Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqaləni lazımdır. |
Avropa İttifaqında istehlakçı hüquqları - Avropa İttifaqında keçərli olan hüquq.
Haqqında
Avropada istehlakçıların hüquqlarının qorunması hərəkatlarının 1947-ci ildə "Danimarka İstehlakçılar Şurası" adlı özəl bir qurumun fəaliyyətə başladığı vaxt başladığını söyləmək olar. İstehlakçıların müdafiəsi hərəkatı 1950-ci illərin sonlarına doğru digər ölkələrə yayıldı. Beləliklə, Avropa İttifaqına üzv ölkələr öz milli istehlak siyasətlərini yaratdılar. Birliyin üzvü olan ölkələr arasında Gömrük İttifaqı Sazişinin imzalanmasından sonra ticarət əlaqələrinin artması və marketinq siyasətinin dəyişdirilməsi üzv ölkələr arasında istehlakçıların müdafiəsi məsələsini gündəmə gətirdi. İlk dəfə 1972-ci ildə Paris sammitində birgə qərarlar qəbul edildi. Bu qərarlar, istehlakçıların müdafiəsi üçün icma qanunvericiliyinin əsasını təşkil etdi. 1973-cü ildə komissiyada üzv dövlətlərin sakinlərinin sağlamlığının və təhlükəsizliyinin qorunması, iqtisadi mənafelərinin qorunması, düzəliş, məlumat və təlim və alınan qüsurlu məhsulların təqdimatı kimi 5 əsas qərar üzərində üç mühüm addım atıldı. Birlik çərçivəsində 1986-cı ildə "Avropa İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Aktı" imzalanmış və 1992-ci ildə Maastrixt müqaviləsinin 129/a maddəsi ilə Avropa İttifaqı İstehlak Siyasətinin hüquqi əsası qoyulmuşdur. 1997-ci il Amsterdam müqaviləsi ilə mövzu yenidən qiymətləndirildi və əlavə maddələr təqdim edildi. Nəticədə, Avropa İttifaqının yaradılması müqaviləsi istehlakçının təhlükəsizliyi ilə bağlı 153-cü maddə ilə son formasını aldı.153-cü maddəyə uyğun olaraq, cəmiyyət istehlakçının maraqlarını dəstəkləmək və istehlakçının yüksək səviyyədə qorunmasını təmin etmək məqsədi daşıyır. Birlik istehlakçıların sağlamlığı, təhlükəsizliyi və iqtisadi maraqlarının qorunmasına, həmçinin məlumatlarını, təhsillərini və maraqlarını qorumaq üçün təşkilatlanma hüquqlarını təmin edir. 1975–1979 və 1981–1986 arasında Avropa İttifaqı tərəfindən istehlakçının sağlamlığı və təhlükəsizliyini qoruyan, iqtisadi maraqlarını təmin edən və məmnuniyyət, məlumat və təhsil, təşkilatlanma və təmsilçilik hüquqlarına əsaslanan iki ayrı proqram həyata keçirildi. Komissiya 1986-cı ildə "yeni irəliləyiş" adlı prinsipial bir qərar dərc etdi. Buna əsasən 3 hədəf qoydu: Birincisi, cəmiyyətdə satılan məhsullar etibarlı və sağlamlıq normalarına uyğun olmalıdır. Bu məqsədlə istehsalçılara və distribyutorlara məhsulların uyğun gəlməli olduğu sağlamlıq və təhlükəsizlik öhdəliklərini dəqiq müəyyənləşdirən qanuni tənzimləmə qəbul edilmişdir. İki uğursuz proqramdan sonra Avropa İttifaqı Şurası üçüncü proqramı 1989–1992 illər