Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qliz 581 (ing. Gliese 581) — Tərəzi bürcü istiqamətində yerləşən və Yerdən təxminən 20.3 işıq ili uzaqlıqda olan bir . Bu ulduz 581-ci sırada yerləşdiyindən bu adı almışdır. Qliz 581 tipinə aiddir və aşağı parlaqlığa malikdir. Bu ulduz astronomlar arasında əsasən planet sisteminə sahib olması ilə tanınır. Qliz 581 Günəşdən çox daha soyuq və kiçik bir ulduzdur. Onun kütləsi Günəşin təxminən 0.31-i, radiusu isə 0.29-u qədərdir. Səth temperaturu təxminən 3200–3400 K arasındadır. Parlaqlığı Günəşin təxminən 1.3%-i qədərdir. Bu səbəbdən yalnız teleskop vasitəsilə müşahidə edilə bilər.
| Qliz 581 | |
|---|---|
 | |
| Kütləsi | 0,31 ± 0,02 M☉ |
| 91.000 centimetre per square second | |
Şimal qütbünün meyllənməsi | −7° 43′ 20,189497466″ |
| 10,56 ± 0,02 | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qliz 581 sistemi müxtəlif teleskoplar və spektrometrik müşahidələr vasitəsilə öyrənilmişdir. Lakin bəzi hallarda planetlərin mövcudluğu ilə bağlı siqnalların ulduzun maqnit aktivliyi ilə qarışıq düşdüyü göstərilmişdir. Bu da bəzi ekzoplanetlərin şübhə altına alınmasına səbəb olmuşdur.
Planet sistemi
Qliz 581 sistemində 2005-ci ildən başlayaraq bir neçə ekzoplanet aşkar edilmişdir. Onlardan bəziləri aşağıdakı kimidir:
- Qliz 581b — sistemdə ilk aşkar edilən planetdir, Yerdən daha böyük kütləyə malikdir və ulduza çox yaxındır.
- Qliz 581c — 2007-ci ildə aşkarlanmış, həyat üçün yararlı zona daxilində olduğu təxmin edilən planetdir.
- Qliz 581d — eyni zamanda həyat üçün yararlı zona daxilində ola biləcəyi düşünülən başqa bir planetdir.
- Qliz 581e — indiyədək bu sistemdə aşkar edilmiş ən az kütləyə malik planetdir.
Sonradan aparılan müşahidələr nəticəsində bəzi planetlərin varlığı ilə bağlı mübahisələr olmuşdur. Xüsusilə 2010-cu ildə elan edilən Qliz 581g planetinin varlığı sonrakı analizlərdə təsdiqlənməmişdir.
Qliz 581 ulduzu və onun planetləri astrobiologiya və ekzoplanet tədqiqatları sahəsində böyük maraq doğurmuşdur. Xüsusilə Gliese 581c və Gliese 581d planetləri, səthində suyun maye halında mövcud ola biləcəyi ehtimalına görə, həyat üçün potensial namizəd planetlər hesab edilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Braun K. v., Boyajian T. S., Kane S. R., Belle G. T. v., López-Morales M., Ciardi D. R., McAlister H. A., Henry T. J., Riedel A. R., Subasavage J. P. et al. Astrophysical parameters and habitable zone of the exoplanet hosting star GJ 581 (ing.). // The astrophysical journal. Letters United Kingdom: IOP Publishing, 2011. Vol. 729, Iss. 2. P. 26. ISSN 2041-8205; 2041-8213 doi:10.1088/2041-8205/729/2/L26 arXiv:1102.0237
- Santos N. C., Sousa S. G., Mortier A., Neves V., Adibekyan V., Tsantaki M., Mena E. D., Israelian G., Bonfils X., Mayor M. et al. SWEET-Cat: A catalogue of parameters for Stars With ExoplanETs (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2013. Vol. 556. P. 150–150. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361/201321286 arXiv:1307.0354
- Park S., Lee J., Kang W., Lee S., Chun M., Kim K., Yuk I., Lee J., Mace G. N., Kaplan K. F. et al. IGRINS Spectral Library (ing.). // The Astrophysical Journal: Supplement Series AAS, 2018. Vol. 238, Iss. 2. 30 p. ISSN 0067-0049; 1538-4365 doi:10.3847/1538-4365/AADD14 arXiv:1808.06629
- Collaboration G. Gaia Early Data Release 3 (ing.). // (untranslated) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency VizieR, 2020. Vol. 1350. P. I/350.
