fbpx
Wikipedia

Zövnə

ZövnəAzərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Zövnə
38°51′ şm. e. 48°19′ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Rayon Lerik rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi 337 (2009) nəfər
Xəritəni göstər/gizlə
Zövnə

Əhalisi

Əhalisi 337 nəfərdir. Zövnə kiçik kənd olmasına baxmayaraq Böyük Vətən Müharibəsi illərində kənddən cəbhəyə 30-a yaxın adam getmişdir və onlardan 22-i şəhid olmuş (yəni:qara kağızı gəlmişdir, bəlkə də sağ qalanı olub) qalanları isə sağ-salamat vətənə qayıtmışdır. Həmçinin Dağlıq Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə Kazımov Fərman Salman oğlu şəhid olmuş (Ağdərədə). Əliyev Tələt Əli oğlu isə 2 dəfə yaralanaraq qazi kimi kəndə dönmüşdür. Zövnə kəndi həmçinin bir sıra ziyalıların da doğma kəndidir. Hazırda Şabran rayonunun İcra Başçısı olan Novruz Novruzov, uzun illər Zövnə və digər qonşu kəndlərdə həkimlik etmiş mərhum Əli Əliyev, Kürdəmir Rayon Polis Şöbəsinin rəis müavini Mehman Novruzov da bu kəndin yetirməsidir. Bundan başqa polis, hərbi, səhiyyə, təhsil və digər dövlət orqanlarında işləyən kəndin yetirmələri də az deyil. Hal-hazırda kənd məktəbindəki müəllimlərin də əksəriyyəti bu kəndin öz sakinləridir və həmçinin hazırda respublikamızın müxtəlif nüfuzlu ali məktəblərində təhsil alan Zövnə gəncləri yetərincə vardır.

Toponimiyası

Toponim olaraq "Zövnə" sözünün mənasının bəzi hallarda talış dilindən tərcümədə "su çox olan yer" kimi izah olunması yanlışdır. Belə ki, Talışca Zövnə sözünün qurluşunda su anlamını ifadə edən kəlmə yoxdur. Həmçinin kəndin ərazisində su ehtiyatlarının az olması da bu cür izahın məntiqə uyğun olmadığı qənaətinə gəlməyə əsas verir.Zövnə sözü cənub bölgəsində Zuvand, Züvüç, ZövləZevin kəndlərinin adlarını ifadə edən sözlərlə eyni kökdən olub "güclü","qüvvətli" mənalarını bildirir.

Coğrafiyası

Zövnə Azərbaycan Respublikasının Lerik rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd adıdır. Zövnə kəndi Lerik rayonunun şimal qərbində, rayon mərkəzindən 35 km məsafədə, Yardımlı rayonunun Bilnə və Əngöyül kəndlərinin qonşuluğunda yerləşir. Kənd Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulana qədər Lənkəran qəzasının "Vərgədüz" nahiyəsinin tərkibində olmuş,Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra 1938-ci ilə qədər Sovet Azərbaycanının "Vərgədüz" rayonunun inzibati ərazisinə aid olmaqla, sonradan "Zuvand" rayonunun tərkibinə daxil edilmişdir.

