Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqaləni lazımdır. |
Beynəlxalq likvidlik probleminin həlli və milli valyutaların beynəlxalq ehtiyat pul vahidi ilə əvəz olunması məqsədilə Beynəlxalq Valyuta Fondu 1970-ci ildə yeni növ beynəlxalq pul vahidini — ehtiyat və ödəniş vasitəsini – SDR (Special Drawing Rights - xüsusi iqtibas hüququnu, başqa sözlə, xüsusi borcalma hüququnu) yaratdı. Bu yeni aktiv valyutadan tarazsızlıqların aradan qaldırılmasında qızıl və dollarla yanaşı istifadə edilirdi. Regional valyuta olan SDR Beynəlxalq Valyuta Fonduna (BVF-ə) üzv olan ölkələrin tədiyyə balanslarının saldosunu tənzimləmək, rəsmi ehtiyatları tamamlamaq və BVF ilə hesablaşmalar aparmaq üçün milli valyutaların dəyərinin ölçülməsi məqsədilə yaradılmışdır. 1971-ci ildə SDR hesab pul vahidinin qəti müəyyən edilmiş qızıl məzmunu dollarda olduğu kimi 0,888671 qram müəyyən edildi, lakin dolların iki dəfə (1971 və 1973-cü illərdə) aparılan devalvasiyasından və 1 iyul 1974-cü ildən üzən valyuta kurslarının tətbiqindən sonra SDR pul vahidinin dəyəri "valyuta səbəti", yəni aparıcı kapitalist ölkələrinin 16 valyutasının, 1981-ci ilin 1 yanvarından isə 5 valyutasının (ABŞ dolları, AFR-nin markası, fransız frankı, yapon yeni və ) orta çəki məzənnəsi əsasında müəyyən edilirdi. SDR səbəti növbəti dəfə baxıldıqda 1 yanvar 1986-cı ildən həmin səbətdə yapon pul vahidinin — yenin xüsusi çəkisi artırıldı. 1991–1996-cı illərdə yenidən baxıldıqda səbətdə valyutaların xüsusi çəkiləri əsasən saxlanıldı. -nun tətbiqi ilə əlaqədar "standart səbət" yenə də 2001-ci ildə dəyişdirildi. BVF-nin yeni Nizamnaməsinə uyğun olaraq SDR vahidinin dəyəri standart səbətin, yəni müəyyən nisbətdə götürülən aparıcı dünya valyutalarının (ABŞ dolları, avro, yapon yeni və ) əsasında müəyyən edilir. Hər bir valyutanın nisbi tutumu ölkənin dünya mal xidmətləri ixracatında xüsusi çəkisi və digər ölkələr tərəfindən ehtiyat vəsaitləri keyfiyyətində valyutadan istifadə etmələri kimi göstəricilərdən irəli gələrək müəyyənləşdirilir. Həmin göstərilən göstəricilərin əsasında valyutaların siyahısı, həmçinin onların standart səbətdə xüsusi çəkisi hər beş ildən bir yenidən baxılır.
| Period |  ABŞ US$ |  AlmaniyaDEM |  Fransa |  Yaponiya |  Birləşmiş Krallıq |
|---|---|---|---|---|---|
| 1981–1985 | 0.540 (42%) | 0.460 (19%) | 0.740 (13%) | 34.0 (13%) | 0.0710 (13%) |
| 1986–1990 | 0.452 (42%) | 0.527 (19%) | 1.020 (12%) | 33.4 (15%) | 0.0893 (12%) |
| 1991–1995 | 0.572 (40%) | 0.453 (21%) | 0.800 (11%) | 31.8 (17%) | 0.0812 (11%) |
| 1996–1998 | 0.582 (39%) | 0.446 (21%) | 0.813 (11%) | 27.2 (18%) | 0.1050 (11%) |
| Period | ABŞ US$ |  Avropa İttifaqı EUR | Yaponiya | Birləşmiş Krallıq | |
| 1999–2000 | 0.5820 (39%) | 0.2280 (21%) | 0.1239 (11%) | 27.2 (18%) | 0.1050 (11%) |
| = 0.3519 (32%) | |||||
| 2001–2005 | 0.5770 (44%) | 0.4260 (31%) | 21.0 (14%) | 0.0984 (11%) | |
| 2006–2010 | 0.6320 (44%) | 0.4100 (34%) | 18.4 (11%) | 0.0903 (11%) | |
| 2011–2015 | 0.6600 (41.9%) | 0.4230 (37.4%) | 12.1000 (9.4%) | 0.1110 (11.3%) | |
İstinadlar
- relative compositions expressed in per cent are rounded.