- Zacharias N., Finch C. T., Girard T. M., Bartlett J. L., Monet D. G., Zacharias M. I. VizieR Online Data Catalog: UCAC4 Catalogue (Zacharias+, 2012) (ing.). // (untranslated) VizieR, 2012. Vol. 1322.
- "Gliese 581 and the Stellar Activity Problem". 3 July 2014. 29 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 December 2018.
- Schönfeld, Eduard; və b. "BD -7 4003". Southern Durchmusterung. 1886. 23 December 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 October 2015.
- Udry, Stéphane; Bonfils, Xavier; Delfosse, Xavier; Forveille, Thierry; Mayor, Michel; Perrier, Christian; Bouchy, François; Lovis, Christophe; Pepe, Francesco; Queloz, Didier; Bertaux, Jean-Loup. "The HARPS search for southern extra-solar planets XI. Super-Earths (5 and 8 [[:Şablon:Earth mass]]) in a 3-planet system" (PDF). Astronomy & Astrophysics. 469 (3). 2007: L43–L47. arXiv:0704.3841. Bibcode:2007A&A...469L..43U. doi:10.1051/0004-6361:20077612. October 8, 2010 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
- Selsis, Franck; Kasting, James F.; Levrard, Benjamin; Paillet, Jimmy; Ribas, Ignasi; Delfosse, Xavier. "Habitable planets around the star Gl 581?". Astronomy and Astrophysics. 476 (3). 2007: 1373–1387. arXiv:0710.5294. Bibcode:2007A&A...476.1373S. doi:10.1051/0004-6361:20078091. 4 November 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 November 2018.
- Dragomir, D.; və b. "A Search for Transits of GJ 581e and Characterization of the Host Star Variability Using MOST Space Telescope Photometry". The Astrophysical Journal. 759 (1). 2012: 2f. arXiv:1211.0577. Bibcode:2012ApJ...759....2D. doi:10.1088/0004-637X/759/1/2.
- "New 'super-Earth' found in space". BBC News. 25 April 2007. 10 November 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 October 2008.
- Rincon, P.; Amos, J. "Lightest exoplanet is discovered". BBC News. 21 April 2009. 24 April 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 April 2009.
Xarici keçidlər
- Major Discovery: New Planet Could Harbor Water and Life Arxivləşdirilib 24 dekabr 2010 at the Wayback Machine Space.com
- Gliese 581 / HO Librae Arxivləşdirilib 10 oktyabr 2008 at the Wayback Machine Solstation.com
- Extrasolar Planets Encyclopaedia: Gl 581
- AstronomyCast: Gliese 581 Arxivləşdirilib 16 oktyabr 2010 at the Wayback Machine
- SETI Range Calculator
- All Wet? Astronomers Claim Discovery of Earth-like Planet Arxivləşdirilib 13 oktyabr 2007 at the Wayback Machine, Scientific American
- Position of Gliese 581 marked on local space (Top right corner)
- Photo of Constellation Libra with Gliese 581 Arxivləşdirilib 6 fevral 2009 at the Wayback Machine
- Artist conceptions of planets of Gliese 581 Arxivləşdirilib 28 sentyabr 2011 at the Wayback Machine
- Speculation about geology/geochemistry of Gliese 581c The Geochemical Society Arxivləşdirilib 11 aprel 2009 at the Wayback Machine
- Computer models suggest planetary and extrasolar planet atmospheres – A gas, gas, gas Arxivləşdirilib 5 iyul 2008 at the Wayback Machine Washington University in St. Louis
- Extrasolar Planet Interactions Arxivləşdirilib 5 may 2016 at the Wayback Machine by Rory Barnes & Richard Greenberg, Lunar and Planetary Lab, University of Arizona
- Earth-like planet found that may support life Ctv.ca
