Togon Teymurun atası 1329-cu ildə hakimiyyətdə olmuş Yuan imperatoru Biliqtü xaqan, anası isə qarluq türk qəbiləsindən olan Mailaiti adlı bir qadın idi. Atası vəfat etdikdən sonra hakimiyyətə əmisi Tok Temür (1329-1332) gəlmişdir. Əmisi hakimiyyətdə olarkan o, əvvəlcə Koreyaya, daha sonra isə Quanxiyə sürgün edilmişdir. O, sürgündə olarkən ögey anası Babuşa edam edilmişdir. 1332-ci ildə əmisinin ölümü ilə onun dul arvadı Budaşiri öz oğlu El Tegüsü yox, Togon Teymurun hakimiyyətə gəlməsini istəmiş, ancaq hakimiyyətə Togon Teymurun qardaşı Irinjibar gəlmişdir. Irinjibarin ölümü ilə Togon Teymur Quanxidən Pekinə gəlmişdir. Bu zaman faktiki hakim El Teymur idi. Togon Teymurun taxta çıxması El Teymur tərəfindən 6 ay gecikdirildi və 1333-cü ildə El Teymurun ölümündən sonra Togon Teymur taxta sahib ola bildi.
Hakimiyyəti
Hakimiyyəti dövründə önəmli şəxslər
Togon Teymurun heykəli
Togon Teymur ona qəyyumluq edən Budaşirinin oğlunu vəliəhd şahzadə etdi. Ancaq Togon Teymur güclü feodallar tərəfindən idarə edilirdi və onlardan ən güclüsü olan Bayan onun naibi ola bildi. Ancaq Bayanın diktator siyasəti, bəzi köçürmələr etməsi və imperial imtahan sistemini dayandırması ölkədə qarışıqlığa səbəb oldu və Bayan öz qardaşı oğlu Toghtogha tərəfindən öldürüldü. Toghtogha Togon Teymurun yeni naibi oldu. Togon Teymur həmçinin Budaşirini və onun oğlunu uzaqlaşdırdı.
Toghtogha Bayanın etdiyi bütün köçürmələri dayandırdı, imperial imtahan sistemini geri gətirdi, çinli ədəbiyyatçıları sürgündən və ya təqaüdə çıxmaqdan geri qaytardı, Liao, Jin və Song dövlətlərinin tarixi yazılıb qurtardı (1345). Togon Teymurun istəyi ilə Toghtogha 1344-ün iyununda vəzifədən getdi, ancaq 5 ildən sonra yenidən naib oldu. 1349-1354-ci illərdəki naiblik etdi.
Yuanın xarici dövlətlərlə əlaqələri
Vatikanla əlaqələr
Papa John XXII və Papa Benedict XII 1317-1343-cü illərdə Krımdan Çinə qədər öz șəbəkələrini yaratdılar. 1338-ci ildə Vatikandan göndərilən John of Marignolli 1328-ci ildə ölən John of Montecorvinonu əvəz etdi. Yeni səfirlik nümayəndələri Togon Teymura Avropa atlarını hədiyyə gətirmişdi.
Dehli Sultanlığı ilə əlaqələr
1338-ci ildə Dehli sultanı Məhəmməd bin Tugluq səyahətçi İbn Bəttutəni Yuana səfir təyin etdi. Hədiyyə isə 200 hindli qul idi. Ancaq hindli üsyançılar onlara hücum etdi. Dehli sultanlığının süvariləri 78 qurban verdi və hindli üsyançıların hamısı, yəni 4000 nəfər öldü. Bu hadisədən sonra heyət Togon Teymurun yanına gedə bildi.
