fbpx
Wikipedia

Tərlan Əliyarbəyov

Tərlan Abdulla oğlu Əliyarbəyov (28 noyabr 1892(1892-11-28), Ağsu15 fevral 1956(1956-02-15), Bakı) — sovet hərbi xadimi, general-mayor.

Tərlan Əliyarbəyov
Tərlan Abdulla oğlu Əliyarbəyov
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Ağsu, Şamaxı qəzası, Bakı quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi (63 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti azərbaycanlı
Rütbə General-mayor
Komandanlıq edib 416-cı milli atıcı diviziya, 402-ci atıcı diviziya
Döyüşlər
Təltifləri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Tərlan Əliyarbəyov 28 noyabr 1892-ci ildə Şamaxı şəhərində zadəgan ailədə anadan olmuşdur. 1914-cü ildə Tiflis hərbi məktəbini bitirmişdir. 1927-1941-ci illərdə iki dəfə M.V.Frunze adına Ali Hərbi Akademiyanı bitirmişdir. Peşəkar hərbçi, igid general Tərlan bəy Əliyarbəyov 1956-cı ildə fevral ayının 15-də Bakı şəhərində vəfat etmişdir.

Fəaliyyəti

1914-1918-ci illərdə Birinci dünya müharibəsində iştirak etmiş, Şamaxı alayı tərkibində rota (bölük) və batalyon (tabor) komandiri olmuş, alman cəbhəsində döyüşlərdə iştirak etmişdir. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi ordusu yaradılmağa başlayanda onun sıralarına qoşulmuş, əvvəlcə piyada alayında xidmət etmiş, sonra isə Bakı şəhəri və onun rayonlarının hərbi rəisi təyin edilmişdir. Bu vəzifədə o Bakı şəhəri və onun ətraf rayonlarının əhalisi arasında hərbi çağırış işinin təşkilinə başçılıq etmişdir. 1918-1919-cu illərdə Müsavat ordusunda alay komandiri olmu həmçinin Bakı şəhər rəisinin müavini olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin hərbi naziri Səməd bəy Mehmandarovun təşəbbüsü ilə təsis edilmiş yeddi hərbi rəislikdən biri olan həmin vəzifənin yaradılmasından məqsəd də hərbi çağırış və səfərbərlik işində mövcud nöqsanları aradan qaldırmaq, bu sahədə yol verilən əyintilərin qarşısını almaq idi. Cümhuriyyətin süqutuna qədər Bakı və onun rayonlarının hərbi rəisi vəzifəsini icra edərkən T.Əlyarbəyov podpolkovnik rütbəsində idi. 1918-ci noyabrında Əli ağa Şıxlinskinin yaratdığı Əlahiddə Müsəlman Korpusuna könüllü gələn Tərlan bəy Əlyarbəyov ikinci alayın komandir köməkçisi təyin edildi. Rusiyada qızıl Ordu tərəfindən dağıdılmış ağqvardiyaçı general A.Denikin ordusu pərən-pərən düşüb ölkənin hər yerinə səpələnmişdi. Dərbəndi tutan ağqvardiyaçılar Azərbaycana soxulmaq istəyirdilər. Qusarda yerləşən ikinci Azərbaycan alayı gecə-gündüz vuruşaraq düşməni Azərbaycana buraxmadı. O, eyni zamanda Qarabağda gedən döyüşlərdə xüsusi fəallıq göstərmişdi

Aprel çevrilişindən sonra çağırış və səfərbərlik sahəsində kifayət qədər təcrübəyə malik olduğu üçün Tərlan bəy Əlyarbəyov yüksək hərbi vəzifələrdə işləmiş, könüllü şəkildə "Qızıl" Orduya qatılmışdır. İyirminci ilin baharında rotmistr Tərlan bəy Əlyarbəyov Bakı Hərbi İdarə rəisinin müavini və alay komandiri vəzifəsinə təyin edilir. 1922-ci ildə respublika Xalq Komissarlığı qərargahında Hərbi Dəniz İşləri üzrə rəis işləyən Əlyarbəyova bir tapşırıq verildi:

“Kürdəmir və Qaraqoyunlu ərazilərində baş qaldıran daşnak dəstələrini məhv etməli”. O, cəsur silah yoldaşları ilə yorğunluq və yuxusuzluq nə olduğunu bilmədən az bir vaxtda düşməni məğlub etdi.

Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası Hərbi Dəniz Xalq Komissarlığının 1922-ci il 9 dekabr tarixli 525 nömrəli əmrində deyilirdi: “Mənə etibar olunmuş Komissarlığın qərargah rəisi Tərlan bəy Əlyarbəyov yoldaş Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulan ilk günlərdən məsul vəzifələr daşımış, vicdanlı, səliqəli olması, ona tapşırılan vəzifələri can-başla yerinə yetirməsi və proletar hakimiyyətinə sədaqəti ilə fərqlənmişdir. Hərbi işi tam bildiyini göstərmiş və Azərbaycan SSR-də mahal hərbi komissarlıqlarının təşkili işinə böyük qüvvə və qayğı sərf etmişdir. 1920-ci ildə Bakı qəzasında və 1921-ci ildə bütün respublikada səfərbərliyi yüksək bacarıqla keçirmişdir.

