Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Sivilizasiyanın beşiyi — bu və ya digər sivilizasiyanın başqa ərazilərdəki digər sivilizasiyalardan asılı olmayaraq yarandığı məkan və mədəniyyətdir. Şəhər tipli yaşayış məskənlərinin formalaşması cəmiyyətin “sivil” kimi səciyyələndirilə bilən ilkin xüsusiyyətidir. Sivilizasiyanın digər xüsusiyyətlərinə oturaq və ya qeyri-köçəri əhali, monumental memarlıq, sosial təbəqələrin və bərabərsizliyin mövcudluğu, ünsiyyət üçün yazı sisteminin yaradılması daxildir. Daha sadə cəmiyyətlərdən sivilizasiyanın mürəkkəb cəmiyyətinə keçid tədricən baş verir.
Alimlər ümumilikdə sivilizasiyanın altı beşiyinin olduğunu qəbul edirlər. Belə ki, Mesopotamiya, Qədim Misir, Qədim Hindistan və Qədim Çinin Köhnə dünyada ən erkən sivilizasiyalar olduğu hesab edilir.Yeni dünyada isə sivilizasiyanın beşiyi sahilyanı Perunun Karal-Supe sivilizasiyası və Meksikanın Olmek sivilizasiyasıdır. Sivilizasiyanın bütün beşikləri yaşayış vasitələri baxımından kənd təsərrüfatından asılı olmuşdur (ehtimal ki, əvvəlcə dəniz ehtiyatlarından asılı ola bilən Karal-Supe istisnadır). Onların hamısı mərkəzləşdirilmiş hökuməti, siyasi liderləri, kahinləri və sivilizasiyanın şəhər mərkəzlərinin ictimai məsələlərini dəstəkləmək üçün kənd təsərrüfatı məhsulu istehsal edən fermerlərin (kəndlilərin) fəaliyyətindən asılı olmuşdur.
Nisbətən az formal olaraq, "sivilizasiyanın beşiyi" termini Yunanıstan və ya Roma kimi digər tarixi qədim sivilizasiyalara istinad etmək üçün də istifadə olunur. Lakin, onları "Qərb sivilizasiyasının beşiyi" adlandırmaq daha doğru olardı.
İstinadlar
- Charles Keith Maisels. The Near East: Archaeology in the "Cradle of Civilization. Routledge. 1993. ISBN . 18 April 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 10 November 2020.
- Cradles of Civilization-China: Ancient Culture, Modern Land, Robert E. Murowchick, gen. ed. Norman: University of Oklahoma Press, 1994
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sivilizasiyanin besiyi bu ve ya diger sivilizasiyanin basqa erazilerdeki diger sivilizasiyalardan asili olmayaraq yarandigi mekan ve medeniyyetdir Seher tipli yasayis meskenlerinin formalasmasi cemiyyetin sivil kimi seciyyelendirile bilen ilkin xususiyyetidir Sivilizasiyanin diger xususiyyetlerine oturaq ve ya qeyri koceri ehali monumental memarliq sosial tebeqelerin ve berabersizliyin movcudlugu unsiyyet ucun yazi sisteminin yaradilmasi daxildir Daha sade cemiyyetlerden sivilizasiyanin murekkeb cemiyyetine kecid tedricen bas verir Bereketli hilal Qerb ve Yaxin Serq alimlerinin ekseriyyeti sivilizasiyanin besiyi haqqinda danisarken mehz buna istinad edirler Alimler umumilikde sivilizasiyanin alti besiyinin oldugunu qebul edirler Bele ki Mesopotamiya Qedim Misir Qedim Hindistan ve Qedim Cinin Kohne dunyada en erken sivilizasiyalar oldugu hesab edilir Yeni dunyada ise sivilizasiyanin besiyi sahilyani Perunun Karal Supe sivilizasiyasi ve Meksikanin Olmek sivilizasiyasidir Sivilizasiyanin butun besikleri yasayis vasiteleri baximindan kend teserrufatindan asili olmusdur ehtimal ki evvelce deniz ehtiyatlarindan asili ola bilen Karal Supe istisnadir Onlarin hamisi merkezlesdirilmis hokumeti siyasi liderleri kahinleri ve sivilizasiyanin seher merkezlerinin ictimai meselelerini desteklemek ucun kend teserrufati mehsulu istehsal eden fermerlerin kendlilerin fealiyyetinden asili olmusdur Nisbeten az formal olaraq sivilizasiyanin besiyi termini Yunanistan ve ya Roma kimi diger tarixi qedim sivilizasiyalara istinad etmek ucun de istifade olunur Lakin onlari Qerb sivilizasiyasinin besiyi adlandirmaq daha dogru olardi IstinadlarCharles Keith Maisels The Near East Archaeology in the Cradle of Civilization Routledge 1993 ISBN 978 0 415 04742 5 18 April 2023 tarixinde Istifade tarixi 10 November 2020 Cradles of Civilization China Ancient Culture Modern Land Robert E Murowchick gen ed Norman University of Oklahoma Press 1994