Tarixi

Zövnə kəndinin çox qədim tarixi vardır. Ərazidə tapılan küp qəbirlər, daşdan yonulmuş qədim qoç heykəlləri və qəbir abidələri bunu daha dəqiq sübuta yetirir. Hindona, Lara və sair yerlərdə belə qədim qəbir abidələrinə çox rast gəlinir.Kəndin əsasının kim tərəfindən və nə zaman qoyulduğu dəqiq bilinmir. Kəndin kiçik olmasına baxmayaraq bir neçə tayfa vardır. Onlardan Həsənlilərın tarixdə öz yeri olan Təkəli tayfasından olmaqla Cəlilabad rayonunun Təklə kəndindən, Feyruzlu və Nəcililərin isə Ərdəbil ətrafından bir neçə əsr əvvəl gələrək bu kənddə məskunlaşdığı kənd əhalisinə məlumdur. Lakin kəndin ərazisində olan yer adlarının çoxunun talış dilində olması kənd əhalisinin çoxunun talışlardan ibarət olmasını izah edir. Çox güman ki, əvvəllər burada indikindən daha böyuk bir yaşayış məntəqəsi olmuşdur.Yaxın keçmişdə Zövnə, ərazinin ən böyük kəndi olmuşdur. Lakin, əhalinin keçən əsrin əllinci illərindən sonra əsasən Sumqayıt və digər şəhərlərə kütləvi şəkildə köçməsi kəndin əhalisinin azalmasına səbəb olmuşdur. Hazırda, əslən bu kənddən olub Sumqayıt şəhərində yaşayanların sayı kəndin özündə yaşayanların sayından təxminən on dəfə çoxdur. Kəndin yaxınlığında XIX əsrə qədər "Lara", daha əvvəllər isə, "Hindona" kəndləri mövcud olmuşdur. Bu yerlərdə olan çoxlu kütləvi məzarlıqlar bu mülahizə üçün açıq aşkar bir dəlildir. Mülahizəyə görə Hindona adlanan yerdəki qəbiristanlıqdakı məzarlar vəba və yaxud taun xəstəliyi səbəbindən həyatını itirənlərə məxsusdur. Lakin məzarlıqlarda olan qoç qəbirüstü abidələri dəfn edilən şəxslərin "Qaraqoyunlu" və ya "Ağqoyunlu" dövlətlərinin döyüşçülərinin olması ehtimalına gətirib çıxarır ki, bu da həmin məzarlıqların döyüşlər nəticəsində yaranması nəticəsinə gəlməyə əsas verir.[Mənbə göstərin]

İnfrastrukturu

Kənddə Dağlıq Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olmuş F.Kazımovun adını daşıyan 9 illik orta məktəb, məscid, kənd kitabxanası, "Xatirə" bulağı, klub və əhaliyə xidmət göstərən digər obyektlər mövcuddur. Əvvəllər Zövnə kəndində mövcud olmuş susuzluq problemi də son illərdə öz həllini tapmışdır. 1996-cı ildə hələ o vaxt Lerik Rayon İcra Başcısı vəzifəsində çalışan görkəmli ziyalı N.Novruzovun şəxsi təşəbbüsü ilə Böyük Vətən Müharibəsində həlak olan şəhidlərin xatirəsinə hörmət əlaməti olaraq ümumkənd istifadəsi üçün "Xatirə" bulağını inşa etdirmiş,daha sonra isə qazılmış 1 neçə artezian quyusu bu susuzluq problemini köklü olaraq həll etmişdir. 2012-ci ildə isə kənd ağsaqqalı Həsənağa Qasımovun şəxsi təşəbbüsü ilə məscid binası ucaldılıb.[Mənbə göstərin]

Coğrafiyası və iqlimi

Kənd Peştəsər silsiləsinin ətəyində, Pornayım adlanan ərazidə, qədim "Qız" və "Oğlan" qalaları ilə üz-üzə bir ərazidə yerləşir. Ərazisinin əksər hissəsi təbii olaraq meşələrlə örtülüdür. Şehri-Tük çayı boyunca Gəndov (Lerik) kəndi ilə, daha sonra isə, Osyodərə (Lerik), Züvüç (Lerik), Əngövül (Yardımlı) və Bilnə (Yardımlı) kəndləri ilə əhatələnib. Yayı isti və quraq, qışı isə soyuq və şaxtalı olur.Yanvar ayının orta temperaturu 1-4 C°, iyulun orta temperaturu isə 36-38 C° təşkil edir.

İqtisadiyyatı

Yaşayış məntəqəsində kənd təsərrüfatı, xüsusilə maldarlıq və əkinçilik inkişaf edib. Kəndin əhalisi əsasən kənd təsərrüfatı ilə məşğul olur. Maldarlıqəkinçilik başlıca təsərrüfat sahələridir. Həmçinin sakinlər həyətyanı sahələrdə fərdi istifadə üçün meyvə və tərəvəzlər yetişdirilir. SSRİ zamanı Səməd Vurğun adına kolxoza məxsus olmuş üzümlük və digər sahələr 1996-cı ildə kənd sakinlərinin xüsusi istifadəsinə verilmişdir(fərdi olaraq) və hal-hazırda taxıl sahəsi kimi istifadə olunur.

Din

Kənddə Zövnə kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.