Hazırda HDXK-nın qərargahı ləğv edildiyi üçün Əlyarbəyov yoldaşı Azərbaycan SSR Hərbi Komissarlığının müavini vəzifəsinə təyin etməklə inanıram ki, onun öz biliyi və Sovet hakimiyyətinə sədaqəti sayəsində Azərbaycanda səfərbərlik işi həmişə yüksək səviyyədə olacaqdır.

Təxminən üç il müddətində hərbi idarədə birgə çalışdığımız vaxtlar gənc Sovet Azərbaycanının yaradılması işinə böyük zəhmət və enerji sərf etdiyinə görə Tərlan bəy Əlyarbəyova rəhbərlik adından təşəkkür elan edir və əmr edirəm ki, şəxsi xidmət kitabçasına yazılsın.

Hərbi Dəniz Xalq Komissarı və Əlahiddə Qafqaz Ordusu Hərbi İnqilab Şurasının üzvü Əliheydər Qarayev.

Qərargah rəis əvəzi podpolkovnik Yusif bəy Məğrubov”.

1923-1929-cu illərdə Azərbaycan SSR hərbi komissarının köməkçisi və ərazi idarəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdır. 1925-1931-ci illərdə Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin üzvlüyünə namizəd seçilmişdir. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin (2-ci çağırış) deputatı olmuş, 1927-ci ildə M.V.Frunze adına Hərbi Akademiyada Ali Komanda heyəti kursunu bitirdikdən sonra Bakıya qayıdan Əliyarbəyov hərbi istedadını milli hərbi kadrların yetişdirilməsinə sərf etmişdir. 1946-1948-ci illərdə Azərbaycan SSR maarif nazirinin müdafiə işləri üzrə müavini işləmişdir. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin (2-ci çağırış) deputatı olmuşdur. 1948-ci ildə istefaya çıxmışdır.

Vətən Müharibəsi dövründə

1932-ci ildə Azərbaycan Neft İnstitutunda hərbi-pedaqoji fəaliyyət göstərmişdir. O, ikinci dəfə (1941-ci il) M.V.Frunze adına Ali Hərbi Akademiyanı bitirəndə Böyük Vətən Müharibəsi başlanmışdı. Cəbhəyə səfərbər olunan polkovnik Tərlan bəy Əliyarbəyov 1942-ci il oktyabrın 15-də azərbaycanlılardan ibarət 416-cı diviziyanın komandiri, 402-ci diviziyanın komandiri, 79, 88-ci alayın komandiri və 58-ci diviziya komandirinin müavini təyin edilir. Müharibə illərində Tərlan bəy Əliyarbəyovun döyüş xidmətləri yüksək qiymətləndirilərək 1944-cü il fevralın 9-da ona general-mayor rütbəsi verilmişdir.

Mükafatları

  • Lenin ordeni
  • Qırmızı Bayraq ordeni
  • Qırmızı Ulduz ordeni
  • Müxtəlif medallar
  • “Müqəddəs Stanislav” (qılıncla və bantla birgə)
  • “Müqəddəs Anna” ordenləri
  • “Müqəddəs Georgi" ordeni

Xatirəsi

  • Bakıda adına küçə var.
  • Şamaxıda adına küçə var
  • Şamaxı Tarix-diyarşünaslıq muzeyində general Tərlan bəy Əliyarbəyovun ayrıca guşəsi yaradılıb.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • General mayor-Tərlan Əliyarbəyov
  • Üç ordunun zabiti Tərlan Əliyarbəyov[ölü keçid]
  • General Tərlan Əliyarbəyov haqqında reportaj.
  • AZƏRBAYCANLI GENERALLAR: TƏRLAN ƏLİYARBƏYOV
  • http://palitranews.az/news.php?id=105478
  • http://palitranews.az/news.php?id=105675

Mənbə

  • Боков Ф.Е., Бессмертный подвиг сынов Азербайджана, Б., 1971;
  • Азербайджанская ССР в период Великой Отечественной войны 1941 – 1943 гг., сб. документов и материалов, в двух томах, т 1, Б., 1976.
  • ASE IV cild
  • Nəzirli Ş., Azərbaycan generalları, B., 1991;
  • http://palitranews.az/news.php?id=105478
  • http://palitranews.az/news.php?id=105675

