fbpx
Wikipedia

Olmeklər

Olmeklər - Mərkəzi Amerikada yaşamış hindu tayfası.

Tarixi

Olmeklər - asteklərin tarixi salnamələrində xatırlanan hindu tayfalarından biridir. Tədqiqatçılar, demək olar ki, bu xalqın mənşəyi haqqında heç bir məlumata malik deyillər. Təkcə o məlumdur ki, bu xalq müasir Tabask ştatının ərazisində 4 min il əvvəl məskunlaşmışdı. Qədim rəvayətə görə, onların sirli əcdadları su vasitəsilə həyata gəlmiş və möcüzələrə malik olmuşlar. Bu xalqın əcdadları Tamaançe kimi qəribə adı olan ("Biz evimizi axtarırıq" mənasını verir) ərazidə məskunlaşmışdı. Lakin naməlum səbəbdən bu xalqın müdrik adamları gəmilərə minib, bir də dünyanın axırında qayıdacaqlarını vəd edərək cənuba doğru üzmüşlər. Yerdə qalan insanlar isə, özlərini şərti olaraq görkəmli rəhbərləri, ilk ruhaniləri olan Olmeka Uimtoninin şərəfinə – olmeklər adlandırmışlar.. Olmeklər Meksikada qədim və ilk böyük mədəniyyətin yaradıcıları, sonralar Sokonuskoda (Meksikanın cənub-qərbində yerləşən Çyapas ştatında) mövcud olmuş mədəniyyətin davamçıları olmuşlar../ Olmeklər Meksikanın mərkəzi və cənub hissələrində, müasir Verakrus və Tabasko ştatlarında yerləşən tropik ərazilərdə məskunlaşmışlar. Mülahizələrə görə, olmeklərlə Sokonuskoda Mokaya mədəniyyətini yaradanlar və mixe-soke dilinin daşıyıcıları arasında qohumluq əlaqələri mövcud olmuşdur.

Etimologiyası

"Olmek" adı astek sözü olan Ōlmēcatl /oːlˈmeːkat͡ɬ/ (tək) və Ōlmēcah /oːlˈmeːkaʔ (cəm) şəklində işlənir. Bu söz iki kökdən ibarətdir: ōlli /ˈoːlːi mənası - "rezin, kauçuk" və mēcatl /ˈmeːkat͡ɬ, mənası "kanat, kəndir" sözlərindən yaranıb "rezin iynə və ya xətt" deməkdir.

Dilləri və yazısı

Olmeklər Amerika qitəsində ilk dəfə olaraq yazısı ilə şöhrət tapmış xalq hesab edilir. Bu yazı heroqliflərdən ibarət idi. Yazı tərzi soldan sağa, yuxarıdan aşağı doğru istiqamətlənərək ən arxaik variantdır. Onlar yazıda müxtəlif nöqtə, xətlərdən istifadə etməklə orijinal rəqəmlər sistemini də yaratmışlar. Bir çox tədqiqatçılar olmek yazısını mayya yazısının əcdadı da hesab edirlər.

Olmeklərin hansı dildə danışdıqları məlum deyil, onların yazısı da bu günədək oxunmamışdır. Mərkəzi Amerika dilləri arasında əhəmiyyətli yer tutan mixe-soke dilində yazılmış xeyli yazılı abidəni tədqiq edən Terrens Kaufman olmeklərin müxe-soke ailəsinə daxil olan dildə danışdıqları barədə mülahizə irəli sürmüşdür.

Mənbə

  • Идолы прячутся в джунглях. В. И. Гуляев /М.,Молодая гвардия, 1972.-208 с.
  • Гуляев В. И., Древнейшие цивилизации Мезоамерики, М., 1972;
  • Древние ольмеки: история и проблематика исследований: Учеб.пособие / А. В. Табарев. — Новосибирск: Изд-во ИАЭт СО РАН, 2005. — 144 с.
  • Кинжалов Р. В., Опыт реконструкции мифологической системы ольмеков, М., 1973;

Xarici keçid

  • http://www.forgotten-civilizations.ru/15.html
  • Drawings and photographs of the 17 colossal heads
  • El contexto Arquaeologico de la cabeza colosal olmeca numero 7 de San Lorenzo 2011-10-11 at the Wayback Machine
  • Stone Etchings Represent Earliest New World Writing Scientific American; Ma. del Carmen Rodríguez Martínez, Ponciano Ortíz Ceballos, Michael D. Coe, Richard A. Diehl, Stephen D. Houston, Karl A. Taube, Alfredo Delgado Calderón, Oldest Writing in the New World, Science, Vol 313, Sep 15 2006, pp1610–1614.
  • Olmec Blue Jade Source 2007-07-18 at the Wayback Machine
  • Olmecs Origins in the Mesoamerican Southern Pacific Lowlands 2009-05-02 at the Wayback Machine
  • Ответы на вопросы по ольмекам
  • А.В. Табарев, Древние ольмеки: история и проблематика исследований: Учеб.пособие – Новосибирск: Изд-во ИАЭт СО РАН, 2005. – 144 с.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Б.Байер, У.Бирштайн и др. История человечества 2002 ISBN 5-17-012785-5
  2. Malmström, Vincent H. (PDF). 23 September 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 September 2014.

