fbpx
Wikipedia

Tulon

May 29, 2023

Tulon (fr. Toulon) — Aralıq dənizinin Lacivərd sahilində, Faron dağının ətəyində şəhər və kommuna. Fransanın cənub-şərqində Provans-Alp-Kot-d'Azür bölgəsində, Var departamentində kommuna. Şəhər Var departamentinin prefekturasıdır (inzibati mərkəz), Tulon rayonu və dörd kantondur: Tulon-1, Tulon-2, Tulon-3, Tulon-4.

Tulon
Toulon
Bayraq Gerb
43°07′30″ şm. e. 5°55′50″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 42,84 km²
Mərkəzin hündürlüyü 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 179.659 nəf. (1 yanvar 2020)
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 83000, 83100, 83200
toulon.fr
Tulon
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tulon limanı Fransanın ən mühüm və böyük hərbi dəniz bazasına ev sahibliyi edir.

Kommunanın sahəsi 42,84 km², əhalisi 167,816 nəfərdir (2006). Əhalinin artımının sabit həddi: 164,899 nəfərdir (2012). Şəhərdə əhalinin sıxlığı 3849,0 nəfər / km² təşkil edir.

Tarixi

Tulonun əsası burada bənövşəyi boyalar hasil edən finikiyalılar tərəfindən qoyulub. Merovinqlər dövründə Tulon yepiskopun oturduğu mərkəz idi. İlk yerli yepiskop Müqqədəs Qonorat olub. 889-cu ildə Toulon ərəblər tərəfindən dağıdıldı. Lakin Arllı Qraf I Villiam onu yenidən bərpa etdi. 1032-ci ildən Tulon Provans qrafları tərəfindən idarə olunmağa başladı. 1178-ci, 1196-cı və 1211-ci illərdə Tulon ərəblər tərəfindən yağmalandı.

1348-ci ildə Tulonda yaşayan yəhudiləri qəsdən quyuları və çayları zəhərləməkdə və Qara ölümü yaymaqda ittiham edərək yəhudi talanları təşkil olundu. Bir gecədə 40-a yaxın yəhudinin öldürüldüyü geniş miqyaslı poqrom baş verdi.

 
Tulonun mənzərəsi, 1755-ci il Klod Jozefin şəkli

Provensın Fransaya ilhaqından sonra Kral VIII Karl Tulon limanının təbii məziyyətlərindən xəbər tutaraq burda böyük limanın tikintisinə başladı. Lakin bu plan Aralıq dənizinin bu hissəsində dəniz ticarətində inhisarlarını itirməkdən qorxan genuyalılar tərəfindən puça çıxarıldı. 1514-cü ildə Tulonda İtaliya müharibələri üçün potensial plasdarm görən XII Lüdovik tərəfindən tikinti bərpa edildi. Tulonun inkişafına onun verdiyi töhfəni xatırladan: körfəzdə qayalıq üzərində yüksələn Kral Qülləsidir (1514-24). Tikinti başa çatdıqdan dərhal sonra Kral III Burbon tərəfindən Qüllə şəhər komendantından 500 ekuya satın alındı. 1536-cı ildə imperator V Karl Tulona səfər etdi. Nitsanın birgə mühasirəsindən bir neçə il sonra Kral I Fransisk Tulon körfəzində Xeyrəddin Barbarossanın gəmilərinə və bərbər dəniz quldurlarına qışlamağa icazə verdi. Bu zaman yerli kafedral kilsə müsəlman ayinlərinin həyata keçirilməsi üçün istifadə olunurdu.

1599-cu ildə IV Henrix Tulonda limanın tikintisini bərpa etdi. Sonra onun liman imkanları Kardinal Rişelye tərəfindən yaxşılaşdırıldı və genişləndirildi. Jan Batist Kolber də həmçinin Aralıq dənizində Fransanın üstünlüyünü təmin etmək üçün Tulonun əhəmiyyətini anlayırdı. Bu səbəbdən onun rəhbərliyi altında marşal Sebastyan Vaubanın özünün rəhbərlik etdiyi şəhərdə böyük tikinti və istehkam işləri aparılırdı. Şəhər o qədər möhkəmlənmişdi ki, İspaniya mirası uğrunda müharibə zamanı, 1707-ci ildə Savoy Şahzadəsi Yevgeninin Tulonun mühasirəsi zamanı şəhər təslim olmadı. 1793-cü ildə Napoleon Bonapartın karyerası Tulonda kral üsyanının yatırılması ilə başladı.

