fbpx
Wikipedia

Sabit Damolla

Sabit Damolla Əbdulbaqi (uyğ. سابىت داموللا) — Şərqi Türküstan İslam Respublikasının Baş Naziri, məktəb müəllimi, qazı, yazıçı və nəşriyyatçı. O, həmçinin cədidçi idi.

Sabit Damolla
سابىت داموللا

20-30 yaşında Sabit Damolla
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Tzin İmperiyası, Atuş
Vəfat tarixi 1941/1943
Vəfat yeri Çin Respublikası, Urumçi
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Sabit Damolla Əbdulbaqi 1883-cü ildə Kaşğər vilayətinin Atuş şəhərində anadan olub. O, təhsilini SSRİ-də, Avropada, Türkiyədə, Misirdə, Hindistanda və olduğu başqa ölkələrində alıb. O, Karakaş Yeni İslam məktəbində müəllimlik edirdi və təhsil islahatın tərəfdarı idi.

1931-ci ildə, Sabit Damolla həccə gedib. O, həmçinin Qahirəni ziyarət etmişdi. Eyni vaxtda, Sincanda üsyan qalxmışdı. 1933-cü ildə Sabit Damolla həccdən qayıdıb. Başqa mənbələrə görə, o, 1932-ci ildə Hindistandan qayıdıb, Xotanın varlı Buğra ailəsindən Çin hökumətinə qarşı üsyana kömək etməyə xahiş edib.

1933-cü ilin fevralın 20-də Sabit Damolla Xotan, Qaraqaş rayonudaki üsyan lideri hakim Məhəmmən Nias Alam, oazisində Məhəmməd Əmin Buğra ilə görüşüb. Dolayısıyla, martın 16-da onlar Xotan İslam Əmirliyinin hökumətini formalaşdırıblar. Sonra, üsyan Turfana (harda ki, onun başçısı Maqsudaxun Mühitov idi) və Bargölə yayılıb. Həmin ilin noyabrın 12-də Xotan İslam Əmirliyi Şərqi Türkistan İslam Respublikası ilə birləşib və Sabit Damolla Şərqi Türkistanın baş Naziri, Niyazi Xoca isə Prezidenti olaraq seçilmişdi. Həmin gün Qaşqarda Milli Məclisin çağırışı olub, yeni dövlətinin konstitusiyası və rəsmi rəmzləri qəbul olunub.

Şərqi Türkistan Respublikası süquta uğradılanda, 1934-cü ilin fevralın 6-da Sabit Damolla Niyazi Xoca ilə Yəngigisara qaçıb. Həmin il, Sabit Damolla Aksuşəhərində öldürülüb.

Xatirəsi

1933-cü ilin avqustun 10-da Qaşqarda Şəqi Türkistan Respublikasının yaradılması bu günə qədər türkçü millətçilikdə vacib olay olaraq sayılır. Onu yaradanların arasında həmçinin "pan-islamist" və "sələfi" sayılan dairələrlə bağlılığı olan şəxslər də var idi. Lakin, cədidçi olaraq, Sabit Damolla əslində İslam modernizmin tərəfdarı idi. Qahirədə olaraq, o, Sintszyanın vəziyyəti haqqında bir neçə məqalə buraxmışdı. Həmin məqalələr Sintszyanın müharibə arası dövrü və, o cümlədən Şərqi Türkistan Respublikası yaradıldığı şəraiti haqqında tarixçiliyi üçün vacib mənbələrdir.

Əl-Qaidənin ideoloqu Mustafa Setməryam Nasar Sabit Damollanı Şərqi Türkistan Respublikasının banisi olaraq tərifləyib.

İstinadlar

  1. Ondřej Klimeš (8 January 2015). Struggle by the Pen: The Uyghur Discourse of Nation and National Interest, c.1900-1949. BRILL. 122–. ISBN 978-90-04-28809-6.
  2. Камол Абдуллаев. История в лицах. Ма Джунин-«Большой конь» и белые армии в восставшем Синьцзяне. Часть II
  3. James A. Millward. Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang, p. 198
  4. Tursun, Nabijan (December 2014). . Uyghur Initiative Papers. Central Asia Program (11): 2. 2016-10-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  5. Nabijan Tursun. Uyghur Reader
  6. China Studies Centre. FROM KASHGAR TO CAIRO: THE EAST TURKISTAN REPUBLIC IN THE ISLAMIC WORLD
  7. The Voice of East Turkistan, vol. 1, issue 1, p. 15
  8. Тынчтыкбек Чоротегин. 1931-38: Шинжаңдагы боштондук кыймылын Сталин муунткан
  9. Синьцзянское восстание. История
  10. JOY R. LEE. THE ISLAMIC REPUBLIC OF EASTERN TURKESTAN AND THE FORMATION OF MODERN UYGHUR IDENTITY IN XINJIANG
  11. Mustafa Setmariam Nasar (aliases Abu Musab al-Suri and Umar Abd al-Hakim) (1999). "Muslims in Central Asia and The Coming Battle of Islam".

