Yarımsəhra landşaft kompleksi- Yarımsəhralar Abşeron yarımadasının böyük bir hissəsinin (90%) əhatə edir. Bu da iqlimin quraq olması, relyefin alçaq olması və süxurların litoloji tərkibi ilə əlaqədardır.
Relyefi
Onun arealıXəzər dənizi ilə 500-600 m. Mütləq hündürlüklər arasındaki ərazini əhatə edir. Yarımadanınqərb və mərkəz hissələrinin relyefi sinklinal dərə və çökəkliklərlə ayrılmış qabarıq antiklinal silsilələr, tirələr və yüksəkliklərlə xarakterizə olunur. Bu ərazilərdə Neogen və Dördüncü dövrün karbonatlı – terrigen çöküntüləri yayılmışdır. Burada həm də palçıq vulkanları çox inkişaf etmişdir. Yarımadanın şərq hissəsi əsasən düzənlik olub, orta-yuxarı-Dördüncü dövr və müasir çöküntülərlə örtülmüşdür. Nisbətən hündür relyef yarımadanın şimal-qərb hissəsində rast gəlinir (Qoyundağ – 333 m, Qaraheybət – 272 m), şərqə doğru isə relyef alçalır (Məqribi R.A., 1997). Yarımsəhra iqliminin məhsulu olan şoranlıqlar və duzlu göllər (Mirzaladi, Böyük Şor, Saray, Pirşağagöl və s.) yarımadanın landşaftları üçün xarakterik olub geniş yayılmışdır. Dənizin rütübətləndirici təsirinin aydın hiss olunduğu yarımadanın şərq hissəsində şoranlıqlara nadir halda rast gəlmək olur.
İqlimi
Yarımsəhra landşaftları yayılan ərazilər il ərzində 130-133 kkal/sm2 günəş istiliyi alır. Yay aylarında günəşli saatların miqdarı 990-1000 saata çatır. radiasiya balansının illik miqdarı 50-52 kkal/sm2 arasında tərəddüd edir. İyul –avqust aylarında orta temperatur 25-260C-yə, yanvarda +30C-yə qalxır. Maksimal temperatur yayda müşahidə edilir (+41-420C). Şimal və şimal-qərb küləkləri 25-30%, cənub küləkləri isə 15-20% təşkil edir. Yağıntının orta miqdarı 110-200 mm-ə çatır ki, onun da 8-10 mm-i yay aylarına düşür (İslamov, 19
Torpaq örtüyü
Alçaq dağlıq ərazilərdə boz və boz-qonur torpaqlar inkişaf etmişdir. Onların üzərində qarağan, ətli şoran, gəngiz qarışıq olan yovşanlı-efemerli assosiasiyalar yayılmışdır. Dağarası və sahilyanı düzənliklərin, həmçinin çökəkliklərin boz torpaqlarında qaraqan, dəvətikanı inkişaf etmişdir. Qumlu və şoran torpaqlarında bitki örtüyü ya yoxdur, ya da çox azdır.
İstinadlar
E.K.Əlizadə Q.İ.Rüstəmov E.C.Kərimova. Abşeron yarımadasının müasir landşaftlarının ekogeokimyəvi xüsusiyyətləri.Monoqrafiya.Bakı."Avropa".2015.245 səh.
yarımsəhra, landşaft, kompleksi, yarımsəhralar, abşeron, yarımadasının, böyük, hissəsinin, əhatə, edir, iqlimin, quraq, olması, relyefin, alçaq, olması, süxurların, litoloji, tərkibi, ilə, əlaqədardır, mündəricat, relyefi, iqlimi, torpaq, örtüyü, istinadlar, x. Yarimsehra landsaft kompleksi Yarimsehralar Abseron yarimadasinin boyuk bir hissesinin 90 ehate edir Bu da iqlimin quraq olmasi relyefin alcaq olmasi ve suxurlarin litoloji terkibi ile elaqedardir Mundericat 1 Relyefi 2 Iqlimi 3 Torpaq ortuyu 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerRelyefi RedakteOnun areali Xezer denizi ile 500 600 m Mutleq hundurlukler arasindaki erazini ehate edir Yarimadanin qerb ve merkez hisselerinin relyefi sinklinal dere ve cokekliklerle ayrilmis qabariq antiklinal silsileler tireler ve yuksekliklerle xarakterize olunur Bu erazilerde Neogen ve Dorduncu dovrun karbonatli terrigen cokuntuleri yayilmisdir Burada hem de palciq vulkanlari cox inkisaf etmisdir Yarimadanin serq hissesi esasen duzenlik olub orta yuxari Dorduncu dovr ve muasir cokuntulerle ortulmusdur Nisbeten hundur relyef yarimadanin simal qerb hissesinde rast gelinir Qoyundag 333 m Qaraheybet 272 m serqe dogru ise relyef alcalir Meqribi R A 1997 Yarimsehra iqliminin mehsulu olan soranliqlar ve duzlu goller Mirzaladi Boyuk Sor Saray Pirsagagol ve s yarimadanin landsaftlari ucun xarakterik olub genis yayilmisdir Denizin rutubetlendirici tesirinin aydin hiss olundugu yarimadanin serq hissesinde soranliqlara nadir halda rast gelmek olur Iqlimi RedakteYarimsehra landsaftlari yayilan eraziler il erzinde 130 133 kkal sm2 gunes istiliyi alir Yay aylarinda gunesli saatlarin miqdari 990 1000 saata catir radiasiya balansinin illik miqdari 50 52 kkal sm2 arasinda tereddud edir Iyul avqust aylarinda orta temperatur 25 260C ye yanvarda 30C ye qalxir Maksimal temperatur yayda musahide edilir 41 420C Simal ve simal qerb kulekleri 25 30 cenub kulekleri ise 15 20 teskil edir Yagintinin orta miqdari 110 200 mm e catir ki onun da 8 10 mm i yay aylarina dusur Islamov 19Torpaq ortuyu RedakteAlcaq dagliq erazilerde boz ve boz qonur torpaqlar inkisaf etmisdir Onlarin uzerinde qaragan etli soran gengiz qarisiq olan yovsanli efemerli assosiasiyalar yayilmisdir Dagarasi ve sahilyani duzenliklerin hemcinin cokekliklerin boz torpaqlarinda qaraqan devetikani inkisaf etmisdir Qumlu ve soran torpaqlarinda bitki ortuyu ya yoxdur ya da cox azdir 1 Istinadlar Redakte E K Elizade Q I Rustemov E C Kerimova Abseron yarimadasinin muasir landsaftlarinin ekogeokimyevi xususiyyetleri Monoqrafiya Baki Avropa 2015 245 seh Xarici kecidler Redaktehttp kayzen az blog Azerbaycan cografiyasi 1639 landsaft html http gsaz az articles view 94 Menbe https az wikipedia org w index php title Yarimsehra landsaft kompleksi amp oldid 4431687, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
