fbpx
Wikipedia

Riqoberta Mençu

September 15, 2021

Riqoberta Mençu Tum (isp. riɣoˈβeɾta menˈtʃu; 9 yanvar 1959-cu il təvəllüdlü) Kiçeli yerli feminist və Qvatemalalı insan haqları müdafiəçisi.

Riqoberta Mençu
Doğum tarixi 9 yanvar 1959(1959-01-09) (62 yaş)
Doğum yeri
  • Laj Chimel[d], Uspantán[d]
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti siyasətçi, yazıçı, avtobioqraf[d], insan hüquqları fəalı
Mükafatları Nobel Sülh Mükafatı (1992)
Asturiya Şahzadəsi mükafatı (1998)
Aztek Qartalı ordeni (2010)
Saytı frmt.org/es/#
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mençu, həyatını Qvatemala Vətəndaş müharibəsi (1960-1996) dövründə və sonrasında Qvatemala aborigenlərinin hüquqlarının təbliğinə və yerlilərin hüquqlarının beynəlxalq səviyyədə təbliğinə həsr etdi.

Digər nüfuzlu mükafatlarla bərabər 1992-ci ildə Nobel sülh mükafatını və 1998-ci ildə Asturiya Şahzadəsi mükafatını aldı. O, Riqoberta Mençu (1983) avtobioqrafik əsərinin qəhərmanıdır və digər əsərləri ilə yanaşı "Sərhədləri keçmək" (1998) avtobioqrafik əsərinin müəllifidir. Mençu UNESCO-nun xoşməramlı səfiridir. Ölkənin ilk yerli siyasi partiyası olan Vinaqı quraraq,2007 və 2011-ci illərdə Qvatemala prezidentliyinə namizədliyini irəli sürmüşdü.

Şəxsi həyatı

Riqoberta Mençu, şimali mərkəzdəki Qvatemala El Kiçe əyalətinin Laj Çimel kəndində Maya mənşəli yerli yoxsul kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Ailəsi, İspaniyanın Qvatemalanı fəth etməsindən sonra qaldıqları kiçik torpaq sahələrində özlərini dolandıra bilməyən bir çox aborigen ailələrdən biri idi. Mençunun anası on altı yaşında mamaça (akuşerka) olaraq karyerasına başladı və 43 yaşında öldürülənə qədər ənənəvi dərman bitkilərindən istifadə etməyə davam etdi. Atası, Qvatemalada yerli fermerlərin hüquqlarını müdafiə edən tanınmış fəal idi. Valideynlərinin hər ikisi mütəmadi olaraq Katolik kilsəsinə gedirdilər və anası Maya mənəviyyatına çox bağlı idi. Mençu özünü hər iki valideyninin mükəmməl qarışığı hesab edir. Katolik Kilsəsinin bir çox təlimlərinə inanır, ancaq anasının Maya mədəniyyətinə bağlılığı,inamı Mençuya təbiətlə harmoniya şəkildə yaşamağın və Maya mədəniyyətini qoruyub saxlamağın vacibliyini öyrətdi.

1979-80-ci illərdə qardaşı Patrosinio və anası Uana Tam Kotoya, Qvatemala ordusu tərəfindən qaçırıldı, vəhşicəsinə işgəncəyə məruz qalaraq,öldürüldü. Atası Visente Mençu Perez, 1980-ci ildə, şəhər partizanlarının girov götürdükdən və hökumət təhlükəsizlik qüvvələrinin hücumuna məruz qaldıqdan sonra,İspaniya səfirliyinin yandırılması nəticəsində öldü. 2015-ci ilin yanvarında, Qvatemala ordusunun keçmiş polis komandiri Pedro Qarsiya Arredondo, səfirliyə hücumdakı roluna görə qətl cəhdində və insanlığa qarşı cinayətlərdə günahlandırıldı.

1984-cü ildə Mençunun digər qardaşı Victor, Qvatemala ordusuna təslim olduqdan sonra vurularaq öldürüldü,əsgərlər tərəfindən qorxuduldu və qaçmağa çalışdı.

1995-ci ildə Mençu, Maya mərasimində Qvatemalalı Anhel Kenl ilə evləndi. 1998-ci ilin yanvarında Katolik kilsəsində də evləndilər;o dövrdə dekabr ayında vaxtından əvvəl dünyaya gələn oğlu Tzununu (mayya dilində "kalibri") dəfn etdilər. Maş Nahualya ("Suyun ruhu") adlı oğlan övladlığa götürdülər.

Qvatemalalı aktivist

Gənc yaşlarından, Mençu, Kəndlilər Birliyi komitəsi vasitəsi ilə yerli fermerlərin hüquqlarını müdafiə edərək atası ilə birlikdə fəaliyyət göstərirdi. Mençu, kişi ailə üzvlərinin ədalət uğrunda mübarizəyə qoşulmaq istəyini bildirdiyi üçün, ayrı-seçkiliklə qarşılaşırdı, ancaq anasından ilham alaraq mübarizəsini davam etdirdi. Qvatemaladakı yerli zülmün köklərinin istismar və müstəmləkə torpaq mülkiyyəti məsələlərindən qaynaqlandığına inanır. Onun erkən aktivist mübarizəsi xalqını müstəmləkə istismarından qorumağa yönəlmişdi.

Məktəbdən çıxdıqdan sonra Mençu, Qvatemala silahlı qüvvələri tərəfindən 1960-1996-cı illərdə davam edən vətəndaş müharibəsi zamanı Qvatemala silahlı qüvvələri tərəfindən insan hüquqları pozuntularına qarşı mübarizə aparan bir fəal olaraq çalışdı. Müharibə zamanı baş verən bir çox insan haqları pozuntusu yerli xalqları hədəf aldı. Qadınlar ordunun fiziki və cinsi zorakılıq hədəfləri idi.

1981-ci ildə Mençu sürgün edildi və Meksikaya qaçdı, burada Çiapasdakı katolik yepiskopunun evində sığındı. Mençu, Qvatemalada zülmə qarşı müqavimət təşkil etməyə davam etdi və Birləşmiş Qvatemala Müxalifət Respublikasını quraraq yerli hüquqlar uğrunda mübarizəni təşkil etməyə davam etdi. Əsasən Maya hinduları olan on minlərlə insan, 1982-1984-cü illərdə Qvatemalada 36 illik vətəndaş müharibəsinin qızğın vaxtında Meksikaya qaçdı. Tens of thousands of people, mostly Mayan Indians, fled to Mexico from 1982 to 1984 at the height of Guatemala's 36-year civil war.

Bir il sonra, 1982-ci ildə, Venesuelalı müəllif və antropoloq Elizabet Burqos, onun həyatından bəhs edən Me llamo Rigoberta Menchú y así me nació la conciencia (Adım Riqoberta Mençu və bu mənim idrakım belə doğuldu) adlı bir kitabı qələmə aldı və kitab ingilis və fransız dilləri də daxil olmaqla başqa beş dilə tərcümə edilmişdir. Mençu kitabı ispan dilində nəql etdi, baxmayaraq ki, bu dildə danışmağı yalnız üç il əvvəl öyrənmişdi. İspan dili müstəmləkəçilər tərəfindən yerli xalqlara məcbur edilmiş bir dildir, lakin Mençu bu dili öyrənməyi və bu dildə zalımlara qarşı mübarizəsini aparmaq istədi. Kitab onu Qvatemalada davam edən qarşıdurma zamanı beynəlxalq simvola çevirdi və yerli xalqların zülmkar bir hökumət rejimi altında çəkdiyi əziyyətlərə diqqət çəkdi.

Mençu, 1996-cı ildə Qvatemalada Sülh sazişləri üçün Prezidentin Xoşməramlı səfiri vəzifəsini icra etdi. Elə həmin il Bostonda Barış Abbey vicdan və cəsarəti mükafatı aldı.