Yaponiya ilə əlaqələr
Çin 1362-ci ildə
Koreyalılar yapon balıqçı gəmisini tutanda bunun casusluq olduğunu fikirləşdilər. Həmin dövrdə Koreyada Yuanın müstəmləkəsi olan Koreyo dövləti balıqçıları hökmdarları Togon Teymura göndərdi. Ancaq Togon Teymur balıqçıları Yaponiyaya geri göndərdi və buna cavab olaraq, bir keşişin başçılığı ilə Yaponiyanın Aşikaqa şoqunatı öz minnətdarlığını bildirmək üçün elçilərini Pekinə göndərdi
XIV əsrin 40-cı illərinin axırlarında xalq aclıqdan, daşqınlardan və quraqlıqdan əziyyət çəkirdi, hakimiyyətinin duz monopoliyası qanunsuz duz satanları narahat edirdi və beləliklə 1351-ci ildə Qırmızısarıqlılar üsyanı başladı. Togon Teymurun naibi Toghtogha böyük ordu topladı ancaq Togon Teymur onun xəyanət eləyəcəyini fikirləşdiyi üçün ona olan inamını itirmişdi və 1354-cü ildə Toghtogha naiblikdən getdi.
Vəliəhd şəhzadə Ayushiridaranın əleyhdarlarına qarşı mübarizəsi
Togon Teymurun koreyalı Kraliça Kidən olan oğlu Ayushiridara 1353-cu ilde vəliəhd șahzadə oldu. O, xanın əvəzinə idarəçilik edənlərlə konflikti oldu. Onun anası Kralica Ki və şahzadənin naziri onu taxtı ələ keçirməyə inandırdı. Togon Teymur ise konfliktə son verə bilməsə də, oğlunun nazirini edam etdirdi. 1364-cu ilde Shangxi ərazisinin başçısı Bolad Temur Xanbalığı işğal etdi və şahzadəni onun qış iqamətgahından qovdu. Ayushiridara Henan ərazisinin başçısı Koke Temurla ittifaqa girdi və Bolad Temuru məğlub etdi. Bütün bu hadisələr ölkənin zəifləməsi ilə nəticələndi.
Şimala doğru çəkilmə
Cənubi Çində üsyançı qüvvələr birləşdi və Min dövləti yaradıldı. Min dövlətinin birinci lideri olan Zhu Yuanzhang 1368-ci ildə Yuan ordusunu məğlub etdi. Koke Temur Min generalı Xu Daya qarşı döyüşü uduzdu. Min qoşunu Hebeyə yaxınlaşdı. Togon Teymur Xanbalıqdan vaz keçdi və yay iqamətgahı olan Xanaduya getdi.
1369-cu ildə Shangdu Min işğalı altına düşdü və Togon Teymur Yingchanga-Daxili Monqolustana getdi və beləliklə, monqolların Çində hakimiyyəti zəiflədi. Togon Teymur 1370-ci ildə vəfat etdi. Onun oğlu Ayurşiridara Monqolustanda Şimali Yuan imperatoru olaraq taxta çıxdı və Qaraqoruma çəkildi.
Togon Teymur incəsənətdə
Cənubi Koreyada Togan Teymura aid Shin Don (2005-2006) və Kraliça Ki (2013) serialları çəkildi.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir.
