Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyaya kömək edə bilərsiniz. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. Bu məqalə sonuncu dəfə 2 ay əvvəl İşçiBot tərəfindən redaktə olunub. (Yenilə)
Salankamen döyüşü — Osmanlı ordusu ilə Habsburq ordusu arasında 9avqust1691-ci ildə meydana gələn və Osmanlı Müqəddəs İttifaq döyüşlərinin bir hissəsi olan müharibədir.
Sədrəzəm olan Köprülü Fazil Mustafa Paşa Avstriya üzərinə hərbi səfərə 15iyun1691-ci ildə Ədirnədən başladı.Ordu başında Sofiyaya yaxınlaşanda Sultan II-ci Süleymanın ölüm xəbərini və padşahlıq taxtına balaca qardaşı II-ci Əhmədin çıxdığı xəbərini aldı.Yeni padşah möhürü humayununu Sofiyaya göndərib Fazıl Mustafa Paşanı sədrəzəm və sərdari-əkrəm olaraq vəzifələrində saxlamışdır.
Fazil Mustafa Paşa Sofiyadan keçib Belqrada çatanda bir döyüş məclisi qurub ordu və dövlət adamları ilə müşavirə keçirdi. Krım xanın qubernatorları və ya onun nümayəndələri və bir neçə əyalət qüvvələrinin komandirləri olan yox idi, çünki bu müharibə şurası hələ Belqrada çatmamışdı. Müşavirə üzvlərinin əksəriyyəti ordunun Belqradda qalmasını və Krım xan ordusunu və əyalət qoşunlarını gözləmələrini istədi. Ancaq Sədrəzəm bu qərara qulaq asmadı və ordunu Belqrad yaxınlığındakı Sava çayı üzərində qurulan körpüdən Zemun tərəfinə keçirdi.
Təxminən 100.000 nəfərlik Avstriya ordusu Baden Margravenın Lüdviq Vilhelm komandanlığı altında Varadinin yaxınlığında idi.Fazıl Mustafa Paşa komandanlığı altında olan Osmanlı ordusu Salisamen (Szalankamen) palankası ilə Varadin arasında, Belqraddan 60 km şimal-qərbdə və Karlofçanın cənub-şərqində, Tisza çayının Dunayla qarışdığı əraziyə yerləşdirdi. Ancaq Krım qüvvələri hələ də yolda idi və Osmanlı ordusuna qoşulmamışdılar. Burada Krım qüvvələrinin gəlib orduya qoşulmasını gözləmək istədi.
Avstriya ordusunda yüksək güclü piyada və döyüş silahları var idi, Osmanlı ordusu isə say baxımından üstün idi. Bu vaxt, Krım xanının ordusu Osmanlı ordusu ilə birlikdə müharibəyə qoşulmaq üçün irəliləyirdi.
Fazil Mustafa Paşa üst səviyyə komandirlərin sözünü dinləyərək Kırım Tatar ordusunu və köməkçi qüvvələri gözləmədən mövqelərindən hücuma keçmək istədi. Osmanlı qüvvələri Dunayda ələ keçirdikləri 800 qayıq dolusu düşmən ərzağını yandırdılar. Şahzadə Lüdviq, hərbi ərzaq çatışmazlığına baxmayaraq, Varadin yolunun bağlandığını nəzərə alaraq dərhal döyüşə başlamağa razı oldu. Toqquşmalar 1691-ci il avqustun19-da günortadan sonra başladı.Güclü toqquşmalar nəticəsində Avstriya ordusunun ilk parçalanmalar başladı.Avstriya ordusu son böyük hücum cəhdini etdi və 30.000 əsgərlə Osmanlı ana xəttinə hücum etdi. Bu münaqişə tarazlıq içində davam edərkən, mərkəzə hücum edən Avstriya qüvvələrinə qarşı hərbçiləri cəsarətləndirmək üçün irəli gələn Mustafa Paşa, alnından bir güllə alaraq şəhid oldu. Bu, Osmanlı xətlərinin dağılmasına səbəb oldu. Habsburq qüvvələri Osmanlı ordusunun sarsıldığını gördü və hücuma başladı. Sədrəzəm olmadan qalan Osmanlı ordusu parçalandı və geri çəkildi.
Osmanlı ordusunun ağırlığı avstriyalıların əlinə keçdi. Krım xan müharibə yerinə gələndə dağılmış Osmanlı ordusu ilə qarşılaşdı. Bütün axtarışlara baxmayaraq, Fazil Mustafa Paşanın cəsədi tapılmadı.
