Qüdrət Axundov 1932-ci ildə Ordubad şəhərində anadan olmuşdur. İlk təhsilini şəhər orta məktəbində aldıqdan sonra fizika elminə olan sevgisi onu Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universitetinin) fızika-riyaziyyat fakültəsinə gətirmişdi. Tələbəlik illərindən elmi-tədqiqat işinə böyük maraq göstərən Qüdrət Axundov SSRİ EA-nın müxbir üzvü, mərhum akademik H.B.Abdullayevin rəhbərliyi altında bir sıra yarımkeçiricilərin, o cümlədən Azərbaycanda tapılan təbii qalenit kristalların fiziki xassələrinin tədqiqi ilə məşğul olmuş və 1955-ci ildə "Bəzi yarımkeçiricilərin elektrikkeçiriciliyinin və termoelektrik hərəkət qüvvəsinin tədqiqi" mövzusunda ilk elmi işini çap etdirmişdir.
Universiteti bitirdikdən sonra o, AMEA-nın Fizika İnstitutunda elmi fəaliyyətə başlamışdır və laborant, kiçik elmi işçi (1955-1960) və baş elmi işçi (1960-1968) vəzifələrində çalışmış, böyük nailiyyətlər əldə etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Qüdrət Axundov 1969-1970 illərdə Azərbaycan MEA Fizika İnstitutunda "Nazik təbəqələr fızikası" laboratoriyasına rəhbərlik etmişdir. Alim tərəfındən respublikada ilk dəfə olaraq böyük praktiki əhəmiyyətə malik olan bir üsulla – yarımkeçiricilərdə radioaktiv izotoplar üsulu ilə diffuziya proseslərinin araşdırılmasına dair elmi-tədqiqat işləri başlanılmış və bununla selen düzləndiricilərində fiziki proseslərin xüsusiyyətləri öyrənilmişdir.
Q.Axundovun elmi fəaliyyəti əsasən A3B6 tipli yarımkeçirici birləşmələrin monokristallarının alınması və tədqiqi, eləcə də onlar əsasında müxtəlif çeviricilərin hazırlanması ilə əlaqədar olmuşdur. Bu tip yarımkeçirici birləşmələr respublikada ilk dəfə olaraq Qüdrət Axundov tərəfindən hələ 1957-ci ildə sintez edilmiş və göstərilmişdir ki, həmin kristallar laylı və zəncirvari quruluşda kristallaşır. Onun rəhbərliyi altında göstərilən kristalların elektrik, optik, fotoelektrik, lüminessensiya və kontakt xassələrinin kompleks araşdırılması nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, müxtəlif istiqamətlərdə kimyəvi rabitənin fərqlənməsi və kristal quruluşun anizotropluğu sayəsində bu kristallarda fizıki xassələrın yüksək anizotropluğu və bir sıra maraqlı, bəzən hətta qeyri-adi sayıla bilən hadisələr müşahıdə olunur.
Q.Axundov ilk dəfə olaraq qallium selen kristallarında sürətli elektronların təsiri ilə lazer şüalanması müşahidə etmiş və Nobel mükafatı laureatı, akademik N.Q.Basovla birgə aparılan bu iş 1965-ci ildə "SSRİ EA-nın Məruzələri" jurnalında çap edilmışdir. Qüdrət Axundov 1958-ci ildə Bakı Dövlət Universitetində namizədlik, 1967-ci ildə ısə "A3B6 tipli monokristalların alınması və onların fiziki xassələrinin öyrənilməsi" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə etmişdır.
