fbpx
Wikipedia

Zibeydə xanım

Zibeydə Xanım (türk. Zübeyde Hanım; d. 1857, Langaza, Saloniki – ö. 14 yanvar 1923, İzmir) — Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün anasıdır. Əslən Karamanlıdır.

Zibeydə Xanım, qızı Makbulə və oğlu Mustafa Kamal

Ailə mənşəyi

Osmanlı İmperiyası dövründə, II Mehmed zamanında Anadoludan (İzmir) Rumeliyə köçən və Saloniki yaxınlarındakı Langazada torpaq işləri ilə məşğul olan bir Türkmən ailəsi olan Hacı Sufi ailəsindəndir. Atası: Sofuzade Feyzullah (Sadullah) Ağa, anası : Molla Xanım olaraq xatırlanan Aişə Xanımdır. Dövründə qadınların məktəbə getməsi məşhur olmadığı üçün, oxucu yazar olması səbəbiylə özü də Zibeydə Molla olaraq xatırlanardı.

Hacı Sufi kimi dininə bağlı bir ailədən gəldiyi üçün özü də elə idi. Türk tarix kitablarında tez-tez keçən, təhsil sisteminin qarışıq olduğu bir dövrdə, Mustafa Kamalın nə növ bir məktəbə gedəcəyi mövzusundakı mübahisə/müzakirələrdə Zibeydə Xanımın, dini təhsil verən Məhəllə Məktəbinə getməsində israrçı olması bu yüzdəndir.

Salonikidə Gömrük Mühafizə Təşkilatında məmur Əli Rza Əfəndi ilə 1871-ci ildə hələ 14 yaşında ikən evləndi. Əli Rza Bəy, sarışın və mavi gözlü bir qadınla evlənməyi xülyalarkən, özündən 20 yaş kiçik olan, qara saçlı və dərin mavi gözlü bu qadına sevdalandığını ifadə etmişdir.

Yeni cüt Saloniki Yenikapı səmtində yeni həyatını başlatmış və Zibeydə Fatma, Ömər və Əhməd adlı uşaqları doğulmuşdur. Ancaq Fatma bu dövrdə ölmüşdür.

Bərabər/yoldaşı Əli Rza Əfəndi Yunanıstan sərhədində Çayağzı (ya da Keşiş Köprüsü)ına təyin ediliği üçün daşınmış və orada Ömər və Əhməd ölmüş.

1881-ci ildə dördüncü uşaqları Atatürk, 1885-ci ildə Məqbula Atadan, 1889-cu ildə Naciyə doğuldu. Naciyəni də kiçik yaşda vərəmdən itirdilər. Əli Rza Əfəndi də 1888-ci ildə öldü.

İkinci Evlilini

Bunun üzərinə Zibeydə Xanım, uşaqlarını da götürərək böyük qardaşı Hüseyn Beyin Langazadakı cütlüyünə getdi. Atasının erkən ölümünün və dayısının cütlüyündə ailənin kişis(n)i olaraq yaşadıqlarının Mustafa üzərində dərin təsirləri olduğu düşünülər.

Böyük qardaşına daha çox yük olmaq istəməyən Zibeydə Xanım, ikinci evliliyini Saloniki Gömrüklər Başmüdürü Ragıp Bəy ilə etdi. Ragıp Beyin də əvvəlki evliliyindən dörd uşağı vardı. Bu evlilik, atasının xatirəsinə hörmət göstərilmədiyini düşünən Mustafa Kamalı hirsləndirdi. Zibeydə Xanım, Balkan Döyüşündən sonra Ragıp Bəydən ayrıldı və artıq Osmanlı torpağı olmaqdan çıxan Salonikiyi tərk edərək qızı Məqbula Atadan ilə birlikdə İstanbula köç edib Beşiktaş Akaretlerdə bir evə yerləşdi.

Mustafa Kamal, Əli Fuad Cebesoya, Ragıp Bəy haqqında

Mənə qarşı hamı/həmişə çox hörmətli davranmış, böyük adam muameleri etmişdir. Nəzakətli və nəzakətli bir insandır.

demişdir.

1919-cu ildə Anadoluya çıxdığından bəri görmədiyi və üstəlik Osmanlı Padşahı tərəfindən haqqında ölüm əmri verildiyini öyrəndiyi oğulu Mustafa Kamal ilə ancaq 14 iyun 1922da Adapazarıında təkrar görüşən Zibeydə Xanım, onun yanına Ankaraa yerləşdi. Ancaq bu şəhərin sərt iqlim şərtləri sağlamlığını mənfi təsir edincə müalicə məqsədiylə İzmira getdi. 14 yanvar 1923 günü 66 yaşında həyatını itirdi. İzmirın Karşıyaka, mahalında 1940-cı ildə etdirilən abidə məzarda yatmaqdadır.

