Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Avropa İqtisadi Birliyi (qısaca: AİB) — Təşkilata üzv olan ölkələr arasında iqtisadi inteqrasiyanı yaratmaq üçün qurulmuş regional təşkilat.
| Avropa İqtisadi Birliyi | |
|---|---|
 | |
| Yaranma tarixi | 1 yanvar 1958 |
| Ləğvolma tarixi | 2024 |
| Mərkəzi |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
1957-ci ildə Roma Müqaviləsi və altı ölkənin iştirakı ilə (Almaniya, İtaliya, Hollandiya, Belçika, Lüksemburq və Fransa) Avropa İqtisadi Birliyi və yenə eyni ildə Avropa Atom Enerji Topluluğu quruldu. Bu üç topluluq qanunvericilik nöqtəsindən ayrı, siyasi cəhətdən isə vahid bir təşkilatdır. Üç topluluğun da ümumi iqtisadi hədəfi, iqtisadi fəaliyyətlərin müntəzəm inkişafı, daimi və nizamlı iqtisadi böyümə, yaşayış standartının artırılması, yüksək bir məşğulluq səviyyəsi, iqtisadi və valyuta istikrarı idi. 1960-cı illərin sonlarında Avropa İqtisadi Birliyi çərçivəsində vahid Gömrük İttifaqı yaradılmış, gömrük rüsumları ləğv olunmuş, qarşılıqlı ticarətdə kəmiyyət məhdudiyyətləri ləğv olunmuş, üçüncü tərəfə qarşı ümumi gömrük tarifləri müəyyənləşdirilmişdir. Avropa İqtisadi Birliyinin uğuru Böyük Britaniya, Danimarka və İrlandiyanın Birlik üzvlüyünə müraciət etməsinə səbəb oldu. Fransanın 1961-ci ildə və 1967-ci ildə iki dəfə veto hüququnu istifadə etdiyi çətin bir dövrdən sonra bu üç ölkə 1972-ci ildə üzvlüyə qəbul edildilər. Üzv dövlət sayını altıdan doqquza yüksəldən ilk genişlənmə ilə birlikdə Birlik sosial və regional mövzularda üzərinə götürdüyü məsuliyyətlərlə yeni bir nüfuz qazandı. 1973 və 1979-cu illərdəki iki neft böhranı dünya səviyyəsində pulun qeyri-sabitliyini daha da artırdı. 1979-cu ildə dövriyyəyə girməsi valyuta məzənnələrinin sabitləşməsinə kömək etdi. Birlik 1981-ci ildə Yunanıstanın, 1986-cı ildə də İspaniya və Portuqaliyanın qatılmaları ilə cənuba doğru genişləndi. Avropa İqtisadi Birliyində 1992-ci ilədək vahid daxili bazarın formalaşdırılması prosesi başa çatdı. Avropa İqtisadi Birliyinin məqsədi, əvvəlcə Gömrük İttifaqı və müştərək bazar, daha sonra da bir çox milli siyasətin koordinasiyası və müştərək siyasətlər ilə iqtisadi birliyə nail olmaqdır. 1993-cü ildə Maastrixt sazişi qüvvəyə minmiş və Avropa İqtisadi Birliyi rəsmən Avropa Birliyi adlandırılmışdır.
