Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı (rus. Герой Российской Федерации) – Rusiya Federasiyasında təqdim olunan ən yüksək fəxri ad.
| Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı | |
|---|---|
| Герой Российской Федерации | |
 | |
| | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Tip | Medal |
| Kimə verilir | Rusiya vətəndaşları və xarici vətəndaşlar |
| Status | Təqdim olunur |
| Statistika | |
| Təsis tarixi | 20 mart 1992 |
| İlk təltif |
|
| Son təltif |
|
| Təltif sayı | 1090 nəfər |
| Ardıcıllıq | |
| Aşağı mükafat | "Müqəddəs apostol Andrey Pervozvannı" ordeni[d], Rusiya Federasiyasının Əmək Qəhrəmanı[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bu ad Rusiya Federasiyası Prezidentinin qərarnaməsi ilə "Rusiya dövlətinə və onun xalqına xidmət edən, qəhrəmanlıq nümayiş etdirmiş" şəxslərə verilir. Mükafata layiq görülmək üçün Rusiya Federasiyasının vətəndaşlığında olmaq məcburi deyildir.
Bu fəxri ada təsis olunduğu 20 mart 1992-ci il tarixindən indiyə qədər 1090 nəfər layiq görülmüşdür.
Tarixi
"Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı" fəxri adı 5 may 1934-cü il tarixində Sovet İttifaqı Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi tərəfindən təsis edilmiş "Sovet İttifaqı Qəhrəmanı" fəxri adının davamçısı hesab olunur. Hazırkı medalın üzərində olan "Qızıl Ulduz" da məhz Sovet dizaynıdır. "Qızıl Ulduz" memar tərəfindən dizayn olunmuş və 1 avqust 1939-cu il tarixində Ali Sovetin Rəyasət Heyəti tərəfindən təsdiq olunmuşdur.
1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Rusiya Federasiyasının Prezidenti Boris Yeltsin 20 mart 1992-ci ildə Rusiya Federasiyasının 2553-1 saylı Qanununa əsasən bu mükafatı təyin etdi. Rusiya Konstitusiyasının 71-ci maddəsi titul, orden və medalların hökumət tərəfindən təqdim olunmasına icazə verir. 89-cu maddə isə Rusiya prezidentinə yeni dövlət mükafatını yaratmaq haqqı verir. Bu mükafat Rusiya Prezidenti tərəfindən bir vətəndaşa verilə biləcək ən ali titul hesab olunur.
Laureatları
Mükafatın ilk laureatları əsas etibarilə iki kateqoriyaya bölünmüşdü: Çeçenistan müharibəsinin iştirakçıları və kosmonavtlar. Bəzi digər hallarda isə məsələn, mayor Denis Vetçinov 2008-ci ildə baş vermiş Cənubi Osetiya müharibəsinin əvvəllərində vəzifə borcunu yerinə yetirərkən həlak olduğuna görə bu mükafata layiq görülmüşdür. Bir sıra hallarda sui-qəsd nəticəsində öldürülmüş hökumət nümayəndələri də bu titulla mükafatlandırılırdı. Məsələn, Çeçenistan hökumətinin keçmiş başçısı Əhməd Kadırov 2004-cü ildə Çeçenistanın paytaxtı Qroznı şəhərində baş tutmuş Qələbə Günü paradında bombalı hücum nəticəsində həlak olmuşdu. Bu hadisədən bir neçə gün sonra prezident Vladimir Putin onu bu titulla mükafatlandırmışdır. İnsidentdən bir müddət sonra Putin bu dəfə atasının yerinə hökumət başçısı təyin olunan Ramzan Kadırovu ölkəsi üçün gördüyü işlərə görə eyni mükafata layiq görmüşdür.
Bütün rusiyalı kosmonavtlar kosmosa səyahət edib qayıtdıqdan sonra Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı adına layiq görülüb. Kosmonavtlar, həmçinin tituluna da sahib ola bilər. Kosmonavt Sergey Krikalyov isə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı ilə yanaşı Lenin ordeni tituluna da layiq görülmüşdür.
