fbpx
Wikipedia

Xaçınçay

Xaçınçay - Kürün sağ qoludur. Ağdərə, Ağdam, Bərdə rayonlarından axır.

Xaçınçay
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Rayonlar
Mənbəyi Hacıyurd, Uyuxlu,
Çiçəkli, Alaqaya
 • Yüksəkliyi 1800 m
Mənsəbi Kür
 • Yüksəkliyi 190 m
Uzunluğu 119 km
Su sərfi 3,2 m³/san
Su sistemi Kür/Xəzər dənizi
Su hövzəsi Xəzər dənizi
Hövzəsinin sahəsi 657 km²
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ümumi məlumat

 
Xaçın çayı

Uzunluğu 119 km, hövzəsinin sahəsi 657 km²-dir. Çay Qarabağ silsiləsinin Hacıyurd (2397 m), Uyuxlu (2316 m), Çiçəkli (2343 m) və Alaqaya (2583 m) dağlarından başlayan bulaqların birləşməsindən əmələ gəlir. Suyunu qar (26%), yağış (38%) və yeraltı (36%) sulardan alır. Yazda yağış suları çayda daşqınlar əmələ gətirir. Daşqın dövründə illik axımının 40-50%-i keçir. Orta illik su sərfi 3,20 kub m/san-dir. Bunun da 65-70%-i yaz və yay, 15-20%-i isə payız və qış fəsillərində keçir. İntensiv suvarma dövründə (iyul-avqust aylarında) illik axımının 15-17%-i keçir.

Çayın asılı gətirmələr sərfi 0,19 kq/san, orta lillənməsi isə 60 q/kub m-dir. Suyu orta minerallaşmaya (300-500 mq/l) malik olmaqla hidrokarbonatlı-kal-siumludur.

Xaçınçayın üzərində su anbarı (su tutumu 23 mln kub m) yaradılmışdır.

Toponimi

Kəlbəcər, Ağdam və Bərdə r-nları ərazisində çay. Kür çayının sağ qoludur. Mənbəyini Qarabağ silsiləsindən (Uyuxlu dağından c.-da, 2100 m. yüksəklikdən) alır. Mühüm qolu Kolatağdır. Məcrasında Xaçınçay su anbarı yaradılmışdır (1964). Hidronim Qafqaz Albaniyasının Xaçın əyalətinin adından yaranmışdır. Bu əyalətin adı ilk dəfə mənbələrdə VII-X əsrlərin hadisələri ilə bağlı çəkilir. XII əsrdə Arsaxda (Yuxarı Qarabağ) Xaçın hökmdarlığı yaranmış, tarixi Xaçın qalası bu hökmdarlığın ərazisində olmuşdur. XIII əsrdə monqollar həmin qalanı dağıtmış və Xaçın hökmdarlığına son qoymuşdular.

Həmçinin bax

Mənbə

  • Göyçay

İstinadlar

  1. Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. iki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007

xaçınçay, kürün, sağ, qoludur, ağdərə, ağdam, bərdə, rayonlarından, axır, ölkə, azərbaycan, azərbaycanrayonlar, ağdərə, rayonuağdam, rayonubərdə, rayonumənbəyi, hacıyurd, uyuxlu, çiçəkli, alaqaya, yüksəkliyi, 1800, mmənsəbi, kür, yüksəkliyi, muzunluğu, kmsu, s. Xacincay Kurun sag qoludur Agdere Agdam Berde rayonlarindan axir XacincayOlke Azerbaycan AzerbaycanRayonlar Agdere rayonuAgdam rayonuBerde rayonuMenbeyi Haciyurd Uyuxlu Cicekli Alaqaya Yuksekliyi 1800 mMensebi Kur Yuksekliyi 190 mUzunlugu 119 kmSu serfi 3 2 m sanSu sistemi Kur Xezer deniziSu hovzesi Xezer deniziHovzesinin sahesi 657 km menbeyi mensebiXacincay Azerbaycanin fiziki xeritesinde 40 00 13 sm e 46 19 37 s u 40 15 12 sm e 47 27 23 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Umumi melumat 2 Toponimi 3 Hemcinin bax 4 Menbe 5 IstinadlarUmumi melumat Redakte Xacin cayi Uzunlugu 119 km hovzesinin sahesi 657 km dir Cay Qarabag silsilesinin Haciyurd 2397 m Uyuxlu 2316 m Cicekli 2343 m ve Alaqaya 2583 m daglarindan baslayan bulaqlarin birlesmesinden emele gelir Suyunu qar 26 yagis 38 ve yeralti 36 sulardan alir Yazda yagis sulari cayda dasqinlar emele getirir Dasqin dovrunde illik aximinin 40 50 i kecir Orta illik su serfi 3 20 kub m san dir Bunun da 65 70 i yaz ve yay 15 20 i ise payiz ve qis fesillerinde kecir Intensiv suvarma dovrunde iyul avqust aylarinda illik aximinin 15 17 i kecir Cayin asili getirmeler serfi 0 19 kq san orta lillenmesi ise 60 q kub m dir Suyu orta minerallasmaya 300 500 mq l malik olmaqla hidrokarbonatli kal siumludur Xacincayin uzerinde su anbari su tutumu 23 mln kub m yaradilmisdir Toponimi RedakteKelbecer Agdam ve Berde r nlari erazisinde cay Kur cayinin sag qoludur Menbeyini Qarabag silsilesinden Uyuxlu dagindan c da 2100 m yukseklikden alir Muhum qolu Kolatagdir Mecrasinda Xacincay su anbari yaradilmisdir 1964 Hidronim Qafqaz Albaniyasinin Xacin eyaletinin adindan yaranmisdir Bu eyaletin adi ilk defe menbelerde VII X esrlerin hadiseleri ile bagli cekilir XII esrde Arsaxda Yuxari Qarabag Xacin hokmdarligi yaranmis tarixi Xacin qalasi bu hokmdarligin erazisinde olmusdur XIII esrde monqollar hemin qalani dagitmis ve Xacin hokmdarligina son qoymusdular 1 Hemcinin bax RedakteAzerbaycan caylariMenbe RedakteGoycayIstinadlar Redakte Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007Menbe https az wikipedia org w index php title Xacincay amp oldid 6011592, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.