arasında qüvvədə olacağını təyin etdi. Bu proqrama görə, istehlakçıların nümayəndəliyi, istehlakçıları məlumatlandırmaq və təhlükəsizlik əsas götürülür. Avropa Parlament Şurası və ya Komissiyası tərəfindən verilən istehlakçıların müdafiəsi ilə bağlı göstəriş, qərar, tövsiyə və proqramların ümumi sayı 145-dir. Bunların böyük əksəriyyətinin 1990-cı ildən sonra üst-üstə düşməsi, məsələnin son illərdə cəmiyyətdə nə qədər saxlanıldığının sadə bir göstəricisidir Bu Avropa Təşəbbüsünün məqsədi Avropada elektron ticarətin güclü böyüməsini təşviq etməkdir. Sürətlə hərəkət edən bir sektor, elektron ticarət, Avropanın qlobal bazarlarda rəqabət qabiliyyətinə ciddi təsir göstərməkdədir. Avropa Parlamenti və Şura tərəfindən müxtəlif dövrlərdə verilən direktivlərdə üzv ölkələrdə müəyyən bir ahəngdarlığa nail olmaq üçün qiymət etiketi, qida qiymətləri etiketi, qarantiya sənədi, təhlükəsizlik, məlumat kimi vacib məsələlərə dair qaydalar gətirmişdir. Avropa İttifaqı Komissiyasının üzvü olan dövlətlər müstəqillik, şəffaflıq, istehsalçı və istehlakçı rəylərinə diqqət yetirmək, təcrübələrin idarəolunması, qanunilik, hər iki tərəfin təmsilçiliyi və istehlakçı probleminin məhkəmədənkənar yollarla həllində istehlak komitələrinin yaradılması kimi konkret prinsiplərə riayət etməlidirlər. Namizəd ölkələrin də iştirakı ilə 500 milyon vətəndaşın istehlakçı hüquqlarında yüksək bir standarta çatmaq üçün Komissiya 2002-ci ildən bəri istehlakçı təşkilatların istehlak siyasətində effektiv iştirakını təmin edəcək təcrübələr tətbiq etmişdir. Aİ-da istehlakçıların müdafiəsi əvvəlcə ümumi bazar proqramının köməkçi vəzifəsi kimi görüldü. Roma Müqaviləsinə əsasən Avropa İqtisadi Birliyinin (bundan sonra — AİB) məqsədlərindən biri, "iqtisadi fəaliyyətlərin ahəngdar, balanslı və davamlı inkişafı, davamlı və inflyasiyasız böyümənin" təşviqi olmuşdur. Lakin istehlakçı hüquqlarının qorunması ilə bağlı xüsusi tədbirlərin yaradılması ilə bağlı tədbirlər yalnız 1975-ci ildə Nazirlər Sovetinin (bundan sonra — Şura) qərarında, onun ilkin proqramını əks etdirən qərarından başlandı. Bu istehlakçı siyasətinin məqsədlərini və ümumi prinsiplərini əks etdirən istehlakçının müdafiəsi və informasiya siyasəti idi. Şura, AİB-də istehlakçının rolunun dəyişdiyini və treyderlər və xidmət təminatçıları tərəfindən istehlakçıların öz hüquqları barədə daha yaxşı məlumatlandırılmasını və sui-istifadə hallarından qorunmasını təmin edən yeni şərtlərin olduğunu etiraf etdi.. Nəticədə İlkin Proqram beş əsas istehlakçı hüququnu müəyyənləşdirdi:
- sağlamlığın və təhlükəsizliyin qorunması hüququ;
- iqtisadi maraqların qorunması hüququ;
- geri almaq hüququ;
- məlumat və təhsil hüququ; və
- təmsil etmək hüququ.