Bu iki kateqoriyadan başqa bəzi idmançılar, mülki şəxslər və hərbçilər də bu titulu əldə etməyi bacarmışdır. Belə şəxslərdən ən çox tanınmış aşağıdakı şəxsləri misal göstərmək olar:
- Sualtı qayıq kapitanı olan Kursk sualtı qayığında torpedo mərmisinin nəticəsində həlak olmuşdur. O, partlayış baş verdikdən sonra qəhrəmanlıq nümayiş etdirərək bir neçə dəfə gəminin ekipaj üzvlərini xilas etməyə cəhd etmişdir. Lyaşin ölümüdən sonra "Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı" adına layiq görülüb.
- Atlet Larisa Lazutina Yaponiyanın Naqano şəhərində təşkil olunan 1998 Qış Olimpiya Oyunları çərçivəsində müxtəlif medallar qazanaraq ölkəsini yüksək səviyyədə təmsil etdiyinə görə bu fəxri ada layiq görülüb.
- AK-47 avtomatı və PK pulemyotunun dizayneri olan məşhur silah konstruktoru Mixail Kalaşnikov 10 noyabr 2009-cu il tarixində bu mükafata layiq görülüb.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Государственные награды России". Award.gov.ru. 2017-01-12 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- "Resolution of the Central Executive Committee of the Soviet Union of May 5, 1934" (Rusca). Wikisource. 4 sentyabr 2010. February 27, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- "Decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR of August 1, 1939" (Rusca). Wikisource. 28 sentyabr 2011. March 1, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- (Rusca). Commission under the President of the Russian Federation on state awards. dekabr 15, 1999. fevral 20, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 3, 2018.
- (Rusca). 2 noyabr 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- . 11 fevral 2005 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- "Cosmonaut Bio: Sergei K. Krikalev (10/2005)". 2007-10-31 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- Felgenhauer, Pavel. (Russian). Moscow Times. oktyabr 8, 2005 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 3, 2018.
- . 31 avqust 2005 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
- Tkachenko, Maxim. "Kalashnikov gun designer turns 90". CNN World. 11 noyabr 2009. 2022-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 3 mart 2018.
On Tuesday the legendary weapons designer turned 90. It was a day celebrated in Russia on a scale akin to a national holiday.
Xarici keçidlər
- The Commission on State Awards to the President of the Russian Federation
- WarHeroes.ru, list of Heroes of the RF and SU who earned it by military service
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rusiya Federasiyasinin Qehremani rus Geroj Rossijskoj Federacii Rusiya Federasiyasinda teqdim olunan en yuksek fexri ad Rusiya Federasiyasinin QehremaniGeroj Rossijskoj FederaciiOlke RusiyaTip MedalKime verilir Rusiya vetendaslari ve xarici vetendaslarStatus Teqdim olunurStatistikaTesis tarixi 20 mart 1992Ilk teltif 11 aprel 1992Son teltif 6 fevral 2018Roman FilipovTeltif sayi 1090 neferArdicilliqAsagi mukafat Muqeddes apostol Andrey Pervozvanni ordeni d Rusiya Federasiyasinin Emek Qehremani d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu ad Rusiya Federasiyasi Prezidentinin qerarnamesi ile Rusiya dovletine ve onun xalqina xidmet eden qehremanliq numayis etdirmis sexslere verilir Mukafata layiq gorulmek ucun Rusiya Federasiyasinin vetendasliginda olmaq mecburi deyildir Bu fexri ada tesis olundugu 20 mart 1992 ci il tarixinden indiye qeder 1090 nefer layiq gorulmusdur Tarixi Rusiya Federasiyasinin Qehremani fexri adi 5 may 1934 cu il tarixinde Sovet Ittifaqi Merkezi Icraiyye Komitesi terefinden tesis edilmis Sovet Ittifaqi Qehremani fexri adinin davamcisi hesab olunur Hazirki medalin uzerinde olan Qizil Ulduz da mehz Sovet dizaynidir Qizil Ulduz memar terefinden dizayn olunmus ve 1 avqust 1939 cu il tarixinde Ali Sovetin Reyaset Heyeti terefinden tesdiq olunmusdur 1991 ci ilde Sovet Ittifaqinin dagilmasindan sonra Rusiya Federasiyasinin Prezidenti Boris Yeltsin 20 mart 1992 ci ilde Rusiya Federasiyasinin 2553 1 