Həmçinin bax

Jindi

Kıncıvo

Monidigah

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikasının inzibati - erazi bölgüsü. Məlumat toplusu. Bakı - 2013. 488 səh.
  2. Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı - 2010.
  3. ”Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti”. İki cilddə. I cild. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2007, səh. 236.
  4. MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2017-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər. scwra.gov.az  (az.)

zövnə, azərbaycan, respublikasının, lerik, rayonunun, inzibati, ərazi, vahidində, kənd, ölkə, azərbaycanrayon, lerik, rayonutarixi, coğrafiyasısaat, qurşağı, 00əhalisiəhalisi, 2009, nəfərxəritəni, göstər, gizlə, mündəricat, əhalisi, toponimiyası, coğrafiyası, . Zovne Azerbaycan Respublikasinin Lerik rayonunun inzibati erazi vahidinde kend 1 Zovne38 51 sm e 48 19 s u Olke AzerbaycanRayon Lerik rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 337 2009 neferXeriteni goster gizle Zovne Mundericat 1 Ehalisi 2 Toponimiyasi 3 Cografiyasi 4 Tarixi 5 Infrastrukturu 6 Cografiyasi ve iqlimi 7 Iqtisadiyyati 8 Din 9 Hemcinin bax 10 IstinadlarEhalisi RedakteEhalisi 337 neferdir 2 Zovne kicik kend olmasina baxmayaraq Boyuk Veten Muharibesi illerinde kendden cebheye 30 a yaxin adam getmisdir ve onlardan 22 i sehid olmus yeni qara kagizi gelmisdir belke de sag qalani olub qalanlari ise sag salamat vetene qayitmisdir Hemcinin Dagliq Qarabag ugrunda geden doyuslerde Kazimov Ferman Salman oglu sehid olmus Agderede Eliyev Telet Eli oglu ise 2 defe yaralanaraq qazi kimi kende donmusdur Zovne kendi hemcinin bir sira ziyalilarin da dogma kendidir Hazirda Sabran rayonunun Icra Bascisi olan Novruz Novruzov uzun iller Zovne ve diger qonsu kendlerde hekimlik etmis merhum Eli Eliyev Kurdemir Rayon Polis Sobesinin reis muavini Mehman Novruzov da bu kendin yetirmesidir Bundan basqa polis herbi sehiyye tehsil ve diger dovlet orqanlarinda isleyen kendin yetirmeleri de az deyil Hal hazirda kend mektebindeki muellimlerin de ekseriyyeti bu kendin oz sakinleridir ve hemcinin hazirda respublikamizin muxtelif nufuzlu ali mekteblerinde tehsil alan Zovne gencleri yeterince vardir Toponimiyasi RedakteToponim olaraq Zovne sozunun menasinin bezi hallarda talis dilinden tercumede su cox olan yer kimi izah olunmasi yanlisdir Bele ki Talisca Zovne sozunun qurlusunda su anlamini ifade eden kelme yoxdur Hemcinin kendin erazisinde su ehtiyatlarinin az olmasi da bu cur izahin mentiqe uygun olmadigi qenaetine gelmeye esas verir Zovne sozu cenub bolgesinde Zuvand Zuvuc Zovle ve Zevin kendlerinin adlarini ifade eden sozlerle eyni kokden olub guclu quvvetli menalarini bildirir 3 Cografiyasi RedakteZovne Azerbaycan Respublikasinin Lerik rayonunun inzibati erazi vahidinde kend adidir Zovne kendi Lerik rayonunun simal qerbinde rayon merkezinden 35 km mesafede Yardimli rayonunun Bilne ve Engoyul kendlerinin qonsulugunda yerlesir Kend Azerbaycanda sovet hakimiyyeti qurulana qeder Lenkeran qezasinin Vergeduz nahiyesinin terkibinde olmus Sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra 1938 ci ile qeder Sovet Azerbaycaninin Vergeduz rayonunun inzibati erazisine aid olmaqla sonradan Zuvand rayonunun terkibine daxil edilmisdir Tarixi RedakteZovne kendinin cox qedim tarixi vardir Erazide tapilan kup qebirler dasdan yonulmus qedim qoc heykelleri ve qebir abideleri bunu daha deqiq subuta yetirir Hindona Lara ve sair yerlerde bele qedim qebir abidelerine cox rast gelinir Kendin esasinin kim terefinden ve ne zaman qoyuldugu deqiq bilinmir Kendin kicik olmasina baxmayaraq bir nece tayfa vardir Onlardan Hesenlilerin tarixde oz yeri olan Tekeli tayfasindan