Üzv Dövlətlər
| Bayraq | Dövlət | Üzvlük Tarixi | Dil | Valyuta | Əhalisi (1990) |
|---|---|---|---|---|---|
 | Belçika | 25 mart 1957 | niderland, fransız və alman | Belçika frankı | 10.016.000 |
 | Böyük Britaniya | 1 yanvar 1973 | ingilis | Funt sterlinq | 57.681.000 |
 | Yunanıstan | 1 yanvar 1981 | yunan | Yunan dirhəmi | 10.120.000 |
 | Danimarka | 1 yanvar 1973 | danimarka | Danimarka kronu | 5.146.500 |
 | Qərbi Almaniya | 25 mart 1957 | alman | Alman markası | 63.254.000 |
 | İrlandiya | 1 yanvar 1973 | irland və ingilis | İrlandiya funtu | 3.521.000 |
 | İspaniya | 1 yanvar 1986 | ıspan | ispan pezeti | 38.993.800 |
 | İtaliya | 25 mart 1957 | italyan | İtaliya lirəsi | 56.762.700 |
 | Lüksemburq | 25 mart 1957 | fransız, alman və Lüksemburq | Lüksemburq frankı | 384.400 |
 | Hollandiya | 25 mart 1957 | niderland | Niderland quldeni | 14.892.300 |
 | Portuqaliya | 1 yanvar 1986 | portuqal | Portuqal eskudosu | 9.862.500 |
 | Fransa | 25 mart 1957 | fransız | Fransız frankı | 56.718.000 |
İstinadlar
- Merkedager: fødselsdager, stiftelsesdatoer, begivenheter. Oslo: Biblioteksentralen, 1989.
- Emine Bilgili, "Euro ve Ortak Pazar", Dış Ticaret Dergisi, Temmuz-1999
- Данные Populstat.info 2018-09-17 at the Wayback Machine (ing.).
- Belçika və Lüksemburq frankları nisbəti 1 : 1 idi.
- 1990-cı ildə Almaniyanın birləşməsi baş verib.
- O Cümlədən Şərqi Almaniya — 80 274 200.
- Həmçinin mövcud olan regional dialektlər və dillər: , , bask və katalan.
Mənbə
- Politologiya. İzahlı lüğət. Bakı,2007. səh.22
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avropa Iqtisadi Birliyi qisaca AIB Teskilata uzv olan olkeler arasinda iqtisadi inteqrasiyani yaratmaq ucun qurulmus regional teskilat Avropa Iqtisadi BirliyiYaranma tarixi 1 yanvar 1958Legvolma tarixi 2024Merkezi Brussel d Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1957 ci ilde Roma Muqavilesi ve alti olkenin istiraki ile Almaniya Italiya Hollandiya Belcika Luksemburq ve Fransa Avropa Iqtisadi Birliyi ve yene eyni ilde Avropa Atom Enerji Toplulugu quruldu Bu uc topluluq qanunvericilik noqtesinden ayri siyasi cehetden ise vahid bir teskilatdir Uc toplulugun da umumi iqtisadi hedefi iqtisadi fealiyyetlerin muntezem inkisafi daimi ve nizamli iqtisadi boyume yasayis standartinin artirilmasi yuksek bir mesgulluq seviyyesi iqtisadi ve valyuta istikrari idi 1960 ci illerin sonlarinda Avropa Iqtisadi Birliyi cercivesinde vahid Gomruk Ittifaqi yaradilmis gomruk rusumlari legv olunmus qarsiliqli ticaretde kemiyyet mehdudiyyetleri legv olunmus ucuncu terefe qarsi umumi gomruk tarifleri mueyyenlesdirilmisdir Avropa Iqtisadi Birliyinin uguru Boyuk Britaniya Danimarka ve Irlandiyanin Birlik uzvluyune muraciet etmesine sebeb oldu Fransanin 1961 ci ilde ve 1967 ci ilde iki defe veto huququnu istifade etdiyi cetin bir dovrden sonra bu uc olke 1972 ci ilde uzvluye qebul edildiler Uzv dovlet sayini altidan doqquza yukselden ilk genislenme ile birlikde Birlik sosial ve regional movzularda uzerine goturduyu mesuliyyetlerle yeni