Bundan əlavə, Avropa Ədalət Məhkəməsinin (ECJ) Aİ-nın əsas prinsiplərindən biri olan malların sərbəst hərəkətinin yan məhsulu kimi Aİ istehlak siyasətinin inkişafına əhəmiyyətli töhfəsini qeyd etmək lazımdır. Müqavilənin 28-ci maddəsində Avropa İttifaqına üzv ölkələrdə malların sərbəst hərəkətinə nail olmaq məqsədi qoyulmuşdur ki, bu da "üzv ölkələr arasında idxala keyfiyyətcə məhdudiyyətlər və ekvivalent təsir göstərən bütün tədbirlərin qadağan olunmasını təmin etməlidir." 1981-ci ildə ECJ-nin yuxarıda göstərilən presedent hüququnu nəzərə alaraq, Şuranın məqsədi cəmiyyətə istehlakçıların müdafiəsi və məlumatla bağlı tədbirlərini davam etdirmək, bir tərəfdən istehlakçılarla digər tərəfdən istehsalçılar və pərakəndə satış şirkətləri arasında məsləhətləşmələrin yaxşılaşdırılması üçün, şəraitin yaradılmasına kömək etmək" üçün ikinci qətnamə qəbul etdi. Əvvəlki İlkin Proqramda yaradılan istehlakçı hüquqları və prinsiplərini yenidən təsdiqləyərək, istehlakçıların iqtisadi qərar vermə və həyata keçirilməsində iştirak etmələrinin zəruriliyini vurğuladı və təklif etdi. Daxili Bazarın 1992-ci ilin sonuna qədər formalaşması lazım olduğunu ifadə edən 37-ci Vahid Avropa Qanunu, ilkin qanunvericilikdə "istehlakçı" termini istifadə edən ilk sənəd idi və eyni zamanda Birliyin daxili bazarın yaradılmasına dəstək olaraq qanun qəbul etməsinə icazə verdi. Bazar və istehlakçı ilə əlaqəli qanunvericilik üçün geniş bir əsas təmin etdi. 1990-cı ildə qəbul edilmiş ÜMM-də İstehlak Siyasətinin Üçillik Fəaliyyət Planı (1990–1992), məhsul etiketinin yaxşılaşdırılmasına, istehsalda minimum təhlükəsizlik tələblərinə və kreditlər sahəsində və istehlakçılar üçün daha çox təhlükəsizliyə yönəldilmişdir. 23–24 mart 2000-ci ildə Lissabon Avropa Şurasında keçirilən iclasda dövlət başçıları, bütün sosial-iqtisadi sahələrdə ən yaxşı fayda əldə etmək üçün Avropa İttifaqının atacağı addımları məlumatlandıran prinsipləri təsdiq etdilər. Hüquq normalarının hər hansı bir sistemi kimi, Avropa İttifaqının qanunu (bundan sonra Aİ hüququ) ictimai münasibətlərin müxtəlif subyektlərinin hüquqlarını, vəzifələrini və məsuliyyətlərini müəyyən edən ümumiyyətlə məcburi mücərrəd davranış qaydalarından ibarətdir.
Qəbul edilən hüquqi aktlar
Aİ-da 80–90-cı illərin başlanğıcında istehlakçıların hüquqlarının və iqtisadi maraqlarının qorunması sahəsində çox sayda hüquqi aktın qəbul edildiyini qeyd etmək vacibdir. Belə hüquqi aktlara, məsələn:
- İstehlakçılara təklif olunan malların qiymətinin müəyyənləşdirilməsində istehlakçının müdafiəsi üzrə təlimat (1998/6 / EC) 62;
- Paket səyahət təklifləri (90/314 / AİB) 63;
- Dəfələrlə bağlı təlimat (94/47 / EC) 64;
- İstehlakçıların maraqlarını qorumaq üçün istifadə olunan müvəqqəti tədbirlər haqqında təlimat (98/27 / EC) 65;
- İstehlakçılarla haqsız müqavilələrin bağlanmasına dair göstəriş (93/13 / AİB) 66;
- Malların istehlakçılara satılmasının müəyyən aspektləri və müvafiq zəmanətlər (1999/44 / EC) 67;
- Yetkinlik yaşına çatmayanlara qarşı istehlakçıların müdafiəsinə dair göstəriş (97/7 / EC) 68;
- İstehlak fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün binadan kənarda istehlakçı ilə danışıqlar aparılmış müqavilələr üzrə təlimat (85/577 / AİB).
İstehlakçıların iqtisadi maraqlarının qorunması üçün hüquqi tənzimləmənin bu fəal inkişafı Aİ-nın ümumilikdə istehlakçı hüquqlarının qorunması siyasətinin inkişafına daha çox diqqət ayırmağa başladığını göstərir.