Qvatemala Vətəndaş müharibəsi bitdikdən sonra, Mençu, Qvatemalanın siyasi və hərbi quruluş üzvlərinin İspaniya məhkəmələrində mühakimə olunması üçün mübarizəyə başladı. 1999-cu ildə, Qvatemalada vətəndaş müharibəsi dövründəki cinayətlərə qarşı mühakimə etmə praktiki olaraq qeyri-mümkün olduğu üçün İspaniyada məhkəməyə şikayət etdi. İspaniya məhkəmələri iddiaçıların Qvatemala hüquq sistemi vasitəsilə ədalət axtarmağın bütün imkanlarının hələ də tükənmədiklərini təyin etdikləri üçün bu cəhdlər dayandırıldı. 23 dekabr 2006-cı ildə İspaniya, Qvatemala hökumətinin Xose Efrain Rios Mont və Oskar Umberto Mexia Viktores də daxil olmaqla yeddi keçmiş üzvünün soyqırım və işgəncə ittihamı ilə ekstradisiyasına çağırdı. İspaniyanın ən yüksək məhkəməsi, xaricdə gerçekləşdirilən soyqırımı işlərinin, İspan vətəndaşları olmasa da, İspaniyada mühakimə edilməsinə qərar verdi. İspaniya vətəndaşlarının ölümünə əlavə olaraq, ən ciddi ittihamlar arasında Qvatemalanın Maya xalqına qarşı soyqırımın olması idi.

Siyasət

 
Mençu,Yerli xalqların kimlik və hüquqlarına dair müqavilə yürüşündə,2009-cu il

12 fevral 2007-ci ildə Mençu, Qvatemala Enkuentro por adlı yerli siyasi partiya quracağını və 2007-ci prezident seçkilərində iştirak edəcəyini bildirdi. O, indiyədək Qvatemala seçkilərində iştirak edən ilk aborigen Mayalı idi. Seçilsə idi, Meksikalı Benito Xuares, Perudan Alexandro Toledo və Boliviyadan Evo Moralesdən sonra Latın Amerikasının dördüncü aborigen prezidenti olacaqdı. 2007-ci il seçkilərində Mençu seçicilərinin az səs faizi ilə ilk turdaca məğlub oldu.

2009-cu ildə Mencu yeni qurulan Vinaq partiyasında iştirak etdi. Mençu 2011-ci il prezident seçkilərində yenidən namizəd oldu, ancaq ilk turda yenə aşağı səs faizi ilə məğlub oldu. Mençunun seçilməməsinə baxmayaraq, Vinaq Qvatemalanın ilk aborigen siyasi partiyası olmağı bacardı.

Beynəlxalq aktivist

1996-cı ildə Mençu, aborigen insanların hüquqları uğrunda fəallığını nəzərə alaraq UNESCO-nun xoşməramlı səfiri vəzifəsinə təyin edildi. Bu vəzifəsində, Dünya aborigen xalqlarının ilk beynəlxalq onilliyinin (1995-2004) sözçüsü kimi çıxış etdi, burada yerli xalqlar üçün ətraf mühit, təhsil, səhiyyə və insan hüquqları kimi məsələlərdə beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirmək üçün çalışdı. 2015-ci ildə Mençu, Qvatemala ilə təşkilat arasındakı münasibətləri möhkəmləndirmək üçün UNESCO-nun baş direktoru İrina Bokova ilə görüşdü.

2003-cü ildən etibarən Mençu "Salud para Todos" ("Hamı üçün Sağlamlıq") və "Farmacias Similares" şirkətlərinin prezidenti olaraq yerli əczaçılıq sənayesinə daxil olaraq, ucuz maliyyəli ümumi dərmanların istehsalını təklif edir. Bu təşkilatın prezidenti olaraq, Mençu, AİDS və xərçəng dərmanlarının mövcudluğunu və əlçatanlığını artırmaq üçün patent müddətini qısaltmaq istəyi səbəbiylə böyük əczaçılıq şirkətlərindən geri çağırış aldı.

2006-cı ildə Mençu qadın Nobel sülh mükafatı laureatları Codi Vilyams, Şirin Ebadi, Vanqari Maatai, Betti Vilyams və Meyrid Korriqan ilə birlikdə Nobel Qadın Təşəbbüsünün qurucularından biri idi. Şimali Amerika, Cənubi Amerika, Avropa, Orta Şərq və Afrikanı təmsil edən bu altı qadın, təcrübələrini sülh, ədalət və bərabərlik uğrunda bir araya gətirmək qərarına gəldilər. Nobel Qadın Təşəbbüsünün məqsədi dünyada qadın hüquqlarının gücləndirilməsinə kömək etməkdir.

Mençu, Nobel sülh mükafatlarını gənclər üçün mentor və model olaraq istifadə etmək və bu mükafatın aureatlarının biliklərini, bacarıqlarını və təcrübələrini bölüşmək üçün yaradılan PeaceJam təşkilatının üzvüdür. PeaceJam konfranslar vasitəsilə gənclərlə treninqlər apararaq dünyanı gəzir. O,həmçinin 2008-ci ildə Fransanın keçmiş prezidenti Jak Şirak tərəfindən dünyada barışı yaymağı etmək üçün yaradılan Jak Şirak şərəf komitəsinin üzvüdür.

Prensa Latina-ya görə Mençu, son illərdə aktivliyini siyasi və iqtisadi bərabərsizlik və iqlim dəyişikliyi daxil olmaqla bir çox istiqamətlərdə davam etdirir. Venesuelada baş verən mövcud qanun pozuntuları da daxil olmaqla insan haqları sözçüsü kimi fəaliyyəti davam edir.

İrsi

Mükafatları

 
Mexiko şəhərindəki Templo Mayor məbəd muzeyində saxlanılan Riqoberta Mençuya verilən Nobel sülh mükafatı.
  • Latın Amerikasının yerli xalqları üçün təbliğatına və sosial ədalət işinə görə 1992-ci ildə Nobel sülh mükafatı
  • 1992-ci ildə YUNESKO-nun Qvatemaladakı yerli xalqları müdafiə etməsinə görə xoşməramlı səfiri vəzifəsi
  • Mençu, o dövrdə Nobel sülh mükafatına layiq görülən ən gənc və ilk aborigen mükafatçı oldu.
  • 1996-cı ildə Qvatemalanın yerli xalqlarını müdafiəsinə görə Sülh Abbey Vicdan və Cəsarət mükafatı
  • 1998-ci ildə qadınların və xidmət etdikləri icmaların vəziyyətini yaxşılaşdırdığına görə Asturiya Şahzadəsi mükafatı. (6 digər qadınla birlikdə.)
  • 1999-cu ildə asteroid 9481 Menşu onun şərəfinə adlandırıldı (Kiçik Planet Mərkəzi 34354)
  • 2010-cu ildə Meksika üçün göstərdiyi xidmətlərinə görə Aztek Qartalı ordeni
  • Azlıq qruplara vəkillik etdiyi üçün 2018-ci ildə Spendlove mükafatı

Nəşrləri

  • Mən,Riqoberta Mençu (1983)
    • Mənim adım Riqoberta Mençudur və vicdanım necə doğuldu, başlıqlı bu kitab, Mençu tərəfindən diktə edilmiş və Elizabet Burqos tərəfindən köçürülmüşdür.
  • Sərhədləri keçərək (1998)
  • Maya qızı (1999)
  • Dante Liano ilə birgə yazılan,Domi tərəfindən illustrasiyaları verilmiş Çimelli qız (2005)
  • Dante Liano ilə birgə yazılan,Domi tərəfindən illustrasiyaları verilmişBal bankası (2006)
  • Dante Liano ilə birgə yazılan,Domi tərəfindən illustrasiyaları verilmiş Gizli Miras (2008)
  • K'aslemalil-Vivir. El caminar de Rigoberta Menchú Tum en el Tiempo (2012)

Şahid ifadəsi ilə bağlı mübahisələr

Antropoloq Devid Stoll Riqoberta Mençu kitabını araşdıraraq Mençunun partizan hərəkatının təbliğat ehtiyaclarını ödəmək üçün həyatı, ailəsi və özü ilə əlaqədar bəzi elementləri dəyişdirdiyini iddia etdi. Stollun kitabından qaynaqlanan mübahisələr o zamanın ABŞ mətbuatında geniş yayılmışdı. New York Times, kitabda biri-birinə zidd olan bəzi iddiaları vurğuladı:

Xanım Mençu aclıqdan öldüyünü söylədiyi kiçik qardaşı,digər tərəfdən də,o və valideynləri,qardaşının ordu qoşunları tərəfindən diri-diri yandırılaraq izləməyə məcbur olunduqlarını deyir. Xanım Mençunun kitabının ilk səhifəsində heç məktəbə getmədiyi və Riqoberta Mençunun mətni diktə etməsindən bir qədər əvvəl ispan dilində oxuya,yaza,danışa bilməsinin əksinə, əslində Roma Katolik rahibələri tərəfindən idarə olunan iki prestijli özəl internat məktəbində orta məktəb təhsili almışdı.