sabit, damolla, əbdulbaqi, uyğ, سابىت, داموللا, şərqi, türküstan, islam, respublikasının, baş, naziri, məktəb, müəllimi, qazı, yazıçı, nəşriyyatçı, həmçinin, cədidçi, سابىت, داموللا20, yaşında, şəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, iyun, 1883doğum, yeri, tzin, imper. Sabit Damolla Ebdulbaqi uyg سابىت داموللا 1 Serqi Turkustan Islam Respublikasinin Bas Naziri mekteb muellimi qazi 2 yazici ve nesriyyatci 3 O hemcinin cedidci idi 4 Sabit Damollaسابىت داموللا20 30 yasinda Sabit DamollaSexsi melumatlarDogum tarixi iyun 1883Dogum yeri Tzin Imperiyasi AtusVefat tarixi 1941 1943Vefat yeri Cin Respublikasi Urumci Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati RedakteSabit Damolla Ebdulbaqi 1883 cu ilde Kasger vilayetinin Atus seherinde anadan olub O tehsilini SSRI de Avropada Turkiyede Misirde Hindistanda ve oldugu basqa olkelerinde alib 5 O Karakas Yeni Islam mektebinde muellimlik edirdi ve tehsil islahatin terefdari idi 6 1931 ci ilde Sabit Damolla hecce gedib O hemcinin Qahireni ziyaret etmisdi Eyni vaxtda Sincanda usyan qalxmisdi 7 1933 cu ilde Sabit Damolla heccden qayidib 6 Basqa menbelere gore o 1932 ci ilde Hindistandan qayidib Xotanin varli Bugra ailesinden Cin hokumetine qarsi usyana komek etmeye xahis edib 8 1933 cu ilin fevralin 20 de Sabit Damolla Xotan Qaraqas rayonudaki usyan lideri hakim Mehemmen Nias Alam oazisinde Mehemmed Emin Bugra ile gorusub Dolayisiyla martin 16 da onlar Xotan Islam Emirliyinin hokumetini formalasdiriblar 9 Sonra usyan Turfana harda ki onun bascisi Maqsudaxun Muhitov idi ve Bargole yayilib 10 Hemin ilin noyabrin 12 de Xotan Islam Emirliyi Serqi Turkistan Islam Respublikasi ile birlesib ve Sabit Damolla Serqi Turkistanin bas Naziri Niyazi Xoca ise Prezidenti olaraq secilmisdi 11 9 Hemin gun Qasqarda Milli Meclisin cagirisi olub yeni dovletinin konstitusiyasi ve resmi remzleri qebul olunub Serqi Turkistan Respublikasi suquta ugradilanda 1934 cu ilin fevralin 6 da Sabit Damolla Niyazi Xoca ile Yengigisara qacib 10 Hemin il Sabit Damolla Aksuseherinde oldurulub 9 Xatiresi Redakte1933 cu ilin avqustun 10 da Qasqarda Seqi Turkistan Respublikasinin yaradilmasi bu gune qeder turkcu milletcilikde vacib olay olaraq sayilir Onu yaradanlarin arasinda hemcinin pan islamist ve selefi sayilan dairelerle bagliligi olan sexsler de var idi Lakin cedidci olaraq Sabit Damolla eslinde Islam modernizmin terefdari idi Qahirede olaraq o Sintszyanin veziyyeti haqqinda bir nece meqale buraxmisdi Hemin meqaleler Sintszyanin muharibe arasi dovru ve o cumleden Serqi Turkistan Respublikasi yaradildigi seraiti haqqinda tarixciliyi ucun vacib menbelerdir 7 El Qaidenin ideoloqu Mustafa Setmeryam Nasar Sabit Damollani Serqi Turkistan Respublikasinin banisi olaraq terifleyib 12 Istinadlar Redakte Ondrej Klimes 8 January 2015 Struggle by the Pen The Uyghur Discourse of Nation and National Interest c 1900 1949 BRILL 122 ISBN 978 90 04 28809 6 Kamol Abdullaev Istoriya v licah Ma Dzhunin Bolshoj kon i belye armii v vosstavshem Sinczyane Chast II James A Millward Eurasian Crossroads A History of Xinjiang p 198 Tursun Nabijan December 2014 The influence of intellectuals of the first half of the 20th century on Uyghur politics Uyghur Initiative Papers Central Asia Program 11 2 2016 10 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Nabijan Tursun Uyghur Reader 1 2 NABIJAN TURSUN The influence of intellectuals of the first half of the 20th century on Uyghur politics 1 2 China Studies Centre FROM KASHGAR TO CAIRO THE EAST TURKISTAN REPUBLIC IN THE ISLAMIC WORLD The Voice of East Turkistan vol 1 issue 1 p 15 1 2 3 Tynchtykbek Chorotegin 1931 38 Shinzhandagy boshtonduk kyjmylyn Stalin muuntkan 1 2 Sinczyanskoe vosstanie Istoriya JOY R LEE THE ISLAMIC REPUBLIC OF EASTERN TURKESTAN AND THE FORMATION OF MODERN UYGHUR IDENTITY IN XINJIANG Mustafa Setmariam Nasar aliases Abu Musab al Suri and Umar Abd al Hakim 1999 Muslims in Central Asia and The Coming Battle of Islam Menbe https az wikipedia org w index php title Sabit Damolla amp oldid 5825217, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.