- Gliese 581 – The "Red Dwarf" and implications for its "earthlike" planet Gliese 581c Arxivləşdirilib 5 dekabr 2010 at the Wayback Machine
- Earth's Twin Discovered? Arxivləşdirilib 1 dekabr 2011 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qliz 581 ing Gliese 581 Terezi burcu istiqametinde yerlesen ve Yerden texminen 20 3 isiq ili uzaqliqda olan bir Bu ulduz 581 ci sirada yerlesdiyinden bu adi almisdir Qliz 581 tipine aiddir ve asagi parlaqliga malikdir Bu ulduz astronomlar arasinda esasen planet sistemine sahib olmasi ile taninir Qliz 581 Gunesden cox daha soyuq ve kicik bir ulduzdur Onun kutlesi Gunesin texminen 0 31 i radiusu ise 0 29 u qederdir Seth temperaturu texminen 3200 3400 K arasindadir Parlaqligi Gunesin texminen 1 3 i qederdir Bu sebebden yalniz teleskop vasitesile musahide edile biler Qliz 581Kutlesi 0 31 0 02 M Serbestdusme tecili 91 000 centimetre per square secondSimal qutbunun meyllenmesi 7 43 20 189497466 10 56 0 02 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qliz 581 sistemi muxtelif teleskoplar ve spektrometrik musahideler vasitesile oyrenilmisdir Lakin bezi hallarda planetlerin movcudlugu ile bagli siqnallarin ulduzun maqnit aktivliyi ile qarisiq dusduyu gosterilmisdir Bu da bezi ekzoplanetlerin subhe altina alinmasina sebeb olmusdur Planet sistemiQliz 581 sisteminde 2005 ci ilden baslayaraq bir nece ekzoplanet askar edilmisdir Onlardan bezileri asagidaki kimidir Qliz 581b sistemde ilk askar edilen planetdir Yerden daha boyuk kutleye malikdir ve ulduza cox yaxindir Qliz 581c 2007 ci ilde askarlanmis heyat ucun yararli zona daxilinde oldugu texmin edilen planetdir Qliz 581d eyni zamanda heyat ucun yararli zona daxilinde ola bileceyi dusunulen basqa bir planetdir Qliz 581e indiyedek bu sistemde askar edilmis en az kutleye malik planetdir Sonradan aparilan musahideler neticesinde bezi planetlerin varligi ile bagli mubahiseler olmusdur Xususile 2010 cu ilde elan edilen Qliz 581g planetinin varligi sonraki analizlerde tesdiqlenmemisdir Qliz 581 ulduzu ve onun planetleri astrobiologiya ve ekzoplanet tedqiqatlari sahesinde boyuk maraq dogurmusdur Xususile Gliese 581c ve Gliese 581d planetleri sethinde suyun maye halinda movcud ola bileceyi ehtimalina gore heyat ucun potensial namized planetler hesab edilmisdir Hemcinin baxEkzoplanetIstinadlarBraun K v Boyajian T S Kane S R Belle G T v Lopez Morales M Ciardi D R McAlister H A Henry T J Riedel A R Subasavage J P et al Astrophysical parameters and habitable zone of the exoplanet hosting star GJ 581 ing The astrophysical journal LettersUnited Kingdom IOP Publishing 2011 Vol 729 Iss 2 P 26 ISSN 2041 8205 2041 8213 doi 10 1088 2041 8205 729 2 L26 arXiv 1102 0237 Santos N C Sousa S G Mortier A Neves V Adibekyan V Tsantaki M Mena E D Israelian G Bonfils X Mayor M et al SWEET Cat A catalogue of parameters for Stars With ExoplanETs ing Astron Astrophys T Forveille EDP Sciences 2013 Vol 556 P 150 150 ISSN 0004 6361 0365 0138 1432 0746 1286 4846 doi 10 1051 0004 6361 201321286 arXiv 1307 0354 Park S Lee J Kang W Lee S Chun M Kim K Yuk I Lee J Mace G N Kaplan K F et al IGRINS Spectral Library ing The Astrophysical Journal Supplement SeriesAAS 2018 Vol 238 Iss 2 30 p ISSN 0067 0049 1538 4365 doi 10 3847 1538 4365 AADD14 arXiv 1808 06629 Collaboration G Gaia Early Data Release 3 ing untranslated Data Processing and Analysis Consortium European Space Agency VizieR 2020 