fbpx
Wikipedia

Qəzəl

Qəzəl – klassik Şərq şeiri növüdür.

Qəzəl ərəb ədəbiyyatında yaranıb. Yazılı ədəbiyyatda klassik janrlardan biridir. Lirik növdədir. YaxınOrta Şərq, Cənub-Şərqi Asiya, həmçinin Azərbaycan poeziyasının ən çox işlənən formasıdır. Əruz vəzninin müxtəlif bəhrlərində yazılır. Qəzəl, əsasən, 5-12 beytdən ibarət olur. Qəzəlin ilk beyti mətlə, son beyti məqtə adlanır. (iki misra "beyt" adlanır) Qəzəlin ən yaddaqalan beyti şah beyt və ya beytül qəzəl adlanır. Mətlənin hər iki misrası həmqafiyə olur. Qalan beytlərin isə sonu mətlə ilə qafiyələnir. Məqtədə şair təxəllüs və ya adını göstərir. (Qeyd: Qazi Bürhanəddin qəzəllərində adını verməyib).

Qəzəllər, əsasən, məhəbbət mövzusunda olur. Bundan başqa əxlaqi, tərbiyəvi, ictimai-siyasi, fəlsəfi, təbiət mövzusunda ola bilər.

Klassik qəzəlxan şairlər

Azərbaycan şairləri Nizami, Nəsimi, Füzuli, Saib Təbrizi, Seyid Əzim Şirvani, Mir Möhsün Nəvvab, Natəvan, Həsənəli xan Qaradaği, Şah İsmayıl Xətai fars şairlərindən Sədi, Hafiz, Cami, özbək şairi Nəvai qəzəlin klassik nümunələrini yaratmışlar.

Müasir qəzəlxan şairlər

Müasir Azərbaycan şeirində qəzəl ənənələrini, əsasən, Əliağa Vahid, Süleyman Rüstəm davam etdirmişdir.

Qərb ədəbiyyatında qəzəl

Qərb ədəbiyyatı nümayəndələrindən Göte, Puşkin, Bryusov və b. Şərq mövzusundakı əsərlərində qəzəl formasından istifadə etmişlər.

Quruluşu

1-ci beyt: MƏTLƏ: Həmqafiyəli iki misra

Fələyin bir belə dövrü olacağmış, nə bilim ?
Saralıb bağü gülüstan solacağmış, nə bilim

2-ci beyt: ikinci misrası həmqafiyəli

Ürəyim yaralanıb, sinəmə dağlar çəkilib,
Gözümə qan sağılıb, yaş dolacağmış, nə bilim ?

3-cü beyt: ikinci misrası həmqafiyəli

Bitirib, bağ salıb, bir neçə güllər yetirdim,
Uzadıb dəsti-qəza kim yolacağmış, nə bilim ?

4-cü beyt: ikinci misrası həmqafiyəli

Əl çəkib nakəsidən çərx elə nakəs imiş,
Bir mənə cövrü cəfalar qılacağmış, nə bilim ?

5-ci beyt: ikinci misrası həmqafiyəli

Aşiqə naz eləmək adət olub mə’şuqə,
Bu qədər naz eləyib can alacağmış, nə bilim ?

6-ci beyt: ikinci misrası həmqafiyəli

Bəslədim zülfü, dedim, başıma salsın sayə,
Dolanıb boyna ilantək çalacağmış, nə bilim ?

7-ci beyt: ikinci misrası həmqafiyəli

Səltənət rütbəsini xar tutardım şah ikən,
Məni başdan ayağa qəm saracağmış, nə bilim ?

Sonuncu (8-ci) beyt: MƏQTƏ: şair təxəllüs və ya adını göstərir

Ruzigarın dolanıb haləti bir özgə hala,
Ey Qaradaği, mənə qəm qalacağmış, nə bilim ?

İstinadlar

  1. Məhərrəm Qasımlı, Mahmud Allahmanlı (2018). "Aşıq şeirinin poetik biçimləri və çeşidləri" (azərb.). Elm və təhsil. İstifadə tarixi: 2020-04-13.

