Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Florenski dağlaləsi (lat. Tulipa florenskyi) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin dağlaləsi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU A2c + 3c. Nadir, atropatan endemik növüdür.
| Florenski dağlaləsi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Florenski dağlaləsi | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaq 2 sm-ə qədər diametrdə, yumurtavari uzunsovdur, tünd-qonur qınla örtülüdür. Gövdə 10–25 sm hündürlükdədir. Yarpaqlar 3–4 ədəd bükülmüş, göyümtül, çılpaq, aşağıdakılar çox və ya az enli-neştərşəkilli, yuxarıdakılar dar-xətvaridir. Çiçəklər təkdir, çiçəkyanlığının yarpaqcıqları 2,5–4 sm uzunluğunda, alovu qırmızı, əsası daxili tərəfdən tünd-göyümtül və ya qara ləkəli, sarı haşiyəlidir, xaricdən yumurtavari, rombvari, qısa-sivri, daxildən uzunsov, tərs-yumrtavari, təpə hissəsi adətən kəsikdir. Erkəkcik çiçəkyanlığından qısa, sapı qara, tozcuğu sarı, sapdan qısadır. Qutucuq 3–4 sm uzunluğundadır.
Bioloji, ekoloji, fitosenoloji xüsusiyyətləri
Aşağı və orta dağ qurşaqlarında – daşlı-çınqıllı, qayalı yamaclarda yayılmışdır. Çiçkləməsi aprel, meyvələməsi may ayına təsadüqf edir. Çoxalması toxumla və vegetativ yolladır. Kseromezofitdir.
Yayılması
Naxçıvan MR – Ordubad rayonu Nüsnüs (Diah, Qalagüney, Soyuq dağları) və Dırnıs kəndləri ətrafında, Azərbaycandan kənarda isə İranda yayılmışdır. Quru, daşlı yamaclarda bitir. Tək-tək rast gəlir.
Ehtiyatının dəyişilmə səbəbləri
Antropogen amillər, mal-qara otarılması. Dekorativ əhəmiyyətinə görə əhali tərəfindən intensiv toplanılması və zoogen amillər.
Becərilməsi
Azərbaycanın Botanika İnstitutunun Botanika bağında becərilir.
Qəbul edilmiş qorunma tədbirləri
Xüsusi mühafizə tədbirləri hazırlanmamışdir. Yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Florenski daglalesi lat Tulipa florenskyi bitkiler aleminin zanbaqcicekliler destesinin zanbaqkimiler fesilesinin daglalesi cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU A2c 3c Nadir atropatan endemik novudur Florenski daglalesiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste ZanbaqciceklilerFesile ZanbaqkimilerYarimfesile LilioideaeTriba Cins DaglalesiNov Florenski daglalesiBeynelxalq elmi adiTulipa florenskyi Woronow 1924Sekil axtarisiEOL 1082941Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Soganaq 2 sm e qeder diametrde yumurtavari uzunsovdur tund qonur qinla ortuludur Govde 10 25 sm hundurlukdedir Yarpaqlar 3 4 eded bukulmus goyumtul cilpaq asagidakilar cox ve ya az enli nestersekilli yuxaridakilar dar xetvaridir Cicekler tekdir cicekyanliginin yarpaqciqlari 2 5 4 sm uzunlugunda alovu qirmizi esasi daxili terefden tund goyumtul ve ya qara lekeli sari hasiyelidir xaricden yumurtavari rombvari qisa sivri daxilden uzunsov ters yumrtavari tepe hissesi adeten kesikdir Erkekcik cicekyanligindan qisa sapi qara tozcugu sari sapdan qisadir Qutucuq 3 4 sm uzunlugundadir Bioloji ekoloji fitosenoloji xususiyyetleriAsagi ve orta dag qursaqlarinda dasli cinqilli qayali yamaclarda yayilmisdir Cicklemesi aprel meyvelemesi may ayina tesaduqf edir Coxalmasi toxumla ve vegetativ yolladir Kseromezofitdir YayilmasiNaxcivan MR Ordubad rayonu Nusnus Diah Qalaguney Soyuq daglari ve Dirnis kendleri etrafinda Azerbaycandan kenarda ise Iranda yayilmisdir Quru dasli yamaclarda bitir Tek tek rast gelir Ehtiyatinin deyisilme sebebleriAntropogen amiller mal qara otarilmasi Dekorativ ehemiyyetine gore ehali terefinden intensiv toplanilmasi ve zoogen amiller BecerilmesiAzerbaycanin Botanika Institutunun Botanika baginda becerilir Qebul edilmis qorunma tedbirleriXususi muhafize tedbirleri hazirlanmamisdir Yeni yayilma yerlerinin axtarilmasi vacibdir IstinadlarHemcinin bax