İstinadlar

  1. Алиярбеков Тарлан Абдулла оглу, генерал-майор.
  2. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 360-361

tərlan, əliyarbəyov, tərlan, abdulla, oğlu, əliyarbəyov, noyabr, 1892, 1892, ağsu, fevral, 1956, 1956, bakı, sovet, hərbi, xadimi, general, mayor, tərlan, abdulla, oğlu, əliyarbəyovşəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, noyabr, 1892doğum, yeri, ağsu, şamaxı, qəzası, . Terlan Abdulla oglu Eliyarbeyov 28 noyabr 1892 1892 11 28 Agsu 15 fevral 1956 1956 02 15 Baki sovet herbi xadimi general mayor 1 Terlan EliyarbeyovTerlan Abdulla oglu EliyarbeyovSexsi melumatlarDogum tarixi 28 noyabr 1892Dogum yeri Agsu Samaxi qezasi Baki quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 15 fevral 1956 63 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIHerbi fealiyyetiMensubiyyeti azerbaycanliRutbe General mayorKomandanliq edib 416 ci milli atici diviziya 402 ci atici diviziyaDoyusler Birinci dunya muharibesi Boyuk Veten muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 3 Veten Muharibesi dovrunde 4 Mukafatlari 5 Xatiresi 6 Hemcinin bax 7 Xarici kecidler 8 Menbe 9 IstinadlarHeyati RedakteTerlan Eliyarbeyov 28 noyabr 1892 ci ilde Samaxi seherinde zadegan ailede anadan olmusdur 1914 cu ilde Tiflis herbi mektebini bitirmisdir 1927 1941 ci illerde iki defe M V Frunze adina Ali Herbi Akademiyani bitirmisdir Pesekar herbci igid general Terlan bey Eliyarbeyov 1956 ci ilde fevral ayinin 15 de Baki seherinde vefat etmisdir 2 Fealiyyeti Redakte1914 1918 ci illerde Birinci dunya muharibesinde istirak etmis Samaxi alayi terkibinde rota boluk ve batalyon tabor komandiri olmus alman cebhesinde doyuslerde istirak etmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi ordusu yaradilmaga baslayanda onun siralarina qosulmus evvelce piyada alayinda xidmet etmis sonra ise Baki seheri ve onun rayonlarinin herbi reisi teyin edilmisdir Bu vezifede o Baki seheri ve onun etraf rayonlarinin ehalisi arasinda herbi cagiris isinin teskiline basciliq etmisdir 1918 1919 cu illerde Musavat ordusunda alay komandiri olmu hemcinin Baki seher reisinin muavini olmusdur Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin herbi naziri Semed bey Mehmandarovun tesebbusu ile tesis edilmis yeddi herbi reislikden biri olan hemin vezifenin yaradilmasindan meqsed de herbi cagiris ve seferberlik isinde movcud noqsanlari aradan qaldirmaq bu sahede yol verilen eyintilerin qarsisini almaq idi Cumhuriyyetin suqutuna qeder Baki ve onun rayonlarinin herbi reisi vezifesini icra ederken T Elyarbeyov podpolkovnik rutbesinde idi 1918 ci noyabrinda Eli aga Sixlinskinin yaratdigi Elahidde Muselman Korpusuna konullu gelen Terlan bey Elyarbeyov ikinci alayin komandir komekcisi teyin edildi Rusiyada qizil Ordu terefinden dagidilmis agqvardiyaci general A Denikin ordusu peren peren dusub olkenin her yerine sepelenmisdi Derbendi tutan agqvardiyacilar Azerbaycana soxulmaq isteyirdiler Qusarda yerlesen ikinci Azerbaycan alayi gece gunduz vurusaraq dusmeni Azerbaycana buraxmadi O eyni zamanda Qarabagda geden doyuslerde xususi fealliq gostermisdiAprel cevrilisinden sonra cagiris ve seferberlik sahesinde kifayet qeder tecrubeye malik oldugu ucun Terlan bey Elyarbeyov yuksek herbi vezifelerde islemis konullu sekilde Qizil Orduya qatilmisdir Iyirminci ilin baharinda rotmistr Terlan bey Elyarbeyov Baki Herbi Idare reisinin muavini ve alay komandiri vezifesine teyin edilir 1922 ci ilde respublika Xalq Komissarligi qerargahinda Herbi Deniz Isleri uzre reis isleyen Elyarbeyova bir tapsiriq verildi Kurdemir ve Qaraqoyunlu erazilerinde bas qaldiran dasnak destelerini mehv etmeli O cesur silah yoldaslari ile yorgunluq ve yuxusuzluq ne oldugunu bilmeden az bir vaxtda dusmeni meglub etdi Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasi Herbi Deniz Xalq