Bütün XIX əsrdə Fransa müstəmləkə imperiyasını genişləndirmək üçün Tulondan istehkam kimi istifadə etdi. Məhz buradan Fransa bayrağı altında təşkil olunan bütün dəniz ekspedisiyaları yola düşürdü. Fransanın Əlcəzairi işğal etməsi, məhz Tulon vasitəsi ilə oldu.

 
Liberte döyüş gəmisi partlayışdan sonra

Parisə ezam olunmazdan əvvəl Tulonu idarə edən baron Jorj Ejen Osman hündürmərtəbəli binalarla geniş mənzərəli bulvarlar salaraq yuxarı şəhərin görkəmini dəyişdirdi. Onun dövründə Tulon Fransada ikinci ən böyük opera teatrı və ictimai bağlarla bəzədildi. Bu bağlar hazırda Tulonda olmuş və 1934-cü ildə Marseldə öldürülmüş Yuqoslaviya kralı I Aleksandrın adını daşıyırlar.

1893-cü ildə Fransa-Rusiya ittifaqı bağlanarkən, vitse-admiral Fyodor Avelanın komandanlığı altında rus eskadronunun gəlişi münasibətilə Tulonda xalq nümayişləri keçirildi.

25 sentyabr 1911-ci ildə burada XX əsrin ən böyük dəniz fəlakətlərindən biri baş verdi. Tulonda hərbi bazada olan Fransa eskadronunun Liberte döyüş gəmisinin kayutlarının birində güclü partlayış baş verdi. Partlayışda 184 nəfər yaralanıb, 210 nəfər isə həlak oldu.

İkinci Dünya müharibəsi zamanı, 27 noyabr 1942-ci ildə Fransa donanmasının böyük hissəsi Tulon limanında batırıldı. Fransanın işğalı əsnasında donanmanın nasistlərin əlinə keçməməsi üçün ümumilikdə 77 gəmi partladıldı.

Əhalisi

Kommunada əhalinin sayı 2011-ci ildə — 163 974 nəfər təşkil edib. 2012-ci ildə isə əhali sayı — 164 899 nəfər olub. Əhali sayının dinamikası:

Tarixi əhali
İlƏh.±% i.a.
1793 19.000—    
1800 22.000+2.12%
1806 28.170+4.21%
1821 30.798+0.60%
1831 33.885+0.96%
1836 35.322+0.83%
1841 45.449+5.17%
1846 62.941+6.73%
1851 69.474+1.99%
1856 83.705+3.80%
1861 84.601+0.21%
1866 77.126−1.83%
1872 74.800−0.51%
1876 70.509−1.47%
1881 70.103−0.12%
1886 70.122+0.01%
1891 77.747+2.09%
1896 95.276+4.15%
İlƏh.±% i.a.
1901 101.602+1.29%
1906 103.549+0.38%
1911 104.582+0.20%
1921 106.331+0.17%
1926 115.120+1.60%
1931 133.263+2.97%
1936 150.310+2.44%
1946 125.742−1.77%
1954 141.117+1.45%
1962 161.786+1.72%
1968 174.746+1.29%
1975 181.801+0.57%
1982 179.423−0.19%
1990 167.619−0.85%
1999 160.639−0.47%
2007 166.537+0.45%
2012 164.899−0.20%
2017 171.953+0.84%
Mənbə: EHESS və INSEE (1968–2017)

İqtisadiyyat

2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 102 475 nəfərdən (15 yaşdan 64 yaşa qədər) 70 718 nəfəri iqtisadi fəal əhalini təşkil edib. 31757 nəfər isə qeyri-fəal olub (fəaliyyət səviyyəsi 69,0%, 1999-cu ildə - 65,3%). 70718 nəfər fəal əmək qabiliyyətli sakindən 59659 nəfəri məşğul (31605 nəfər kişi və 28054 nəfər qadın), 11059 nəfər işsiz (5348 nəfər kişi və 5711 nəfər qadın) təşkil edib. 31 757 nəfər əmək qabiliyyətli qeyri-fəal vətəndaşlardan 10 178 nəfəri şagird və ya tələbə, 8 483 nəfəri pensiyaçı, 13 096 nəfəri isə digər səbəblərdən fəaliyyətsiz olub. 2010-cu il ərzində kommunada 167522,0 nəfər əhalisi olan 78933 vergi tutulan təsərrüfat var idi. Eyni zamanda, orta gəlir vergi ödəyicisinə 16 min 987 avro təşkil edib.