Vol 1350 P I 350 Zacharias N Finch C T Girard T M Bartlett J L Monet D G Zacharias M I VizieR Online Data Catalog UCAC4 Catalogue Zacharias 2012 ing untranslated VizieR 2012 Vol 1322 Gliese 581 and the Stellar Activity Problem 3 July 2014 29 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 December 2018 Schonfeld Eduard ve b BD 7 4003 Southern Durchmusterung 1886 23 December 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 October 2015 Udry Stephane Bonfils Xavier Delfosse Xavier Forveille Thierry Mayor Michel Perrier Christian Bouchy Francois Lovis Christophe Pepe Francesco Queloz Didier Bertaux Jean Loup The HARPS search for southern extra solar planets XI Super Earths 5 and 8 Sablon Earth mass in a 3 planet system PDF Astronomy amp Astrophysics 469 3 2007 L43 L47 arXiv 0704 3841 Bibcode 2007A amp A 469L 43U doi 10 1051 0004 6361 20077612 October 8 2010 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Selsis Franck Kasting James F Levrard Benjamin Paillet Jimmy Ribas Ignasi Delfosse Xavier Habitable planets around the star Gl 581 Astronomy and Astrophysics 476 3 2007 1373 1387 arXiv 0710 5294 Bibcode 2007A amp A 476 1373S doi 10 1051 0004 6361 20078091 4 November 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 4 November 2018 Dragomir D ve b A Search for Transits of GJ 581e and Characterization of the Host Star Variability Using MOST Space Telescope Photometry The Astrophysical Journal 759 1 2012 2f arXiv 1211 0577 Bibcode 2012ApJ 759 2D doi 10 1088 0004 637X 759 1 2 New super Earth found in space BBC News 25 April 2007 10 November 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 October 2008 Rincon P Amos J Lightest exoplanet is discovered BBC News 21 April 2009 24 April 2009 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 April 2009 Xarici kecidlerVikianbarda Qliz 581 ile elaqeli mediafayllar var Major Discovery New Planet Could Harbor Water and Life Arxivlesdirilib 24 dekabr 2010 at the Wayback Machine Space com Gliese 581 HO Librae Arxivlesdirilib 10 oktyabr 2008 at the Wayback Machine Solstation com Extrasolar Planets Encyclopaedia Gl 581 AstronomyCast Gliese 581 Arxivlesdirilib 16 oktyabr 2010 at the Wayback Machine SETI Range Calculator All Wet Astronomers Claim Discovery of Earth like Planet Arxivlesdirilib 13 oktyabr 2007 at the Wayback Machine Scientific American Position of Gliese 581 marked on local space Top right corner Photo of Constellation Libra with Gliese 581 Arxivlesdirilib 6 fevral 2009 at the Wayback Machine Artist conceptions of planets of Gliese 581 Arxivlesdirilib 28 sentyabr 2011 at the Wayback Machine Speculation about geology geochemistry of Gliese 581c The Geochemical Society Arxivlesdirilib 11 aprel 2009 at the Wayback Machine Computer models suggest planetary and extrasolar planet atmospheres A gas gas gas Arxivlesdirilib 5 iyul 2008 at the Wayback Machine Washington University in St Louis Extrasolar Planet Interactions Arxivlesdirilib 5 may 2016 at the Wayback Machine by Rory Barnes amp Richard Greenberg Lunar and Planetary Lab University of Arizona Earth like planet found that may support life Ctv ca Gliese 581 The Red Dwarf and implications for its earthlike planet Gliese 581c Arxivlesdirilib 5 dekabr 2010 at the Wayback Machine Earth s Twin Discovered Arxivlesdirilib 1 dekabr 2011 at the Wayback Machine