Direktivlər
Avropa İttifaqı Parlamenti və Şurası, 1985-ci il İstehlakçı hüquqlarının qorunması Direktivi ilə bu tədbirləri qəbul etdi:
- İstehlakçıların sağlamlığına və təhlükəsizliyinə təhlükə yaradan və onlardan fərqli görünən məhsullardan qorunması,
- İstehlakçıların qüsurlu məhsullardan qorunması,
- Müqavilələrdə istehlakçının haqsız şərtlərdən qorunması,
- İstehlak mallarının və zəmanət sənədlərinin satışı ilə əlaqədar istehlakçının müdafiəsi;
- Satılmış malların qiymətində istehlakçı müdafiəsi,
- Qapı satışında istehlakçının müdafiəsi,
- Məsafəli müqavilələrdə istehlakçını haqsız şərtlərdən qorumaq,
- İstehlakçını istehlak kreditlərində haqsız şərtlərdən qorumaq,
- İstehlakçıların müqayisəli və aldadıcı reklamlardan qorunması,
- İstehlakçını vaxtından əvvəl müqavilələrdə haqsız şərtlərdən qorumaq,
- Paket turu və paket tətili müqavilələrində istehlakçıların haqsız şərtlərdən qorunması,
- İstehlakçının müvəqqəti icraatlardan qorunması.
Bu Direktivə görə; müxtəlif üzv dövlətlərdə istehlakçıların sağlamlığı və təhlükəsizliyi eyni dərəcədə qorunmalıdır. İstehlakçıların sağlamlığı və təhlükəsizliyinə təhlükə yaradan məhsulların marketinqi, idxalı və ixracı qida məhsulları ilə qarışdırıla biləcəyi üçün qadağan edilməlidir. Təhlükəli mallar bazardan çıxarılmalıdır. Müəyyən komissiya daxilində tələb oluna biləcək yoxlamalar aparıla bilər.
İstehlakçı müqavilələrinin haqsız şərtləri haqqında əmr (93/13 / AİB)
Üzv dövlətlərin qanunları bir tərəfdən mal satıcısı və ya xidmət satıcısı arasında, digər tərəfdən mal və ya xidmət istehlakçısı arasındakı müqavilə şərtləri bir-birindən fərqlənir və mal və xidmətlərin istehlakçılara satıldığı milli bazarlar bir-birindən fərqlənir və rəqabətin pisləşməsinə səbəb olur. Üzv dövlətlərin bir-birinin qanunlarını bilməməsi həmin ölkəyə mal satışının qarşısını ala bilər. Vətəndaşın istehlakçı rolunda qorunması üçün ədalətsiz şərtlər müqavilələrdən çıxarılmalıdır. Bu, satıcı və ya təchizatçının səlahiyyətlərindən sui-istifadə etməsinin qarşısını alacaqdır. İstehlakçı əsas hüquqlardan və birtərəfli müqavilələrdən qorunacaqdır. Müqavilənin şərtlərinin yazılı müqavilələrdə bir və ya daha çox sənəddə yer almasından asılı olmayaraq üzv ölkələr arasında bərabər qorunma təmin edilməlidir.
Mənbə
- 1
- 2
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Avropa Ittifaqinda istehlakci huquqlari Avropa Ittifaqinda kecerli olan huquq HaqqindaAvropada istehlakcilarin huquqlarinin qorunmasi herekatlarinin 1947 ci ilde Danimarka Istehlakcilar Surasi adli ozel bir qurumun fealiyyete basladigi vaxt basladigini soylemek olar Istehlakcilarin mudafiesi herekati 1950 ci illerin sonlarina dogru diger olkelere yayildi Belelikle Avropa Ittifaqina uzv olkeler oz milli istehlak siyasetlerini yaratdilar Birliyin uzvu olan olkeler arasinda Gomruk Ittifaqi Sazisinin imzalanmasindan sonra ticaret elaqelerinin artmasi ve marketinq siyasetinin deyisdirilmesi uzv olkeler arasinda istehlakcilarin mudafiesi meselesini gundeme getirdi Ilk defe 1972 ci ilde Paris sammitinde birge qerarlar qebul edildi Bu qerarlar istehlakcilarin mudafiesi ucun icma qanunvericiliyinin esasini teskil etdi 1973 cu ilde komissiyada uzv dovletlerin sakinlerinin saglamliginin ve tehlukesizliyinin qorunmasi iqtisadi menafelerinin qorunmasi