sayli Qanununa esasen bu mukafati teyin etdi Rusiya Konstitusiyasinin 71 ci maddesi titul orden ve medallarin hokumet terefinden teqdim olunmasina icaze verir 89 cu madde ise Rusiya prezidentine yeni dovlet mukafatini yaratmaq haqqi verir Bu mukafat Rusiya Prezidenti terefinden bir vetendasa verile bilecek en ali titul hesab olunur LaureatlariMukafatin ilk laureatlari esas etibarile iki kateqoriyaya bolunmusdu Cecenistan muharibesinin istirakcilari ve kosmonavtlar Bezi diger hallarda ise meselen mayor Denis Vetcinov 2008 ci ilde bas vermis Cenubi Osetiya muharibesinin evvellerinde vezife borcunu yerine yetirerken helak olduguna gore bu mukafata layiq gorulmusdur Bir sira hallarda sui qesd neticesinde oldurulmus hokumet numayendeleri de bu titulla mukafatlandirilirdi Meselen Cecenistan hokumetinin kecmis bascisi Ehmed Kadirov 2004 cu ilde Cecenistanin paytaxti Qrozni seherinde bas tutmus Qelebe Gunu paradinda bombali hucum neticesinde helak olmusdu Bu hadiseden bir nece gun sonra prezident Vladimir Putin onu bu titulla mukafatlandirmisdir Insidentden bir muddet sonra Putin bu defe atasinin yerine hokumet bascisi teyin olunan Ramzan Kadirovu olkesi ucun gorduyu islere gore eyni mukafata layiq gormusdur Butun rusiyali kosmonavtlar kosmosa seyahet edib qayitdiqdan sonra Rusiya Federasiyasinin Qehremani adina layiq gorulub Kosmonavtlar hemcinin tituluna da sahib ola biler Kosmonavt Sergey Krikalyov ise Sovet Ittifaqi Qehremani ile yanasi Lenin ordeni tituluna da layiq gorulmusdur Bu iki kateqoriyadan basqa bezi idmancilar mulki sexsler ve herbciler de bu titulu elde etmeyi bacarmisdir Bele sexslerden en cox taninmis asagidaki sexsleri misal gostermek olar Sualti qayiq kapitani olan Kursk sualti qayiginda torpedo mermisinin partlayisi neticesinde helak olmusdur O partlayis bas verdikden sonra qehremanliq numayis etdirerek bir nece defe geminin ekipaj uzvlerini xilas etmeye cehd etmisdir Lyasin olumuden sonra Rusiya Federasiyasinin Qehremani adina layiq gorulub Atlet Larisa Lazutina Yaponiyanin Naqano seherinde teskil olunan 1998 Qis Olimpiya Oyunlari cercivesinde muxtelif medallar qazanaraq olkesini yuksek seviyyede temsil etdiyine gore bu fexri ada layiq gorulub AK 47 avtomati ve PK pulemyotunun dizayneri olan meshur silah konstruktoru Mixail Kalasnikov 10 noyabr 2009 cu il tarixinde bu mukafata layiq gorulub Hemcinin baxRusiya Federasiyasi Rusiya Federasiyasinin ordenleriIstinadlar Gosudarstvennye nagrady Rossii Award gov ru 2017 01 12 tarixinde Istifade tarixi 3 mart 2018 Resolution of the Central Executive Committee of the Soviet Union of May 5 1934 Rusca Wikisource 4 sentyabr 2010 February 27 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 mart 2018 Decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR of August 1 1939 Rusca Wikisource 28 sentyabr 2011 March 1 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 mart 2018 Rusca Commission under the President of the Russian Federation on state awards dekabr 15 1999 fevral 20 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi mart 3 2018 Rusca 2 noyabr 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 mart 2018 11 fevral 2005 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 mart 2018 Cosmonaut Bio Sergei K Krikalev 10 2005 2007 10 31 tarixinde Istifade tarixi 3 mart 2018 Felgenhauer Pavel Russian Moscow Times oktyabr 8 2005 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi mart 3 2018 31 avqust 2005 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 3 mart 2018 Tkachenko Maxim Kalashnikov gun designer turns 90 CNN World 11 noyabr 2009 2022 06 20 tarixinde Istifade tarixi 3 mart 2018 On Tuesday the legendary weapons designer turned 90 It was a day celebrated in Russia on a scale akin to a national holiday Xarici kecidlerVikianbarda Rusiya Federasiyasinin Qehremani ile elaqeli mediafayllar var The Commission on State Awards to the President of the Russian Federation WarHeroes ru list of Heroes of the RF and SU who earned it by military service