Bir çox müəllif Mençunu müdafiə etdi və mübahisələri testimonio janrının fərqli şərhləri ilə əlaqələndirdi. Menchú herself states, "I'd like to stress that it's not only my life, it's also the testimony of my people." Mençu özü bildirir ki, "Bunun yalnız mənim həyatım olmadığını vurğulamaq istərdim, bu həm də bu xalqımın şahid ifadəsidir." Faktiki və tarixi uyğunsuzluqlar ittihamlarına baxmayaraq, Mençunun ifadəsi, yerli Qvatemalanın vətəndaş müharibəsi dövründəki həyatını təsvir etmə üsulları üçün aktual olaraq qalır.

Nobel Komitəsi, Stoll tərəfindən saxtakarlıq iddialarını rədd edərək Mençunun Nobel mükafatını ləğv etmək çağırışlarını rədd etdi. Komitənin katibi Qeyr Landestad, Mençunun mükafatını ifadəsinə görə deyil, vəkillik və sosial ədalət işinə görə verdiyini söylədi.

Mark Horovitz, Uilyam Yavorski və Kenneta Kikhama görə, Stollun Mençu haqqında yazdığı mübahisələr, Marqaret Midin "Samoada yaş" və "Napoleon Şanon" un həqiqəti ilə əlaqədar mübahisələrin yanında, son Amerika antropologiya tarixindəki ən çox bölücü epizodlardan biridir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Rigoberta Menchú // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.)
  2. Rigoberta Menchú // Babelio (fr.) — 2007.
  3. Rigoberta Menchu 0976 // Munzinger Personen (alm.)
  4. Rigoberta Menchú (1959– ) // Catholic Women Writers (ing.): A Bio-bibliographical Sourcebook / M. R. Reichardt — Greenwood Publishing Group, 2001. — P. 241. — 424 p. — ISBN 978-0-313-31147-5
  5. "UPI Almanac for Thursday, Jan. 9, 2020". United Press International. 9 January 2020. 15 January 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 January 2020. … Guatemalan activist/Nobel Peace Prize laureate Rigoberta Menchu in 1959 (age 61)
  6. Dulfano, Isabel (2015). Indigenous Feminist Narratives. doi:10.1057/9781137531315. ISBN 978-1-349-50686-6.
  7. ↑ "Rigoberta Menchú." Encyclopedia of World Biography Online, Gale, 1998. Gale in Context: Biography, https://link.gale.com/apps/doc/K1631004473/BIC?u=unlv_main&sid=BIC&xid=13ab26e5. Accessed 27 Sept. 2019.
  8. ↑ . Nobelprize.org. 2013. 29 August 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 September 2013.
  9. "Rigoberta Menchu | Kanopy". ualberta.kanopy.com. İstifadə tarixi: 2019-11-21.
  10. ↑ "University of Alberta Libraries". ezpa.library.ualberta.ca. İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  11. ↑ Grandin, Greg. "Rigoberta Menchú Vindicated". The Nation. İstifadə tarixi: 27 November 2017.
  12. "Pedro García Arredondo". TRIAL International (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-11-21.[ölü keçid]
  13. ↑ "#IWD2019 - Rigoberta Menchú Tum". Multimedia Centre (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  14. "A day of joy, grief for Nobel winner". Fort Worth Star-Telegram. Associated Press. 1998-01-18. səh. A17. İstifadə tarixi: 2020-04-27 – Newspapers.com vasitəsilə.
  15. Irwin Abrams, The Nobel Peace Prize and the Laureates: An Illustrated Biographical History, Watson Publishing International, 2001, p. 296.
  16. "Trouble for Rigoberta". Newsweek. 1999-06-20. İstifadə tarixi: 2020-04-27.
  17. ↑ Menchu, Rigoberta (1984). "I, Rigoberta Menchu Excerpts" (PDF).
  18. "Rigoberta Menchú". Teaching Tolerance (ingilis). 2017-08-09. İstifadə tarixi: 2019-12-08.
  19. ABC Australia (2014). "Mayan Indians". ezpa.library.ualberta.ca. İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  20. Destrooper, Tine (2014). "Come Hell or High Water: Feminism and the Legacy of Armed Conflict in Central America". ezpa.library.ualberta.ca. İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  21. "Rigoberta Menchú Tum January 9, 1959". Rachel Shoey (ingilis). 2017-06-07. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  22. ↑ . UNHCR. United Nations High Commissioner for Refugees. 4 June 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 May 2016.
  23. Hartviksen, Julia. "Book Review: Towards a Feminist Subaltern Understanding of I, Rigoberta Menchu" (ingilis).
  24. ↑ GUATEMALA: RIGOBERTA MENCHU STEPS BEYOND TRADITION TO MOVE INDIGENOUS AGENDA, thefreelibrary.com. Retrieved 27 November 2017.
  25. "Recipients of the Courage of Conscience Award". peaceabbey.org. İstifadə tarixi: 27 November 2017.
  26. ↑ "Activist Asks Spain to Pursue Guatemala Case". Los Angeles Times. Reuters. 1999-12-03. ISSN 0458-3035. İstifadə tarixi: 2018-10-04.
  27. ↑ "Spain seeks Guatemalan ex-rulers". BBC News. 23 December 2006. İstifadə tarixi: 27 November 2017.
  28. ↑ Zuckerman, Adam (2007). "The Presidential Candidacy of Rigoberta Menchú: Facing Guatemala's Bitter Past". The Council on Hemispheric Affairs.
  29. Lakhani, Nina (2019-06-15). "Thelma Cabrera: indigenous, female and shaking up Guatemala's election". The Guardian (ingilis). ISSN 0261-3077. İstifadə tarixi: 2019-11-21.
  30. "Guatemala's impossible candidate" (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  31. . Tvnz.co.nz. 10 February 2007. 8 February 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 April 2009.
  32. "Menchú, Rigoberta | The Columbia Encyclopedia - Credo Reference". search.credoreference.com. İstifadə tarixi: 2018-10-02.
  33. "Rigoberta Menchu Túm | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org. İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  34. "Resources ::: Women, Power & Peace". www.feminist.com. İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  35. "OHCHR | International Decades of the World´s Indigenous People". www.ohchr.org. İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  36. "Directora Unesco llega a Guatemala en visita oficial para reforzar relaciones". EFE News Service. 2015.
  37. ↑ "Guatemalan Peace Prize Winner Opens Discount Drug Stores". Houston Chronicle. 2003.
  38. ↑ Nobel Women's Initiative 16 may 2008 at the Wayback Machine
  39. Profile, BusinessWire.com, 20 April 2015. Retrieved 27 November 2017.
  40. PeaceJam Mission Statement
  41. "Honor Committee". Fondation Chirac. İstifadə tarixi: 27 November 2017.
  42. "Rigoberta Menchú habla en ONU sobre obstáculos para la cultura de paz". Prensa Latina. 2018.
  43. Comercio, Redacción El (2019-09-11). "Rigoberta Menchú sobre Venezuela: "Pienso que la ONU debe ser más equitativa y seria"". El Comercio (ispan). İstifadə tarixi: 2019-10-10.
  44. ↑ "The Nobel Peace Prize 1992" 2018-03-05 at the Wayback Machine, Nobelprize.org. Retrieved 27 November 2017.
  45. "Nobel Peace Laureate Rigoberta Menchu to give UNESCO Human Rights Lecture". US Fed News Service. 2012.
  46. "The Nobel Peace Prize 1992". NobelPrize.org (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-12-07.
  47. admin. "Recipients of the Courage of Conscience Award | The Peace Abbey FoundationThe Peace Abbey Foundation". İstifadə tarixi: 2019-04-08.
  48. "Premio Príncipe de Asturias de Cooperación Internacional 1998", Fundación Princesa de Asturias website]. Retrieved 27 November 2017.
  49. . México News Network. 2015-07-06. 2019-05-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-30.
  50. "Guatemalan Nobelist Announced as this Year's Spendlove Prize Recipient". Targeted News Service. 2018.
  51. Menchú, Rigoberta (2013). "I, Rigoberta Menchú an Indian Woman in Guatemala". The Literature of Propaganda – Credoreference vasitəsilə.
  52. Burgos, Elizabeth (2005). Me llamo Rigoberta Menchú y así me nació la consciencia. Siglo veintiuno editores. ISBN 9682313155. OCLC 775861208.
  53. Menchú, Rigoberta (1998). Crossing borders. Wright, Ann, 1943-. London: Verso. ISBN 1859848931. OCLC 39458909.
  54. Menchú, Rigoberta (1999). Enkelin der Maya : Autobiografie. Lamuv. ISBN 3889775551. OCLC 175122620.
  55. Menchú, Rigoberta (2005). The girl from Chimel. Groundwood Books. ISBN 0888996667. OCLC 57697284.
  56. Menchú, Rigoberta (2006). The honey jar. Liano, Dante., Unger, David., Domi. Toronto: Groundwood Books. ISBN 9780888996701. OCLC 61427375.
  57. Menchú, Rigoberta (2008). The Secret Legacy. Toronto: Groundwood Books. ISBN 9780888998965. OCLC 209585664. İstifadə tarixi: 13 December 2019.
  58. Menchú, Rigoberta (2015). K'aslemalil, vivir : el caminar de Rigoberta Menchú Tum en el tiempo. ISBN 9786070271700. OCLC 955326314.
  59. "Guatemalteca Rigoberta Menchú celebra 56 años con libro autobiográfico". Notimex. 2015.
  60. "Rigoberta Menchú and the Story of All Poor Guatemalans". archive.nytimes.com. İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  61. Rohter, Larry (15 December 1998), "TARNISHED LAUREATE: A special report; Nobel Winner Finds Her Story Challenged", The New York Times, İstifadə tarixi: 27 November 2017
  62. https://www.nytimes.com/1998/12/15/world/tarnished-laureate-a-special-report-nobel-winner-finds-her-story-challenged.html
  63. Beverley, John (1989). "The Margin at the Center: on "Testimonio" (Testimonial Narrative)". Modern Fiction Studies. 35: 11–28. doi:10.1353/mfs.0.0923. (#parameter_ignored)
  64. Sanford, Victoria PhD. "The Silencing of Maya Women From Mama Maquin to Rigoberta Menchu", pp. 135–43; see p. 142 for critique on Stoll's informant, Alfonso Riviera.
  65. ↑ Feffer, John (2010). "Not-So-Magical Realism". Foreign Policy in Focus.
  66. Johnson, David (2001). "The limits of community: How "we" read me llamo rigoberta menchu". Discourse. 23: 154.
  67. "The Nobel Peace Prize 1992". NobelPrize.org (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-10-09.
  68. Horowitz, Mark; Yaworsky, William; Kickham, Kenneth (2019). "Anthropology's Science Wars". Current Anthropology. 60 (5): 674–698. doi:10.1086/705409. (#parameter_ignored)