- Antweiler, Werner. "Special Drawing Rights: The SDR Fact Sheet". University of British Columbia, Sauder School of Business. 2011. April 14, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: June 19, 2011.
- "IMF Incorporates the euro into the SDR Valuation and Interest Rate Baskets" (Press-reliz). International Monetary Fund. December 31, 1998. October 17, 2012 tarixində . İstifadə tarixi: November 14, 2009.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Beynelxalq likvidlik probleminin helli ve milli valyutalarin beynelxalq ehtiyat pul vahidi ile evez olunmasi meqsedile Beynelxalq Valyuta Fondu 1970 ci ilde yeni nov beynelxalq pul vahidini ehtiyat ve odenis vasitesini SDR Special Drawing Rights xususi iqtibas huququnu basqa sozle xususi borcalma huququnu yaratdi Bu yeni aktiv valyutadan tarazsizliqlarin aradan qaldirilmasinda qizil ve dollarla yanasi istifade edilirdi Regional valyuta olan SDR Beynelxalq Valyuta Fonduna BVF e uzv olan olkelerin tediyye balanslarinin saldosunu tenzimlemek resmi ehtiyatlari tamamlamaq ve BVF ile hesablasmalar aparmaq ucun milli valyutalarin deyerinin olculmesi meqsedile yaradilmisdir 1971 ci ilde SDR hesab pul vahidinin qeti mueyyen edilmis qizil mezmunu dollarda oldugu kimi 0 888671 qram mueyyen edildi lakin dollarin iki defe 1971 ve 1973 cu illerde aparilan devalvasiyasindan ve 1 iyul 1974 cu ilden uzen valyuta kurslarinin tetbiqinden sonra SDR pul vahidinin deyeri valyuta sebeti yeni aparici kapitalist olkelerinin 16 valyutasinin 1981 ci ilin 1 yanvarindan ise 5 valyutasinin ABS dollari AFR nin markasi fransiz franki yapon yeni ve orta ceki mezennesi esasinda mueyyen edilirdi SDR sebeti novbeti defe baxildiqda 1 yanvar 1986 ci ilden hemin sebetde yapon pul vahidinin yenin xususi cekisi artirildi 1991 1996 ci illerde yeniden baxildiqda sebetde valyutalarin xususi cekileri esasen saxlanildi nun tetbiqi ile elaqedar standart sebet yene de 2001 ci ilde deyisdirildi BVF nin yeni Nizamnamesine uygun olaraq SDR vahidinin deyeri standart sebetin yeni mueyyen nisbetde goturulen aparici dunya valyutalarinin ABS dollari avro yapon yeni ve esasinda mueyyen edilir Her bir valyutanin nisbi tutumu olkenin dunya mal xidmetleri ixracatinda xususi cekisi ve diger olkeler terefinden ehtiyat vesaitleri keyfiyyetinde valyutadan istifade etmeleri kimi gostericilerden ireli gelerek mueyyenlesdirilir Hemin gosterilen gostericilerin esasinda valyutalarin siyahisi hemcinin onlarin standart sebetde xususi cekisi her bes ilden bir yeniden baxilir Value of 1 SDR XDR 1 Period ABS US AlmaniyaDEM Fransa Yaponiya Birlesmis Kralliq 1981 1985 0 540 42 0 460 19 0 740 13 34 0 13 0 0710 13 1986 1990 0 452 42 0 527 19 1 020 12 33 4 15 0 0893 12 1991 1995 0 572 40 0 453 21 0 800 11 31 8 17 0 0812 11 1996 1998 0 582 39 0 446 21 0 813 11 27 2 18 0 1050 11 Period ABS US Avropa Ittifaqi EUR Yaponiya Birlesmis Kralliq 1999 2000 0 5820 39 0 2280 21 0 1239 11 27 2 18 0 1050 11 0 3519 32 2001 2005 0 5770 44 0 4260 31 21 0 14 0 0984 11 2006 2010 0 6320 44 0 4100 34 18 4 11 0 0903 11 2011 2015 0 6600 41 9 0 4230 37 4 12 1000 9 4 0 1110 11 3 Istinadlarrelative compositions expressed in per cent are rounded Antweiler Werner Special Drawing Rights The SDR Fact Sheet University of British Columbia Sauder School of Business 2011 April 14 2016 tarixinde Istifade tarixi June 19 2011 IMF Incorporates the euro into the SDR Valuation and Interest Rate Baskets Press reliz International Monetary Fund December 31 1998 October 17 2012 tarixinde Istifade tarixi November 14 2009