Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Uzun iynəli kirpi və ya Tünd iynəli kirpi (lat. Paraechinus hypomelas) — Məməlilər sinfinə, Kirpilər fəsiləsinə daxil olan növ.
| Uzun iynəli kirpi | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Uzun iynəli kirpi | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Təsviri
Uzun iynəli kirpi 500–900 qram ağırlığında və 226–272 mm uzunluğunda olur. İynələri 40–42 mm uzunluğuna sahibdir. Bədəninin aşağı hissəsi yumşaq və uzun saçlarla örtülmüşdür. Uzun iynəli kirpinin qulaqları yumşaqdır. Qulaqlar başın yarısından uzundur. Qulaqların içi boz rəngdədir. Sifət qara-qəhvəyi rəngdə olsa da, az miqdarda ağ tüklərə sahibdir. Bu kirpilərin iki rəng çeşidi var: tünd və açıq. Tünd rəngli fərdlərdə iynələrin aşağı hissəsi qaymaqlı ağ rəngdədir, amma iynələr qara rəngdə olutr. Açıq rəngli fərdlərdə isə iynələr açıq rənglidir.
Yayılması
Uzun iynəli kirpi Ərəbistan yarımadasında (hər yerdə deyil), İran körfəzinin sahilində və adalarında, İran, Pakistan, Əfqanıstan, Türkmənistanda, Tacikistanın Xatlon vilayətinin qərb hissəsində, Özbəkistanda (Səmərqənd vilayətindən şimalda) və Qazaxıstanın Mangistau vilayətində yayılmışdır.
Uzun iynəli kirpi Türkmənistanın qoruqlarında, Özbəkistandakı "Ceyran" Ekomərkəzində (Özbəkistanın Qırmızı Kitabına daxil edilmişdir), Qazaxıstanın Ustyurt Qoruğunda (1995-ci ilə qədər Qazaxıstanın Qırmızı Kitabına daxil edilmişdi (1-ci nəşr, 1978; 2) ed., 1991)) və Pakistanın Xazarqanci Çiltan Milli Parkı qorunur.
Həyat tərzi
Uzun iynəli kirpi gili, qumlu, qayalı çöllər və vadilərin sakinidir. Həm düzənlikdə, həm də dəniz səviyyəsindən 1500 metr yüksəklikdəki dağətəyi ərazilərdə rast gəlinir.
Kirpi gizli tənha bir həyat tərzi keçirir. Düz ərazidə kirpi bir neçə çıxışı olan bir metrə qədər çuxur qazır. Bəzən böyük zibillərin və digər gəmiricilərin yuvaları olur. Gündüz kirpi girişin yaxınlığındakı oyuqlarda yatır. Qayalıq və dağətəyi ərazilərdə boşluqlardan və daşlar arasındakı çatlardan bir günlük sığınacaq kimi istifadə edə bilər. Günün batması ilə kirpi ova çıxır. Kirpi fəaliyyəti hava şəraitindən asılıdır. Yağışlı havada kirpi yalnız gecənin ilk yarısında aktivdir, ancaq gündüz çölə çıxa bilər. Quru mövsümdə, qürubdan səhərə qədər aktivdirlər. Ov edərkən kirpi ən yaxın sığınacaq yerlərindən 600–800 metr məsafədəki ərazilərə baş çəkir. Kirpilərin su mənbələrinə daha yaxın ərazidə məskən salması müşahidə olunur.
Arealının şimal hissəsində uzun iynəli kirpilər qış yuxusuna gedir. Payızda kirpi kökəlir, ancaq yağ kütləsi bədən çəkisinin 14% -dən çox oımur. Ətraf mühitin temperaturu 14–16 °C-ə enəndə heyvan sığınacaq yerini tərk etmir və 10 °C temperaturda qışlama üçün hazırlaşmağa başlayır. Qış yuxusuna getməmişdən əvvəl kirpi içindəki çuxurun girişini örtür.
Mənbə
- Длинноиглый ёж, (Hemiechinus hypomelas).
- Uzun iynəli kirpi, "Heyvanlar aləmi" saytı.
- Uzun iynəli kirpi. Zooklub.ru.
- Длинноиглый ёж Энциклопедия млекопитающих бывшего СССР.