Ədəbiyyat

  • Ament, Gail. "Recent Maya Incursions into Guatemalan Literary Historiography". Literary Cultures of Latin America: A Comparative History. Eds. Mario J. Valdés & Djelal Kadir. 3 Vols. Vol 1: Configurations of Literary Culture. Oxford: Oxford University Press, 2004: I: 216–215.
  • Arias, Arturo. "After the Rigoberta Menchú Controversy: Lessons Learned About the Nature of Subalternity and the Specifics of the Indigenous Subject" Modern Language Notes 117.2 (2002): 481–505.
  • Beverley, John. "The Real Thing (Our Rigoberta)" Modern Language Quarterly 57:2 (June 1996): 129–235.
  • Brittin, Alice A. "Close Encounters of the Third World Kind: Rigoberta Menchu and Elisabeth Burgos's Me llamo Rigoberta Menchu". Latin American Perspectives, Vol. 22, No. 4, Redefining Democracy: Cuba and Chiapas (Autumn, 1995), pp. 100–114.
  • De Valdés, María Elena. "The Discourse of the Other: Testimonio and the Fiction of the Maya." Bulletin of Hispanic Studies (Liverpool), LXXIII (1996): 79–90.
  • Feal, Rosemary Geisdorfer. "Women Writers into the Mainstream: Contemporary Latin American Narrative". Philosophy and Literature in Latin America. Eds. Jorge J.E. Gracia and Mireya Camurati. New York: State University of New York, 1989. An overview of women in contemporary Latin American letters.
  • Tim Golden (journalist). "Guatemalan Indian Wins the Nobel Peace Prize": New York Times (17 October 1992):p.A1,A5.
  • Golden, Tim. "Guatemalan to Fight on With Nobel as Trumpet": New York Times (19 October 1992):p.A5.
  • Gossen, Gary H. "Rigoberta Menchu and Her Epic Narrative". Latin American Perspectives, Vol. 26, No. 6, If Truth Be Told: A Forum on David Stoll's "Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans" (Nov., 1999), pp. 64–69.
  • Gray Díaz, Nancy. "Indian Women Writers of Spanish America". Spanish American Women Writers: A Bio-Bibliographical Source Book. Ed. Diane E. Marting. New York: Greenwood Press, 1988
  • Millay, Amy Nauss. Voices from the Fuente Viva: The Effect of Orality in Twentieth-Century Spanish American Narrative. Lewisburg: Bucknell University Press, 2005.
  • Logan, Kathleen. "Personal Testimony: Latin American Women Telling Their Lives". Latin American Research Review 32.1 (1997): 199–211. Review Essay.
  • Nelan, Bruce W. "Striking Against Racism". Time 140:61 (26 October 1992): p. 61.
  • Stanford, Victoria. "Between Rigoberta Menchu and La Violencia: Deconstructing David Stoll's History of Guatemala" Latin American Perspectives 26.6, If Truth Be Told: A Forum on David Stoll's "Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans" (Nov., 1999), pp. 38–46.
  • ---. "From I, Rigoberta to the Commissioning of Truth Maya Women and the Reshaping of Guatemalan History". Cultural Critique 47 (2001) 16–53.
  • Sommer, Doris. "Rigoberta's Secrets" Latin American Perspectives, Vol. 18, No. 3, Voices of the Voiceless in Testimonial Literature, Part I. (Summer, 1991), pp. 32–50.
  • Stoll, David "Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans" (Westview Press, 1999)
  • ---. "Slaps and Embraces: A Rhetoric of Particularism". The Latin American Subaltern Studies Reader. Ed. Iliana Rodríguez. Durham: Duke University Press, 2001.
  • Wise, R. Todd. "Native American Testimonio: The Shared Vision of Black Elk and Rigoberta Menchú". In Christianity and Literature, Volume 45, Issue No.1 (Autumn 1995).
  • Zimmerman, Marc. "Rigoberta Menchú After the Nobel: From Militant Narrative to Postmodern Politics". The Latin American Subaltern Studies Reader. Durham: Duke University Press, 200

