünlüklərindən bəhs edən əsər. Əsər şiələrə rəddiyyə mahiyətində qələmə alınmışdır. Əsər Osmanlı alimləri tərəfindən böyük rəğbət görümüşdür.
| Əs-Səvaiqül-muhriqa | |
|---|---|
| ərəb. الصواعق المحرقة | |
| Müəllif | İbn Həcər əl-Heytəmi |
| Janr | rəddiyyə |
| Orijinalın dili | ərəb dili |
Müəllif
Əsərin müəllifi fəqih, mühəddis və ədib olan İbn Həcər əl-Heytəmidir.
Əsər
Əsər müəllif tərəfindən "əs-Səvaiqül-muhriqa" şəklində adlandırılmışdır. Bununla yanaşı, əsərin mövzunu bəyan etmək məqsədilə bu ada "əla əhlir-Rafz vəz-zindiqa", "əla əhlil-bidə vəz-zindiqa" və "li-ixvanil-ihtidə vəd-dəlal vəz-zindiqa" ifadələri əlavə edilmişdir. Əsər üç müqəddimə, on bir bab və bir xətimədən ibarətdir. Birinci müqəddimədə səhabələri tənqir etmə bidətinə və onların üstünlüyü haqqındakı rəvayətlərdən bəhs olunmuşdur. Əsərin beş fəsildən ibarət olan birinci babında Əbu Bəkrin xəlifə olmasından bəhs olunur. Ardınca isə bu mövzudakı icmadan və bir neçə nəfərin beyətdə kecikməsinin icmaya xələl gətirməyəcəyi vurğulanır. Üçüncü fəsildə bəzi ayələrlə yanaşı 15 hədisin də Əbu Bəkrin xəlifəliyinə dəlil olduğu irəli sürülür. Dördüncü fəsildə Əbu Bəkrin xəlifəliyi ilə Məhəmməd peyğəmbər arasındakı əlaqə müzakirə olunur. Beşinci fəsildə şiələrin Əbu Bəkrin xəlifəliyi əleyhində irəli sürdükləri iddialara cavab verilir. Həmçinin Əbu Bəkrə lənət oxuyan şiələrə qazıların verdikləri hökümlərdən bəhs edilir. İkinci bölmədə Əhli-Beytə mənsub olub Əbu Bəkri, Öməri və qisməndə Osmanı tərifləyən şəxslərin sözləri nəql edilir. Dört fəsildən ibarət olan üçüncü bölmə Raşidun xəlifələrinin üstünlüklərinin sadalanması ilə başlayır. İkinci fəsildə, Əbu Bəkrin fəzilətlərini haqqındakı 71 rəvayət nəql olunur. Ümumillikdə səhabələrin fəzilətlərindən bəhs edən rəvayətlərin sayı 114-dür. Əsərdə Ömərdən, Osmandan, Əlidən, Həsəndən, Müaviyyədən və Əhli-Beytdən bəhs olunmuşdur. Həmçinin əsərdə bu şəxslərə qarşı söynləndirilən tənqidlərə eyni şiddətdə də cavab və rəddiyyələr verilmişdir. Əsərin xətimə hissəsində isə müəllif əsəri qələmə alma məqsədindən bəhs etmişdir.
Nəşr
Əsərin bəzi əlyazma nüsxələri İstanbuldakı kitabxanalarda (Millət kitabxanası, № 1170; Beyazit Dövlət kitabxanası, № 9155) saxlanılır. Əsər müxtəlif tarixlərdə (1985, 1990, 1997 və s.) və müxtəlif yerlərdə (Qahirə, Lahor, Beyrut, İstanbul və s.) dəfələrlə nəşr edilmişdir.
İstinadlar
- İbn əl-İməd. Şəzərat (ərəb). VIII. 371.
- Çələbi, Katib. Keşfüz-Zünun (ərəb). II. 1083.
- Paşazadə, İsmayıl. Hədiyyətül-Arifin (ərəb). I. 146.
- Mucəmül-məxtütətil-mövcudə (ərəb). I. 198.
- Aruçi, Muhammed. "es-SAVÂİKU'l-MUHRİKA". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2009. 15.10.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15.10.2025.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Es Sevaiqul muhriqa ereb الصواعق المحرقة Rasidun xelifeleri ve sehabelerin ustunluklerinden behs eden eser Eser sielere reddiyye mahiyetinde qeleme alinmisdir Eser Osmanli alimleri terefinden boyuk regbet gorumusdur Es Sevaiqul muhriqaereb الصواعق المحرقة Muellif Ibn Hecer el HeytemiJanr reddiyyeOrijinalin dili ereb diliMuellifEserin muellifi feqih muheddis ve edib olan Ibn Hecer el Heytemidir EserEser muellif terefinden es Sevaiqul muhriqa seklinde adlandirilmisdir Bununla yanasi eserin movzunu beyan etmek meqsedile bu ada ela ehlir Rafz vez zindiqa ela ehlil bide vez zindiqa ve li ixvanil ihtide ved delal vez zindiqa ifadeleri elave edilmisdir Eser uc muqeddime on bir bab ve bir xetimeden ibaretdir Birinci muqeddimede sehabeleri tenqir etme bidetine ve onlarin ustunluyu haqqindaki revayetlerden behs olunmusdur Eserin bes fesilden ibaret olan birinci babinda Ebu Bekrin xelife olmasindan behs olunur Ardinca ise bu movzudaki icmadan ve bir nece neferin beyetde kecikmesinin icmaya xelel getirmeyeceyi vurgulanir Ucuncu fesilde bezi ayelerle yanasi 15 hedisin de Ebu Bekrin xelifeliyine delil oldugu ireli surulur Dorduncu fesilde Ebu Bekrin xelifeliyi ile Mehemmed peygember arasindaki elaqe muzakire olunur Besinci fesilde sielerin Ebu Bekrin xelifeliyi eleyhinde ireli surdukleri iddialara cavab verilir Hemcinin Ebu Bekre lenet oxuyan sielere qazilarin verdikleri hokumlerden behs edilir Ikinci bolmede Ehli Beyte mensub olub Ebu Bekri Omeri ve qismende Osmani terifleyen sexslerin sozleri neql edilir Dort fesilden ibaret olan ucuncu bolme Rasidun xelifelerinin ustunluklerinin sadalanmasi ile baslayir Ikinci fesilde Ebu Bekrin feziletlerini haqqindaki 71 revayet neql olunur Umumillikde sehabelerin feziletlerinden behs eden revayetlerin sayi 114 dur Eserde Omerden Osmandan Eliden Hesenden Muaviyyeden ve Ehli Beytden behs olunmusdur Hemcinin eserde bu sexslere qarsi soynlendirilen tenqidlere eyni siddetde de cavab ve reddiyyeler verilmisdir Eserin xetime hissesinde ise muellif eseri qeleme alma meqsedinden behs etmisdir NesrEserin bezi elyazma nusxeleri Istanbuldaki kitabxanalarda Millet kitabxanasi 1170 Beyazit Dovlet kitabxanasi 9155 saxlanilir Eser muxtelif tarixlerde 1985 1990 1997 ve s ve muxtelif yerlerde Qahire Lahor Beyrut Istanbul ve s defelerle nesr edilmisdir IstinadlarIbn el Imed Sezerat ereb VIII 371 Celebi Katib Kesfuz Zunun ereb II 1083 Pasazade Ismayil Hediyyetul Arifin ereb I 146 Mucemul mextutetil movcude ereb I 198 Aruci Muhammed es SAVAIKU l MUHRIKA TDV Islam Ansiklopedisi 2009 15 10 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 10 2025
