Solidarizm — təsanüdçülük, həmrəylik anlayışlarını ifadə edir.
Tarix
Həmrəyçilik ideyası XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində əhəmiyyətli dərəcədə genişlənmişdir. Onun nəzəri əsası Oqüst Kontun cəmiyyətdə vahid tam kimi baxışı, sosioloji doktrinası idi. Solidarizm nəzəriyyəsinin banisi Emile Durkheimdir. Solidarizm nəzəriyyəsi Sosializmə və Kapitalizmə alternativ bir nəzəriyyə kimi yaradılmışdır. Həmrəylik şüarları altında 1890-cı ildə Parisdə "sosial tərbiyyə konqresi" yığıldı. 1891-ci ildə isə Parisdə Sosial Elmlər nəzdində "həmrəylik fəlsəfəsi" üzrə xüsusi kurslar təşkil olundu.
Mahiyyəti
Solidarizm siniflər arası rəqabəti rədd edirdi. Emile Durkheim Marksın “problemin səbəbi siniflər arası ziddiyyətlərdir” fikrini qəbul etmir. Kapitalistlərin də israrla önə sürdüyü “siniflər arası rəqabət inkişafa aparır” fikri ilə razılaşmır. Ümumən analiz etdiyimizdə görə bilərik ki, bu kimi ziddiyyətlər “milli birliyi” zədələyir, çünki insanların sosial problemləri onlar arasında fərdi mənafelərin yüksəlməsinə şərait və bu fərdi maraqlar sosial konfiliktə yol açır. Fərd özünü sosiumun bir parçası kimi hiss etmir. Ancaq solidaristlər sosializmin də dövlətiinkişafdan saxladığını anlayır və buna görə də alternativ olaraq “orta yol”, “Qızıl Orta” prinsipini təqdim edirlər. “Qızıl Orta” hər zaman filosoflar tərəfindən ən optimal variant kimi realizə olunub. Buna Buddha, Aristotel əsas örnəklərdəndir. Solidarizm iqtidsadiyyata dövlətin müdaxiləsini qəbul edir. Bu müdaxilə bazarda yarana biləcək monopoliyaların, inhisarlaşmanın öncədən qarşısının alınması, xırda sahibkarların və əhalinin sosial təminatını və maraqlarını təmin edilməsi naminədir. Solidarizm dini baxış yanaşmalarında sekulyarizmi müdafiə edir. Bundan başqa o insan haqlarının təminatçısı kimi də çıxış edir. Hər bir insanın pulsuz təhsil almaq, pulsuz səhiyyədən istifadə etmək, işləmək, hüququ var. Buna görə də Solidarizm humanitar bir nəzəriyyə olduğundan bu haqları təmin edir. Ümumən aşağı və yuxarı, minimum və maksimumdur. Həyat isə nə mütləq minimum nə də mütləq maksimum olacaq qədər bir mütləqliyə sahib deyil. Həyatda mütləq həqiqət deyə bir şey yoxdur.
Alimlərin fikirləri
E.Durkheim sübut etməyə çalışır ki, cəmiyyətin strukturu əməyin bölgüsü ilə şərtlənmişdir. Deməli, siniflərin də olması zəruridir. Fəhlə sinfinin və burjuaziya ictimai istehsal sistemində həmrəyliklə işləməlidirlər. Bu ideyalar fransız siyasi xadimi L.Burjuanın "Həmrəylik" əsərində (1897) inkişaf etdirilmişdir. XVIII, XIX əsrin fərdiyyətcilik nəzəriyyələrinin əksinə çıxaraq L.Burjua təsdiqləyirdi ki, real olaraq öz-özlüyündə nə fərdlər, nə də cəmiyyət mövcud deyil, ancaq insanların birgə yaşayış amili ilə bağlı assosasiyaları mövcuddur. Assosasiyanın hər bir iştirakçısı ümumi iş yerindən xeyir gördüyü üçün o digər insanlar, cəmiyyət, keçmiş və gələcək nəsillər qarşısında məsuliyyət daşıyır.
Liberalizmlə müqayisə
Fərdiyyətçiliyə və liberalizmə əks olaraq həmrəyçilər subyektiv hüquqlara skeptik baxırdılar. Onların fikrincə, bu hüquqlar cəmiyyət üzvlərini ayırır.
Sosializmlə müqayisə
Burjuaziyanı məhv edərək proletariat sinfini azad etməyə çağıran sosialistlərdən fərqli olaraq həmrəyçilər hesab edirdilər ki, bu siniflər qarşılıqlı əlaqəlidirlər və ictimai istehsal üçün eyni dərəcədə lazımlıdırlar.
İstinadlar
↑ "Sosializm, Solidarizm və Kapitalizm analitik-fəlsəfi müqayisə" (Azərbaycan dili). ens.az. 27 fevral 2020 tarixində arxivləşdirilib.