duzelis melumat ve telim ve alinan qusurlu mehsullarin teqdimati kimi 5 esas qerar uzerinde uc muhum addim atildi Birlik cercivesinde 1986 ci ilde Avropa Istehlakci Huquqlarinin Mudafiesi Akti imzalanmis ve 1992 ci ilde Maastrixt muqavilesinin 129 a maddesi ile Avropa Ittifaqi Istehlak Siyasetinin huquqi esasi qoyulmusdur 1997 ci il Amsterdam muqavilesi ile movzu yeniden qiymetlendirildi ve elave maddeler teqdim edildi Neticede Avropa Ittifaqinin yaradilmasi muqavilesi istehlakcinin tehlukesizliyi ile bagli 153 cu madde ile son formasini aldi 153 cu maddeye uygun olaraq cemiyyet istehlakcinin maraqlarini desteklemek ve istehlakcinin yuksek seviyyede qorunmasini temin etmek meqsedi dasiyir Birlik istehlakcilarin saglamligi tehlukesizliyi ve iqtisadi maraqlarinin qorunmasina hemcinin melumatlarini tehsillerini ve maraqlarini qorumaq ucun teskilatlanma huquqlarini temin edir 1975 1979 ve 1981 1986 arasinda Avropa Ittifaqi terefinden istehlakcinin saglamligi ve tehlukesizliyini qoruyan iqtisadi maraqlarini temin eden ve memnuniyyet melumat ve tehsil teskilatlanma ve temsilcilik huquqlarina esaslanan iki ayri proqram heyata kecirildi Komissiya 1986 ci ilde yeni irelileyis adli prinsipial bir qerar derc etdi Buna esasen 3 hedef qoydu Birincisi cemiyyetde satilan mehsullar etibarli ve saglamliq normalarina uygun olmalidir Bu meqsedle istehsalcilara ve distribyutorlara mehsullarin uygun gelmeli oldugu saglamliq ve tehlukesizlik ohdeliklerini deqiq mueyyenlesdiren qanuni tenzimleme qebul edilmisdir Iki ugursuz proqramdan sonra Avropa Ittifaqi Surasi ucuncu proqrami 1989 1992 iller arasinda quvvede olacagini teyin etdi Bu proqrama gore istehlakcilarin numayendeliyi istehlakcilari melumatlandirmaq ve tehlukesizlik esas goturulur Avropa Parlament Surasi ve ya Komissiyasi terefinden verilen istehlakcilarin mudafiesi ile bagli gosteris qerar tovsiye ve proqramlarin umumi sayi 145 dir Bunlarin boyuk ekseriyyetinin 1990 ci ilden sonra ust uste dusmesi meselenin son illerde cemiyyetde ne qeder saxlanildiginin sade bir gostericisidir Bu Avropa Tesebbusunun meqsedi Avropada elektron ticaretin guclu boyumesini tesviq etmekdir Suretle hereket eden bir sektor elektron ticaret Avropanin qlobal bazarlarda reqabet qabiliyyetine ciddi tesir gostermekdedir Avropa Parlamenti ve Sura terefinden muxtelif dovrlerde verilen direktivlerde uzv olkelerde mueyyen bir ahengdarliga nail olmaq ucun qiymet etiketi qida qiymetleri etiketi qarantiya senedi tehlukesizlik melumat kimi vacib meselelere dair qaydalar getirmisdir Avropa Ittifaqi Komissiyasinin uzvu olan dovletler musteqillik seffafliq istehsalci ve istehlakci reylerine diqqet yetirmek tecrubelerin idareolunmasi qanunilik her iki terefin temsilciliyi ve istehlakci probleminin mehkemedenkenar yollarla hellinde istehlak komitelerinin yaradilmasi kimi konkret prinsiplere riayet etmelidirler Namized olkelerin de istiraki ile 500 milyon vetendasin istehlakci huquqlarinda yuksek bir standarta catmaq ucun Komissiya 2002 ci ilden beri istehlakci teskilatlarin istehlak siyasetinde effektiv istirakini temin edecek tecrubeler tetbiq etmisdir AI da istehlakcilarin mudafiesi evvelce umumi bazar proqraminin komekci vezifesi kimi goruldu Roma Muqavilesine esasen Avropa Iqtisadi Birliyinin bundan sonra AIB