Görməli yerləri və fotoqalereya

 
Faron dağının və Tulonun mənzərəsi

Tulon İkinci Dünya müharibəsi zamanı ciddi ziyan gördü. Lakin şəhərin əsas görməli yerləri - XIV Lüdovik dövründəki piyada yolları, dar küçələri, kiçik meydanları və çoxsaylı fəvvarələri toxunulmaz qalmışdı. Şəhərin bu hissəsindəki əsas görməli abidə XI əsrdə təməli qoyulan, lakin inşası "Günəş Kralı" dövründə tamamlanan Tulon Katedralıdır. Napoleon dövründən bəri isə şəhərdə Milli Dəniz Muzeyi fəaliyyət göstərir. Faron dağında İkinci Dünya müharibəsinin hərbi texnikasının ekspozisiyası və 15 avqust 1944-cü ildə Provansda Müttəfiqlərin desantlarının çıxdığı yerdə muzey mövcuddur.

  • Tulonun görməli yerləri

  • Tulon kafedral kilsəsi (XI əsr)

  • Kral qəsrinin xarabalıqları (XVI əsr)

  • Opera binasının yanında tikili

  • Tulon operası binası

  • Tulon vağzalı

  • Şəhərdə fontan

  • Azadlıq sarayı

  • Şəhər limanı

  • Tulon şəhəri və Faron dağına mənzərə

  • Tulon universitetinin yataqxanası

İstinadlar

  1. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière.
  2. Populations légales 2020. Fransa Statistika və İqtisadi Araşdırmalar üzrə Milli İnstitutu, 2022.
  3. ↑ Base officielle des codes postaux. La Poste, 2018.
  4. "Décret n° 2014-270 du 27 février 2014 portant délimitation des cantons dans le département du Var". Директива от 27 февраля 2014 (fransız). legifrance.gouv.fr. 2014-12-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-11.
  5. ↑ Милена Сигаева. Тулон — главный военный порт Франции 2010-12-29 at the Wayback Machine // flot.com
  6. ↑ "Population selon le sexe et l'âge...2006". Распределение населения по полу и возрасту (2006) (fransız). INSEE. 2022-01-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-11.
  7. "Численность населения в 2006 году" (fransız). INSEE. 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-11.
  8. ↑ "Численность населения в 2012 году" (fransız). INSEE. 2015-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-11.
  9. Тулон // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
  10. Roger Crowley, Empire of the Sea, 2008 Faber & Faber ISBN 978-0-571-23231-4. Page 74.
  11. Сады Александра I 2015-12-10 at the Wayback Machine (fr.) // toulon.com
  12. "100 великих кораблекрушений. 25 сентября 1911 года". 2018-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-02.
  13. "Численность населения в 2011 году" (fransız). INSEE. 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-11.
  14. "Население коммуны Тулон" (fransız). cassini.ehess. 2011-05-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-07-11.
  15. Population en historique depuis 1968 2022-09-24 at the Wayback Machine, INSEE
  16. Михаил Блинов. "Национальный военно-морской музей в Тулоне (Франция) | "ПАРИЖ и РУССКАЯ ФРАНЦИЯ" гид-путеводитель: история, музеи, экскурсии". paris1814.com. 2017-04-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-20.
  17. "Описание Музея высадки союзников в Провансе и фотогалерея" (rus). 2019-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-01-14.
  18. "Достопримечательности Тулона". 2018-04-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-27.

Ədəbiyyat

  • Octave Teissier, Histoire des divers agrandissements et des fortifications de la ville de Toulon, 1874
  • Gustave Lambert, Histoire de Toulon, 1886—1892
  • Maurice Arreckx, Vivre sa ville, 1982 ; Toulon ma passion, 1985
  • Jean-Pierre Thiollet, Le Chevallier à découvert, 1998
  • Michel Vergé-Franceschi, Toulon – Port Royal (1481–1789). Tallandier: Paris, 2002.
  • Aldo Bastié, Histoire de la Provence, Editions Ouest-France, 2001.
  • Cyrille Roumagnac, L'Arsenal de Toulon et la Royale, Editions Alan Sutton, 2001
  • En:Jean-Pierre Thiollet, Le Chevallier à découvert, Paris, Laurens, 1998
  • en:Maurice Arreckx, Vivre sa ville, Paris, La Table ronde, 1982; Toulon, ma passion, 1985

Xarici keçidlər

 
   

Vikianbarda Tulon ilə əlaqəli mediafayllar var.