Xarici keçidlər

  Vikianbarda Riqoberta Mençu ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • "Peace Prize Winner Admits Discrepancies", Associated Press story in New York Times, 12 fevral 1999 (Subscription only.)
  • "Spain may judge Guatemala abuses", BBC News, 5 oktyabr 2005
  • , Boundless webzine, 1999.
  • "Anthropologist Challenges Veracity of Multicultural Icon" – Ali Təhsil Salnaməsi.  (ing.)
  • Qiyamət bir gün gecikdi

September 15, 2021
riqoberta, mençu, riɣoˈβeɾta, menˈtʃu, yanvar, 1959, təvəllüdlü, kiçeli, yerli, feminist, qvatemalalı, insan, haqları, müdafiəçisi, doğum, tarixi, yanvar, 1959, 1959, yaş, doğum, yeri, chimel, uspantán, vətəndaşlığı, qvatemalafəaliyyəti, siyasətçi, yazıçı, avt. Riqoberta Mencu Tum isp riɣoˈbeɾta menˈtʃu 9 yanvar 1959 cu il tevelludlu 5 Kiceli yerli feminist 6 ve Qvatemalali insan haqlari mudafiecisi Riqoberta MencuDogum tarixi 9 yanvar 1959 1959 01 09 1 2 3 62 yas Dogum yeri Laj Chimel d Uspantan d 4 Vetendasligi QvatemalaFealiyyeti siyasetci yazici avtobioqraf d insan huquqlari fealiMukafatlari Nobel Sulh Mukafati 1992 Asturiya Sahzadesi mukafati 1998 Aztek Qartali ordeni 2010 Sayti frmt org es Vikianbarda elaqeli mediafayllarMencu heyatini Qvatemala Vetendas muharibesi 1960 1996 dovrunde ve sonrasinda Qvatemala aborigenlerinin huquqlarinin tebligine ve yerlilerin huquqlarinin beynelxalq seviyyede tebligine hesr etdi 7 Diger nufuzlu mukafatlarla beraber 1992 ci ilde Nobel sulh mukafatini ve 1998 ci ilde Asturiya Sahzadesi mukafatini aldi O Riqoberta Mencu 1983 avtobioqrafik eserinin qehermanidir ve diger eserleri ile yanasi Serhedleri kecmek 1998 avtobioqrafik eserinin muellifidir Mencu UNESCO nun xosmeramli sefiridir Olkenin ilk yerli siyasi partiyasi olan Vinaqi quraraq 2007 ve 2011 ci illerde Qvatemala prezidentliyine namizedliyini ireli surmusdu Mundericat 1 Sexsi heyati 2 Qvatemalali aktivist 2 1 Siyaset 3 Beynelxalq aktivist 4 Irsi 4 1 Mukafatlari 4 2 Nesrleri 5 Sahid ifadesi ile bagli mubahiseler 6 Hemcinin bax 7 Istinadlar 8 Edebiyyat 9 Xarici kecidlerSexsi heyati RedakteRiqoberta Mencu simali merkezdeki Qvatemala El Kice eyaletinin Laj Cimel kendinde Maya menseli yerli yoxsul kendli ailesinde anadan olmusdur 8 Ailesi Ispaniyanin Qvatemalani feth etmesinden sonra qaldiqlari kicik torpaq sahelerinde ozlerini dolandira bilmeyen bir cox aborigen ailelerden biri idi 9 Mencunun anasi on alti yasinda mamaca akuserka olaraq karyerasina basladi ve 43 yasinda oldurulene qeder enenevi derman bitkilerinden istifade etmeye davam etdi Atasi Qvatemalada yerli fermerlerin huquqlarini mudafie eden taninmis feal idi 10 Valideynlerinin her ikisi mutemadi olaraq Katolik kilsesine gedirdiler ve anasi Maya meneviyyatina cox bagli idi Mencu ozunu her iki valideyninin mukemmel qarisigi hesab edir 10 Katolik Kilsesinin bir cox telimlerine inanir ancaq anasinin Maya medeniyyetine bagliligi inami Mencuya tebietle harmoniya sekilde yasamagin ve Maya medeniyyetini qoruyub saxlamagin vacibliyini oyretdi 10 1979 80 ci illerde qardasi Patrosinio ve anasi Uana Tam Kotoya Qvatemala ordusu terefinden qacirildi vehsicesine isgenceye meruz qalaraq olduruldu 7 Atasi Visente Mencu Perez 1980 ci ilde seher partizanlarinin girov goturdukden ve hokumet tehlukesizlik quvvelerinin hucumuna meruz qaldiqdan sonra Ispaniya sefirliyinin yandirilmasi neticesinde oldu 11 2015 ci ilin yanvarinda Qvatemala ordusunun kecmis polis komandiri Pedro Qarsiya Arredondo sefirliye hucumdaki roluna gore qetl cehdinde ve insanliga qarsi cinayetlerde gunahlandirildi 11 12 1984 cu ilde Mencunun diger qardasi Victor Qvatemala ordusuna teslim olduqdan sonra vurularaq olduruldu esgerler terefinden qorxuduldu ve qacmaga calisdi 13 1995 ci ilde Mencu Maya merasiminde Qvatemalali Anhel Kenl ile evlendi 1998 ci ilin yanvarinda Katolik kilsesinde de evlendiler o dovrde dekabr ayinda vaxtindan evvel dunyaya gelen oglu Tzununu mayya dilinde kalibri defn etdiler 14 Mas Nahualya Suyun ruhu adli oglan ovladliga goturduler 15 16 Qvatemalali aktivist RedakteGenc yaslarindan Mencu Kendliler Birliyi komitesi vasitesi ile yerli fermerlerin huquqlarini mudafie ederek atasi ile birlikde fealiyyet gosterirdi 10 17 Mencu kisi aile uzvlerinin edalet ugrunda mubarizeye qosulmaq isteyini bildirdiyi ucun ayri seckilikle qarsilasirdi ancaq anasindan ilham alaraq mubarizesini davam etdirdi 18 Qvatemaladaki yerli zulmun koklerinin istismar ve mustemleke torpaq mulkiyyeti meselelerinden qaynaqlandigina inanir 17 Onun erken aktivist mubarizesi xalqini mustemleke istismarindan qorumaga yonelmisdi 17 Mektebden cixdiqdan sonra Mencu Qvatemala silahli quvveleri terefinden 1960 1996 ci illerde davam eden vetendas muharibesi zamani Qvatemala silahli quvveleri terefinden insan huquqlari pozuntularina qarsi mubarize aparan bir feal olaraq calisdi 13 Muharibe zamani bas veren bir cox insan haqlari pozuntusu yerli xalqlari hedef aldi 19 Qadinlar ordunun fiziki ve cinsi zorakiliq hedefleri idi 20 1981 ci ilde Mencu surgun edildi ve Meksikaya qacdi burada Ciapasdaki katolik yepiskopunun evinde sigindi Mencu Qvatemalada zulme qarsi muqavimet teskil etmeye davam etdi ve Birlesmis Qvatemala Muxalifet Respublikasini quraraq yerli huquqlar ugrunda mubarizeni teskil etmeye davam etdi 21 Esasen Maya hindulari olan on minlerle insan 1982 1984 cu illerde Qvatemalada 36 illik vetendas muharibesinin qizgin vaxtinda Meksikaya qacdi 22 Tens of thousands of people mostly Mayan Indians fled to Mexico from 1982 to 1984 at the height of Guatemala s 36 year civil war 22 Bir il sonra 1982 ci ilde Venesuelali muellif ve antropoloq Elizabet Burqos onun heyatindan behs eden Me llamo Rigoberta Menchu y asi me nacio la conciencia Adim Riqoberta Mencu ve bu menim idrakim bele doguldu adli bir kitabi qeleme aldi ve kitab ingilis ve fransiz dilleri de daxil olmaqla basqa bes dile tercume edilmisdir 8 Mencu kitabi ispan dilinde neql etdi baxmayaraq ki bu dilde danismagi yalniz uc il evvel oyrenmisdi 17 Ispan dili mustemlekeciler terefinden yerli xalqlara mecbur edilmis bir dildir lakin Mencu bu dili oyrenmeyi ve bu dilde zalimlara qarsi mubarizesini aparmaq istedi 17 Kitab onu Qvatemalada davam eden qarsidurma zamani beynelxalq simvola cevirdi ve yerli xalqlarin zulmkar bir hokumet rejimi altinda cekdiyi eziyyetlere diqqet cekdi 8 23 Mencu 1996 ci ilde Qvatemalada Sulh sazisleri