Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seitnebi Abduramanov (15 fevral 1914, Bağçasaray rayonu[d] – 15 dekabr 1987, Nəməngan) — Krım tatarı əsilli Şöhrət ordeni laueratı. İkinci Dünya müharibəsi illərində Sovet komandiri kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1946-cı ildə 1-ci dərəcəli Şöhrət ordeni ilə təltif olunmuş lakin krım tatarı etnik mənsubiyyətinə görə Özbəkistana sürgün edildiyi illərdən bəri mükafatdan xəbərsiz idi.
| Seitnebi Abduramanov | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 fevral 1914 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 15 dekabr 1987 (73 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Milliyyəti | Krım tatarı |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Qoşun növü | artilleriya[d], artilleriya |
| Rütbəsi | Baş çavuş |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |  |
Həyatı
Abduramanov 15 fevral 1914-cü ildə Krımın Böyük-Qaralez şəhərində krım tatarı əsilli kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Yeddinci sinifi bitirdikdən sonra 1936-cı ildə hərbi xidmətə çağırılmışdır. Ordudan tərxis olduqdan sonra vergi müfəttişi kimi çalışmışdır. 1939-cu ildə başlayan SSRİ-Finlandiya müharibəsinə görə yenidən ordu sıralarına çağırılmışdır.
15 dekabr 1987-ci ildə Özbəkistan SSR-nin Nəməngan şəhərində vəfat etmişdir.
Fəaliyyəti
Abduramanov Almaniyanın Sovet İttifaqına hücumundan dərhal sonra 1941-ci ilin iyununda artilleriya qurğusunun tərkibində Cənub-qərb cəbhəsinə yerləşdirildi. İlk döyüşündə silah qırıldıqdan sonra bir piyada dəstəsinə qoşulmadan əvvəl üç düşmən tankını məhv edə bildi. Daha sonra 95-ci piyada diviziyasının tərkibində Stalinqrad döyüşünə göndərildi. İki dəfə yaralandıqdan sonra bölməsinə qayıtmadan dörd gündən az müddət xəstəxanada yatdı, lakin 14 oktyabrda traktor fabrikində döyüş zamanı ağır yaralandı. Bərpa olunduqdan sonra bir müddət əvvəl qvardiya təyinatını almış hissəsinə qayıtmadan döyüş cəbhəsinə göndərildi. Yenidən ağır yaralandığı Kursk Bulge döyüşündə və Ukraynanın Sol sahilində döyüşə getdi. Xəstəxanada sağalarkən kəndindən ona valideynlərinin partizanlara kömək üçün nasistlər tərəfindən öldürüldüyü və evlərinin yandırıldığı barədə bir məktub gəldi. Xəstəxanadan çıxdıqdan sonra 1232-ci Piyada alayına göndərildi və 5-ci Tüfəng alayının komandiri təyin edildi.
1944-cü ilin dekabrında 20 oktyabrda etdiyi bir hərəkətə görə sonrakı irəliləyişlərin təşkili üçün vacib bir kəşfiyyat təmin edən bir düşmən hərbçisinin tutulması ilə nəticələnən hərəkətlərinə görə 3-cü dərəcəli Şöhrət ordeni ilə təltif edildi. Uğurlu basqının ardından bir kəşfiyyat alayına köçürüldü və burada düşmən atəş nöqtələrinin yerləşdiyi yerlər haqqında qiymətli məlumat toplamaqla nəticələndi və bunun üçün "Cəsarətə" medalı verildi. Vistula-Oder Hücumu zamanı bir skaut batalyonuna rəhbərlik etmişdir. 29 yanvar 1945-ci ildə Abduramanov və səkkiz kəşfiyyatçı bir düşmən xəndəyinə hücum etdilər, 7 düşmən döyüşçüsünü öldürdülər və üçü girov götürdülər ki, bu da piyada irəliləməyə kömək etdi. Sonrakı bir hadisədə, onun səyyar dəstəsi səkkiz məhbusu götürməklə yanaşı, bir avtomat silahlı bir dəstəni də çıxartdı. Bu missiyadakı hərəkətlərinə görə 21 fevralda ikinci Şöhrət ordeni ilə təltif edildi. Fevralın 25-də Qırmızı Ulduz ordeni ilə təltif olunduqdan qısa müddət sonra o, komandirinin köməkçisi vəzifəsinə yüksəldi. 1945-ci ilin aprelində 370-ci Piyada Diviziyasının tərkibində Berlinə getdi.