Noyabr 11, 2021
solidarizm, təsanüdçülük, həmrəylik, anlayışlarını, ifadə, edir, mündəricat, tarix, mahiyyəti, alimlərin, fikirləri, liberalizmlə, müqayisə, sosializmlə, müqayisə, istinadlartarix, redaktəhəmrəyçilik, ideyası, əsrin, sonu, əsrin, əvvəllərində, əhəmiyyətli, dər. Solidarizm tesanudculuk hemreylik anlayislarini ifade edir 1 Mundericat 1 Tarix 2 Mahiyyeti 2 1 Alimlerin fikirleri 3 Liberalizmle muqayise 4 Sosializmle muqayise 5 IstinadlarTarix RedakteHemreycilik ideyasi XIX esrin sonu XX esrin evvellerinde ehemiyyetli derecede genislenmisdir Onun nezeri esasi Oqust Kontun cemiyyetde vahid tam kimi baxisi sosioloji doktrinasi idi Solidarizm nezeriyyesinin banisi Emile Durkheimdir Solidarizm nezeriyyesi Sosializme ve Kapitalizme alternativ bir nezeriyye kimi yaradilmisdir Hemreylik suarlari altinda 1890 ci ilde Parisde sosial terbiyye konqresi yigildi 1891 ci ilde ise Parisde Sosial Elmler nezdinde hemreylik felsefesi uzre xususi kurslar teskil olundu Mahiyyeti RedakteSolidarizm sinifler arasi reqabeti redd edirdi Emile Durkheim Marksin problemin sebebi sinifler arasi ziddiyyetlerdir fikrini qebul etmir Kapitalistlerin de israrla one surduyu sinifler arasi reqabet inkisafa aparir fikri ile razilasmir Umumen analiz etdiyimizde gore bilerik ki bu kimi ziddiyyetler milli birliyi zedeleyir cunki insanlarin sosial problemleri onlar arasinda ferdi menafelerin yukselmesine serait ve bu ferdi maraqlar sosial konfilikte yol acir Ferd ozunu sosiumun bir parcasi kimi hiss etmir Ancaq solidaristler sosializmin de dovleti inkisafdan saxladigini anlayir ve buna gore de alternativ olaraq orta yol Qizil Orta prinsipini teqdim edirler Qizil Orta her zaman filosoflar terefinden en optimal variant kimi realize olunub Buna Buddha Aristotel esas orneklerdendir Solidarizm iqtidsadiyyata dovletin mudaxilesini qebul edir Bu mudaxile bazarda yarana bilecek monopoliyalarin inhisarlasmanin onceden qarsisinin alinmasi xirda sahibkarlarin ve ehalinin sosial teminatini ve maraqlarini temin edilmesi naminedir Solidarizm dini baxis yanasmalarinda sekulyarizmi mudafie edir Bundan basqa o insan haqlarinin teminatcisi kimi de cixis edir Her bir insanin pulsuz tehsil almaq pulsuz sehiyyeden istifade etmek islemek huququ var Buna gore de Solidarizm humanitar bir nezeriyye oldugundan bu haqlari temin edir Umumen asagi ve yuxari minimum ve maksimumdur Heyat ise ne mutleq minimum ne de mutleq maksimum olacaq qeder bir mutleqliye sahib deyil Heyatda mutleq heqiqet deye bir sey yoxdur 1 Alimlerin fikirleri Redakte E Durkheim subut etmeye calisir ki cemiyyetin strukturu emeyin bolgusu ile sertlenmisdir Demeli siniflerin de olmasi zeruridir Fehle sinfinin ve burjuaziya ictimai istehsal sisteminde hemreylikle islemelidirler Bu ideyalar fransiz siyasi xadimi L Burjuanin Hemreylik eserinde 1897 inkisaf etdirilmisdir XVIII XIX esrin ferdiyyetcilik nezeriyyelerinin eksine cixaraq L Burjua tesdiqleyirdi ki real olaraq oz ozluyunde ne ferdler ne de cemiyyet movcud deyil ancaq insanlarin birge yasayis amili ile bagli assosasiyalari movcuddur Assosasiyanin her bir istirakcisi umumi is yerinden xeyir gorduyu ucun o diger insanlar cemiyyet kecmis ve gelecek nesiller qarsisinda mesuliyyet dasiyir Liberalizmle muqayise RedakteFerdiyyetciliye ve liberalizme eks olaraq hemreyciler subyektiv huquqlara skeptik baxirdilar Onlarin fikrince bu huquqlar cemiyyet uzvlerini ayirir Sosializmle muqayise RedakteBurjuaziyani mehv ederek proletariat sinfini azad etmeye cagiran sosialistlerden ferqli olaraq hemreyciler hesab edirdiler ki bu sinifler qarsiliqli elaqelidirler ve ictimai istehsal ucun eyni derecede lazimlidirlar Istinadlar Redakte 1 2 Sosializm Solidarizm ve Kapitalizm analitik felsefi muqayise Azerbaycan dili ens az 27 fevral 2020 tarixinde arxivlesdirilib Menbe https az wikipedia org w index php title Solidarizm amp oldid 5072638, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
