Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Xalsedon SiO2 — triqonal sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: hər yerdə rast gələn.
| Xalsedon | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Kateqoriya | Mineral |
| Xüsusiyyətləri | |
| ağ | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xalsedon kvarsın incəlifli gizlikristallik növ müxtəlifliyidir.
Növ müxtəliflikləri
Xalsedonun bir sıra rəng müxtəliflikləri məlumdur.
Xassələri
Rəng – adətən boz, mavi-boz, bozumtul-ağ, ağ, sarımtıl; mineralın rəng müxtəliflikləri: serdolik (karneol) – narıncı-qırmızıdan qonuru-qırmızıyadək, sarder –yarımşəffaf, qonur, qırmızımtıl-qonur, sapfirin–mavi çalarlı göy, matorolit–şəffaf zümrüdü-yaşıl, xrizopraz – alma kimi yaşıl, prazem – yarımşəffaf soğanı-yaşıl, plazma – tünd-soğanı-yaşıl, əqiq–zolaqlı boyanmış xalsedonlardır; oniks – paralel zolaqlı əqiq, heliotrop (yaxud qanlı daş) – al-qırmızı ləkəli plazmadır və s.; Mineralın cizgisinin rəngi – rəngsiz, ağ; Parıltı – ipəyi, donuq, mum; Şəffaflıq – adətən yarımşəffaf, nazik kəsikləri – şəffaf; Sıxlıq – 2,59-2,61; Sərtlik – 6,5-7; Kövrəkdir; Ayrılma – yoxdur; Sınıqlar – qabıqvari; Morfologiya – mineral aqreqatları: naziklifli böyrək- və salxımvari, axın əmələgəlmələri, damarcıqlar, qabıqlar, sferolitlər, stalaktitlər, jeodalar, jelvaklar, müxtəlif minerallar və üzvi qalıqlar (heyvan və bitki) üzrə psevdomorfozalar; Arizona ştatındakı (ABŞ) Daşlaşmış meşə dünyada məşhurdur.
Mənşəyi və yayılması
Ən çox effuziv süxurlarda yayılaraq, onlardakı badamcıq boşluqlarını və çatları doldurur. Hidrotermal mənşəli xalsedon, adətən, nisbətən aşağıtemperaturlu şəraitlərdə əmələ gəlir. Ekzogen xalsedona filiz yataqlarının oksidləşmə zonalarında və aşınma qabığında rast gəlinir. Çökmə əmələgəlmələrdə qeyd edilmişdir, çaxmaq daşı şəklində, xususilə, əhəngdaşlarında geniş yayılmışdır. Az miqdarda isti bulaqların çöküntülərində qeyd edilir. Kimyəvi baxımdan dayanıqlı mineral olub, səpintilərdə tez-tez rast gəlir. Mineralın tapıldığı yerlər: çoxsaylıdır. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: kvars, seolitlər, karbonatlar və b. Azərbaycanda xalsedon Dağlıq Qarabağın, Göy-Göl, Qazax, Qubadlı, Cəbrayıl, Şəmkir, Laçın, Kəlbəcər rayonlarının və b. bir çox yerlərində geniş yayılmışdır.
Tətbiqi
Dəqiq cihazqayırma sahəsində, əqiq həvəngdəstə hazırlanmasında, gözəl, parlaq boyanmış növ müxtəliflikləri isə zərgərlikdə istifadə edilir.
İstinadlar
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- THE MINERAL CHALCEDONY
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xalsedon SiO2 triqonal sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi her yerde rast gelen XalsedonUmumi melumatlarKateqoriya MineralXususiyyetleriag Vikianbarda elaqeli mediafayllar Xalsedon kvarsin incelifli gizlikristallik nov muxtelifliyidir Nov muxteliflikleriXalsedonun bir sira reng muxteliflikleri melumdur XasseleriReng adeten boz mavi boz bozumtul ag ag sarimtil mineralin reng muxteliflikleri serdolik karneol narinci qirmizidan qonuru qirmiziyadek sarder yarimseffaf qonur qirmizimtil qonur sapfirin mavi calarli goy matorolit seffaf zumrudu yasil xrizopraz alma kimi yasil prazem yarimseffaf sogani yasil plazma tund sogani yasil eqiq zolaqli boyanmis xalsedonlardir oniks paralel zolaqli eqiq heliotrop yaxud qanli das al qirmizi lekeli plazmadir ve s Mineralin cizgisinin rengi rengsiz ag Parilti ipeyi donuq mum Seffafliq adeten yarimseffaf nazik kesikleri seffaf Sixliq 2 59 2 61 Sertlik 6 5 7 Kovrekdir Ayrilma yoxdur Siniqlar qabiqvari Morfologiya mineral aqreqatlari naziklifli boyrek ve salximvari axin emelegelmeleri damarciqlar qabiqlar sferolitler stalaktitler jeodalar jelvaklar muxtelif minerallar ve uzvi qaliqlar heyvan ve bitki uzre psevdomorfozalar Arizona statindaki ABS Daslasmis mese dunyada meshurdur Menseyi ve yayilmasiEn cox effuziv suxurlarda yayilaraq onlardaki badamciq bosluqlarini ve catlari doldurur Hidrotermal menseli xalsedon adeten nisbeten asagitemperaturlu seraitlerde emele gelir Ekzogen xalsedona filiz yataqlarinin oksidlesme zonalarinda ve asinma qabiginda rast gelinir Cokme emelegelmelerde qeyd edilmisdir caxmaq dasi seklinde xususile ehengdaslarinda genis yayilmisdir Az miqdarda isti bulaqlarin cokuntulerinde qeyd edilir Kimyevi baximdan dayaniqli mineral olub sepintilerde tez tez rast gelir Mineralin tapildigi yerler coxsaylidir Birlikde rast geldiyi minerallar kvars seolitler karbonatlar ve b Azerbaycanda xalsedon Dagliq Qarabagin Goy Gol Qazax Qubadli Cebrayil Semkir Lacin Kelbecer rayonlarinin ve b bir cox yerlerinde genis yayilmisdir TetbiqiDeqiq cihazqayirma sahesinde eqiq hevengdeste hazirlanmasinda gozel parlaq boyanmis nov muxteliflikleri ise zergerlikde istifade edilir IstinadlarMenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerTHE MINERAL CHALCEDONY