Xanlıq Şükür 1872-ci ildə Şuşa şəhərində dünyaya göz açıb. Çox gənc ikən valideynlərini itirir, babasının himayəsində böyüyür. Güzəranın ağırlığından ibtidai təhsillə kifayətlənməli olur. Yaxşı deyiblər ki, tale bir tərəfdən bağlayanda, digər tərəfdən açır. Şükür erkən çağlardan oxumağa həvəs göstərir. Onun bu məharəti çox keçmir diqqətləri cəlb etməyə başlayır. Onun gənclik illəri Şuşada şeirin, xanəndəlik sənətinin çox çiçəklənən bir dövrünə təsadüf edirdi. Mənbələrdə göstərilir ki, həmin vaxtlar böyük şairə Xurşudbanu Natəvan başçılıq etdiyi “Məclisi-üns” ədəbi məclisinin üzvlərini tez-tez öz bağına dəvət edər, şairlər yeni yazdıqları şeirlərini oxuyar, musiqiçi və xanəndələrin ifası məclisə rəng qatarmış. Hacı Hüsü, Məşədi İsi, Sadıqcan və başqa məşhur musiqiçilər də məclisdə iştirak edərmiş. Təbii ki, bu zəngin mənəvi mühit şəhər ictimaiyyəti arasında maraq doğurur və xüsusilə də gənclərə öz yaradıcı təsirini göstərirdi. Xan qızı şəhərdə qarşılaşdığı hər bir istedadlı gənci bu məclisə dəvət edir və qayğı göstərirdi. Həmin gənclərin arasında Xanlıq Şükür də vardı.
Araşdırmalarda qeyd olunur ki, bir gün Natəvan bağda gəzərkən Qala hasarının üstündə əyləşən bir gənc diqqətini çəkir. O, həzin və məlahətli bir səslə astadan oxuyur. Xan qızı bu səsdən təsirlənir. Xidmətçilərə tapşırır ki, gənci tapıb onun yanına gətirsinlər. Beləliklə, Şükürü gətirirlər. Natəvan ondan bir daha oxumasını istəyir. Şükürün oxumasını çox bəyənir. Sonra onun hansı ailədən olması ilə maraqlanır. Öyrənir ki, o, kasıb bir ailənin uşağıdır. Ona yardım etmək və oxutmaq qərarına gəlir və deyir: “Oğlum, sən istedadlı bir gəncsən. Həzin və məlahətli səsin var. Əgər istəsən özünü, həm də ailənizi xoşbəxt edərsən. Məsləhət edirəm ki, yanımda qalasan. Uşaqlarımla bir yerdə tərbiyə alasan, oxuyasan. Gələcəkdə savadlı xanəndə olarsan. Nəinki Şuşada, bütün Qarabağda tanınarsan”.
Xan qızının məsləhətinə qulaq asan Şükür onun himayəsində qalır. Şükür xan sarayında təhsil aldığına Şuşa camaatı onu “Xanlıq Şükür” deyə çağırır... Daha sonra Natəvanın məsləhəti ilə Hacı Hüsü Şükürü himayəyə götürür. Bir müəllim kimi onunla yaxından məşğul olur. Xanəndə kimi yetişməsində əlindən gələni əsirgəmir. Şükür ədəbi məclislərdə, şeir və musiqi gecələrində yaxından iştirak edir. Şairlərin oxuduğu şeirləri dinləyir, xanəndələrin vurduğu xal və guşələri maraqla öyrənir.
Görkəmli musiqişünas Firudin Şuşinski araşdırmasında yazır ki, Natəvan tez-tez Şükürün səsinə qulaq asar, oxuduğu muğamları və təsnifləri bəyənərmiş. Xüsusilə də kədərli və hüznlü çağlarında Şükürü dinləyərmiş. Onun həzin və yanıqlı səsi şairənin qəlbinə bir rahatlıq, sakitlik gətirərmiş...