 
   

Vikisitatda Tulon ilə əlaqəli sitatlar var.

  • Tulonun rəsmi səhifəsi (fr.)
  • – Official French website (in English)
  • The Tourism Office of Toulon web site

May 29, 2023
tulon, toulon, aralıq, dənizinin, lacivərd, sahilində, faron, dağının, ətəyində, şəhər, kommuna, fransanın, cənub, şərqində, provans, azür, bölgəsində, departamentində, kommuna, şəhər, departamentinin, prefekturasıdır, inzibati, mərkəz, rayonu, dörd, kantondur. Tulon fr Toulon Araliq denizinin Laciverd sahilinde Faron daginin eteyinde seher ve kommuna Fransanin cenub serqinde Provans Alp Kot d Azur bolgesinde Var departamentinde kommuna Seher Var departamentinin prefekturasidir inzibati merkez Tulon rayonu ve dord kantondur Tulon 1 Tulon 2 Tulon 3 Tulon 4 4 TulonToulonBayraq Gerb43 07 30 sm e 5 55 50 s u Olke FransaTarixi ve cografiyasiSahesi 42 84 km 1 Merkezin hundurluyu 1 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 179 659 nef 1 yanvar 2020 2 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 83000 3 83100 3 83200 3 toulon frTulon Vikianbarda elaqeli mediafayllarTulon limani Fransanin en muhum ve boyuk herbi deniz bazasina ev sahibliyi edir 5 Kommunanin sahesi 42 84 km ehalisi 167 816 neferdir 2006 6 7 Ehalinin artiminin sabit heddi 164 899 neferdir 2012 8 Seherde ehalinin sixligi 3849 0 nefer km teskil edir Mundericat 1 Tarixi 2 Ehalisi 3 Iqtisadiyyat 4 Gormeli yerleri ve fotoqalereya 5 Istinadlar 6 Edebiyyat 7 Xarici kecidlerTarixi RedakteTulonun esasi burada benovseyi boyalar hasil eden finikiyalilar terefinden qoyulub Merovinqler dovrunde Tulon yepiskopun oturdugu merkez idi Ilk yerli yepiskop Muqqedes Qonorat olub 889 cu ilde Toulon erebler terefinden dagidildi Lakin Arlli Qraf I Villiam onu yeniden berpa etdi 1032 ci ilden Tulon Provans qraflari terefinden idare olunmaga basladi 1178 ci 1196 ci ve 1211 ci illerde Tulon erebler terefinden yagmalandi 1348 ci ilde Tulonda yasayan yehudileri qesden quyulari ve caylari zeherlemekde ve Qara olumu yaymaqda ittiham ederek yehudi talanlari teskil olundu Bir gecede 40 a yaxin yehudinin oldurulduyu genis miqyasli poqrom bas verdi 9 Tulonun menzeresi 1755 ci il Klod Jozefin sekli Provensin Fransaya ilhaqindan sonra Kral VIII Karl Tulon limaninin tebii meziyyetlerinden xeber tutaraq burda boyuk limanin tikintisine basladi Lakin bu plan Araliq denizinin bu hissesinde deniz ticaretinde inhisarlarini itirmekden qorxan genuyalilar terefinden puca cixarildi 1514 cu ilde Tulonda Italiya muharibeleri ucun potensial plasdarm goren XII Ludovik terefinden tikinti berpa edildi Tulonun inkisafina onun verdiyi tohfeni xatirladan korfezde qayaliq uzerinde yukselen Kral Qullesidir 1514 24 Tikinti basa catdiqdan derhal sonra Kral III Burbon terefinden Qulle seher komendantindan 500 ekuya satin alindi 1536 ci ilde imperator V Karl Tulona sefer etdi Nitsanin birge muhasiresinden bir nece il sonra Kral I Fransisk Tulon korfezinde Xeyreddin Barbarossanin gemilerine ve berber deniz quldurlarina qislamaga icaze verdi Bu zaman yerli kafedral kilse muselman ayinlerinin heyata kecirilmesi ucun istifade olunurdu 10 1599 cu ilde IV Henrix Tulonda limanin tikintisini berpa etdi Sonra onun liman imkanlari Kardinal Riselye terefinden yaxsilasdirildi ve genislendirildi Jan Batist Kolber de hemcinin Araliq denizinde Fransanin ustunluyunu temin etmek ucun Tulonun ehemiyyetini anlayirdi Bu sebebden onun rehberliyi altinda marsal Sebastyan Vaubanin ozunun rehberlik etdiyi seherde boyuk tikinti ve istehkam isleri aparilirdi Seher o qeder mohkemlenmisdi ki Ispaniya mirasi ugrunda muharibe zamani 1707 