Pedoqoji fəaliyyəti
Böyük alim elmı işlə yanaşı, 1960-cı ildən BDU-nun fızika fakültəsində yarımkeçiricilər fızikası sahəsində müxtəlif ıxtısas kursları üzrə mühazirələr oxumuş, yüzlərlə diplom işlərinə, namizədlık dissertasiyalarına rahbərlik etmış, yarımkeçiricilər fizikasının tədrisi metodikası sahəsində dəyərli işlər aparmışdır. Q.Axundov 1970-ci ildə BDU-nun Yarımkeçiricilər fizikası kafedrasının müdiri vəzifəsinə seçılmış və ömrünün sonuna qədər bu vəzifədə çalışmışdır. O, kafedraya rəhbərlik etdiyi müddətdə elmi-tədqiqat işlərinin vüsəti daha da artmışdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, 1970-ci illərə qədər kafedra üçün yüksək ixtisaslı elmi kadrlar əsasən başqa respublikaların elm və təhsil müəssisələrində hazırlanırdı. Qüdrət Axundovun təşəbbüsü və gərgin əməyi nəticəsində isə artıq elmi kadrlar elə burada hazırlanmağa başlandı. Bu ənənə indiyədək qorunub saxlanılır. Kafedra BDU-nun fizika fakültəsi ilə yanaşı, respublikanın digər elm və təhsil müəssisələri, hətta xarici ölkələr üçün yüksək ixtisaslı elmi və elmi-pedaqoji kadrlar hazırlayan nüfuzlu bir mərkəzə çevrildi. Qısa müddət ərzində burada gənc aspirant və dissertantlar elmlər namizədi alimlik dərəcəsi almaq üçün müvəffəqiyyətlə dissertasiyalar müdafiə etdilər. Hazırda universitetdə, xarici ölkələrdə və digər müəssisələrdə çalışan bir sıra görkəmli alimlər – fızika-riyaziyyat elmləri doktorları, professorlar Ə.Ş.Abdinov, A.H.Kazımzadə, V.M.Salmanov, N.M.Mehdiyev, N.M.Həsənli, A.Ə.Baxışov, Ə.O.Əliyev və başqaları professor Qüdrət Axundovun rəhbərliyi altında püxtələşmiş, onun qayğısından bəhrələnmişlər.
Q.Axundov keçmiş SSRİ-yə daxil olan respublikalarla və aparcı elmi müəssisələrlə əlaqələrin yaradılmasında da böyük rol oynamış, SSRİ EA-nın Fizika İnstitutu, Yüksək Təzyiqlər Fizikası İnstitutu, Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) Fizika-Texnika İnstitutu, Ukrayna EA-nın Yarımkeçiricilər İnstitutu, Litva EA-nın Yarımkeçiricilər Fizikası və Fizika İnstitutu, eləcə də bir sıra digər ittifaq miqyaslı elmi müəssisələrin əməkdaşları ilə birgə elmi-tədqiqat işləri aparmışdır. Sonralar kafedra əməkdaşları Qüdrət Axundov tərəfindən qoyulmuş bu müsbət ənənələri davam etdirərək İran, Türkiyə, Almaniya, İngiltərə, Slovakiya və başqa ölkələrin universitetləri və elmi-tədqiqat institutları ilə də əlaqələri genişləndirərək müştərək tədqiqatlar aparmışlar. Dəfələrlə müxtəlif ölkələrin görkəmli alimləri kafedraya dəvət edilmiş, yarımkeçiricilər fızikasının aktual məsələlərinə dair onların məruzələri dinlənilmişdir. Kafedranın elmi nailiyyətləri dəfələrlə dövlət səviyyəsində qeyd olunmuş, kafedra əməkdaşları elmi adlar, orden və medallar, fəxri fərmanlarla təltif edilmişlər.
Q.Axundov daim gənclərə qayğı ilə yanaşmış, onların peşəkar kadrlar kimi hazırlanmasında gərgin əmək sərf etmişdir. Onun rəhbərliyi altında 10-dan çox elmlər namizədi hazırlanmışdır. Qısa ömrü ərzində o, respublika və xarici ölkələrdə dərc olunan elmi jurnallarda 100-dən çox məqalə çap etdirmiş, dəfələrlə beynəlxalq konfranslarda məruzələri dinlənilmişdir.
Professor Qüdrət Axundov 1973-cü ildə dünyasını dəyişmişdir.
