Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yemişan kəpənəyi (lat. Aporia crataegi) — buğumayaqlılar tipinin kəpənəklər və ya pulcuqluqanadlılar dəstəsinin fəsiləsinə aid olan növ.
| Yemişan kəpənəyi | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: ???: Yemişan kəpənəyi | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Xarici quruluşu
Yemişan kəpənəyinin qanadları ağ, onun damarları isə qonur-qəhvəyi rənglidir. Yumurtaları qırmızı-sarı rəngli, saplaqlı, 1,5 mm uzunluqda olur. Tırtılın bədəni uzun tüklü olmaqla qaramtıldır. Bel hissəsində narıncı-qəhvəyi rəngli üç qara zolaq uzanır.
Həyat tərzi
2 və 3-cü yaş tırtılları sapla bir- birinə bağlanan, yarpaqlardan düzəldilmiş yuvalarda qışlayırlar. Belə yuvalar ağacın kiçik budaqlarından sapla asılmış olur. Hər yuvada 25-30 ədəd tırtıl qışlayır. Yazın əvvəllərində, qış yuvasından çıxan tırtıllar, ağacların tumurcuqlarının içərisini, sonra isə çiçək, qönçə və yarpaqları ilə qidalanırlar. Bəzi illərdə kütləvi çoxalma dövründə, olduqca ciddi ziyan vururlar (70-75%). Hətta bəzək ağacları tamam çılpaqlaşır. Dekorativ meyvə ağaclarının çiçəklənməsi qurtarana yaxın və meyvə başlanğıcı əmələ gəldiyi dövrdə tırtıllar ağacların gövdə və budaqları üzərində pup halına keçirlər. 10-12 gündən sonra puplardan kəpənəklər çıxır.
15-18 gün keçdikdən sonra kəpənəklər cütləşir və yumurta qoymağa başlayırlar. Dişilər yumurtalarını yarpağın üst tərəfinə, topa halında yerləşdirirlər və hər topada 25-30 yumurta olur. Hər dişi fərd 200-300-dək yumurta qoyur. 10-15 gündən sonra yumurtalardan tırtıllar çıxmağa başlayır. Yemişan kəpənəyi ildə bir nəsil verir.
Yayılması
Rusiya, Azərbaycan, Qafqaz, Moldova, Ukrayna, Yaponiya, Koreya, Şərqi Avropa.
Ədəbiyyat
- E.F.Səfərova. Abşeronda bəzək bitkilərinə zərərverən cücülər, onların biotənzimlənməsində entomofaqların rolu (Dissertasiya). Bakı, 2013
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yemisan kepeneyi lat Aporia crataegi bugumayaqlilar tipinin kepenekler ve ya pulcuqluqanadlilar destesinin fesilesine aid olan nov Yemisan kepeneyiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip Bugumayaqlilar Yemisan kepeneyiBeynelxalq elmi adiAporia crataegi L 1758Sekil axtarisiNCBI 129397EOL 171404 454234FW 292592Xarici qurulusuYemisan kepeneyinin qanadlari ag onun damarlari ise qonur qehveyi renglidir Yumurtalari qirmizi sari rengli saplaqli 1 5 mm uzunluqda olur Tirtilin bedeni uzun tuklu olmaqla qaramtildir Bel hissesinde narinci qehveyi rengli uc qara zolaq uzanir Heyat terzi2 ve 3 cu yas tirtillari sapla bir birine baglanan yarpaqlardan duzeldilmis yuvalarda qislayirlar Bele yuvalar agacin kicik budaqlarindan sapla asilmis olur Her yuvada 25 30 eded tirtil qislayir Yazin evvellerinde qis yuvasindan cixan tirtillar agaclarin tumurcuqlarinin icerisini sonra ise cicek qonce ve yarpaqlari ile qidalanirlar Bezi illerde kutlevi coxalma dovrunde olduqca ciddi ziyan vururlar 70 75 Hetta bezek agaclari tamam cilpaqlasir Dekorativ meyve agaclarinin ciceklenmesi qurtarana yaxin ve meyve baslangici emele geldiyi dovrde tirtillar agaclarin govde ve budaqlari uzerinde pup halina kecirler 10 12 gunden sonra puplardan kepenekler cixir 15 18 gun kecdikden sonra kepenekler cutlesir ve yumurta qoymaga baslayirlar Disiler yumurtalarini yarpagin ust terefine topa halinda yerlesdirirler ve her topada 25 30 yumurta olur Her disi ferd 200 300 dek yumurta qoyur 10 15 gunden sonra yumurtalardan tirtillar cixmaga baslayir Yemisan kepeneyi ilde bir nesil verir YayilmasiRusiya Azerbaycan Qafqaz Moldova Ukrayna Yaponiya Koreya Serqi Avropa EdebiyyatE F Seferova Abseronda bezek bitkilerine zererveren cuculer onlarin biotenzimlenmesinde entomofaqlarin rolu Dissertasiya Baki 2013