ci ilde Savoy Sahzadesi Yevgeninin Tulonun muhasiresi zamani seher teslim olmadi 1793 cu ilde Napoleon Bonapartin karyerasi Tulonda kral usyaninin yatirilmasi ile basladi Butun XIX esrde Fransa mustemleke imperiyasini genislendirmek ucun Tulondan istehkam kimi istifade etdi Mehz buradan Fransa bayragi altinda teskil olunan butun deniz ekspedisiyalari yola dusurdu Fransanin Elcezairi isgal etmesi mehz Tulon vasitesi ile oldu Liberte doyus gemisi partlayisdan sonra Parise ezam olunmazdan evvel Tulonu idare eden baron Jorj Ejen Osman hundurmertebeli binalarla genis menzereli bulvarlar salaraq yuxari seherin gorkemini deyisdirdi Onun dovrunde Tulon Fransada ikinci en boyuk opera teatri ve ictimai baglarla bezedildi Bu baglar hazirda Tulonda olmus ve 1934 cu ilde Marselde oldurulmus Yuqoslaviya krali I Aleksandrin adini dasiyirlar 11 1893 cu ilde Fransa Rusiya ittifaqi baglanarken vitse admiral Fyodor Avelanin komandanligi altinda rus eskadronunun gelisi munasibetile Tulonda xalq numayisleri kecirildi 25 sentyabr 1911 ci ilde burada XX esrin en boyuk deniz felaketlerinden biri bas verdi Tulonda herbi bazada olan Fransa eskadronunun Liberte doyus gemisinin kayutlarinin birinde guclu partlayis bas verdi Partlayisda 184 nefer yaralanib 210 nefer ise helak oldu 12 Ikinci Dunya muharibesi zamani 27 noyabr 1942 ci ilde Fransa donanmasinin boyuk hissesi Tulon limaninda batirildi Fransanin isgali esnasinda donanmanin nasistlerin eline kecmemesi ucun umumilikde 77 gemi partladildi 5 Ehalisi RedakteKommunada ehalinin sayi 2011 ci ilde 163 974 nefer teskil edib 13 2012 ci ilde ise ehali sayi 164 899 nefer olub 8 Ehali sayinin dinamikasi 6 14 Tarixi ehaliIlEh i a 179319 000 180022 000 2 12 180628 170 4 21 182130 798 0 60 183133 885 0 96 183635 322 0 83 184145 449 5 17 184662 941 6 73 185169 474 1 99 185683 705 3 80 186184 601 0 21 186677 126 1 83 187274 800 0 51 187670 509 1 47 188170 103 0 12 188670 122 0 01 189177 747 2 09 189695 276 4 15 IlEh i a 1901101 602 1 29 1906103 549 0 38 1911104 582 0 20 1921106 331 0 17 1926115 120 1 60 1931133 263 2 97 1936150 310 2 44 1946125 742 1 77 1954141 117 1 45 1962161 786 1 72 1968174 746 1 29 1975181 801 0 57 1982179 423 0 19 1990167 619 0 85 1999160 639 0 47 2007166 537 0 45 2012164 899 0 20 2017171 953 0 84 Menbe EHESS ve INSEE 1968 2017 15 Iqtisadiyyat Redakte2010 cu ilde emek qabiliyyetli 102 475 neferden 15 yasdan 64 yasa qeder 70 718 neferi iqtisadi feal ehalini teskil edib 31757 nefer ise qeyri feal olub fealiyyet seviyyesi 69 0 1999 cu ilde 65 3 70718 nefer feal emek qabiliyyetli sakinden 59659 neferi mesgul 31605 nefer kisi ve 28054 nefer qadin 11059 nefer issiz 5348 nefer kisi ve 5711 nefer qadin teskil edib 31 757 nefer emek qabiliyyetli qeyri feal vetendaslardan 10 178 neferi sagird ve ya telebe 8 483 neferi pensiyaci 13 096 neferi ise diger sebeblerden fealiyyetsiz olub 2010 cu il erzinde kommunada 167522 0 nefer ehalisi olan 78933 vergi tutulan teserrufat var idi Eyni zamanda orta gelir vergi odeyicisine 16 min 987 avro teskil edib Gormeli yerleri ve fotoqalereya Redakte Faron daginin ve Tulonun menzeresi Tulon Ikinci Dunya muharibesi zamani ciddi ziyan gordu Lakin seherin esas gormeli yerleri XIV Ludovik dovrundeki piyada yollari dar kuceleri kicik meydanlari ve coxsayli fevvareleri toxunulmaz qalmisdi Seherin bu hissesindeki esas gormeli abide XI esrde temeli qoyulan lakin insasi Gunes Krali dovrunde tamamlanan Tulon Katedralidir Napoleon dovrunden beri ise seherde Milli Deniz Muzeyi fealiyyet gosterir 16 Faron daginda Ikinci Dunya muharibesinin herbi texnikasinin