olmeklər, mərkəzi, amerikada, yaşamış, hindu, tayfası, mündəricat, tarixi, etimologiyası, dilləri, yazısı, mənbə, xarici, keçid, həmçinin, istinadlartarixi, redaktə, asteklərin, tarixi, salnamələrində, xatırlanan, hindu, tayfalarından, biridir, tədqiqatçılar, . Olmekler Merkezi Amerikada yasamis hindu tayfasi Mundericat 1 Tarixi 2 Etimologiyasi 3 Dilleri ve yazisi 4 Menbe 5 Xarici kecid 6 Hemcinin bax 7 IstinadlarTarixi RedakteOlmekler asteklerin tarixi salnamelerinde xatirlanan hindu tayfalarindan biridir Tedqiqatcilar demek olar ki bu xalqin menseyi haqqinda hec bir melumata malik deyiller Tekce o melumdur ki bu xalq muasir Tabask statinin erazisinde 4 min il evvel meskunlasmisdi Qedim revayete gore onlarin sirli ecdadlari su vasitesile heyata gelmis ve mocuzelere malik olmuslar Bu xalqin ecdadlari Tamaance kimi qeribe adi olan Biz evimizi axtaririq menasini verir erazide meskunlasmisdi Lakin namelum sebebden bu xalqin mudrik adamlari gemilere minib bir de dunyanin axirinda qayidacaqlarini ved ederek cenuba dogru uzmusler Yerde qalan insanlar ise ozlerini serti olaraq gorkemli rehberleri ilk ruhanileri olan Olmeka Uimtoninin serefine olmekler adlandirmislar 1 Olmekler Meksikada qedim ve ilk boyuk medeniyyetin yaradicilari sonralar Sokonuskoda Meksikanin cenub qerbinde yerlesen Cyapas statinda movcud olmus medeniyyetin davamcilari olmuslar 2 Olmekler Meksikanin merkezi ve cenub hisselerinde muasir Verakrus ve Tabasko statlarinda yerlesen tropik erazilerde meskunlasmislar Mulahizelere gore olmeklerle Sokonuskoda Mokaya medeniyyetini yaradanlar ve mixe soke dilinin dasiyicilari arasinda qohumluq elaqeleri movcud olmusdur Etimologiyasi Redakte Olmek adi astek sozu olan Ōlmecatl oːlˈmeːkat ɬ tek ve Ōlmecah oːlˈmeːkaʔ cem seklinde islenir Bu soz iki kokden ibaretdir ōlli ˈoːlːi menasi rezin kaucuk ve mecatl ˈmeːkat ɬ menasi kanat kendir sozlerinden yaranib rezin iyne ve ya xett demekdir Dilleri ve yazisi RedakteOlmekler Amerika qitesinde ilk defe olaraq yazisi ile sohret tapmis xalq hesab edilir Bu yazi heroqliflerden ibaret idi Yazi terzi soldan saga yuxaridan asagi dogru istiqametlenerek en arxaik variantdir Onlar yazida muxtelif noqte xetlerden istifade etmekle orijinal reqemler sistemini de yaratmislar Bir cox tedqiqatcilar olmek yazisini mayya yazisinin ecdadi da hesab edirler Olmeklerin hansi dilde danisdiqlari melum deyil onlarin yazisi da bu gunedek oxunmamisdir Merkezi Amerika dilleri arasinda ehemiyyetli yer tutan mixe soke dilinde yazilmis xeyli yazili abideni tedqiq eden Terrens Kaufman olmeklerin muxe soke ailesine daxil olan dilde danisdiqlari barede mulahize ireli surmusdur Menbe RedakteIdoly pryachutsya v dzhunglyah V I Gulyaev M Molodaya gvardiya 1972 208 s Gulyaev V I Drevnejshie civilizacii Mezoameriki M 1972 Drevnie olmeki istoriya i problematika issledovanij Ucheb posobie A V Tabarev Novosibirsk Izd vo IAEt SO RAN 2005 144 s Kinzhalov R V Opyt rekonstrukcii mifologicheskoj sistemy olmekov M 1973 Xarici kecid Redaktehttp www forgotten civilizations ru 15 html Drawings and photographs of the 17 colossal heads El contexto Arquaeologico de la cabeza colosal olmeca numero 7 de San Lorenzo Arxivlesdirilib 2011 10 11 at the Wayback Machine Stone Etchings Represent Earliest New World Writing Scientific American Ma del Carmen Rodriguez Martinez Ponciano Ortiz Ceballos Michael D Coe Richard A Diehl Stephen D Houston Karl A Taube Alfredo Delgado Calderon Oldest Writing in the New World Science Vol 313 Sep 15 2006 pp1610 1614 Olmec Blue Jade Source Arxivlesdirilib 2007 07 18 at the Wayback Machine Olmecs Origins in the Mesoamerican Southern Pacific Lowlands Arxivlesdirilib 2009 05 02 at the Wayback Machine Otvety na voprosy po olmekam A V Tabarev Drevnie olmeki istoriya i problematika issledovanij Ucheb posobie Novosibirsk Izd vo IAEt SO RAN 2005 144 s Hemcinin bax RedakteOlmek medeniyyetiIstinadlar Redakte B Bajer U Birshtajn i dr Istoriya chelovechestva 2002 ISBN 5 17 012785 5 Malmstrom Vincent H The Maya Inheritance PDF 23 September 2015 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 September 2014 Menbe https az wikipedia org w index php title Olmekler amp oldid 5861039, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.