Ədəbiyyat
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954, Son Bas. : :2011) Osmanlı Tarihi III. Cilt 1. Kısım: II. Selim'in Tahta Çıkışından 1699 Karlofça Andlaşmasına Kadar, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları, ISBN 9789751600134 Say.:481-485.
David Chandler. The Art of Warfare in the Age of Marlborough. Spellmount Limited, (1990). ISBN0-946771-42-1
David Chandler. A Guide to the Battlefields of Europe. Wordsworth Editions Ltd, (1998). ISBN1-85326-694-9
Derek McKay and H.M. Scott. The Rise of the Great Powers 1648–1815. Longman, (1984). ISBN0-582-48554-1
Christian Greiner: Der „Türkenlouis“ – Markgraf Ludwig von Baden-Baden (1655–1707). In: Militärgeschichtliche Beiträge. Bd. 3, 1989, ISSN 0936-3564, pp. 27–41.
Jason Goodwin; The Ottoman Wars
Bánlaky József: A magyar nemzet hadtörténelme, I–XXII. kötet (Budapest, 1928–1942) (Online változat: MEK-OSZK.hu adatbázisban). Forrás: 17. kötet, C. fejezet.
Weiszhár Attila – Weiszhár Balázs: Csaták kislexikona. Maecenas Könyvkiadó 2000.
Éva-Erdei András: Végső csapás a török hódoltságra. Múlt-Kor történelmi portál, 2007. szeptember 11. (Online változat)
Magyarország történeti kronológiája, II. kötet 1526-1848. Akadémiai Kiadó 1982. ISBN963-05-2660-3
Magyarország története 1686-1790. Akadémiai Kiadó 1989. ISBN963-05-0929-6
Magyarország hadtörténete. Zrínyi Katonai Kiadó 1985. ISBN963-326-335-2
İstinadlar
Avqust 12, 2021
salankamen, döyüşü, məqalə, qaralama, halındadır, məqaləni, redaktə, edərək, vikipediyaya, kömək, edə, bilərsiniz, əgər, mümkündürsə, daha, dəqiq, şablondan, istifadə, edin, məqalə, sonuncu, dəfə, əvvəl, işçibot, tərəfindən, redaktə, olunub, yenilə, salankamen. Bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyaya komek ede bilersiniz Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Bu meqale sonuncu defe 2 ay evvel IsciBot terefinden redakte olunub Yenile Salankamen doyusu Osmanli ordusu ile Habsburq ordusu arasinda 9 avqust 1691 ci ilde meydana gelen ve Osmanli Muqeddes Ittifaq doyuslerinin bir hissesi olan muharibedir Salankamen doyusuEsas munaqise Osmanli Muqeddes Ittifaq muharibesiSalankamen doyusuTarix 19 avqust 1691Yeri Salankamen SerbiyaNeticesi Avstriyanin qelebesiMunaqise terefleriOsmanli Imperiyasi Muqeddes Roma ImperiyasiKomandan lar Korpulu Fazil Mustafa Pasa Baden MargraviTereflerin quvvesi50 000 158 top 33 000 90 topOlenler ve yaralananlar25 000 8 000 Vikianbarda elaqeli mediafayllarDoyusun inkisafi RedakteSedrezem olan Koprulu Fazil Mustafa Pasa Avstriya uzerine herbi sefere 15 iyun 1691 ci ilde Edirneden basladi Ordu basinda Sofiyaya yaxinlasanda Sultan II ci Suleymanin olum xeberini ve padsahliq taxtina balaca qardasi II ci Ehmedin cixdigi xeberini aldi Yeni padsah mohuru humayununu Sofiyaya gonderib Fazil Mustafa Pasani sedrezem ve serdari ekrem olaraq vezifelerinde saxlamisdir Fazil Mustafa Pasa Sofiyadan kecib Belqrada catanda bir doyus meclisi qurub ordu ve dovlet adamlari ile musavire kecirdi Krim xanin qubernatorlari ve ya onun numayendeleri ve bir nece eyalet quvvelerinin komandirleri olan yox idi cunki bu muharibe surasi hele Belqrada catmamisdi Musavire uzvlerinin ekseriyyeti ordunun Belqradda qalmasini ve Krim xan ordusunu ve eyalet qosunlarini gozlemelerini istedi Ancaq Sedrezem bu qerara qulaq asmadi ve ordunu Belqrad yaxinligindaki Sava cayi uzerinde qurulan korpuden Zemun terefine