Aprelin 26-da Berlində gedən döyüş zamanı o, döyüşə 18 düşmən əsgərini çıxararaq bir təpəyə basaraq tabutunu idarə etdi. Daha sonra Abduramanov özü 28 aprel Lippe hücumundan əvvəl daha 7 düşmən əsgərini və 14 əsir olaraq öldürdü. Bunun üçün alay komandiri onu 1946-cı ildə Ali Sovet tərəfindən təsdiq edilmiş 1-ci dərəcəli Şöhrət Ordeninə namizəd göstərdi.
Sürgün illəri
Müharibə başa çatdıqdan sonra 1945-ci ilin noyabrında xidmət etdiyi alayı dağıdıldı. Krım tatarları yalnız etnik mənsubiyyətinə görə və müharibədəki fərdi xüsusiyyətlərindən asılı olmayaraq xalqın düşməni hesab olunurdu. Abduramanov illər boyu 1-ci dərəcəli Şöhrət Ordeninə layiq görüldüyündən xəbərsiz idi və medalyon 1968-ci ilə qədər ona təqdim edilmədi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Симферопольский район отметил День Победы! 2021-06-14 at the Wayback Machine (pg 2) 29 may 2018
- "Абдураманов Сейт-Неби : Министерство обороны Российской Федерации". encyclopedia.mil.ru. 2013-01-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-10.
- Kargapoltsev, Sergey. "Абдураманов Сеит Неби". www.warheroes.ru. 2022-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-10.
- "Как воевали крымские татары". Милли Фирка (rus). 2014-05-09. 2021-10-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-11.
- . Arboblar.uz (özbək). 2018-07-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-07-11.
- "Боевой путь Сеит-Неби Абдураманова был непростым". Милли Фирка (rus). 2017-01-28. 2021-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-11.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seitnebi Abduramanov 15 fevral 1914 Bagcasaray rayonu d 15 dekabr 1987 Nemengan Krim tatari esilli Sohret ordeni lauerati Ikinci Dunya muharibesi illerinde Sovet komandiri kimi fealiyyet gostermisdir 1946 ci ilde 1 ci dereceli Sohret ordeni ile teltif olunmus lakin krim tatari etnik mensubiyyetine gore Ozbekistana surgun edildiyi illerden beri mukafatdan xebersiz idi Seitnebi AbduramanovSexsi melumatlarDogum tarixi 15 fevral 1914 1914 02 15 Dogum yeri Bagcasaray rayonu d Vefat tarixi 15 dekabr 1987 1987 12 15 73 yasinda Vefat yeri Nemengan Nemengan vilayeti Ozbekistan SSR SSRIDefn yeri NemenganVetendasligi SSRIMilliyyeti Krim tatariHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu artilleriya d artilleriyaRutbesi Bas cavusDoyusler Ikinci Dunya muharibesiTeltifleriHeyatiAbduramanov 15 fevral 1914 cu ilde Krimin Boyuk Qaralez seherinde krim tatari esilli kendli ailesinde anadan olmusdur Yeddinci sinifi bitirdikden sonra 1936 ci ilde herbi xidmete cagirilmisdir Ordudan terxis olduqdan sonra vergi mufettisi kimi calismisdir 1939 cu ilde baslayan SSRI Finlandiya muharibesine gore yeniden ordu siralarina cagirilmisdir 15 dekabr 1987 ci ilde Ozbekistan SSR nin Nemengan seherinde vefat etmisdir FealiyyetiAbduramanov Almaniyanin Sovet Ittifaqina hucumundan derhal sonra 1941 ci ilin iyununda artilleriya qurgusunun terkibinde Cenub qerb cebhesine yerlesdirildi Ilk doyusunde silah qirildiqdan sonra bir piyada destesine qosulmadan evvel uc dusmen tankini mehv ede bildi Daha sonra 95 ci piyada diviziyasinin terkibinde Stalinqrad doyusune gonderildi Iki defe yaralandiqdan sonra bolmesine qayitmadan