toqhon, teymur, 1320, 1370, çindəki, yuan, dövlətinə, hökmdarlıq, etmiş, monqol, sülaləsinin, nümayəndəsidir, onun, monqolustana, gedişi, ilə, çində, sülaləsi, hakimiyyətə, gəlmişdir, monq, ᠲᠣᠭᠠᠨᠲᠡᠮᠦᠷ, monq, Тогоонтөмөрtogon, teymurun, portretiyuan, imperiyası. Toqhon Teymur d 25 may 1320 o 23 may 1370 Cindeki Yuan dovletine hokmdarliq etmis monqol sulalesinin son numayendesidir 1 2 3 ve onun Monqolustana gedisi ile Cinde Min sulalesi hakimiyyete gelmisdir Toqhon Teymurmonq ᠲᠣᠭᠠᠨᠲᠡᠮᠦᠷ monq TogoontomorTogon Teymurun portretiYuan imperiyasinin XI imperatoru Monqollarin XV xaqani Cin imperatoru1332 23 may 1370Tacqoyma 19 iyul 1333Selefi Rincinbal xaqanXelefi Biliqtu xaqanSexsi melumatlarDogum tarixi 25 may 1320Dogum yeri YuanVefat tarixi 23 may 1370 49 yasinda Vefat yeri Yingchang d Daxili Monqolustan Muxtar Rayonu CinVefat sebebi dizenteriyaSulale BorciginAtasi Xutuqtu xaqanAnasi MailaitiHeyat yoldaslari Imperatrica KiImperatrica DanasiriBayan XutuqUsagi Biliqtu xaqan Mundericat 1 Hakimiyyete gelmezden evvel 2 Hakimiyyeti 2 1 Hakimiyyeti dovrunde onemli sexsler 2 2 Yuanin xarici dovletlerle elaqeleri 2 2 1 Vatikanla elaqeler 2 2 2 Dehli Sultanligi ile elaqeler 2 2 3 Yaponiya ile elaqeler 2 3 Qirmizisariqlilar usyani 2 4 Veliehd sehzade Ayushiridaranin eleyhdarlarina qarsi mubarizesi 2 5 Simala dogru cekilme 3 Togon Teymur incesenetde 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxHakimiyyete gelmezden evvel RedakteTogon Teymurun atasi 1329 cu ilde hakimiyyetde olmus Yuan imperatoru Biliqtu xaqan anasi ise qarluq turk qebilesinden olan Mailaiti adli bir qadin idi 4 Atasi vefat etdikden sonra hakimiyyete emisi Tok Temur 1329 1332 gelmisdir Emisi hakimiyyetde olarkan o evvelce Koreyaya daha sonra ise Quanxiye surgun edilmisdir O surgunde olarken ogey anasi Babusa edam edilmisdir 1332 ci ilde emisinin olumu ile onun dul arvadi Budasiri oz oglu El Tegusu yox Togon Teymurun hakimiyyete gelmesini istemis ancaq hakimiyyete Togon Teymurun qardasi Irinjibar gelmisdir Irinjibarin olumu ile Togon Teymur Quanxiden Pekine gelmisdir Bu zaman faktiki hakim El Teymur idi Togon Teymurun taxta cixmasi El Teymur terefinden 6 ay gecikdirildi ve 1333 cu ilde El Teymurun olumunden sonra Togon Teymur taxta sahib ola bildi Hakimiyyeti RedakteHakimiyyeti dovrunde onemli sexsler Redakte Togon Teymurun heykeli Togon Teymur ona qeyyumluq eden Budasirinin oglunu veliehd sahzade etdi Ancaq Togon Teymur guclu feodallar terefinden idare edilirdi ve onlardan en guclusu olan Bayan onun naibi ola bildi Ancaq Bayanin diktator siyaseti bezi kocurmeler etmesi ve imperial imtahan sistemini dayandirmasi olkede qarisiqliga sebeb oldu ve Bayan oz qardasi oglu Toghtogha terefinden olduruldu Toghtogha Togon Teymurun yeni naibi oldu Togon Teymur hemcinin Budasirini ve onun oglunu uzaqlasdirdi Toghtogha Bayanin etdiyi butun kocurmeleri dayandirdi imperial imtahan sistemini geri getirdi cinli edebiyyatcilari surgunden ve ya teqaude cixmaqdan geri qaytardi Liao Jin ve Song dovletlerinin tarixi yazilib qurtardi 1345 Togon Teymurun isteyi ile Toghtogha 1344 un iyununda vezifeden getdi ancaq 5 ilden sonra yeniden naib oldu 1349 1354 ci illerdeki naiblik etdi Yuanin xarici dovletlerle elaqeleri Redakte Vatikanla elaqeler Redakte Papa John XXII ve Papa Benedict XII 1317 1343 cu illerde Krimdan Cine qeder