Natəvan 1897-ci ildə vəfat edir. Bu itkidən Xanlıq Şükür bərk sarsılır. Elə hesab edir ki, o, bir daha Şuşada yaşaya bilməz... Bu səbəbdən də Şuşadan köçür. Uzun müddət İrəvanda yaşayır. Ədəbi məclislərdə və el şənliklərində yaxından iştirak edir. Sonra yenidən Şuşaya qayıdır. Əvvəlcə “İmarət” qəbiristanlığına gedərək Xan qızının məzarını ziyarət edir. Onun məzarı başında “Segah” üstə mərsiyə oxuyur. Yaxınlıqda olan insanlar bu ecazkar səsin qəmli avazına “İmarət”ə tərəf gəlirlər. Şükür bir də onda başını yuxarı qaldırır ki, ətrafına xeyli insan toplaşıb...
O, ömrünün sonunadək Xan qızını unutmur. Məclislərdə onun qəzəllərini özünəməxsus bir avazla oxuyur. Tədqiqatlarda Xanlıq Şükürün xanəndəliklə yanaşı, aktyor məharətinin olduğu da qeyd edilir. Belə ki, o, Üzeyir Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” operasında İbn Səlam rolunu oynayıb. F.Şuşinski yazır ki, Şükürün İbn Səlamı Hüseynqulu Sarabskinin çox xoşuna gəlib. 1913-cü ilin avqust ayında Şuşada yaradıcılıq gecəsi keçirilərkən Sarabski Məcnunu, Şükür isə İbn Səlamı böyük məharətlə canlandırıblar.
Sənətşünas Cəlil bəy Bağdadbəyov xatirələr kitabında bu unudulmaz muğam ifaçısının yaradıcılığı ilə bağlı yazır: “Xanlıq Şükürün gözəl səsi var idi. O, “Şur” muğamını məharətlə oxuyardı. Şükür həmişə xalqın içərisində olduğundan bütün əhali onu çox sevərdi”.
Xanlıq Şükür klassik xanəndələr kimi rəsmi tədbirlərdə və el şənliklərində yaxından iştirak edib. Genişqəlbli, xoşxasiyyətli insan olaraq yaddaşlarda yaşayan xanəndə uzun ömür yaşamayıb. 1927-ci ildə, 55 yaşında bu dünyadan köçüb, Şuşada dəfn olunub.
İstinadlar
"Qala hasarından gələn avaz". medeniyyet.az. medeniyyet.az. İstifadə tarixi: 19 iyun 2018.
Avqust 12, 2021
xanlıq, şükür, 1872, şuşa, şuşa, qəzası, rusiya, imperiyası, 1927, şuşa, azərbaycan, ssri, azərbaycan, xanəndəsi, doğum, tarixi, 1872doğum, yeri, şuşa, şuşa, qəzası, rusiya, imperiyasıvəfat, tarixi, 1927vəfat, yeri, şuşa, azərbaycan, ssridəfn, yeri, şuşaixtisa. Xanliq Sukur d 1872 Susa Susa qezasi Rusiya Imperiyasi o 1927 Susa Azerbaycan SSR SSRI Azerbaycan xanendesi 1 Xanliq SukurDogum tarixi 1872Dogum yeri Susa Susa qezasi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 1927Vefat yeri Susa Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri SusaIxtisasi XanendeFealiyyeti mugenniHeyati RedakteXanliq Sukur 1872 ci ilde Susa seherinde dunyaya goz acib Cox genc iken valideynlerini itirir babasinin himayesinde boyuyur Guzeranin agirligindan ibtidai tehsille kifayetlenmeli olur Yaxsi deyibler ki tale bir terefden baglayanda diger terefden acir Sukur erken caglardan oxumaga heves gosterir Onun bu mehareti cox kecmir diqqetleri celb etmeye baslayir Onun genclik illeri Susada seirin xanendelik senetinin cox ciceklenen bir dovrune tesaduf edirdi Menbelerde gosterilir ki hemin vaxtlar boyuk saire Xursudbanu Natevan basciliq etdiyi Meclisi uns edebi meclisinin uzvlerini tez tez oz bagina devet eder sairler yeni yazdiqlari seirlerini oxuyar musiqici ve xanendelerin ifasi meclise reng qatarmis Haci Husu Mesedi Isi Sadiqcan ve basqa meshur musiqiciler de meclisde istirak edermis Tebii ki bu zengin menevi muhit seher ictimaiyyeti arasinda maraq dogurur ve xususile de genclere oz yaradici tesirini gosterirdi Xan qizi seherde qarsilasdigi her bir istedadli genci bu meclise devet edir ve qaygi