dord gunden az muddet xestexanada yatdi lakin 14 oktyabrda traktor fabrikinde doyus zamani agir yaralandi Berpa olunduqdan sonra bir muddet evvel qvardiya teyinatini almis hissesine qayitmadan doyus cebhesine gonderildi Yeniden agir yaralandigi Kursk Bulge doyusunde ve Ukraynanin Sol sahilinde doyuse getdi Xestexanada sagalarken kendinden ona valideynlerinin partizanlara komek ucun nasistler terefinden oldurulduyu ve evlerinin yandirildigi barede bir mektub geldi Xestexanadan cixdiqdan sonra 1232 ci Piyada alayina gonderildi ve 5 ci Tufeng alayinin komandiri teyin edildi 1944 cu ilin dekabrinda 20 oktyabrda etdiyi bir herekete gore sonraki irelileyislerin teskili ucun vacib bir kesfiyyat temin eden bir dusmen herbcisinin tutulmasi ile neticelenen hereketlerine gore 3 cu dereceli Sohret ordeni ile teltif edildi Ugurlu basqinin ardindan bir kesfiyyat alayina kocuruldu ve burada dusmen ates noqtelerinin yerlesdiyi yerler haqqinda qiymetli melumat toplamaqla neticelendi ve bunun ucun Cesarete medali verildi Vistula Oder Hucumu zamani bir skaut batalyonuna rehberlik etmisdir 29 yanvar 1945 ci ilde Abduramanov ve sekkiz kesfiyyatci bir dusmen xendeyine hucum etdiler 7 dusmen doyuscusunu oldurduler ve ucu girov goturduler ki bu da piyada irelilemeye komek etdi Sonraki bir hadisede onun seyyar destesi sekkiz mehbusu goturmekle yanasi bir avtomat silahli bir desteni de cixartdi Bu missiyadaki hereketlerine gore 21 fevralda ikinci Sohret ordeni ile teltif edildi Fevralin 25 de Qirmizi Ulduz ordeni ile teltif olunduqdan qisa muddet sonra o komandirinin komekcisi vezifesine yukseldi 1945 ci ilin aprelinde 370 ci Piyada Diviziyasinin terkibinde Berline getdi Aprelin 26 da Berlinde geden doyus zamani o doyuse 18 dusmen esgerini cixararaq bir tepeye basaraq tabutunu idare etdi Daha sonra Abduramanov ozu 28 aprel Lippe hucumundan evvel daha 7 dusmen esgerini ve 14 esir olaraq oldurdu Bunun ucun alay komandiri onu 1946 ci ilde Ali Sovet terefinden tesdiq edilmis 1 ci dereceli Sohret Ordenine namized gosterdi Surgun illeriMuharibe basa catdiqdan sonra 1945 ci ilin noyabrinda xidmet etdiyi alayi dagidildi Krim tatarlari yalniz etnik mensubiyyetine gore ve muharibedeki ferdi xususiyyetlerinden asili olmayaraq xalqin dusmeni hesab olunurdu Abduramanov iller boyu 1 ci dereceli Sohret Ordenine layiq gorulduyunden xebersiz idi ve medalyon 1968 ci ile qeder ona teqdim edilmedi Hemcinin baxUzeyir Abduramanov Leonid Velilayev Teyfuq AbdulIstinadlarSimferopolskij rajon otmetil Den Pobedy 2021 06 14 at the Wayback Machine pg 2 29 may 2018 Abduramanov Sejt Nebi Ministerstvo oborony Rossijskoj Federacii encyclopedia mil ru 2013 01 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 10 Kargapoltsev Sergey Abduramanov Seit Nebi www warheroes ru 2022 04 05 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 10 Kak voevali krymskie tatary Milli Firka rus 2014 05 09 2021 10 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 11 Arboblar uz ozbek 2018 07 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 07 11 Boevoj put Seit Nebi Abduramanova byl neprostym Milli Firka rus 2017 01 28 2021 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2018 07 11 Xarici kecidler