Həmçinin bax

qəzəl, klassik, şərq, şeiri, növüdür, ərəb, ədəbiyyatında, yaranıb, yazılı, ədəbiyyatda, klassik, janrlardan, biridir, lirik, növdədir, yaxın, orta, şərq, cənub, şərqi, asiya, həmçinin, azərbaycan, poeziyasının, çox, işlənən, formasıdır, əruz, vəzninin, müxtəl. Qezel klassik Serq seiri novudur 1 Qezel ereb edebiyyatinda yaranib Yazili edebiyyatda klassik janrlardan biridir Lirik novdedir Yaxin ve Orta Serq Cenub Serqi Asiya hemcinin Azerbaycan poeziyasinin en cox islenen formasidir Eruz vezninin muxtelif behrlerinde yazilir Qezel esasen 5 12 beytden ibaret olur Qezelin ilk beyti metle son beyti meqte adlanir iki misra beyt adlanir Qezelin en yaddaqalan beyti sah beyt ve ya beytul qezel adlanir Metlenin her iki misrasi hemqafiye olur Qalan beytlerin ise sonu metle ile qafiyelenir Meqtede sair texellus ve ya adini gosterir Qeyd Qazi Burhaneddin qezellerinde adini vermeyib Qezeller esasen mehebbet movzusunda olur Bundan basqa exlaqi terbiyevi ictimai siyasi felsefi tebiet movzusunda ola biler Mundericat 1 Klassik qezelxan sairler 2 Muasir qezelxan sairler 3 Qerb edebiyyatinda qezel 4 Qurulusu 4 1 1 ci beyt METLE Hemqafiyeli iki misra 4 2 2 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli 4 3 3 cu beyt ikinci misrasi hemqafiyeli 4 4 4 cu beyt ikinci misrasi hemqafiyeli 4 5 5 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli 4 6 6 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli 4 7 7 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli 4 8 Sonuncu 8 ci beyt MEQTE sair texellus ve ya adini gosterir 5 Istinadlar 6 Hemcinin baxKlassik qezelxan sairler RedakteAzerbaycan sairleri Nizami Nesimi Fuzuli Saib Tebrizi Seyid Ezim Sirvani Mir Mohsun Nevvab Natevan Heseneli xan Qaradagi Sah Ismayil Xetai fars sairlerinden Sedi Hafiz Cami ozbek sairi Nevai qezelin klassik numunelerini yaratmislar Muasir qezelxan sairler RedakteMuasir Azerbaycan seirinde qezel enenelerini esasen Eliaga Vahid Suleyman Rustem davam etdirmisdir Qerb edebiyyatinda qezel RedakteQerb edebiyyati numayendelerinden Gote Puskin Bryusov ve b Serq movzusundaki eserlerinde qezel formasindan istifade etmisler Qurulusu Redakte1 ci beyt METLE Hemqafiyeli iki misra Redakte Feleyin bir bele dovru olacagmis ne bilim Saralib bagu gulustan solacagmis ne bilim2 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli Redakte Ureyim yaralanib sineme daglar cekilib Gozume qan sagilib yas dolacagmis ne bilim 3 cu beyt ikinci misrasi hemqafiyeli Redakte Bitirib bag salib bir nece guller yetirdim Uzadib desti qeza kim yolacagmis ne bilim 4 cu beyt ikinci misrasi hemqafiyeli Redakte El cekib nakesiden cerx ele nakes imis Bir mene covru cefalar qilacagmis ne bilim 5 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli Redakte Asiqe naz elemek adet olub me suqe Bu qeder naz eleyib can alacagmis ne bilim 6 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli Redakte Besledim zulfu dedim basima salsin saye Dolanib boyna ilantek calacagmis ne bilim 7 ci beyt ikinci misrasi hemqafiyeli Redakte Seltenet rutbesini xar tutardim sah iken Meni basdan ayaga qem saracagmis ne bilim Sonuncu 8 ci beyt MEQTE sair texellus ve ya adini gosterir Redakte Ruzigarin dolanib haleti bir ozge hala Ey Qaradagi mene qem qalacagmis ne bilim Istinadlar Redakte Meherrem Qasimli Mahmud Allahmanli 2018 Asiq seirinin poetik bicimleri ve cesidleri azerb Elm ve tehsil Istifade tarixi 2020 04 13 Hemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Qezel amp oldid 5739425, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.