ucun Prezidentin Xosmeramli sefiri vezifesini icra etdi 24 Ele hemin il Bostonda Baris Abbey vicdan ve cesareti mukafati aldi 25 Qvatemala Vetendas muharibesi bitdikden sonra Mencu Qvatemalanin siyasi ve herbi qurulus uzvlerinin Ispaniya mehkemelerinde muhakime olunmasi ucun mubarizeye basladi 26 1999 cu ilde Qvatemalada vetendas muharibesi dovrundeki cinayetlere qarsi muhakime etme praktiki olaraq qeyri mumkun oldugu ucun Ispaniyada mehkemeye sikayet etdi 26 Ispaniya mehkemeleri iddiacilarin Qvatemala huquq sistemi vasitesile edalet axtarmagin butun imkanlarinin hele de tukenmediklerini teyin etdikleri ucun bu cehdler dayandirildi 26 23 dekabr 2006 ci ilde Ispaniya Qvatemala hokumetinin Xose Efrain Rios Mont ve Oskar Umberto Mexia Viktores de daxil olmaqla yeddi kecmis uzvunun soyqirim ve isgence ittihami ile ekstradisiyasina cagirdi 27 Ispaniyanin en yuksek mehkemesi xaricde gerceklesdirilen soyqirimi islerinin Ispan vetendaslari olmasa da Ispaniyada muhakime edilmesine qerar verdi 27 Ispaniya vetendaslarinin olumune elave olaraq en ciddi ittihamlar arasinda Qvatemalanin Maya xalqina qarsi soyqirimin olmasi idi 27 Siyaset Redakte Mencu Yerli xalqlarin kimlik ve huquqlarina dair muqavile yurusunde 2009 cu il 12 fevral 2007 ci ilde Mencu Qvatemala Enkuentro por adli yerli siyasi partiya quracagini ve 2007 ci prezident seckilerinde istirak edeceyini bildirdi 28 O indiyedek Qvatemala seckilerinde istirak eden ilk aborigen Mayali idi 29 Secilse idi Meksikali Benito Xuares Perudan Alexandro Toledo ve Boliviyadan Evo Moralesden sonra Latin Amerikasinin dorduncu aborigen prezidenti olacaqdi 30 2007 ci il seckilerinde Mencu secicilerinin az ses faizi ile ilk turdaca meglub oldu 31 2009 cu ilde Mencu yeni qurulan Vinaq partiyasinda istirak etdi 28 Mencu 2011 ci il prezident seckilerinde yeniden namized oldu ancaq ilk turda yene asagi ses faizi ile meglub oldu 32 Mencunun secilmemesine baxmayaraq Vinaq Qvatemalanin ilk aborigen siyasi partiyasi olmagi bacardi Beynelxalq aktivist Redakte1996 ci ilde Mencu aborigen insanlarin huquqlari ugrunda fealligini nezere alaraq UNESCO nun xosmeramli sefiri vezifesine teyin edildi 33 Bu vezifesinde Dunya aborigen xalqlarinin ilk beynelxalq onilliyinin 1995 2004 sozcusu kimi cixis etdi burada yerli xalqlar ucun etraf muhit tehsil sehiyye ve insan huquqlari kimi meselelerde beynelxalq emekdasligi inkisaf etdirmek ucun calisdi 34 35 2015 ci ilde Mencu Qvatemala ile teskilat arasindaki munasibetleri mohkemlendirmek ucun UNESCO nun bas direktoru Irina Bokova ile gorusdu 36 2003 cu ilden etibaren Mencu Salud para Todos Hami ucun Saglamliq ve Farmacias Similares sirketlerinin prezidenti olaraq yerli eczaciliq senayesine daxil olaraq ucuz maliyyeli umumi dermanlarin istehsalini teklif edir 24 37 Bu teskilatin prezidenti olaraq Mencu AIDS ve xerceng dermanlarinin movcudlugunu ve elcatanligini artirmaq ucun patent muddetini qisaltmaq isteyi sebebiyle boyuk eczaciliq sirketlerinden geri cagiris aldi 37 2006 ci ilde Mencu qadin Nobel sulh mukafati laureatlari Codi Vilyams Sirin Ebadi Vanqari Maatai Betti Vilyams ve Meyrid Korriqan ile birlikde Nobel Qadin Tesebbusunun qurucularindan biri idi 38 Simali Amerika Cenubi Amerika Avropa Orta Serq ve Afrikani temsil eden bu alti qadin tecrubelerini sulh edalet ve beraberlik ugrunda bir araya getirmek qerarina geldiler 38 Nobel Qadin Tesebbusunun meqsedi dunyada qadin huquqlarinin guclendirilmesine komek etmekdir 38 Mencu Nobel sulh mukafatlarini gencler ucun mentor ve model olaraq istifade etmek ve bu mukafatin aureatlarinin biliklerini bacariqlarini ve tecrubelerini bolusmek ucun yaradilan PeaceJam teskilatinin uzvudur 39 40 PeaceJam konfranslar vasitesile genclerle treninqler apararaq dunyani gezir O hemcinin 2008 ci ilde Fransanin kecmis prezidenti Jak Sirak terefinden dunyada barisi yaymagi etmek ucun yaradilan Jak Sirak seref komitesinin uzvudur 41 Prensa Latina ya gore Mencu son illerde aktivliyini siyasi ve iqtisadi berabersizlik ve iqlim deyisikliyi daxil olmaqla bir cox istiqametlerde davam etdirir 42 Venesuelada bas veren movcud qanun pozuntulari da daxil olmaqla insan haqlari sozcusu kimi fealiyyeti davam edir 43 Irsi RedakteMukafatlari Redakte Mexiko seherindeki Templo Mayor mebed muzeyinde saxlanilan Riqoberta Mencuya verilen Nobel sulh mukafati Latin Amerikasinin yerli xalqlari ucun tebligatina ve sosial edalet isine gore 1992 ci ilde Nobel sulh mukafati 44 1992 ci ilde YUNESKO nun Qvatemaladaki yerli xalqlari mudafie etmesine gore xosmeramli sefiri vezifesi 45 Mencu o dovrde Nobel sulh mukafatina layiq gorulen en genc ve ilk aborigen mukafatci oldu 46 1996 ci ilde Qvatemalanin yerli xalqlarini mudafiesine gore Sulh Abbey Vicdan ve Cesaret mukafati 47 1998 ci ilde qadinlarin ve xidmet etdikleri icmalarin veziyyetini yaxsilasdirdigina gore Asturiya Sahzadesi mukafati 6 diger qadinla birlikde 48 1999 cu ilde asteroid 9481 Mensu onun serefine adlandirildi Kicik Planet Merkezi 34354 2010 cu ilde Meksika ucun gosterdiyi xidmetlerine gore Aztek Qartali ordeni 49 Azliq qruplara vekillik etdiyi ucun 2018 ci ilde Spendlove mukafati 50 Nesrleri Redakte Men Riqoberta Mencu 1983 51 Menim adim Riqoberta Mencudur ve vicdanim nece doguldu basliqli bu kitab Mencu terefinden dikte edilmis ve Elizabet Burqos terefinden kocurulmusdur 52 Serhedleri kecerek 1998 53 Maya qizi 1999 54 Dante Liano ile birge yazilan Domi terefinden illustrasiyalari verilmis Cimelli qiz 2005 55 Dante Liano ile birge yazilan Domi terefinden illustrasiyalari verilmisBal bankasi 2006 56 Dante Liano ile birge yazilan Domi terefinden illustrasiyalari verilmis Gizli Miras 2008 57 K aslemalil Vivir El caminar de Rigoberta Menchu Tum en el Tiempo 2012 58 59 Sahid ifadesi ile bagli mubahiseler RedakteAntropoloq Devid Stoll Riqoberta Mencu kitabini arasdiraraq Mencunun partizan herekatinin tebligat ehtiyaclarini odemek ucun heyati ailesi ve ozu ile elaqedar bezi elementleri deyisdirdiyini iddia etdi 60 Stollun kitabindan qaynaqlanan mubahiseler o zamanin ABS metbuatinda genis yayilmisdi 61 New York Times kitabda biri birine zidd olan bezi iddialari vurguladi 62 Xanim Mencu acliqdan olduyunu soylediyi kicik qardasi diger terefden de o ve valideynleri qardasinin ordu qosunlari terefinden diri diri yandirilaraq izlemeye mecbur olunduqlarini deyir Xanim Mencunun kitabinin ilk sehifesinde hec