- IUCN. [ölü keçid]
- Uzun iynəli kirpi. Özbəkistanın Qırmızı Kitabından məlumat.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uzun iyneli kirpi ve ya Tund iyneli kirpi lat Paraechinus hypomelas Memeliler sinfine Kirpiler fesilesine daxil olan nov Uzun iyneli kirpi Elmi tesnifat XETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Uzun iyneli kirpi Beynelxalq elmi adi Paraechinus hypomelas Brandt 1836 1 2 Sekil axtarisiITIS 709729NCBI 1543301EOL 1037264 Mundericat 1 Tesviri 2 Yayilmasi 3 Heyat terzi 4 Menbe 5 IstinadlarTesviriredakteUzun iyneli kirpi 500 900 qram agirliginda ve 226 272 mm uzunlugunda olur Iyneleri 40 42 mm uzunluguna sahibdir Bedeninin asagi hissesi yumsaq ve uzun saclarla ortulmusdur Uzun iyneli kirpinin qulaqlari yumsaqdir Qulaqlar basin yarisindan uzundur Qulaqlarin ici boz rengdedir Sifet qara qehveyi rengde olsa da az miqdarda ag tuklere sahibdir Bu kirpilerin iki reng cesidi var tund ve aciq Tund rengli ferdlerde iynelerin asagi hissesi qaymaqli ag rengdedir amma iyneler qara rengde olutr Aciq rengli ferdlerde ise iyneler aciq renglidir YayilmasiredakteUzun iyneli kirpi Erebistan yarimadasinda her yerde deyil Iran korfezinin sahilinde ve adalarinda Iran Pakistan Efqanistan Turkmenistanda Tacikistanin Xatlon vilayetinin qerb hissesinde Ozbekistanda Semerqend vilayetinden simalda ve Qazaxistanin Mangistau vilayetinde yayilmisdir Uzun iyneli kirpi Turkmenistanin qoruqlarinda Ozbekistandaki Ceyran Ekomerkezinde Ozbekistanin Qirmizi Kitabina daxil edilmisdir 3 Qazaxistanin Ustyurt Qorugunda 4 1995 ci ile qeder Qazaxistanin Qirmizi Kitabina daxil edilmisdi 1 ci nesr 1978 2 ed 1991 ve Pakistanin Xazarqanci Ciltan Milli Parki qorunur Heyat terziredakteUzun iyneli kirpi gili qumlu qayali coller ve vadilerin sakinidir Hem duzenlikde hem de deniz seviyyesinden 1500 metr yukseklikdeki dageteyi erazilerde rast gelinir Kirpi gizli tenha bir heyat terzi kecirir Duz erazide kirpi bir nece cixisi olan bir metre qeder cuxur qazir Bezen boyuk zibillerin ve diger gemiricilerin yuvalari olur Gunduz kirpi girisin yaxinligindaki oyuqlarda yatir Qayaliq ve dageteyi erazilerde bosluqlardan ve daslar arasindaki catlardan bir gunluk siginacaq kimi istifade ede biler Gunun batmasi ile kirpi ova cixir Kirpi fealiyyeti hava seraitinden asilidir Yagisli havada kirpi yalniz gecenin ilk yarisinda aktivdir ancaq gunduz cole cixa biler Quru movsumde qurubdan sehere qeder aktivdirler Ov ederken kirpi en yaxin siginacaq yerlerinden 600 800 metr mesafedeki erazilere bas cekir Kirpilerin su menbelerine daha yaxin erazide mesken salmasi musahide olunur Arealinin simal hissesinde uzun iyneli kirpiler qis yuxusuna gedir Payizda kirpi kokelir ancaq yag kutlesi beden cekisinin 14 den cox oimur Etraf muhitin temperaturu 14 16 C e enende heyvan siginacaq yerini terk etmir ve 10 C temperaturda qislama ucun hazirlasmaga baslayir Qis yuxusuna getmemisden evvel kirpi icindeki cuxurun girisini ortur MenberedakteDlinnoiglyj yozh Hemiechinus hypomelas Uzun iyneli kirpi Heyvanlar alemi sayti Uzun iyneli kirpi Zooklub ru Dlinnoiglyj yozh Enciklopediya mlekopitayushih byvshego SSSR IUCN olu kecid Uzun iyneli kirpi Ozbekistanin Qirmizi Kitabindan melumat Istinadlarredakte Integrated Taxonomic Information System ing 2006 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0 Ekocentr Dzhejran Mlekopitayushie olu kecid Zapovedniki Respubliki Kazahstan Menbe https az wikipedia org w index php title Uzun iyneli kirpi amp oldid 7409504