Səhləb
Səhləb (lat. Orchis L.) – Səhləbkimilər fəsiləsindən çoxillik ot bitkisi. Gövdəsinin orta hündürlüyü 10-50 sm arasında dəyişir.
| Səhləb | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Orchis | |||||||||||||
| Erkək səhləb (Orchis mascula) | |||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||
| Orchis L. | |||||||||||||
Yarpaqları geniş, yaxud xətti geniş lanset şəklində olur. Çiçəkləri uzun sünbülşəkilli hamaşçiçək formasında purpur və bənövşəyi rəngdə olur. Çiçəkləmə dövrü aprel ayından avqust ayına qədərdir.
Azərbaycanda, eləcə də Rusiya və Ukraynada bəzi növləri qırmızı kitaba düşüb.
Azərbaycanda səhləbin xarı bülbül adı ilə tanınan yabanı formaları da geniş yayılmışdır.
Dərman kimi istifadə olunan növləri
- Fuks səhləbi (Orchis fuchsii Druce) (=Dactylorhiza fuschii|(Druce) Soo)
- Enliyarpaq səhləb (Orchis latifolia L. p.p.) (=Dactylorhiza majalis|(Reichenb.) P.F. Hunt et Summerhayes)
- Xallı səhləb (Orchis maculata L.) (=Dactylorhiza maculata|(L.) Soo)
- Erkək səhləb (Orchis mascula L.)
- Mürgü səhləbi (Orchis morio L.)
- Bataqlıq səhləbi (Orchis palustris Jacq.)
- Boyalı səhləb (Orchis picta Loisel.)
- Purpur səhləb (Orchis purpurea Huds.)
- Sanasunit səhləbi (Orchis sanasunitensis Fleischm.) (=Dactylorhiza sanasunitensis (Fleischm.) Soo)
- Meymun səhləbi (Orchis simia Lam.)
- Üçyarpaq səhləb (Orchis triphylla C. Koch.) (=Dactylorhiza triphylla|(C.Koch) Czer.)
- Ütük səhləb (Orchis ustulata L.)
Digər növləri
- Qafqaz qaş səhləbi (Qırmızı kitaba düşüb)
Maraqlı məlumatlar
Britaniya alimləri dünyada olan ən balaca səhləb çiçəyini aşkar ediblər. Gülün ölçüsü cəmi 2,1 millimetrdir. Onun yarımşəffaf ləçəkləri bir qat hüceyrədən ibarətdir.
Aşkarlama tam təsadüfən baş verib – kiçik bitki Andın şərq hissələrindən gətirilmiş özünün ən iri kolleqalarının kökündə ilişib qalıb.
Hələ ki, yeni növ ad almayıb. Alimlər müəyyənləşdiriblər ki, aşkarlanmış səhləb Platystele cinsinə aiddir, Platystele jungermannioides növü 1912-ci ildə aşkarlanmış ən kiçik səhləbin adını daşıyır.
Son 100 ildə bu çiçəyin təqribən 1000 yeni növü aşkar olunmuşdur.
İstinadlar
- Nurədiin Əliyev. Dərman bitkilərinin qısa lüğəti, Bakı, Elm, 2000
- http://www.azecology.az/interesting/florafauna/1012-botanikl601r-d252nyan305n-601n-balaca.html[ölü keçid]
| Birləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