mektebe getmediyi ve Riqoberta Mencunun metni dikte etmesinden bir qeder evvel ispan dilinde oxuya yaza danisa bilmesinin eksine eslinde Roma Katolik rahibeleri terefinden idare olunan iki prestijli ozel internat mektebinde orta mekteb tehsili almisdi Bir cox muellif Mencunu mudafie etdi ve mubahiseleri testimonio janrinin ferqli serhleri ile elaqelendirdi 63 64 65 66 Menchu herself states I d like to stress that it s not only my life it s also the testimony of my people 17 Mencu ozu bildirir ki Bunun yalniz menim heyatim olmadigini vurgulamaq isterdim bu hem de bu xalqimin sahid ifadesidir Faktiki ve tarixi uygunsuzluqlar ittihamlarina baxmayaraq Mencunun ifadesi yerli Qvatemalanin vetendas muharibesi dovrundeki heyatini tesvir etme usullari ucun aktual olaraq qalir 65 Nobel Komitesi Stoll terefinden saxtakarliq iddialarini redd ederek Mencunun Nobel mukafatini legv etmek cagirislarini redd etdi 67 Komitenin katibi Qeyr Landestad Mencunun mukafatini ifadesine gore deyil vekillik ve sosial edalet isine gore verdiyini soyledi 8 44 Mark Horovitz Uilyam Yavorski ve Kenneta Kikhama gore Stollun Mencu haqqinda yazdigi mubahiseler Marqaret Midin Samoada yas ve Napoleon Sanon un heqiqeti ile elaqedar mubahiselerin yaninda son Amerika antropologiya tarixindeki en cox bolucu epizodlardan biridir 68 Hemcinin bax RedakteNobel mukafati laureati olmus qadinlarin siyahisi QvatemalaIstinadlar Redakte Rigoberta Menchu Brockhauz Ensiklopediyasi alm Rigoberta Menchu Babelio fr 2007 Rigoberta Menchu 0976 Munzinger Personen alm Rigoberta Menchu 1959 Catholic Women Writers ing A Bio bibliographical Sourcebook M R Reichardt Greenwood Publishing Group 2001 P 241 424 p ISBN 978 0 313 31147 5 UPI Almanac for Thursday Jan 9 2020 United Press International 9 January 2020 15 January 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 January 2020 Guatemalan activist Nobel Peace Prize laureate Rigoberta Menchu in 1959 age 61 Dulfano Isabel 2015 Indigenous Feminist Narratives doi 10 1057 9781137531315 ISBN 978 1 349 50686 6 1 2 Rigoberta Menchu Encyclopedia of World Biography Online Gale 1998 Gale in Context Biography https link gale com apps doc K1631004473 BIC u unlv main amp sid BIC amp xid 13ab26e5 Accessed 27 Sept 2019 1 2 3 4 Rigoberta Menchu Tum Biographical Nobelprize org 2013 29 August 2008 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 September 2013 Rigoberta Menchu Kanopy ualberta kanopy com Istifade tarixi 2019 11 21 1 2 3 4 University of Alberta Libraries ezpa library ualberta ca Istifade tarixi 2019 12 07 1 2 Grandin Greg Rigoberta Menchu Vindicated The Nation Istifade tarixi 27 November 2017 Pedro Garcia Arredondo TRIAL International ingilis Istifade tarixi 2019 11 21 olu kecid 1 2 IWD2019 Rigoberta Menchu Tum Multimedia Centre ingilis Istifade tarixi 2019 10 09 A day of joy grief for Nobel winner Fort Worth Star Telegram Associated Press 1998 01 18 seh A17 Istifade tarixi 2020 04 27 Newspapers com vasitesile Irwin Abrams The Nobel Peace Prize and the Laureates An Illustrated Biographical History Watson Publishing International 2001 p 296 Trouble for Rigoberta Newsweek 1999 06 20 Istifade tarixi 2020 04 27 1 2 3 4 5 6 Menchu Rigoberta 1984 I Rigoberta Menchu Excerpts PDF Rigoberta Menchu Teaching Tolerance ingilis 2017 08 09 Istifade tarixi 2019 12 08 ABC Australia 2014 Mayan Indians ezpa library ualberta ca Istifade tarixi 2019 12 07 Destrooper Tine 2014 Come Hell or High Water Feminism and the Legacy of Armed Conflict in Central America ezpa library ualberta ca Istifade tarixi 2019 12 07 Rigoberta Menchu Tum January 9 1959 Rachel Shoey ingilis 2017 06 07 Istifade tarixi 2019 10 09 1 2 Menchu Tum Rigoberta UNHCR United Nations High Commissioner for Refugees 4 June 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 May 2016 Hartviksen Julia Book Review Towards a Feminist Subaltern Understanding of I Rigoberta Menchu ingilis 1 2 GUATEMALA RIGOBERTA MENCHU STEPS BEYOND TRADITION TO MOVE INDIGENOUS AGENDA thefreelibrary com Retrieved 27 November 2017 Recipients of the Courage of Conscience Award peaceabbey org Istifade tarixi 27 November 2017 1 2 3 Activist Asks Spain to Pursue Guatemala Case Los Angeles Times Reuters 1999 12 03 ISSN 0458 3035 Istifade tarixi 2018 10 04 1 2 3 Spain seeks Guatemalan ex rulers BBC News 23 December 2006 Istifade tarixi 27 November 2017 1 2 Zuckerman Adam 2007 The Presidential Candidacy of Rigoberta Menchu Facing Guatemala s Bitter Past The Council on Hemispheric Affairs Lakhani Nina 2019 06 15 Thelma Cabrera indigenous female and shaking up Guatemala s election The Guardian ingilis ISSN 0261 3077 Istifade tarixi 2019 11 21 Guatemala s impossible candidate ingilis Istifade tarixi 2019 10 09 Nobel winner seeks presidency Tvnz co nz 10 February 2007 8 February 2009 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 April 2009 Menchu Rigoberta The Columbia Encyclopedia Credo Reference search credoreference com Istifade tarixi 2018 10 02 Rigoberta Menchu Tum United Nations Educational Scientific and Cultural Organization www unesco org Istifade tarixi 2019 12 07 Resources Women Power amp Peace www feminist com Istifade tarixi 2019 12 07 OHCHR International Decades of the World s Indigenous People www ohchr org Istifade tarixi 2019 12 07 Directora Unesco llega a Guatemala en visita oficial para reforzar relaciones EFE News Service 2015 1 2 Guatemalan Peace Prize Winner Opens Discount Drug Stores Houston Chronicle 2003 1 2 3 Nobel Women s Initiative Arxivlesdirilib 16 may 2008 at the Wayback Machine Profile BusinessWire com 20 April 2015 Retrieved 27 November 2017 PeaceJam Mission Statement Honor Committee Fondation Chirac Istifade tarixi 27 November 2017 Rigoberta Menchu habla en ONU sobre obstaculos para la cultura de paz Prensa Latina 2018 Comercio Redaccion El 2019 09 11 Rigoberta Menchu sobre Venezuela Pienso que la ONU debe ser mas equitativa y seria El Comercio ispan Istifade tarixi 2019 10 10 1 2 The Nobel Peace Prize 1992 Arxivlesdirilib 2018 03 05 at the Wayback Machine Nobelprize org Retrieved 27 November 2017 Nobel Peace Laureate Rigoberta Menchu to give UNESCO Human Rights Lecture US Fed News Service 2012 The Nobel Peace Prize 1992 NobelPrize org ingilis Istifade tarixi 2019 12 07 admin Recipients of the Courage of Conscience Award The Peace Abbey FoundationThe Peace Abbey Foundation