Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qutluq Bilgə Kül xaqan (Çincə:骨咄禄毗伽阙可汗) — Uyğur xaqanlığının qurucusudur. 744-747-ci illər arasında hökmdarlıq etmişdir.
| Qutluq Bilgə Kül xaqan | |
|---|---|
| 骨咄禄毗伽阙可汗 | |
| 744 – 747 | |
| Sonrakı | Bayan Çur xaqan |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Ordu-Balıq |
| Atası | Huşu |
| Uşaqları | Bayan Çur xaqan Tun Bağa Tarxan |
İlk illəri və hakimiyyətə gəlməsi
Atası Huşunun (Çincə:护输) ölümündən sonra Uyğur qəbilələrinin başçılığına keçən və Qutluq Boyla titulu ilə hakimiyyətə gəlmişdi. Bilgə xaqanın ölümündən sonra Göytürklər arasında müharibə başladı və Basmıllar, Uyğurlar və Qarluqların müttəfiqliyi ilə başlayan mübarizə son Göytürk xaqanı Azmış xaqanın devrilməsi ilə nəticələndi. Azmış Xaqanın başı Çinə göndərildi.
Hakimiyyəti
Qutluq Bilgə Kül xaqan Doqquz Oğuz qəbilələrinin başçısı idi. Doqquz Oğuzun Yağlakar qəbiləsindən olan xaqan digər qəbilələri öz təbəəsi hesab edirdi. Ordu-Balıq şəhərini paytaxt elan etmişdi. Yerinə vəliəhd kimi oğlu Tay Bilgə Tutuğu təyin edib vəfat etmişdir.
Ailəsi
- Tay Bilgə Tutuq - vəliəhd, 747-ci ildə Bayan Çur tərəfindən öldürüldü
- Bayan Çur xaqan
- Tun Bağa Tarxan
Birləşdirdiyi qəbilələr
Doqquz Oğuz qəbilələri
- Uturkar
- Turlamvür
- Bokasıkır
- Avuçak
- Kərsər
- Xoqorsuv
- Yabtukar
- Ayavir
Tele qəbilələri
- Buqu
- Hun
- Bayirku
- Tonqra
- Sige
- Kibir
Qarluq qəbilələri
- Bulaq
- Çigil
- Taşğıl
İstinadlar
- Mackerras, Colin (1990), "Chapter 12 - The Uighurs", in Sinor, Denis, The Cambridge History of Early Inner Asia, Cambridge University Press, pp. 317–342, ISBN 0 521 2,4304 1
- Prof. Dr. Saadettin Yağmur Gömeç - Uygur Türkleri Tarihi ve Kültürü, səh. 24, 1997
| SƏLƏF - |  | Qutluq Bilgə Kül xaqan 744-747 | | XƏLƏF Bayan Çur xaqan |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qutluq Bilge Kul xaqan Cince 骨咄禄毗伽阙可汗 Uygur xaqanliginin qurucusudur 744 747 ci iller arasinda hokmdarliq etmisdir Qutluq Bilge Kul xaqan骨咄禄毗伽阙可汗Uygurlarin I xaqani744 747SonrakiBayan Cur xaqanSexsi melumatlarVefat tarixi 747Vefat yeri Ordu BaliqAtasi HusuUsaqlari Bayan Cur xaqan Tun Baga TarxanIlk illeri ve hakimiyyete gelmesiAtasi Husunun Cince 护输 olumunden sonra Uygur qebilelerinin basciligina kecen ve Qutluq Boyla titulu ile hakimiyyete gelmisdi Bilge xaqanin olumunden sonra Goyturkler arasinda muharibe basladi ve Basmillar Uygurlar ve Qarluqlarin muttefiqliyi ile baslayan mubarize son Goyturk xaqani Azmis xaqanin devrilmesi ile neticelendi Azmis Xaqanin basi Cine gonderildi HakimiyyetiQutluq Bilge Kul xaqan Doqquz Oguz qebilelerinin bascisi idi Doqquz Oguzun Yaglakar qebilesinden olan xaqan diger qebileleri oz tebeesi hesab edirdi Ordu Baliq seherini paytaxt elan etmisdi Yerine veliehd kimi oglu Tay Bilge Tutugu teyin edib vefat etmisdir AilesiTay Bilge Tutuq veliehd 747 ci ilde Bayan Cur terefinden olduruldu Bayan Cur xaqan Tun Baga TarxanBirlesdirdiyi qebilelerDoqquz Oguz qebileleri Uturkar Turlamvur Bokasikir Avucak Kerser Xoqorsuv Yabtukar AyavirTele qebileleri Buqu Hun Bayirku Tonqra Sige KibirQarluq qebileleri Bulaq Cigil TasgilIstinadlarMackerras Colin 1990 Chapter 12 The Uighurs in Sinor Denis The Cambridge History of Early Inner Asia Cambridge University Press pp 317 342 ISBN 0 521 2 4304 1 Prof Dr Saadettin Yagmur Gomec Uygur Turkleri Tarihi ve Kulturu seh 24 1997 SELEF Qutluq Bilge Kul xaqan 744 747 XELEF Bayan Cur xaqan