kecirdi Texminen 100 000 neferlik Avstriya ordusu Baden Margravenin Ludviq Vilhelm komandanligi altinda Varadinin yaxinliginda idi Fazil Mustafa Pasa komandanligi altinda olan Osmanli ordusu Salisamen Szalankamen palankasi ile Varadin arasinda Belqraddan 60 km simal qerbde ve Karlofcanin cenub serqinde Tisza cayinin Dunayla qarisdigi eraziye yerlesdirdi Ancaq Krim quvveleri hele de yolda idi ve Osmanli ordusuna qosulmamisdilar Burada Krim quvvelerinin gelib orduya qosulmasini gozlemek istedi Avstriya ordusunda yuksek guclu piyada ve doyus silahlari var idi Osmanli ordusu ise say baximindan ustun idi Bu vaxt Krim xaninin ordusu Osmanli ordusu ile birlikde muharibeye qosulmaq ucun irelileyirdi Fazil Mustafa Pasa ust seviyye komandirlerin sozunu dinleyerek Kirim Tatar ordusunu ve komekci quvveleri gozlemeden movqelerinden hucuma kecmek istedi Osmanli quvveleri Dunayda ele kecirdikleri 800 qayiq dolusu dusmen erzagini yandirdilar Sahzade Ludviq herbi erzaq catismazligina baxmayaraq Varadin yolunun baglandigini nezere alaraq derhal doyuse baslamaga razi oldu Toqqusmalar 1691 ci il avqustun 19 da gunortadan sonra basladi Guclu toqqusmalar neticesinde Avstriya ordusunun ilk parcalanmalar basladi Avstriya ordusu son boyuk hucum cehdini etdi ve 30 000 esgerle Osmanli ana xettine hucum etdi Bu munaqise tarazliq icinde davam ederken merkeze hucum eden Avstriya quvvelerine qarsi herbcileri cesaretlendirmek ucun ireli gelen Mustafa Pasa alnindan bir gulle alaraq sehid oldu Bu Osmanli xetlerinin dagilmasina sebeb oldu Habsburq quvveleri Osmanli ordusunun sarsildigini gordu ve hucuma basladi Sedrezem olmadan qalan Osmanli ordusu parcalandi ve geri cekildi Osmanli ordusunun agirligi avstriyalilarin eline kecdi Krim xan muharibe yerine gelende dagilmis Osmanli ordusu ile qarsilasdi Butun axtarislara baxmayaraq Fazil Mustafa Pasanin cesedi tapilmadi Edebiyyat RedakteUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Son Bas 2011 Osmanli Tarihi III Cilt 1 Kisim II Selim in Tahta Cikisindan 1699 Karlofca Andlasmasina Kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 9789751600134 Say 481 485 David Chandler The Art of Warfare in the Age of Marlborough Spellmount Limited 1990 ISBN 0 946771 42 1 David Chandler A Guide to the Battlefields of Europe Wordsworth Editions Ltd 1998 ISBN 1 85326 694 9 Derek McKay and H M Scott The Rise of the Great Powers 1648 1815 Longman 1984 ISBN 0 582 48554 1 Christian Greiner Der Turkenlouis Markgraf Ludwig von Baden Baden 1655 1707 In Militargeschichtliche Beitrage Bd 3 1989 ISSN 0936 3564 pp 27 41 Jason Goodwin The Ottoman Wars Banlaky Jozsef A magyar nemzet hadtortenelme I XXII kotet Budapest 1928 1942 Online valtozat MEK OSZK hu adatbazisban Forras 17 kotet C fejezet Weiszhar Attila Weiszhar Balazs Csatak kislexikona Maecenas Konyvkiado 2000 Eva Erdei Andras Vegso csapas a torok hodoltsagra Mult Kor tortenelmi portal 2007 szeptember 11 Online valtozat Magyarorszag torteneti kronologiaja II kotet 1526 1848 Akademiai Kiado 1982 ISBN 963 05 2660 3 Magyarorszag tortenete 1686 1790 Akademiai Kiado 1989 ISBN 963 05 0929 6 A magyarok kronikaja Officina Nova Kiado 1995 ISBN 963 547 189 0 Magyarorszag hadtortenete Zrinyi Katonai Kiado 1985 ISBN 963 326 335 2Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Salankamen Doyusu amp oldid 5952971, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}