meqsedlerinden biri iqtisadi fealiyyetlerin ahengdar balansli ve davamli inkisafi davamli ve inflyasiyasiz boyumenin tesviqi olmusdur Lakin istehlakci huquqlarinin qorunmasi ile bagli xususi tedbirlerin yaradilmasi ile bagli tedbirler yalniz 1975 ci ilde Nazirler Sovetinin bundan sonra Sura qerarinda onun ilkin proqramini eks etdiren qerarindan baslandi Bu istehlakci siyasetinin meqsedlerini ve umumi prinsiplerini eks etdiren istehlakcinin mudafiesi ve informasiya siyaseti idi Sura AIB de istehlakcinin rolunun deyisdiyini ve treyderler ve xidmet teminatcilari terefinden istehlakcilarin oz huquqlari barede daha yaxsi melumatlandirilmasini ve sui istifade hallarindan qorunmasini temin eden yeni sertlerin oldugunu etiraf etdi Neticede Ilkin Proqram bes esas istehlakci huququnu mueyyenlesdirdi saglamligin ve tehlukesizliyin qorunmasi huququ iqtisadi maraqlarin qorunmasi huququ geri almaq huququ melumat ve tehsil huququ ve temsil etmek huququ Bundan elave Avropa Edalet Mehkemesinin ECJ AI nin esas prinsiplerinden biri olan mallarin serbest hereketinin yan mehsulu kimi AI istehlak siyasetinin inkisafina ehemiyyetli tohfesini qeyd etmek lazimdir Muqavilenin 28 ci maddesinde Avropa Ittifaqina uzv olkelerde mallarin serbest hereketine nail olmaq meqsedi qoyulmusdur ki bu da uzv olkeler arasinda idxala keyfiyyetce mehdudiyyetler ve ekvivalent tesir gosteren butun tedbirlerin qadagan olunmasini temin etmelidir 1981 ci ilde ECJ nin yuxarida gosterilen presedent huququnu nezere alaraq Suranin meqsedi cemiyyete istehlakcilarin mudafiesi ve melumatla bagli tedbirlerini davam etdirmek bir terefden istehlakcilarla diger terefden istehsalcilar ve perakende satis sirketleri arasinda meslehetlesmelerin yaxsilasdirilmasi ucun seraitin yaradilmasina komek etmek ucun ikinci qetname qebul etdi Evvelki Ilkin Proqramda yaradilan istehlakci huquqlari ve prinsiplerini yeniden tesdiqleyerek istehlakcilarin iqtisadi qerar verme ve heyata kecirilmesinde istirak etmelerinin zeruriliyini vurguladi ve teklif etdi Daxili Bazarin 1992 ci ilin sonuna qeder formalasmasi lazim oldugunu ifade eden 37 ci Vahid Avropa Qanunu ilkin qanunvericilikde istehlakci termini istifade eden ilk sened idi ve eyni zamanda Birliyin daxili bazarin yaradilmasina destek olaraq qanun qebul etmesine icaze verdi Bazar ve istehlakci ile elaqeli qanunvericilik ucun genis bir esas temin etdi 1990 ci ilde qebul edilmis UMM de Istehlak Siyasetinin Ucillik Fealiyyet Plani 1990 1992 mehsul etiketinin yaxsilasdirilmasina istehsalda minimum tehlukesizlik teleblerine ve kreditler sahesinde ve istehlakcilar ucun daha cox tehlukesizliye yoneldilmisdir 23 24 mart 2000 ci ilde Lissabon Avropa Surasinda kecirilen iclasda dovlet bascilari butun sosial iqtisadi sahelerde en yaxsi fayda elde etmek ucun Avropa Ittifaqinin atacagi addimlari melumatlandiran prinsipleri tesdiq etdiler Huquq normalarinin her hansi bir sistemi kimi Avropa Ittifaqinin qanunu bundan sonra AI huququ ictimai munasibetlerin muxtelif subyektlerinin huquqlarini vezifelerini ve mesuliyyetlerini mueyyen eden umumiyyetle mecburi mucerred davranis qaydalarindan ibaretdir Qebul edilen huquqi aktlarAI da 80 90 ci illerin baslangicinda istehlakcilarin huquqlarinin ve iqtisadi maraqlarinin qorunmasi sahesinde cox sayda huquqi