İstinadlar
Bakı Dövlət Universitetindəki fəaliyyətinin Azərbaycanda fizikanın inkişafındakı rolu[ölü keçid]
Avqust 12, 2021
qüdrət, axundov, axundov, qüdrət, əli, oğlu, 1932, ordubad, naxçıvan, mssr, 1973, fizika, riyaziyyat, elmləri, doktoru, pedaqoq, professor, qüdrət, əli, oğlu, axundovdoğum, tarixi, 1932doğum, yeri, ordubad, ordubad, rayonu, naxçıvan, mssr, azərbaycan, zsfsr, s. Axundov Qudret Eli oglu 1932 Ordubad Naxcivan MSSR 1973 fizika riyaziyyat elmleri doktoru pedaqoq professor 1 Qudret AxundovQudret Eli oglu AxundovDogum tarixi 1932Dogum yeri Ordubad Ordubad rayonu Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 1973Vetendasligi Azerbaycan SSRIElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruTehsili BDU Mexanika riyaziyyat fakultesi Mundericat 1 Heyati 2 Elmi fealiyyeti 3 Pedoqoji fealiyyeti 4 IstinadlarHeyati RedakteQudret Axundov 1932 ci ilde Ordubad seherinde anadan olmusdur Ilk tehsilini seher orta mektebinde aldiqdan sonra fizika elmine olan sevgisi onu Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki Baki Dovlet Universitetinin fizika riyaziyyat fakultesine getirmisdi Telebelik illerinden elmi tedqiqat isine boyuk maraq gosteren Qudret Axundov SSRI EA nin muxbir uzvu merhum akademik H B Abdullayevin rehberliyi altinda bir sira yarimkeciricilerin o cumleden Azerbaycanda tapilan tebii qalenit kristallarin fiziki xasselerinin tedqiqi ile mesgul olmus ve 1955 ci ilde Bezi yarimkeciricilerin elektrikkeciriciliyinin ve termoelektrik hereket quvvesinin tedqiqi movzusunda ilk elmi isini cap etdirmisdir Universiteti bitirdikden sonra o AMEA nin Fizika Institutunda elmi fealiyyete baslamisdir ve laborant kicik elmi isci 1955 1960 ve bas elmi isci 1960 1968 vezifelerinde calismis boyuk nailiyyetler elde etmisdir Elmi fealiyyeti RedakteQudret Axundov 1969 1970 illerde Azerbaycan MEA Fizika Institutunda Nazik tebeqeler fizikasi laboratoriyasina rehberlik etmisdir Alim terefinden respublikada ilk defe olaraq boyuk praktiki ehemiyyete malik olan bir usulla yarimkeciricilerde radioaktiv izotoplar usulu ile diffuziya proseslerinin arasdirilmasina dair elmi tedqiqat isleri baslanilmis ve bununla selen duzlendiricilerinde fiziki proseslerin xususiyyetleri oyrenilmisdir Q Axundovun elmi fealiyyeti esasen A3B6 tipli yarimkecirici birlesmelerin monokristallarinin alinmasi ve tedqiqi elece de onlar esasinda muxtelif ceviricilerin hazirlanmasi ile elaqedar olmusdur Bu tip yarimkecirici birlesmeler respublikada ilk defe olaraq Qudret Axundov terefinden hele 1957 ci ilde sintez edilmis ve gosterilmisdir ki hemin kristallar layli ve zencirvari qurulusda kristallasir Onun rehberliyi altinda gosterilen kristallarin elektrik optik fotoelektrik luminessensiya ve kontakt xasselerinin kompleks arasdirilmasi neticesinde mueyyen edilmisdir ki muxtelif istiqametlerde kimyevi rabitenin ferqlenmesi ve kristal qurulusun anizotroplugu sayesinde bu kristallarda fiziki xasselerin yuksek anizotroplugu ve bir sira maraqli bezen hetta qeyri adi sayila bilen hadiseler musahide olunur Q Axundov ilk defe olaraq qallium selen kristallarinda suretli elektronlarin tesiri ile lazer sualanmasi musahide etmis ve Nobel mukafati laureati akademik N Q Basovla birge aparilan bu is 1965 ci ilde SSRI EA nin Meruzeleri jurnalinda cap edilmisdir Qudret Axundov 1958 ci ilde Baki Dovlet Universitetinde namizedlik 1967 ci ilde ise A3B6 tipli monokristallarin