Istifade tarixi 2019 04 08 Premio Principe de Asturias de Cooperacion Internacional 1998 Fundacion Princesa de Asturias website Retrieved 27 November 2017 What is the Order of the Aztec Eagle Mexico News Network 2015 07 06 2019 05 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 04 30 Guatemalan Nobelist Announced as this Year s Spendlove Prize Recipient Targeted News Service 2018 Menchu Rigoberta 2013 I Rigoberta Menchu an Indian Woman in Guatemala The Literature of Propaganda Credoreference vasitesile Burgos Elizabeth 2005 Me llamo Rigoberta Menchu y asi me nacio la consciencia Siglo veintiuno editores ISBN 9682313155 OCLC 775861208 Menchu Rigoberta 1998 Crossing borders Wright Ann 1943 London Verso ISBN 1859848931 OCLC 39458909 Menchu Rigoberta 1999 Enkelin der Maya Autobiografie Lamuv ISBN 3889775551 OCLC 175122620 Menchu Rigoberta 2005 The girl from Chimel Groundwood Books ISBN 0888996667 OCLC 57697284 Menchu Rigoberta 2006 The honey jar Liano Dante Unger David Domi Toronto Groundwood Books ISBN 9780888996701 OCLC 61427375 Menchu Rigoberta 2008 The Secret Legacy Toronto Groundwood Books ISBN 9780888998965 OCLC 209585664 Istifade tarixi 13 December 2019 Menchu Rigoberta 2015 K aslemalil vivir el caminar de Rigoberta Menchu Tum en el tiempo ISBN 9786070271700 OCLC 955326314 Guatemalteca Rigoberta Menchu celebra 56 anos con libro autobiografico Notimex 2015 Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans archive nytimes com Istifade tarixi 2019 10 09 Rohter Larry 15 December 1998 TARNISHED LAUREATE A special report Nobel Winner Finds Her Story Challenged The New York Times Istifade tarixi 27 November 2017 https www nytimes com 1998 12 15 world tarnished laureate a special report nobel winner finds her story challenged html Beverley John 1989 The Margin at the Center on Testimonio Testimonial Narrative Modern Fiction Studies 35 11 28 doi 10 1353 mfs 0 0923 parameter ignored Sanford Victoria PhD The Silencing of Maya Women From Mama Maquin to Rigoberta Menchu pp 135 43 see p 142 for critique on Stoll s informant Alfonso Riviera 1 2 Feffer John 2010 Not So Magical Realism Foreign Policy in Focus Johnson David 2001 The limits of community How we read me llamo rigoberta menchu Discourse 23 154 The Nobel Peace Prize 1992 NobelPrize org ingilis Istifade tarixi 2019 10 09 Horowitz Mark Yaworsky William Kickham Kenneth 2019 Anthropology s Science Wars Current Anthropology 60 5 674 698 doi 10 1086 705409 parameter ignored Edebiyyat RedakteAment Gail Recent Maya Incursions into Guatemalan Literary Historiography Literary Cultures of Latin America A Comparative History Eds Mario J Valdes amp Djelal Kadir 3 Vols Vol 1 Configurations of Literary Culture Oxford Oxford University Press 2004 I 216 215 Arias Arturo After the Rigoberta Menchu Controversy Lessons Learned About the Nature of Subalternity and the Specifics of the Indigenous Subject Modern Language Notes 117 2 2002 481 505 Beverley John The Real Thing Our Rigoberta Modern Language Quarterly 57 2 June 1996 129 235 Brittin Alice A Close Encounters of the Third World Kind Rigoberta Menchu and Elisabeth Burgos s Me llamo Rigoberta Menchu Latin American Perspectives Vol 22 No 4 Redefining Democracy Cuba and Chiapas Autumn 1995 pp 100 114 De Valdes Maria Elena The Discourse of the Other Testimonio and the Fiction of the Maya Bulletin of Hispanic Studies Liverpool LXXIII 1996 79 90 Feal Rosemary Geisdorfer Women Writers into the Mainstream Contemporary Latin American Narrative Philosophy and Literature in Latin America Eds Jorge J E Gracia and Mireya Camurati New York State University of New York 1989 An overview of women in contemporary Latin American letters Tim Golden journalist Guatemalan Indian Wins the Nobel Peace Prize New York Times 17 October 1992 p A1 A5 Golden Tim Guatemalan to Fight on With Nobel as Trumpet New York Times 19 October 1992 p A5 Gossen Gary H Rigoberta Menchu and Her Epic Narrative Latin American Perspectives Vol 26 No 6 If Truth Be Told A Forum on David Stoll s Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans Nov 1999 pp 64 69 Gray Diaz Nancy Indian Women Writers of Spanish America Spanish American Women Writers A Bio Bibliographical Source Book Ed Diane E Marting New York Greenwood Press 1988 Millay Amy Nauss Voices from the Fuente Viva The Effect of Orality in Twentieth Century Spanish American Narrative Lewisburg Bucknell University Press 2005 Logan Kathleen Personal Testimony Latin American Women Telling Their Lives Latin American Research Review 32 1 1997 199 211 Review Essay Nelan Bruce W Striking Against Racism Time 140 61 26 October 1992 p 61 Stanford Victoria Between Rigoberta Menchu and La Violencia Deconstructing David Stoll s History of Guatemala Latin American Perspectives 26 6 If Truth Be Told A Forum on David Stoll s Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans Nov 1999 pp 38 46 From I Rigoberta to the Commissioning of Truth Maya Women and the Reshaping of Guatemalan History Cultural Critique 47 2001 16 53 Sommer Doris Rigoberta s Secrets Latin American Perspectives Vol 18 No 3 Voices of the Voiceless in Testimonial Literature Part I Summer 1991 pp 32 50 Stoll David Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans Westview Press 1999 Slaps and Embraces A Rhetoric of Particularism The Latin American Subaltern Studies Reader Ed Iliana Rodriguez Durham Duke University Press 2001 Wise R Todd Native American Testimonio The Shared Vision of Black Elk and Rigoberta Menchu In Christianity and Literature Volume 45 Issue No 1 Autumn 1995 Zimmerman Marc Rigoberta Menchu After the Nobel From Militant Narrative to Postmodern Politics The Latin American Subaltern Studies Reader Durham Duke University Press 200Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Riqoberta Mencu ile elaqeli mediafayllar var Rigoberta Menchu meets the press Peace Prize Winner Admits Discrepancies Associated Press story in New York Times 12 fevral 1999 Subscription only Spain may judge Guatemala abuses BBC News 5 oktyabr 2005 Liar Rigoberta Menchu by Dinesh D Souza Boundless webzine 1999 Anthropologist Challenges Veracity of Multicultural Icon Ali Tehsil Salnamesi ing Qiyamet bir gun gecikdiMenbe https az wikipedia org w index php title Riqoberta Mencu amp oldid 6129080, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.