fbpx
Wikipedia

Zanbaqkimilər

Zanbaqkimilər (lat. Liliaceae) – zanbaqçiçəklilər sırasına aid bitki fəsiləsi.

?Zanbaqkimilər
Liliaceae

Lilium martagon
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:Birləpəlilər
Yarımsinif:Liliid
Sıra:Zanbaqçiçəklilər
Fəsilə: Zanbaqkimilər
Elmi adı
Liliaceae Juss., (1789), nom. cons.

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
GRIN  
IPNI 
PBDB  

Zanbaqkimilər fəsiləsinin nümayəndələri əksərən çoxillik otlar, kökümsovlu və ya soğanaqlı bitkilərdir. Yarpaqları növbəli düzülüşlü, tam və nadir hallarda kənarları dişli, kökətrafı yarpaqlıdırlar. Çiçəklər əsaəsən ikicinsli, aktinomorf, müxtəlif tipli çiçəkqrupuna toplanmış və ya tək-təkdirlər. Çiçəkyanlığı 2 dairədə düzülüb, 3 üzvlü olub, tac və ya kasacıq şəkillidir. Erkəkciklər 6 ədəd olub, 2 dairədə yerləşir. Erkəkcik sapları sərbəst və ya birləşmişdir. Dişiciyi 3 meyvə yarpağının bitişməsindən əmələ gəlmişdir, sütuncuğu adətən bir, bəzi növlərdə isə 3 olur. Toxumlar endospermlidir. Entomofil bitkilərdir, nektar yumurtalığın arakəsmələrindən ifraz olunur. Bəzən çiçəkyanlığının yarpaqlarında xüsusi nektarlıqlar olur.

Bütün dünyada yayılmış 220 cinsi və 3500 növü vardır. Yer kürəsinin bütün floralarında rast gəlinən geniş yayılmış fəsilədir. Azərbaycan Respublikası ərazisində aran bölgələrdən başlamış yuxarı dağ qurşağına qədər 25 cinsdə təmsil olunmuş 150-ə qədər növü yayılmışdır.

Zanbaqkimilər bir sıra yarımfəsilələrə bölünür:

  1. Çirişkimilər (Asphodeloideae)
  2. Həqiqi zanbaqkimilər (Liliodeae)
  3. Zümrüdçiçəyi (Scilloideae)
  4. Soğan (Allioideae)
  5. Qulançar(Asparagoideae)
  6. Qızılca (Smilacoideae)

Zanbaqkimilərdən müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur. Belə ki, iri, gözəl çiçəklərinə görə bağçılıqda istifadə olunan bitkilərə zanbaq, dağlaləsi, hiassintlər, çiriş və digər cinslərin nümayəndələrini misal göstərmək olar.

Tərəvəz bitkilərinə adi soğan (Allium cepa) və vegetativ yolla çoxalan sarımsaq (A.sativum) daxildir. Bəzi zanbaqkimilər dərman əhəmiyyətlidir. Xalq təbabətində inciçiçəyinin tərkibindəki zəhərli qlükozidlər ürək xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunur. Aloyenin yarpaqlarından alınan ekstraktı irinli yaraların müalicəsində, göz xəstəliklərində istifadə edirlər.

Mənbə

  1. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.

zanbaqkimilər, liliaceae, zanbaqçiçəklilər, sırasına, bitki, fəsiləsi, liliaceaelilium, martagonelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, birləpəliləryarımsinif, liliidsıra, zanbaqçiçəklilərfəsilə, elmi, adıliliaceae, juss, 1789, cons, vikinövl. Zanbaqkimiler lat Liliaceae zanbaqcicekliler sirasina aid bitki fesilesi 1 ZanbaqkimilerLiliaceaeLilium martagonElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif BirlepelilerYarimsinif LiliidSira ZanbaqciceklilerFesile ZanbaqkimilerElmi adiLiliaceae Juss 1789 nom cons VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 42633NCBI 4677EOL 4174GRIN 652IPNI 30000259 2PBDB 54578Zanbaqkimiler fesilesinin numayendeleri ekseren coxillik otlar kokumsovlu ve ya soganaqli bitkilerdir Yarpaqlari novbeli duzuluslu tam ve nadir hallarda kenarlari disli koketrafi yarpaqlidirlar Cicekler esaesen ikicinsli aktinomorf muxtelif tipli cicekqrupuna toplanmis ve ya tek tekdirler Cicekyanligi 2 dairede duzulub 3 uzvlu olub tac ve ya kasaciq sekillidir Erkekcikler 6 eded olub 2 dairede yerlesir Erkekcik saplari serbest ve ya birlesmisdir Disiciyi 3 meyve yarpaginin bitismesinden emele gelmisdir sutuncugu adeten bir bezi novlerde ise 3 olur Toxumlar endospermlidir Entomofil bitkilerdir nektar yumurtaligin arakesmelerinden ifraz olunur Bezen cicekyanliginin yarpaqlarinda xususi nektarliqlar olur Butun dunyada yayilmis 220 cinsi ve 3500 novu vardir Yer kuresinin butun floralarinda rast gelinen genis yayilmis fesiledir Azerbaycan Respublikasi erazisinde aran bolgelerden baslamis yuxari dag qursagina qeder 25 cinsde temsil olunmus 150 e qeder novu yayilmisdir Zanbaqkimiler bir sira yarimfesilelere bolunur Ciriskimiler Asphodeloideae Heqiqi zanbaqkimiler Liliodeae Zumrudciceyi Scilloideae Sogan Allioideae Qulancar Asparagoideae Qizilca Smilacoideae Zanbaqkimilerden muxtelif meqsedler ucun istifade olunur Bele ki iri gozel ciceklerine gore bagciliqda istifade olunan bitkilere zanbaq daglalesi hiassintler ciris ve diger cinslerin numayendelerini misal gostermek olar Terevez bitkilerine adi sogan Allium cepa ve vegetativ yolla coxalan sarimsaq A sativum daxildir Bezi zanbaqkimiler derman ehemiyyetlidir Xalq tebabetinde inciciceyinin terkibindeki zeherli qlukozidler urek xesteliklerinin mualicesinde istifade olunur Aloyenin yarpaqlarindan alinan ekstrakti irinli yaralarin mualicesinde goz xesteliklerinde istifade edirler Menbe Redakte Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Birlepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Zanbaqkimiler amp oldid 5282157, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.