Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Markazit (şüalı kolçedan) FeS2 (lat. marcasita) — Rombik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.
| Markazit | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Kateqoriya | Mineral |
| Formul (təkrarlanan vahid) | FeS₂ |
| II/C.07 | |
| Xüsusiyyətləri | |
| Kristalloqrafik sinqoniya | rombik[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xassələri
Rəng – yaşıl çalarlı bürüncü-sarı, təzə sınıqlarda ağ rəngli olur, bəzən oksidləşmə rəngləri alır; Mineralın cizgisinin rəngi – qara; Parıltı – metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 4,9; S – 5-6; Kövrəkdir; Ayrılma – {101} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qeyri-hamar; Başqa xassələr – zəif elektrik keçiricisidir; Morfologiya – kristallar: lövhəvari, dipiramidal, nizə şəkilli, hərdənbir prizmatik; İkiləşmə: tez-tez {101} üzrə; sadə və polisintetik ikiləşmələr, bəzən beşləşmələr qeyd olunur; Mineral aqreqatları: bütöv dənəvər kütlələr, konsentrik-zonal, radial-şüalı, axın formalı, salxım- və böyrəkvari əmələgəlmələr, konkresiyalar, stalaktitlər, "xoruz pipiyi" tipli mürəkkəb kristal bitişikləri. Pirit üzrə epitaksial bitişiklər, pirrotin və üzvi qalıqlar üzrə tez-tez rast gələn psevdomorfozalar çox səciyyəvidir.
Mənşəyi və yayılması
Yayılma dərəcəsinə görə FeS2--nin kubik modifikasiyasından – piritdən geri qalır və autigen-diagenetik əmələgəlmə kimi ən çox çökmə süxurlarda müşahidə olunur. Bəzi kolçedan yataqlarında markazitin pirrotin üzrə psevdomorfozaları geniş yayılmışdır. Damar tipli hidrotermal yataqlarda markazitin yayılma miqyası adətən geniş deyil. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: pirit, xalkopirit, pirrotin, sfalerit, tetraedrit, tennantit, qalenit, hötit, kvars. Mineralın tapıldığı yerlər: Klaustal, Freyberq (Almaniya); Komorjani (Çexiya); Blyava, Yaman-Kası, Kurya-Kamenski, Troitski-Baynovski (Rusiya) və b. Azərbaycanda Əsrikçay kolçedan təzahüründə (Kiçik Qafqaz) filizlərin əsas minerallarından biri markazitdir. İkinci dərəcəli mineral kimi markazit həmçinin Filizçay, Katsdağ, Katex, Cixix-Saqator, Gədəbəy, Çıraqdərə, Toğanalı yataqlarında və bir sıra başqa filiz obyektlərində aşkar edilmişdir.
Tətbiqi
İri yığınlarının sulfat turşusu almaq üçün xammal kimi praktik əhəmiyyəti vardır. Yüksək miqdarda Tl saxlayan markazit bu nadir elementin mənbəyi kimi istifadə edilə bilər.
İstinadlar
- Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- THE MINERAL MARCASITE
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Markazit suali kolcedan FeS2 lat marcasita Rombik sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi tez tez rast gelen MarkazitUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid FeS II C 07XususiyyetleriKristalloqrafik sinqoniya rombik d Vikianbarda elaqeli mediafayllarXasseleriReng yasil calarli buruncu sari teze siniqlarda ag rengli olur bezen oksidlesme rengleri alir Mineralin cizgisinin rengi qara Parilti metal Seffafliq qeyri seffaf Sixliq 4 9 S 5 6 Kovrekdir Ayrilma 101 uzre qeyri mukemmel Siniqlar qeyri hamar Basqa xasseler zeif elektrik keciricisidir Morfologiya kristallar lovhevari dipiramidal nize sekilli herdenbir prizmatik Ikilesme tez tez 101 uzre sade ve polisintetik ikilesmeler bezen beslesmeler qeyd olunur Mineral aqreqatlari butov denever kutleler konsentrik zonal radial suali axin formali salxim ve boyrekvari emelegelmeler konkresiyalar stalaktitler xoruz pipiyi tipli murekkeb kristal bitisikleri Pirit uzre epitaksial bitisikler pirrotin ve uzvi qaliqlar uzre tez tez rast gelen psevdomorfozalar cox seciyyevidir Menseyi ve yayilmasiYayilma derecesine gore FeS2 nin kubik modifikasiyasindan piritden geri qalir ve autigen diagenetik emelegelme kimi en cox cokme suxurlarda musahide olunur Bezi kolcedan yataqlarinda markazitin pirrotin uzre psevdomorfozalari genis yayilmisdir Damar tipli hidrotermal yataqlarda markazitin yayilma miqyasi adeten genis deyil Birlikde rast geldiyi minerallar pirit xalkopirit pirrotin sfalerit tetraedrit tennantit qalenit hotit kvars Mineralin tapildigi yerler Klaustal Freyberq Almaniya Komorjani Cexiya Blyava Yaman Kasi Kurya Kamenski Troitski Baynovski Rusiya ve b Azerbaycanda Esrikcay kolcedan tezahurunde Kicik Qafqaz filizlerin esas minerallarindan biri markazitdir Ikinci dereceli mineral kimi markazit hemcinin Filizcay Katsdag Katex Cixix Saqator Gedebey Ciraqdere Toganali yataqlarinda ve bir sira basqa filiz obyektlerinde askar edilmisdir TetbiqiIri yiginlarinin sulfat tursusu almaq ucun xammal kimi praktik ehemiyyeti vardir Yuksek miqdarda Tl saxlayan markazit bu nadir elementin menbeyi kimi istifade edile biler IstinadlarStrunz K H Tennyson C Mineralogische Tabellen Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie 8 Leypsiq Akademische Verlagsgesellschaft 1982 MenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerTHE MINERAL MARCASITE