oz șebekelerini yaratdilar 1338 ci ilde Vatikandan gonderilen John of Marignolli 1328 ci ilde olen John of Montecorvinonu evez etdi Yeni sefirlik numayendeleri Togon Teymura Avropa atlarini hediyye getirmisdi Dehli Sultanligi ile elaqeler Redakte 1338 ci ilde Dehli sultani Mehemmed bin Tugluq seyahetci Ibn Bettuteni Yuana sefir teyin etdi Hediyye ise 200 hindli qul idi Ancaq hindli usyancilar onlara hucum etdi Dehli sultanliginin suvarileri 78 qurban verdi ve hindli usyancilarin hamisi yeni 4000 nefer oldu Bu hadiseden sonra heyet Togon Teymurun yanina gede bildi 5 Yaponiya ile elaqeler Redakte Cin 1362 ci ilde Koreyalilar yapon baliqci gemisini tutanda bunun casusluq oldugunu fikirlesdiler Hemin dovrde Koreyada Yuanin mustemlekesi olan Koreyo dovleti baliqcilari hokmdarlari Togon Teymura gonderdi Ancaq Togon Teymur baliqcilari Yaponiyaya geri gonderdi ve buna cavab olaraq bir kesisin basciligi ile Yaponiyanin Asikaqa soqunati oz minnetdarligini bildirmek ucun elcilerini Pekine gonderdi Qirmizisariqlilar usyani Redakte Esas meqale Qirmizisariqlilar usyaniXIV esrin 40 ci illerinin axirlarinda xalq acliqdan dasqinlardan ve quraqliqdan eziyyet cekirdi hakimiyyetinin duz monopoliyasi qanunsuz duz satanlari narahat edirdi ve belelikle 1351 ci ilde Qirmizisariqlilar usyani basladi Togon Teymurun naibi Toghtogha boyuk ordu topladi ancaq Togon Teymur onun xeyanet eleyeceyini fikirlesdiyi ucun ona olan inamini itirmisdi ve 1354 cu ilde Toghtogha naiblikden getdi Veliehd sehzade Ayushiridaranin eleyhdarlarina qarsi mubarizesi Redakte Togon Teymurun koreyali Kralica Kiden olan oglu Ayushiridara 1353 cu ilde veliehd șahzade oldu O xanin evezine idarecilik edenlerle konflikti oldu Onun anasi Kralica Ki ve sahzadenin naziri onu taxti ele kecirmeye inandirdi Togon Teymur ise konflikte son vere bilmese de oglunun nazirini edam etdirdi 1364 cu ilde Shangxi erazisinin bascisi Bolad Temur Xanbaligi isgal etdi ve sahzadeni onun qis iqametgahindan qovdu Ayushiridara Henan erazisinin bascisi Koke Temurla ittifaqa girdi ve Bolad Temuru meglub etdi Butun bu hadiseler olkenin zeiflemesi ile neticelendi Simala dogru cekilme Redakte Cenubi Cinde usyanci quvveler birlesdi ve Min dovleti yaradildi Min dovletinin birinci lideri olan Zhu Yuanzhang 1368 ci ilde Yuan ordusunu meglub etdi Koke Temur Min generali Xu Daya qarsi doyusu uduzdu Min qosunu Hebeye yaxinlasdi Togon Teymur Xanbaliqdan vaz kecdi ve yay iqametgahi olan Xanaduya getdi 1369 cu ilde Shangdu Min isgali altina dusdu ve Togon Teymur Yingchanga Daxili Monqolustana getdi ve belelikle monqollarin Cinde hakimiyyeti zeifledi Togon Teymur 1370 ci ilde vefat etdi Onun oglu Ayursiridara Monqolustanda Simali Yuan imperatoru olaraq taxta cixdi ve Qaraqoruma cekildi Togon Teymur incesenetde RedakteCenubi Koreyada Togan Teymura aid Shin Don 2005 2006 ve Kralica Ki 2013 seriallari cekildi Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Michael Prawdin The Mongol Empire and its Legacy J J Saunders The History of Mongol Conquests Rene Grousset The Empire of Steppes Andreas Radbruch ed Flow Cytometry and Cell Sorting Berlin Springer 1992 or 2000 ISBN 0 387 55594 3 ISBN 3540656308 p 129 Google booksHemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Toqhon Teymur amp oldid 6012752, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