aktin qebul edildiyini qeyd etmek vacibdir Bele huquqi aktlara meselen Istehlakcilara teklif olunan mallarin qiymetinin mueyyenlesdirilmesinde istehlakcinin mudafiesi uzre telimat 1998 6 EC 62 Paket seyahet teklifleri 90 314 AIB 63 Defelerle bagli telimat 94 47 EC 64 Istehlakcilarin maraqlarini qorumaq ucun istifade olunan muveqqeti tedbirler haqqinda telimat 98 27 EC 65 Istehlakcilarla haqsiz muqavilelerin baglanmasina dair gosteris 93 13 AIB 66 Mallarin istehlakcilara satilmasinin mueyyen aspektleri ve muvafiq zemanetler 1999 44 EC 67 Yetkinlik yasina catmayanlara qarsi istehlakcilarin mudafiesine dair gosteris 97 7 EC 68 Istehlak fealiyyeti ile mesgul olmaq ucun binadan kenarda istehlakci ile danisiqlar aparilmis muqavileler uzre telimat 85 577 AIB Istehlakcilarin iqtisadi maraqlarinin qorunmasi ucun huquqi tenzimlemenin bu feal inkisafi AI nin umumilikde istehlakci huquqlarinin qorunmasi siyasetinin inkisafina daha cox diqqet ayirmaga basladigini gosterir DirektivlerAvropa Ittifaqi Parlamenti ve Surasi 1985 ci il Istehlakci huquqlarinin qorunmasi Direktivi ile bu tedbirleri qebul etdi Istehlakcilarin saglamligina ve tehlukesizliyine tehluke yaradan ve onlardan ferqli gorunen mehsullardan qorunmasi Istehlakcilarin qusurlu mehsullardan qorunmasi Muqavilelerde istehlakcinin haqsiz sertlerden qorunmasi Istehlak mallarinin ve zemanet senedlerinin satisi ile elaqedar istehlakcinin mudafiesi Satilmis mallarin qiymetinde istehlakci mudafiesi Qapi satisinda istehlakcinin mudafiesi Mesafeli muqavilelerde istehlakcini haqsiz sertlerden qorumaq Istehlakcini istehlak kreditlerinde haqsiz sertlerden qorumaq Istehlakcilarin muqayiseli ve aldadici reklamlardan qorunmasi Istehlakcini vaxtindan evvel muqavilelerde haqsiz sertlerden qorumaq Paket turu ve paket tetili muqavilelerinde istehlakcilarin haqsiz sertlerden qorunmasi Istehlakcinin muveqqeti icraatlardan qorunmasi Bu Direktive gore muxtelif uzv dovletlerde istehlakcilarin saglamligi ve tehlukesizliyi eyni derecede qorunmalidir Istehlakcilarin saglamligi ve tehlukesizliyine tehluke yaradan mehsullarin marketinqi idxali ve ixraci qida mehsullari ile qarisdirila bileceyi ucun qadagan edilmelidir Tehlukeli mallar bazardan cixarilmalidir Mueyyen komissiya daxilinde teleb oluna bilecek yoxlamalar aparila biler Istehlakci muqavilelerinin haqsiz sertleri haqqinda emr 93 13 AIB Uzv dovletlerin qanunlari bir terefden mal saticisi ve ya xidmet saticisi arasinda diger terefden mal ve ya xidmet istehlakcisi arasindaki muqavile sertleri bir birinden ferqlenir ve mal ve xidmetlerin istehlakcilara satildigi milli bazarlar bir birinden ferqlenir ve reqabetin pislesmesine sebeb olur Uzv dovletlerin bir birinin qanunlarini bilmemesi hemin olkeye mal satisinin qarsisini ala biler Vetendasin istehlakci rolunda qorunmasi ucun edaletsiz sertler muqavilelerden cixarilmalidir Bu satici ve ya techizatcinin selahiyyetlerinden sui istifade etmesinin qarsisini alacaqdir Istehlakci esas huquqlardan ve birterefli muqavilelerden qorunacaqdir Muqavilenin sertlerinin yazili muqavilelerde bir ve ya daha cox senedde yer almasindan asili olmayaraq uzv olkeler arasinda beraber qorunma temin edilmelidir Menbe1 2IstinadlarHemcinin baxQusurlu mehsul mesuliyyeti direktivi 1985 Istehlakci huquqlari direktivi 2011