olmaqla Celilabad rayonunun Tekle kendinden Feyruzlu ve Necililerin ise Erdebil etrafindan bir nece esr evvel gelerek bu kendde meskunlasdigi kend ehalisine melumdur Lakin kendin erazisinde olan yer adlarinin coxunun talis dilinde olmasi kend ehalisinin coxunun talislardan ibaret olmasini izah edir Cox guman ki evveller burada indikinden daha boyuk bir yasayis menteqesi olmusdur Yaxin kecmisde Zovne erazinin en boyuk kendi olmusdur Lakin ehalinin kecen esrin ellinci illerinden sonra esasen Sumqayit ve diger seherlere kutlevi sekilde kocmesi kendin ehalisinin azalmasina sebeb olmusdur Hazirda eslen bu kendden olub Sumqayit seherinde yasayanlarin sayi kendin ozunde yasayanlarin sayindan texminen on defe coxdur Kendin yaxinliginda XIX esre qeder Lara daha evveller ise Hindona kendleri movcud olmusdur Bu yerlerde olan coxlu kutlevi mezarliqlar bu mulahize ucun aciq askar bir delildir Mulahizeye gore Hindona adlanan yerdeki qebiristanliqdaki mezarlar veba ve yaxud taun xesteliyi sebebinden heyatini itirenlere mexsusdur Lakin mezarliqlarda olan qoc qebirustu abideleri defn edilen sexslerin Qaraqoyunlu ve ya Agqoyunlu dovletlerinin doyusculerinin olmasi ehtimalina getirib cixarir ki bu da hemin mezarliqlarin doyusler neticesinde yaranmasi neticesine gelmeye esas verir Menbe gosterin Infrastrukturu RedakteKendde Dagliq Qarabag ugrunda geden doyuslerde sehid olmus F Kazimovun adini dasiyan 9 illik orta mekteb mescid kend kitabxanasi Xatire bulagi klub ve ehaliye xidmet gosteren diger obyektler movcuddur Evveller Zovne kendinde movcud olmus susuzluq problemi de son illerde oz hellini tapmisdir 1996 ci ilde hele o vaxt Lerik Rayon Icra Bascisi vezifesinde calisan gorkemli ziyali N Novruzovun sexsi tesebbusu ile Boyuk Veten Muharibesinde helak olan sehidlerin xatiresine hormet elameti olaraq umumkend istifadesi ucun Xatire bulagini insa etdirmis daha sonra ise qazilmis 1 nece artezian quyusu bu susuzluq problemini koklu olaraq hell etmisdir 2012 ci ilde ise kend agsaqqali Hesenaga Qasimovun sexsi tesebbusu ile mescid binasi ucaldilib Menbe gosterin Cografiyasi ve iqlimi RedakteKend Pesteser silsilesinin eteyinde Pornayim adlanan erazide qedim Qiz ve Oglan qalalari ile uz uze bir erazide yerlesir Erazisinin ekser hissesi tebii olaraq meselerle ortuludur Sehri Tuk cayi boyunca Gendov Lerik kendi ile daha sonra ise Osyodere Lerik Zuvuc Lerik Engovul Yardimli ve Bilne Yardimli kendleri ile ehatelenib Yayi isti ve quraq qisi ise soyuq ve saxtali olur Yanvar ayinin orta temperaturu 1 4 C iyulun orta temperaturu ise 36 38 C teskil edir Iqtisadiyyati RedakteYasayis menteqesinde kend teserrufati xususile maldarliq ve ekincilik inkisaf edib Kendin ehalisi esasen kend teserrufati ile mesgul olur Maldarliq ve ekincilik baslica teserrufat saheleridir Hemcinin sakinler heyetyani sahelerde ferdi istifade ucun meyve ve terevezler yetisdirilir SSRI zamani Semed Vurgun adina kolxoza mexsus olmus uzumluk ve diger saheler 1996 ci ilde kend sakinlerinin xususi istifadesine verilmisdir ferdi olaraq ve hal hazirda taxil sahesi kimi istifade olunur Din RedakteKendde Zovne kend mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir 4 Hemcinin bax RedakteJindiKincivoMonidigahIstinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasinin inzibati erazi bolgusu Melumat toplusu Baki 2013 488 seh Azerbaycan Respublikasi ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 cu il I cild Baki 2010 Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 seh 236 MUSELMAN DINI ICMALAR 2017 ci ilde qeydiyyatdan kecenler scwra gov az az Menbe https az wikipedia org w index php title Zovne amp oldid 5985334, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.