bir nufuz qazandi 1973 ve 1979 cu illerdeki iki neft bohrani dunya seviyyesinde pulun qeyri sabitliyini daha da artirdi 1979 cu ilde dovriyyeye girmesi valyuta mezennelerinin sabitlesmesine komek etdi Birlik 1981 ci ilde Yunanistanin 1986 ci ilde de Ispaniya ve Portuqaliyanin qatilmalari ile cenuba dogru genislendi Avropa Iqtisadi Birliyinde 1992 ci iledek vahid daxili bazarin formalasdirilmasi prosesi basa catdi Avropa Iqtisadi Birliyinin meqsedi evvelce Gomruk Ittifaqi ve musterek bazar daha sonra da bir cox milli siyasetin koordinasiyasi ve musterek siyasetler ile iqtisadi birliye nail olmaqdir 1993 cu ilde Maastrixt sazisi quvveye minmis ve Avropa Iqtisadi Birliyi resmen Avropa Birliyi adlandirilmisdir Uzv DovletlerBayraq Dovlet Uzvluk Tarixi Dil Valyuta Ehalisi 1990 Belcika 000000001957 03 25 0000 25 mart 1957 niderland fransiz ve alman Belcika franki amp amp amp amp amp amp amp 010016000 amp amp amp amp amp 0 10 016 000Boyuk Britaniya 000000001973 01 01 0000 1 yanvar 1973 ingilis Funt sterlinq amp amp amp amp amp amp amp 057681000 amp amp amp amp amp 0 57 681 000Yunanistan 000000001981 01 01 0000 1 yanvar 1981 yunan Yunan dirhemi amp amp amp amp amp amp amp 010120000 amp amp amp amp amp 0 10 120 000Danimarka 000000001973 01 01 0000 1 yanvar 1973 danimarka Danimarka kronu amp amp amp amp amp amp amp amp 05146500 amp amp amp amp amp 0 5 146 500Qerbi Almaniya 000000001957 03 25 0000 25 mart 1957 alman Alman markasi amp amp amp amp amp amp amp 063254000 amp amp amp amp amp 0 63 254 000Irlandiya 000000001973 01 01 0000 1 yanvar 1973 irland ve ingilis Irlandiya funtu amp amp amp amp amp amp amp amp 03521000 amp amp amp amp amp 0 3 521 000Ispaniya 000000001986 01 01 0000 1 yanvar 1986 ispan ispan pezeti amp amp amp amp amp amp amp 038993800 amp amp amp amp amp 0 38 993 800Italiya 000000001957 03 25 0000 25 mart 1957 italyan Italiya liresi amp amp amp amp amp amp amp 056762700 amp amp amp amp amp 0 56 762 700Luksemburq 000000001957 03 25 0000 25 mart 1957 fransiz alman ve Luksemburq Luksemburq franki amp amp amp amp amp amp amp amp amp 0384400 amp amp amp amp amp 0 384 400Hollandiya 000000001957 03 25 0000 25 mart 1957 niderland Niderland quldeni amp amp amp amp amp amp amp 014892300 amp amp amp amp amp 0 14 892 300Portuqaliya 000000001986 01 01 0000 1 yanvar 1986 portuqal Portuqal eskudosu amp amp amp amp amp amp amp amp 09862500 amp amp amp amp amp 0 9 862 500Fransa 000000001957 03 25 0000 25 mart 1957 fransiz Fransiz franki amp amp amp amp amp amp amp 056718000 amp amp amp amp amp 0 56 718 000IstinadlarMerkedager fodselsdager stiftelsesdatoer begivenheter Oslo Biblioteksentralen 1989 ISBN 82 7022 061 2 Emine Bilgili Euro ve Ortak Pazar Dis Ticaret Dergisi Temmuz 1999 Dannye Populstat info 2018 09 17 at the Wayback Machine ing Belcika ve Luksemburq franklari nisbeti 1 1 idi 1990 ci ilde Almaniyanin birlesmesi bas verib O Cumleden Serqi Almaniya 80 274 200 Hemcinin movcud olan regional dialektler ve diller bask ve katalan MenbePolitologiya Izahli luget Baki 2007 seh 22