Komissarliginin 1922 ci il 9 dekabr tarixli 525 nomreli emrinde deyilirdi Mene etibar olunmus Komissarligin qerargah reisi Terlan bey Elyarbeyov yoldas Azerbaycanda Sovet hakimiyyeti qurulan ilk gunlerden mesul vezifeler dasimis vicdanli seliqeli olmasi ona tapsirilan vezifeleri can basla yerine yetirmesi ve proletar hakimiyyetine sedaqeti ile ferqlenmisdir Herbi isi tam bildiyini gostermis ve Azerbaycan SSR de mahal herbi komissarliqlarinin teskili isine boyuk quvve ve qaygi serf etmisdir 1920 ci ilde Baki qezasinda ve 1921 ci ilde butun respublikada seferberliyi yuksek bacariqla kecirmisdir Hazirda HDXK nin qerargahi legv edildiyi ucun Elyarbeyov yoldasi Azerbaycan SSR Herbi Komissarliginin muavini vezifesine teyin etmekle inaniram ki onun oz biliyi ve Sovet hakimiyyetine sedaqeti sayesinde Azerbaycanda seferberlik isi hemise yuksek seviyyede olacaqdir Texminen uc il muddetinde herbi idarede birge calisdigimiz vaxtlar genc Sovet Azerbaycaninin yaradilmasi isine boyuk zehmet ve enerji serf etdiyine gore Terlan bey Elyarbeyova rehberlik adindan tesekkur elan edir ve emr edirem ki sexsi xidmet kitabcasina yazilsin Herbi Deniz Xalq Komissari ve Elahidde Qafqaz Ordusu Herbi Inqilab Surasinin uzvu Eliheyder Qarayev Qerargah reis evezi podpolkovnik Yusif bey Megrubov 1923 1929 cu illerde Azerbaycan SSR herbi komissarinin komekcisi ve erazi idaresinin reisi vezifesinde calismisdir 1925 1931 ci illerde Azerbaycan Merkezi Icraiyye Komitesinin uzvluyune namized secilmisdir Azerbaycan SSR Ali Sovetinin 2 ci cagiris deputati olmus 1927 ci ilde M V Frunze adina Herbi Akademiyada Ali Komanda heyeti kursunu bitirdikden sonra Bakiya qayidan Eliyarbeyov herbi istedadini milli herbi kadrlarin yetisdirilmesine serf etmisdir 1946 1948 ci illerde Azerbaycan SSR maarif nazirinin mudafie isleri uzre muavini islemisdir Azerbaycan SSR Ali Sovetinin 2 ci cagiris deputati olmusdur 1948 ci ilde istefaya cixmisdir 2 Veten Muharibesi dovrunde Redakte1932 ci ilde Azerbaycan Neft Institutunda herbi pedaqoji fealiyyet gostermisdir O ikinci defe 1941 ci il M V Frunze adina Ali Herbi Akademiyani bitirende Boyuk Veten Muharibesi baslanmisdi Cebheye seferber olunan polkovnik Terlan bey Eliyarbeyov 1942 ci il oktyabrin 15 de azerbaycanlilardan ibaret 416 ci diviziyanin komandiri 402 ci diviziyanin komandiri 79 88 ci alayin komandiri ve 58 ci diviziya komandirinin muavini teyin edilir Muharibe illerinde Terlan bey Eliyarbeyovun doyus xidmetleri yuksek qiymetlendirilerek 1944 cu il fevralin 9 da ona general mayor rutbesi verilmisdir 1 Mukafatlari RedakteLenin ordeni Qirmizi Bayraq ordeni Qirmizi Ulduz ordeni Muxtelif medallar Muqeddes Stanislav qilincla ve bantla birge Muqeddes Anna ordenleri Muqeddes Georgi ordeniXatiresi RedakteBakida adina kuce var Samaxida adina kuce var Samaxi Tarix diyarsunasliq muzeyinde general Terlan bey Eliyarbeyovun ayrica gusesi yaradilib Hemcinin bax RedakteEbdulqasim Ezimi Boyuk Veten muharibesiXarici kecidler RedakteGeneral mayor Terlan Eliyarbeyov Uc ordunun zabiti Terlan Eliyarbeyov olu kecid General Terlan Eliyarbeyov haqqinda reportaj AZERBAYCANLI GENERALLAR TERLAN ELIYARBEYOV http palitranews az news php id 105478 http palitranews az news php id 105675Menbe RedakteBokov F E Bessmertnyj podvig synov Azerbajdzhana B 1971 Azerbajdzhanskaya SSR v period Velikoj Otechestvennoj vojny 1941 1943 gg sb dokumentov i materialov v dvuh tomah t 1 B 1976 ASE IV cild Nezirli S Azerbaycan generallari B 1991 http palitranews az news php id 105478 http palitranews az news php id 105675Istinadlar Redakte 1 2 Aliyarbekov Tarlan Abdulla oglu general major 1 2 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 360 361Menbe https az wikipedia org w index php title Terlan Eliyarbeyov amp oldid 6045295, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.