alinmasi ve onlarin fiziki xasselerinin oyrenilmesi movzusunda doktorluq dissertasiyalari mudafie etmisdir Pedoqoji fealiyyeti RedakteBoyuk alim elmi isle yanasi 1960 ci ilden BDU nun fizika fakultesinde yarimkeciriciler fizikasi sahesinde muxtelif ixtisas kurslari uzre muhazireler oxumus yuzlerle diplom islerine namizedlik dissertasiyalarina rahberlik etmis yarimkeciriciler fizikasinin tedrisi metodikasi sahesinde deyerli isler aparmisdir Q Axundov 1970 ci ilde BDU nun Yarimkeciriciler fizikasi kafedrasinin mudiri vezifesine secilmis ve omrunun sonuna qeder bu vezifede calismisdir O kafedraya rehberlik etdiyi muddetde elmi tedqiqat islerinin vuseti daha da artmisdir Qeyd etmek lazimdir ki 1970 ci illere qeder kafedra ucun yuksek ixtisasli elmi kadrlar esasen basqa respublikalarin elm ve tehsil muessiselerinde hazirlanirdi Qudret Axundovun tesebbusu ve gergin emeyi neticesinde ise artiq elmi kadrlar ele burada hazirlanmaga baslandi Bu enene indiyedek qorunub saxlanilir Kafedra BDU nun fizika fakultesi ile yanasi respublikanin diger elm ve tehsil muessiseleri hetta xarici olkeler ucun yuksek ixtisasli elmi ve elmi pedaqoji kadrlar hazirlayan nufuzlu bir merkeze cevrildi Qisa muddet erzinde burada genc aspirant ve dissertantlar elmler namizedi alimlik derecesi almaq ucun muveffeqiyyetle dissertasiyalar mudafie etdiler Hazirda universitetde xarici olkelerde ve diger muessiselerde calisan bir sira gorkemli alimler fizika riyaziyyat elmleri doktorlari professorlar E S Abdinov A H Kazimzade V M Salmanov N M Mehdiyev N M Hesenli A E Baxisov E O Eliyev ve basqalari professor Qudret Axundovun rehberliyi altinda puxtelesmis onun qaygisindan behrelenmisler Q Axundov kecmis SSRI ye daxil olan respublikalarla ve aparci elmi muessiselerle elaqelerin yaradilmasinda da boyuk rol oynamis SSRI EA nin Fizika Institutu Yuksek Tezyiqler Fizikasi Institutu Leninqrad indiki Sankt Peterburq Fizika Texnika Institutu Ukrayna EA nin Yarimkeciriciler Institutu Litva EA nin Yarimkeciriciler Fizikasi ve Fizika Institutu elece de bir sira diger ittifaq miqyasli elmi muessiselerin emekdaslari ile birge elmi tedqiqat isleri aparmisdir Sonralar kafedra emekdaslari Qudret Axundov terefinden qoyulmus bu musbet eneneleri davam etdirerek Iran Turkiye Almaniya Ingiltere Slovakiya ve basqa olkelerin universitetleri ve elmi tedqiqat institutlari ile de elaqeleri genislendirerek musterek tedqiqatlar aparmislar Defelerle muxtelif olkelerin gorkemli alimleri kafedraya devet edilmis yarimkeciriciler fizikasinin aktual meselelerine dair onlarin meruzeleri dinlenilmisdir Kafedranin elmi nailiyyetleri defelerle dovlet seviyyesinde qeyd olunmus kafedra emekdaslari elmi adlar orden ve medallar fexri fermanlarla teltif edilmisler Q Axundov daim genclere qaygi ile yanasmis onlarin pesekar kadrlar kimi hazirlanmasinda gergin emek serf etmisdir Onun rehberliyi altinda 10 dan cox elmler namizedi hazirlanmisdir Qisa omru erzinde o respublika ve xarici olkelerde derc olunan elmi jurnallarda 100 den cox meqale cap etdirmis defelerle beynelxalq konfranslarda meruzeleri dinlenilmisdir Professor Qudret Axundov 1973 cu ilde dunyasini deyismisdir Istinadlar Redakte Baki Dovlet Universitetindeki fealiyyetinin Azerbaycanda fizikanin inkisafindaki rolu olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Qudret Axundov amp oldid 5788904, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