gosterirdi Hemin genclerin arasinda Xanliq Sukur de vardi Arasdirmalarda qeyd olunur ki bir gun Natevan bagda gezerken Qala hasarinin ustunde eylesen bir genc diqqetini cekir O hezin ve melahetli bir sesle astadan oxuyur Xan qizi bu sesden tesirlenir Xidmetcilere tapsirir ki genci tapib onun yanina getirsinler Belelikle Sukuru getirirler Natevan ondan bir daha oxumasini isteyir Sukurun oxumasini cox beyenir Sonra onun hansi aileden olmasi ile maraqlanir Oyrenir ki o kasib bir ailenin usagidir Ona yardim etmek ve oxutmaq qerarina gelir ve deyir Oglum sen istedadli bir gencsen Hezin ve melahetli sesin var Eger istesen ozunu hem de ailenizi xosbext edersen Meslehet edirem ki yanimda qalasan Usaqlarimla bir yerde terbiye alasan oxuyasan Gelecekde savadli xanende olarsan Neinki Susada butun Qarabagda taninarsan Xan qizinin meslehetine qulaq asan Sukur onun himayesinde qalir Sukur xan sarayinda tehsil aldigina Susa camaati onu Xanliq Sukur deye cagirir Daha sonra Natevanin mesleheti ile Haci Husu Sukuru himayeye goturur Bir muellim kimi onunla yaxindan mesgul olur Xanende kimi yetismesinde elinden geleni esirgemir Sukur edebi meclislerde seir ve musiqi gecelerinde yaxindan istirak edir Sairlerin oxudugu seirleri dinleyir xanendelerin vurdugu xal ve guseleri maraqla oyrenir Gorkemli musiqisunas Firudin Susinski arasdirmasinda yazir ki Natevan tez tez Sukurun sesine qulaq asar oxudugu mugamlari ve tesnifleri beyenermis Xususile de kederli ve huznlu caglarinda Sukuru dinleyermis Onun hezin ve yaniqli sesi sairenin qelbine bir rahatliq sakitlik getirermis Natevan 1897 ci ilde vefat edir Bu itkiden Xanliq Sukur berk sarsilir Ele hesab edir ki o bir daha Susada yasaya bilmez Bu sebebden de Susadan kocur Uzun muddet Irevanda yasayir Edebi meclislerde ve el senliklerinde yaxindan istirak edir Sonra yeniden Susaya qayidir Evvelce Imaret qebiristanligina gederek Xan qizinin mezarini ziyaret edir Onun mezari basinda Segah uste mersiye oxuyur Yaxinliqda olan insanlar bu ecazkar sesin qemli avazina Imaret e teref gelirler Sukur bir de onda basini yuxari qaldirir ki etrafina xeyli insan toplasib O omrunun sonunadek Xan qizini unutmur Meclislerde onun qezellerini ozunemexsus bir avazla oxuyur Tedqiqatlarda Xanliq Sukurun xanendelikle yanasi aktyor meharetinin oldugu da qeyd edilir Bele ki o Uzeyir Hacibeylinin Leyli ve Mecnun operasinda Ibn Selam rolunu oynayib F Susinski yazir ki Sukurun Ibn Selami Huseynqulu Sarabskinin cox xosuna gelib 1913 cu ilin avqust ayinda Susada yaradiciliq gecesi kecirilerken Sarabski Mecnunu Sukur ise Ibn Selami boyuk meharetle canlandiriblar Senetsunas Celil bey Bagdadbeyov xatireler kitabinda bu unudulmaz mugam ifacisinin yaradiciligi ile bagli yazir Xanliq Sukurun gozel sesi var idi O Sur mugamini meharetle oxuyardi Sukur hemise xalqin icerisinde oldugundan butun ehali onu cox severdi Xanliq Sukur klassik xanendeler kimi resmi tedbirlerde ve el senliklerinde yaxindan istirak edib Genisqelbli xosxasiyyetli insan olaraq yaddaslarda yasayan xanende uzun omur yasamayib 1927 ci ilde 55 yasinda bu dunyadan kocub Susada defn olunub Istinadlar Redakte Qala hasarindan gelen avaz medeniyyet az medeniyyet az Istifade tarixi 19 iyun 2018 Menbe https az wikipedia org w index php title Xanliq Sukur amp oldid 5528270, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