ekspozisiyasi 17 ve 15 avqust 1944 cu ilde Provansda Muttefiqlerin desantlarinin cixdigi yerde muzey movcuddur 18 Tulonun gormeli yerleri Tulon kafedral kilsesi XI esr Kral qesrinin xarabaliqlari XVI esr Opera binasinin yaninda tikili Tulon operasi binasi Tulon vagzali Seherde fontan Azadliq sarayi Seher limani Tulon seheri ve Faron dagina menzere Tulon universitetinin yataqxanasiIstinadlar Redakte repertoire geographique des communes Institut national de l information geographique et forestiere Populations legales 2020 Fransa Statistika ve Iqtisadi Arasdirmalar uzre Milli Institutu 2022 1 2 3 Base officielle des codes postaux La Poste 2018 Decret n 2014 270 du 27 fevrier 2014 portant delimitation des cantons dans le departement du Var Direktiva ot 27 fevralya 2014 fransiz legifrance gouv fr 2014 12 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 11 1 2 Milena Sigaeva Tulon glavnyj voennyj port Francii Arxivlesdirilib 2010 12 29 at the Wayback Machine flot com 1 2 Population selon le sexe et l age 2006 Raspredelenie naseleniya po polu i vozrastu 2006 fransiz INSEE 2022 01 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 11 Chislennost naseleniya v 2006 godu fransiz INSEE 2015 09 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 11 1 2 Chislennost naseleniya v 2012 godu fransiz INSEE 2015 06 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 11 Tulon Evrejskaya enciklopediya Brokgauza i Efrona SPb 1908 1913 Roger Crowley Empire of the Sea 2008 Faber amp Faber ISBN 978 0 571 23231 4 Page 74 Sady Aleksandra I Arxivlesdirilib 2015 12 10 at the Wayback Machine fr toulon com 100 velikih korablekrushenij 25 sentyabrya 1911 goda 2018 07 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 02 Chislennost naseleniya v 2011 godu fransiz INSEE 2015 09 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 11 Naselenie kommuny Tulon fransiz cassini ehess 2011 05 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 07 11 Population en historique depuis 1968 Arxivlesdirilib 2022 09 24 at the Wayback Machine INSEE Mihail Blinov Nacionalnyj voenno morskoj muzej v Tulone Franciya PARIZh i RUSSKAYa FRANCIYa gid putevoditel istoriya muzei ekskursii paris1814 com 2017 04 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 20 Opisanie Muzeya vysadki soyuznikov v Provanse i fotogalereya rus 2019 12 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 01 14 Dostoprimechatelnosti Tulona 2018 04 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 07 27 Edebiyyat RedakteOctave Teissier Histoire des divers agrandissements et des fortifications de la ville de Toulon 1874 Gustave Lambert Histoire de Toulon 1886 1892 Maurice Arreckx Vivre sa ville 1982 Toulon ma passion 1985 Jean Pierre Thiollet Le Chevallier a decouvert 1998 Michel Verge Franceschi Toulon Port Royal 1481 1789 Tallandier Paris 2002 Aldo Bastie Histoire de la Provence Editions Ouest France 2001 Cyrille Roumagnac L Arsenal de Toulon et la Royale Editions Alan Sutton 2001 En Jean Pierre Thiollet Le Chevallier a decouvert Paris Laurens 1998 en Maurice Arreckx Vivre sa ville Paris La Table ronde 1982 Toulon ma passion 1985Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Tulon ile elaqeli mediafayllar var Vikisitatda Tulon ile elaqeli sitatlar var Tulonun resmi sehifesi fr Toulon between military tradition and touristic modernity Official French website in English Official website The Tourism Office of Toulon web site Menbe https az wikipedia org w index php title Tulon amp oldid 6855251, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.