Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Tibet qonur ayısı (lat. Ursus arctos pruinosus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinin qonur ayı növünə aid heyvan yarımnövü. Bu yarımnöv Tibet yaylasının şərqində yayılmışdır. Qonur ayıların ən az yayılmış yarımnövüdür. Təbiətdə olduqca az görülür. Avropada bir neçə dərisi və skeleti vardır. 1854-cü ildə qeydə alınmışdır.
| Tibet qonur ayısı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Yarımnöv: Tibet qonur ayısı | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Təsnifatı
Tibet qonur ayısı bəzən Qobi qonur ayısı (Ursus arctos gobiensis) ilə eyniləşdirilir. Onların relik canlı olmararı əsas gətirilir. Ancaq terioloqlar Vladimir Sokolov və Viktor Orlov bu iki ayı başlarının bir-birinə oxşamamasını bildirirlər. Onlar Tibet qonur ayısının başını daha çox Himalay qonur ayısına (Ursus arctos isabellinus) bənzədiyini iddia edirlər. Bir müddət sonra bu iki alim Qobi ayısını ayrıca yarımnöv olaraq təstiqləmişlər.
Yayılma ərazisi və həyat tərzi
Əsasən yüksək dağlıq ərazilərdə yayılmışlar. Ümumilikdə isə onlar haqqında məlumat olduqca azdır. Kiçik məməlilər və otlala qidalanırlar.
Təhlükə və qorunması
Bu canlıların dəqiq sayı məlum deyildir. Onlar Beynəlxalq Təbiəti mühafizə birliyinin Qırmızı kitabına daxil edilmişdir. Onların sayına mənfi təsir göstərən amil ənənəvi Asiya tibbində istifadə edilməsidir.
Mədəniyyətə təsiri
Tibet qonur ayısı Qar adamı obrazının mümkün variantı hesab edilirdi. 1960-cı ildə Edmund Hillari bunu araşdırmaq məqsədi ilə Tibet dağlarına çıxmışdır. Qayıdarkən onlar iki xəz gətirmiçlər. Yerli əhali bunu Qar adamının xəzi olmasını bildirmişdir. Sonrakı araşdırmalar bu xəzlərin Tibet qonur ayısına məxsus olmasını müəyyən etmişlər.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tibet qonur ayisi lat Ursus arctos pruinosus heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin yirticilar destesinin ayikimiler fesilesinin ayi cinsinin qonur ayi novune aid heyvan yarimnovu Bu yarimnov Tibet yaylasinin serqinde yayilmisdir Qonur ayilarin en az yayilmis yarimnovudur Tebietde olduqca az gorulur Avropada bir nece derisi ve skeleti vardir 1854 cu ilde qeyde alinmisdir Tibet qonur ayisiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Klad Klad YirticikimilerDeste YirticilarYarimdeste ItkimilerInfradeste Fesile AyikimilerYarimfesile AyilarTriba Cins AyiNov Qonur ayiYarimnov Tibet qonur ayisiBeynelxalq elmi adiUrsus arctos pruinosus Edward Blyth 1854Sekil axtarisiITIS 202386NCBI 522687EOL 1241476TesnifatiTibet qonur ayisi bezen Qobi qonur ayisi Ursus arctos gobiensis ile eynilesdirilir Onlarin relik canli olmarari esas getirilir Ancaq terioloqlar Vladimir Sokolov ve Viktor Orlov bu iki ayi baslarinin bir birine oxsamamasini bildirirler Onlar Tibet qonur ayisinin basini daha cox Himalay qonur ayisina Ursus arctos isabellinus benzediyini iddia edirler Bir muddet sonra bu iki alim Qobi ayisini ayrica yarimnov olaraq testiqlemisler Yayilma erazisi ve heyat terziEsasen yuksek dagliq erazilerde yayilmislar Umumilikde ise onlar haqqinda melumat olduqca azdir Kicik memeliler ve otlala qidalanirlar Tehluke ve qorunmasiBu canlilarin deqiq sayi melum deyildir Onlar Beynelxalq Tebieti muhafize birliyinin Qirmizi kitabina daxil edilmisdir Onlarin sayina menfi tesir gosteren amil enenevi Asiya tibbinde istifade edilmesidir Medeniyyete tesiriTibet qonur ayisi Qar adami obrazinin mumkun varianti hesab edilirdi 1960 ci ilde Edmund Hillari bunu arasdirmaq meqsedi ile Tibet daglarina cixmisdir Qayidarken onlar iki xez getirmicler Yerli ehali bunu Qar adaminin xezi olmasini bildirmisdir Sonraki arasdirmalar bu xezlerin Tibet qonur ayisina mexsus olmasini mueyyen etmisler IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0Hemcinin bax