İstinadlar

  1. . 2008-05-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-05-06.
  2. Ali Fuad Cebesoy, Sinif Arkadaşım Atatürk – Məktəb və Gənc Zabitlik Xatirələri, Təməl Nəşrləri, İstanbul, 2000, s. 25.

zibeydə, xanım, zibeydə, xanım, türk, zübeyde, hanım, 1857, langaza, saloniki, yanvar, 1923, izmir, türkiyə, cümhuriyyətinin, qurucusu, mustafa, kamal, atatürkün, anasıdır, əslən, karamanlıdır, zibeydə, xanım, qızı, makbulə, oğlu, mustafa, kamalailə, mənşəyi, . Zibeyde Xanim turk Zubeyde Hanim d 1857 Langaza Saloniki o 14 yanvar 1923 Izmir Turkiye Cumhuriyyetinin qurucusu Mustafa Kamal Ataturkun anasidir Eslen Karamanlidir Zibeyde Xanim qizi Makbule ve oglu Mustafa KamalAile menseyi RedakteOsmanli Imperiyasi dovrunde II Mehmed zamaninda Anadoludan Izmir Rumeliye kocen ve Saloniki yaxinlarindaki Langazada torpaq isleri ile mesgul olan bir Turkmen ailesi olan Haci Sufi ailesindendir Atasi Sofuzade Feyzullah Sadullah Aga anasi Molla Xanim olaraq xatirlanan Aise Xanimdir Dovrunde qadinlarin mektebe getmesi meshur olmadigi ucun oxucu yazar olmasi sebebiyle ozu de Zibeyde Molla olaraq xatirlanardi Haci Sufi kimi dinine bagli bir aileden geldiyi ucun ozu de ele idi Turk tarix kitablarinda tez tez kecen tehsil sisteminin qarisiq oldugu bir dovrde Mustafa Kamalin ne nov bir mektebe gedeceyi movzusundaki mubahise muzakirelerde Zibeyde Xanimin dini tehsil veren Mehelle Mektebine getmesinde israrci olmasi bu yuzdendir Salonikide Gomruk Muhafize Teskilatinda memur Eli Rza Efendi ile 1871 ci ilde hele 14 yasinda iken evlendi Eli Rza Bey sarisin ve mavi gozlu bir qadinla evlenmeyi xulyalarken ozunden 20 yas kicik olan qara sacli ve derin mavi gozlu bu qadina sevdalandigini ifade etmisdir Yeni cut Saloniki Yenikapi semtinde yeni heyatini baslatmis ve Zibeyde Fatma Omer ve Ehmed adli usaqlari dogulmusdur Ancaq Fatma bu dovrde olmusdur Beraber yoldasi Eli Rza Efendi Yunanistan serhedinde Cayagzi ya da Kesis Koprusu ina teyin ediligi ucun dasinmis ve orada Omer ve Ehmed olmus 1881 ci ilde dorduncu usaqlari Ataturk 1885 ci ilde Meqbula Atadan 1889 cu ilde Naciye doguldu Naciyeni de kicik yasda veremden itirdiler Eli Rza Efendi de 1888 ci ilde oldu Ikinci Evlilini RedakteBunun uzerine Zibeyde Xanim usaqlarini da goturerek boyuk qardasi Huseyn Beyin Langazadaki cutluyune getdi Atasinin erken olumunun ve dayisinin cutluyunde ailenin kisis n i olaraq yasadiqlarinin Mustafa uzerinde derin tesirleri oldugu dusunuler Boyuk qardasina daha cox yuk olmaq istemeyen Zibeyde Xanim ikinci evliliyini Saloniki Gomrukler Basmuduru Ragip Bey ile etdi Ragip Beyin de evvelki evliliyinden dord usagi vardi Bu evlilik atasinin xatiresine hormet gosterilmediyini dusunen Mustafa Kamali hirslendirdi Zibeyde Xanim Balkan Doyusunden sonra Ragip Beyden ayrildi ve artiq Osmanli torpagi olmaqdan cixan Salonikiyi terk ederek qizi Meqbula Atadan ile birlikde Istanbula koc edib Besiktas Akaretlerde bir eve yerlesdi 1 Mustafa Kamal Eli Fuad Cebesoya Ragip Bey haqqindaMene qarsi hami hemise cox hormetli davranmis boyuk adam muameleri etmisdir Nezaketli ve nezaketli bir insandir demisdir 2 1919 cu ilde Anadoluya cixdigindan beri gormediyi ve ustelik Osmanli Padsahi terefinden haqqinda olum emri verildiyini oyrendiyi ogulu Mustafa Kamal ile ancaq 14 iyun 1922da Adapazariinda tekrar gorusen Zibeyde Xanim onun yanina Ankaraa yerlesdi Ancaq bu seherin sert iqlim sertleri saglamligini menfi tesir edince mualice meqsediyle Izmira getdi 14 yanvar 1923 gunu 66 yasinda heyatini itirdi Izmirin Karsiyaka mahalinda 1940 ci ilde etdirilen abide mezarda yatmaqdadir Istinadlar Redakte Arxivlenmis suret 2008 05 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 05 06 Ali Fuad Cebesoy Sinif Arkadasim Ataturk Mekteb ve Genc Zabitlik Xatireleri Temel Nesrleri Istanbul 2000 s 25 Sexs haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Zibeyde xanim amp oldid 5853771, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.